Nhận thức đợc những đóng góp quan trọng của Các Mác đối với lịch sử nhân loại, hiểu được đặc điểm văn chính luận của Ăng ghen.
2. Kĩ năng
- Rèn kĩ năng đọc hiểu văn bản theo đặc trưng thể loại 3. Thái độ
Thái độ biết ơn và trân trọng những thành quả cách mạng mà các bậc tiền bối đã
đạt được
B-CHUẨN BỊ
GV: SGK, SGV Ngữ văn 11, GA.
HS: SGK, Vở soạn C- Phương pháp
Gv kết hợp phương pháp : đối thoại, trao đổi, nêu vấn đề, thảo luận D- TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1. Ổn định tổ chức lớp:
2. Kiểm tra bài
Tính chính luận trong tác phẩm “ Về luân lí xã hội nớc ta “ ? 3. Vào bài
HĐ của GV HĐ của HS Kiến thức cần đạt Hoạt động 1
Nêu những nét cơ bản về Ăng- ghen và Mác ?
Chỉ ra những chi tiÕt vÒ 2 nh©n vËt
I – Tìm hiểu chung 1. Tác giả
a. ¡ng-ghen ( 1820 - 1895 ) - Xuất thân gia đình giàu có
- Nhà hoạt động cách mạng nổi tiếng của phong trào thế giới và Quốc tế cộng sản.
- Ngời viết tiếp và hoàn chỉnh tác phẩm nổi tiéng nhất của Mác : Bộ T bản, và cùng Mác soạn Tuyên ngôn Đảng cộng sản.
b. Các Mác ( 1818 - 1885 )
- Nhà triết học và lí luận chính trị vĩ đại ngời Đức
Nêu những hiểu biÕt của em vÒ tác phẩm ?
Hoạt động 2 Yêu cầu đọc văn bản
Văn bản có thể chia thành mấy phÇn ?
Sự kiện C.Mác ra đi được hiện lên ntn ?
Cách vào đề lời của bài điếu nh thế nào?
Tâm trạng của tác giả trớc lời
đánh giá đó ?
Giới thiệu
Quan niệm
Nêu hiểu biết về nhan đề, hoàn cảnh ra đời
1 HS đọc, lớp lắng nghe
T×m bè côc v¨n bản
NhËn xÐt
Nêu các chi tiết vầ thời gian, không gian
Chỉ ra nghĩa tình thái
Béc lé niÒm th-
ơng tiếc sâu sắc vì sự tổn thất, trống vắng mang tÇm thÕ giíi, nhân loại trớc sự ra đi của Mác
- Có đóng góp rất lớn cho cuộc đấu tranh chống ách thống trị t sản.
- Là ngời thầy, lãnh tụ vĩ đại nhất của giai cấp công nhân và nhân dân lao
động toàn thế giới ( Lê Duẩn )
Tình bạn của Các Mác và Ăng - ghen là tình bạn vĩ đại và cảm động nhất của hai nhà thiên tài, hai nhà cách mạng 2. Tác phẩm
- Nhan đề: Do nhà biên soạn sách đặt - Là bài điếu văn - chính luận do Ăng- ghen đọc trớc mộ Các Mác tại nghĩa trang Hai-ghết ( Luân Đôn - Anh )
Đánh giá cống hiến vĩ đại của Mác, biểu lộ lòng tiếc thơng của những ngời cộng sản trớc tổn thất to lớn này
II - Đọc - hiểu 1. Đọc
- Giọng trầm hùng, nhng trang nghiêm dứt khoát và tự hào
2. Thể loại và bố cục - Thể loại: Văn tế
-> Bày tỏ sự đau thơng mất mát - Bè côc: 3 phÇn
+ Phần 1: Sự trống vắng và mất mát khi Mác qua đời
+ Phần 2: Ba cống hiến vĩ đại của Mác + Phần 3: Giải thích vì sao Mác bị nhiều ngời thù ghét và vu khống nhng lại không có kẻ thù cá nhân. Đánh giá sự bất tử của Mác
3. Phân tích a. Phần mở đầu
- Lời vào đề ngắn gọn, giản dị, cùng lúc có những tác dụng:
+ Thông báo cụ thể, rõ ràng thời điểm ra đi mãi mãi của Mác
+ Sự ra đi của Mác rất đời thờng, giản dị nh một sự việc trong cuộc sống hàng ngày.
+ Mối quan hệ giữa cái bình thờng và vĩ đại, bình thờng bỗng hoá thiêng liêng.
-> Đánh giá khái quát về Mác: Nhà t tởng vĩ đại nhất trong số những nhà t tởng hiện đại
về hạnh phúc của Mác :
+ Hạnh phúc là
đấu tranh
+ Ngời nào đem lại hạnh phúc cho nhiÒu ngêi nhÊt thì ngời đó là kẻ hạnh phúc nhất Chia nhóm và giao nhiệm vụ tõng nhãm
+ Nhãm 1,3:
Cống hiến vĩ
đại thứ nhất của Mác là gì? Tác giả đã sử dụng nghệ thuật gì
để làm nổi bật cống hiến đó?
Nhận xét tác dụng của cống hiến đó với xã
héi?
+ Nhãm 2.4 : Cống hiến thứ hai của Mác là gì? Tác dụng của cống hiến hai ?
+ Nhãm 5,6:
Cống hiến vĩ
đại thứ ba của Mác là gì ? NhËn xÐt con ngời Mác qua cống hiến này Gọi HS các nhóm trả, lời sau đó nhận xét, bổ xung các ý còn thiếu
Thảo luận theo nhãm
HS trao đổi thảo luận, nhận xét và bổ xung
Học sinh nhóm 1 nhận xét, nhóm 3 trả lời
Học sinh nhóm 2 nhận xét, nhóm 4 trả lời
Học sinh nhóm 5,6 nhận xét, nhóm 4 trả lời
HS lắng nghe, ghi chép
b. Ba cống hiến vĩ đại của Mác.
* Cống hiến vĩ đại thứ nhất.
- Tìm ra qui luật phát triển của lịch sử xã hội loài ngời. ( mang tầm vĩ mô)
- Nội dung cụ thể của quy luật :
+ Đó là lịch sử hình thành và phát triển của kinh tế xã hội
+ Đó là mối quan hệ giữa cơ sở hạ tầng và thợmg tầng kiến trúc
+ Mỗi giai đoạn phát triển kinh tế nhất
định của một dân tộc hay một thời đại tạo ra cơ sở để phát triển thợng tầng kiến trúc tơng ứng.
Phát hiện mới mẻ, quan trọng đến mức vĩ đại. Nó làm đảo lộn và phá sản tất cả các cách giải thích về lịch sử xã
hội trớc đó và đơng thời. Nó trở thành hạt nhân của chủ nghĩa duy vật lịch sử
Cách trình bày và đánh giá giản dị, dễ hiểu thông qua cách bình luận và so sánh tơng đồng
* Cống hiến vĩ đại thứ hai.
- Tìm ra giá trị thặng d (m) và qui luật của giá trị thặng d
- Tác dụng của cống hiến: mang tầm vi mô, rất mới mẻ và tinh vi. Đó là qui luật vận động riêng của phơng thức sản xuất t bản chủ nghĩa đơng thời và của xã hội t sản do phơng thức ấy đẻ ra
Vĩ đại hơn cống hiến 1, với cống hiến này, lập tức một ánh sáng xuất hiện
Chỉ cần một trong hai cống hiến Mác đã đủ trở thành nhà t tởng vĩ đại
GV nhận xét, bổ xung và chốt ý
TIẾT 2 Hoạt động 1
Vì sao Mác có nhiều kẻ đối
địch nhng cha chắc có kẻ thù riêng ? Những ai thương tiếc khi Mỏc ra đi ông nhiÒu nhÊt ? V× sao ?
Hoạt động 2
Đặc sắc về NT của bài văn?
Hoạt động 3 Yêu cầu khái quát nội dung
- Lí giải dựa trên ý nghĩa mục
đích hành động của Mác
HS nhận xét trả lời
Khái quát trả lời
HS đọc lại đề bài
* Cống hiến thứ ba.
- Mác đã kết hợp giữa lí luận với thực tiến, biến các lí thuyết cách mạng khoa học thành hành động
Mác không chỉ là một nhà bác học, nhà t tởng vĩ đại mà còn là nhà cách mạng. Ông vừa là ngời thầy, ngời đồng chí, ngời bạn kính trọng tin tởng và thân yêu của giai cấp công nhân và nhân dân lao động toàn thế giới.
c. Đoạn kết
- Đánh giá tổng hợp về con ngời của Mác trong các mối quan hệ:
+ Mác có nhiều kẻ thù vì chúng bị vạch trần chân tớng, chúng căm ghét, run sợ vì đó là sự thật mà chúng không thể chối cãi hay bác bỏ.
+ Mác không có kẻ thù riêng vì mục tiêu phê phán, đấu tranh của Mác là xã hội t sản và học thuyết phản động, duy tâm phản khoa học của chúng, chứ không phải một cá nhân cụ thể nào.
Hàng triệu ngời : Giai cấp công nhân, nhân dân lao động toàn thế giới thơng tiếc ông, chính là bằng chứng hùng hồn nhất chứng tỏ sức mạnh và sự bất tử của học thuyết Mác.
d. Nghệ thuật lập luận.
- Mô hình chung lập luận toàn bài:
Thông báo về cái chết - đánh giá sự nghiệp ngời quá cố - bày tỏ sự thơng tiÕc.
- Lập luận vừa trùng điệp vừa tăng tiến, và so sánh
Khẳng định Mác là nhà t tởng vĩ
đại nhất trong số những nhà t tởng vĩ
đại hiện đại.
- Nét đặc biệt của bài văn tế: đề cao, ca ngợi, thơng tiếc, không bi ai, khuôn sáo.
III. Tổng kết
Ca ngợi đóng góp lớn lao cho nhân loại của C. Mác.Thể hiện niềm thương xót khi Mác qua đời
Hoạt động 4 Gọi HS nêu đề bài
Yêu cầu phân tích đề
Hoạt động 2: