A - MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
1. Kiến thức:
- Hiểu được khái niệm ngôn ngữ báo chí, thể loại chủ yếu của báo chí và phong cách ngôn ngữ báo chí
2. Kĩ năng:
nhận diện thể loại báo chí, ngôn ngữ báo chí.
3. Thái độ:
- Bồi dưỡng ý thức vận dụng kiến thức được học vào thực tế cuộc sống B - CHUẨN BỊ:
- GV: Đọc tài liệu, thiết kế giáo án, 1 số VB báo chí - HS: SGK, soạn bài.
C - PHƯƠNG PHÁP:
GV sử dụng hình thức hoạt động cá nhân, hoạt động nhóm....
D - TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1. Ổn định tổ chức lớp:
2. Kiểm tra bài cũ:
Cảnh đám ma gương mẫu được hiện lên như thế nào trong đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia Vũ Trọng Phụng?
3. Bài mới:
* Giới thiệu bài mới:
Báo chí cập nhật các thông tin nóng hổi, chính xác. Những văn bản thuộc phong cách này có đặc điểm thế nào? Chúng ta cùng trả lời trong bài học.
Hoạt động của GV Hoạt động của HS Kiến thức cần đạt
- Từ thực tế, em hãy nêu thế nào là phong cách ngôn ngữ báo chí?
- Báo tồn tại ở những hình thức nào?
- Kể tên các loại văn bản thuộc phong cách ngôn ngữ báo chí?
- Yêu cầu hoạt động nhóm
+ Nhóm 1: Thông tin nào được cung cấp?
Thông tin đó có đặc
- Qua thực tế, trả lời
- Nêu các hình thức tồn tại
- Kể tên các loại VB
- Hoạt động thảo luận theo nhóm
I. Tìm hiểu chung
1. Khái quát về phong cách ngôn ngữ báo chí
* Khái niệm
- Phong cách ngôn ngữ báo chí là kiểu diễn đạt dùng trong văn bản thuộc lĩnh vực truyền thông đại chúng.
+ Báo in
+ Đài phát thanh + Đài truyền hình + Internet
- Được dùng trong các loại văn bản chính: Tin, phóng sự, bình luận, diễn đàn, thông tin quảng cáo, tiểu phẩm..
a. Tính thông tin sự kiện. Tính thời sự là đặc điểm quan trọng nhất:
+ Cập nhật.
+ Chính xác, đầy đủ.
+ Đảm bảo tính khách quan và hướng dẫn dư
điểm gì? Tính thông tin sự kiện trong phong cách ngôn ngữ báo chí biểu hiện như thế nào?
+ Nhóm 2: VB trên có mấy dòng? Yêu cầu như thế nào về tính ngắn gọn trong PCNN báo chí?
+ Nhóm 3: Theo em, VB trên hấp dẫn người đọc ở điểm nào?
- Nhận xét về cách sử dụng ngữ âm và chữ viết, từ ngữ, câu trong VD?
- Nêu đặc điểm về cách sử dụng các phương tiện diễn đạt của phong cách ngôn ngữ báo chí?
- Làm việc cá nhân, nhận xét
- Từ VD rút ra nhận xét và trả lời
luận.
+ Ngôn ngữ diễn đạt phải là ngôn ngữ của sự kiện, của những vấn đề thời sự của xã hội.
b. Tính ngắn gọn:
+ Báo chí phải đếm từng dòng, từng chữ.
+ Đài phát thanh, truyền hình phải tính bằng phút, bằng giờ.
+ Nghe đài trong thời gian ngắn đựơc nhiều tin, muốn vậy tránh dùng từ nói lặp và nói vòng.
c. Tính hấp dẫn:
+ Có hấp dẫn mới khơi được hứng thú.
+ Ở sự liên quan trực tiếp của tin tức với con người, cộng đồng.
+ Trong cách diễn dạt, kiểu chữ, dùng từ, đặt câu, đặt tiêu đề, xếp vị trí tin bài.
+ Báo hình chú ý kênh hình, chữ, âm thanh sao cho hấp dẫn.
2. Cách sử dụng phương tiện ngôn ngữ trong phong cách ngôn ngữ báo chí.
a. Ngữ âm - Chữ viết
+ Đọc phải rõ ràng ( Với phát thanh viên ) + Tôn trọng người nghe
+ Báo viết chú ý về chính tả, viết hoa, viết tắt, tiếng nước ngoài phải triệt để, tôn trọng.
+ Từ ngữ có tính toàn dân, mang màu sắc đa phong cách.
b. Từ ngữ
+ Có lúc dùng trong văn bản (tin) được sử dụng
* Từ ngữ khoa học, kĩ thuật.
* Từ ngữ trong phong cách hành chính, ngoại giao
* Từ ngữ văn chương
* Từ ngữ thông tục c. Ngữ pháp
+ Câu phải rõ ràng, chính xác, không khó hiểu hoặc mơ hồ.
* Dùng cụm danh, động, tính từ để đặt tên cho bài ( Chức minh ).
* Dùng mô hình câu: Thời gian - Địa điểm - Sự kiện mở đầu các bản tin về nhấn mạnh vào tính thời sự
* Dùng câu mở rộng thành phần kết hợp với lời dẫn trực tiếp, lời dẫn gián tiếp để đưa tin một
- Hướng dẫn HS trả lời yêu cầu của bài 1
- Cho HS viết, đọc phần đã chuẩn bị
- Yêu cầu HS tự làm bài 3
- Làm theo hướng dẫn
- Làm việc cá nhân
- Thực hiện yêu cầu
cách cô đúc, thuyết phục d. Biện pháp tu từ
+ Sử dụng biện pháp tu từ phù hợp với từng thể loại bài viết nhằm nâng cao tính hấp dẫn, định hướng của báo chí.
e. Bố cục trình bày
+ Thường trình bày theo bố cục: Nguồn tin - thời gian - nơi chốn - sự kiện diễn ra
+ Tên các bài báo viết thường trình bày kiểu chữ đặc biệt
II. Luyện tập 1. Bài 1:
- Trên trang nhất có tên tờ báo chữ to, màu đẹp ghi bên trái số, thứ, ngày, tháng, năm.
- Tên cơ quan ngôn luận.
- Kèm theo ảnh là các tiêu đề các bài báo quan trọng, nổi bật, ghi rõ các trang.
2. Bài 2
Sáng tạo - tiếng nói của lớp 11C
Xin kính chào các bạn. Sáng tạo - tiếng nói của lớp 11C sẽ ra mắt bạn đọchàng tháng. Bắt đầu từ số này chúng tôi sẽ nhận và đưa tin những tấm gương học tập xuất sắc trong các tuần. Đặc biệt là sự say mê tìm tòi và sáng tạo trong học tập. Bài và ảnh của các bạn gửi về theo địa chỉ: Sáng tạo - tiếng nói của lớp 11C trường THPT Thận Thành. Bài đăng báo không phải gián tem.
3. Bài 3
- Nhan đề : Hiến máu nhân đạo - Việc làm đầy ý nghĩa
4. Củng cố:
- Đặc điểm chung và các phương tiện ngôn ngữ trong phong cách ngôn ngữ báo chí 5. Dặn dò:
- Học bài
- Soạn bài: Luyện tập kết hợp các thao tác lập luận E - RÚT KINH NGHIỆM:
Ngày soạn: Ngày dạy : Lớp:
Tiết: 48 Làm văn: