Tiết 56 LUYỆN TẬP VỀ PHONG CÁCH NGÔN NGỮ BÁO CHÍ
D. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP
Yêu cầu với người trả lời phỏng vấn?
3. Vào bài
HĐ của GV HĐ của HS Kiến thức cần đạt
Hoạt động 1
Trình bày 1 vài nét cơ bản về tác giả Nguyễn Huy Tưởng
Em biết gì về cở kịch “ Vũ Như Tô”
Yêu cầu HS tóm tắt vở kịch
GV nhận xét và bổ sung
Hoạt động 2:
Phân vai cho HS đọc 1 số đoạn tiêu biểu
GV cung cấp cho HS kiến thức về bi kịch: xung đột, NV chính, kết thúc
Vở kịch Vũ Như Tô được xd trên cơ sở những mâu thuẫn – xung đột cơ bản nào? vì sao em nhận ra điều đó?
HS trả lời về tên, năm sinh, đóng góp và phong cách của tác giả
HS nêu xuất xứ của vở kịch
Hs dựa vào SGK tóm tắt cốt truyện kịch
HS lắng nghe
HS phân vai đọc to rõ, thể hiện rõ tính cách NV HS chú ý lắng nghe
Làm việc cá nhân. HS căn cứ vào phần tóm tắt vở kịch và trả lời
I. Tìm hiểu chung 1.Tác giả
- Nguyến Huy Tưởng(1912- 1960) - Có thiên hướng khai thác đề tài lịch sử - Đóng góp nổi bật với 2 thể loại : tiểu thuyết và kịch
- Văn phong: Giản dị, trong sáng, vừa đôn hậu, thâm trầm, sâu sắc
- Tác phẩm chính: SGK 2. Vở kịch:VŨ Như Tô
- Viết về sự kiện l/sxảy ra ở Thăng Long khoảng năm 1516- 1517 dưới thời Lê Tương Dực
- Là vở bi kịch gồn 5 hồi - Tóm tắt vở kịch : SGK 3. Vị trí đoạn trích Thuộc hồi 5
II. Đọc - hiểu 1. Đọc
Đọc các lớp: I, II, V, IX 2. Phân tích
2.1. Xung đột cơ bản của vở kịch và đoạn trích:
Có 2 mâu thuẫn cơ bản :
-Xung đột giữa nhân dân lđ khổ cực lầm than với bọn hôn quân bạo chúa và phe cánh của chúng sống truỵ lạc:
+ Khi Lê Tương Dực bắt VNT xd Cửu trùng đài thì xung đột trở lên gay gắt và căng thẳng khi đời sống nhân dân, thợ
GV gọi HS nhận xét, bổ xung
GV chốt ý
Tiết 2
Hoạt động 1
Vũ Như Tô là con người có như thế nào?
Yêu cầu hoạt động theo nhóm
Câu hỏi: Tâm trạngcủa Vũ Như Tô được thể hiện ntn trong đoạn trích?
HS nhận xét, bổ xung
HS lắng nghe ghi chép
Căn cứ vào phần tóm tắt vở kịch và đoạn trích, HS làm việc cá nhân để trả lời
HS hoạt động trao đổi thảo luận nhóm để trả lời câu hỏi, nhận xét và bổ xung
thuyền càng khổ cực...
+ Trịnh Duy Sản ngăn cản và bị trừng phạt đã dấy binh nổi loạn lôi kéo thợ thuyền..Mâu thuẫn lên đến cao trào giết Lê Tương Dực, Vũ Như Tô, Đan Thiềm… và thiêu huỷ Cửu Trùng Đài là cách giả quyết mâu thuẫn
- Mâu thuẫn giữa qn nt cao siêu , thuần tuý muôn đời và lợi ích thiết thực, trực tiếp của nhân dân
+ Bắt nguồn: người nghệ sĩ thiên tài đầy hoài bão tâm huyết ko thể thực hiện trong một cđộ thối nát, nd phải đói khổ lầm than.
+ Nghe lời Đan Thiềm, bạn tri kỉ, mượn uy quyền và tiền bạc của vua để thực hiện hoài bão. đó là mâu thuẫn giữa mđ chân chính và con đường thực hiện mđ sai lầm.
Đẩy Vũ đối lập trực tiếp và thiết thực với nhân dân . từ người được kính trọng Vũ thành kẻ thù của họ
+ Muốn thực hiện lí tưởng nt thì đi ngược quyền lợi của nd. Nếu xuất phát từ lợi ích của nd thì ko thể thực hiện được mơ ước của mình -> BK ko lối thoát của VNT .2. Tính cách và diễn biến tâm trạng của nhân vật Vũ Như Tô.
Nhân cách cao cả, hoài bão lớn lao, nghệ sĩ chân chính, gắn bó với nhân dân + Không khuất phục trước uy quyền, kiên quyết không chịu nhận xây lâu đài cho vua Lê Trương Dực với mục đích vui chơi hưởng lạc khi bị doạ giết
+ Không hám lợi, chia hết vàng bạc vua thưởng cho thợ khi được ban thưởng
- Khát khao suốt đời là xây được một tòa lâu đài nguy nga tráng lệ, bền vững muôn đời, để dân ta nghìn thu hãnh diện.
Lí tưởng chân chính, cao đẹp nhưng cao siêu xa rời thực tế, xa rời đời sống nhân dân lao động.
Vũ Như Tô không nhận ra một thực tế:
Cửu Trùng Đài xây bằng mồ hôi, nước mắt, xương máu của nhân dân.
Tâm Trạng Vũ Như Tô
Băn khoăn không biết là mình có công hay
GV gọi HS trả lời, sau đó nhận xét, chốt ý
Lý do nào khiến Vũ Như Tô trở thành kẻ thù của nhân dân?
Em có đánh giá gì về NV Vũ Như Tô?
Hoạt động 2
Đối với VNT, Đam Thiền là người ntn?
Bệnh Đan Thiềm là gì ?
Vì sao có mâu thuẫn: trước thì khuyên VNT đừng trốn, sau lại nài VNT đi trốn.
Đam thiền là Người ntn?
Cho biết mqh của ĐT và VNT?
HS lắng nghe ghi chép
HS qua phân tích, nhận xét và trả lời
Trả lời: Có nhân cách cao đẹp, mang khát vọng hoài bão nhưng cũng có những lầm lạc
HS làm việc cá nhân và trả lời, nhận xét, bổ xung
Trả lời: Mâu thuẫn nhưng hoàn toàn thống nhất để bải vệ cái tài, cái đẹp
HS trả lời
Mối quan hệ của kẻ sáng tạo ra cái đẹp với kẻ biết yêu, quý và bảo vệ cái đẹp
có tội, Xây Cửu Trùng Đài là đúng hay sai + Ông nhất mực cho rằng mình không có tội mà chỉ có công. Luôn tin vào việc làm chính đại quang minh của mình, và hi vọng sẽ thuyết phục được An Hòa hầu. Do thợ và các đại thần không hiểu ông.
+ Sự hi vọng của VNT, ông không nghe lời khuyên của Đam Thiền nên đến phút cuối ông phải chịu đựng 1 sự thật tàn nhẫn: Ông bị bắt và bị giết, Cửu Trùng Đài, tâm huyết cả đời của ông bị phá huỷ.
+ Những tiếng kêu than của Vũ Như Tô trước khi bị dẫn ra pháp trường: Ôi mộng lớn! Ôi Cửu Trùng Đài! Ôi Đan Thiềm!
Tâm trạng đau xót, tuyệt vọng, phẫn uất cùng cực. Cho đến lúc chết vẫn cho rằng mình không có công thì cũng vô tội nét độc đáo của nhân vật bi kịch lịch sử.
Nguyên nhân bi kích: Khát vọng, đam mê sáng tạo nghệ thuật của ông xuất phát từ thiên chức của nghệ sĩ chân chính, nhưng chưa đúng vì đặt nhầm chỗ, vì xa rời thực tiễn, vì lợi dụng giai cấp cầm quyền tàn bạo để thực hiện mục đích chân chính của mình.
Vô hình chung tự đưa ông sang hàng ngũ kẻ thù của nhân dân - ông thất bại - trả giá bằng chính sinh mạng của mình.
Đánh giá: Vũ Như Tô - nhân vật bi kịch lịch sử, mang khát vọng lớn, cao cả nhưng lầm lạc trong suy nghĩ và hành động
2.3. Nhân vật Đan Thiềm
- Trong mắt vua: ĐT là 1 cung nữ già, đối với VNT thì nàng là tri kỉ duy nhất ở triều đình
- ĐT là người đam mê cái tài và cái đẹp - Bệnh ĐT: mê đắm tài hoa siêu việt của người nghệ sĩ ( khích lệ động viên VNT xây đài - khuyên đừng trốn, tìm mọi cách khuyên VNT trốn khi mà quan quân truy bắt, xin tha và tình nguyên chết thay VNT) - ĐT luôn tỉnh táo, không ảo tưởng như Vũ -> khuyên Vũ bỏ trốn
-> Bi kịch: tuyệt vọng trước thực tế: ĐT cố cứu Vũ nhưng không được nàng đành vĩnh
Hoạt động 3:
Yêu cầu HS khái quát giá trị nội dung và đặc sắc nghệ thuật của vở kịch
GV củng cố, chốt ý
Qua phân tích, HS khái quát trả lời
HS lắng nghe ghi chép
biệt tất cả.
=> Người sáng tạo nghệ thuật và kẻ tri âm liên tài đều có thể chết sẵn sàng chết vì đài cao, vì tài lớn và vì tri âm
III. Tổng kết 1. Nội dung :
Bi kịch của VNT
Mối quan hệ giữa NT và c/s, giữa lý tưởng NT cao siêu, thuần tuý của muôn đời với lợi ích thiết thực của người dân: NT phải bắt nguồn từ hiện thực và phải vì c/s
2.Nghệ thuật
Dùng ngôn ngữ, hành động để khắc hoạ tính cách, miêu tả tâm trạng, dẫn dắt xung đột kịch...
4. Củng cố
Bi kịch của nhân vật Vũ Như Tô 5. Dặn dò
Làm BT phần luyện tập
Soạn bài : Luyện tập về tách câu E. RÚT KINH NGHIỆM
Ngày soạn: 7/ 11/2012 Ngày dạy : /11/2012 Tiết 59