NẮM TAY PHẢI VÀ QUI TẮC BÀN TAY TRÁI
Bài 31 HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ
--- ---
Từng nhóm cử đại diện để phát biểu, thảo luận chung ở lớp để rút ra nhận xét, chỉ ra trong trường hợp nào nam châm vĩnh cửu có thể tạo ra dòng ủieọn.
+Để nam châm nằm yên một lúc trong lòng cuộn dây.
+Kéo nam châm ra khỏi cuộn daây.
Yêu cầu HS mô tả dòng điện xuaỏt hieọn trong khi di chuyeồn nam châm lại gần hay ra xa cuộn dây.
- Di chuyển nam châm lại gần cuộn dây.
- Di chuyeồn nam chaõm ra xa cuộn dây.
C2: Trong cuộn dây có xuất hiện dòng điện cảm ứng.
Hoạt động 4: Tìm hiểu cách dùng nam châm điện để tạo ra dòng điện (10 phút)
Làm việc theo nhóm:
Làm TN 2, trả lời C3.
Làm rõ khi đóng hay ngắt mạch điện được mắc với nam châm điện thì từ trường nam châm thay đổi như thế nào.
Thảo luận chung cả lớp, đi đến nhận xét về những trường hợp xuất hiện dòng điện.
Hướng dẫn HS lắp ráp TN, cách đặt nam châm điện (lõi sắt của nam châm đưa sâu vào trong lòng của ống dây.
Gợi ý thảo luận: Yêu cầu HS nêu rõ khi đóng hay ngắt mạch điện thì từ trường của nam châm điện thay đổi như thế nào? (Dòng điện có cường độ tăng lên hay giảm đi khiến cho từ trường mạnh lên hay yếu đi).
2. Duứng nam chaõm ủieọn C3: Dòng điện xuất hiện:
- Trong khi đóng mạch điện của nam chaõm ủieọn.
- Trong khi ngắt mạch điện của nam chaõm ủieọn.
* Nhận xét: Dòng điện xuất hiện ở cuộn dây dẫn kín trong thời gian đóng và ngắt mạch của nam châm điện, nghĩa là trong thời gian dòng điện của nam chaõm ủieọn bieỏn thieõn.
Hoạt động 5: Tìm hiểu thuật ngữ mới: dòng điện cảm ứng, hiện tượng cảm ứng điện từ (4 phút)
Từng cá nhân đọc SGK để trả
lời câu hỏi. Nêu câu hỏi: Qua những TN
trên, hãy cho biết khi nào xuất hiện dòng điện cảm ứng.
III. Hiện tượng cảm ứng điện từ
Dòng điện xuất hiện như trên gọi là dòng điện cảm ứng . Hiện tượng xuất hiện dòng điện cảm ứng gọi là hiện tượng cảm ứng điện từ.
Hoạt động 6: Vận dụng (5 phút)
Làm việc cá nhân. Trả lời C4.
Nêu dự đoán.
Xem TN bieồu dieón kieồm tra
Yêu cầu HS đưa ra dự đoán.
Dựa vào đâu mà dự đoán?
Làm TN biểu diễn để kiểm tra dự đoán.
C4:Trong cuộn dây có dòng điện cảm ứng xuất hiện.
C5: Đúng là nhờ nam châm ta có thể tạo ra dòng điện.
Hoạt động 7: Củng cố (5 phút)
Từng cá nhân suy nghĩ để trả lời câu hỏi.
Nêu câu hỏi củng cố:
-Có những cách nào có thể dùng nam châm để tạo ra dòng ủieọn?
-Dòng điện đó được gọi là dòng ủieọn gỡ?
Duyệt của tổ trưởng:
. . . . . . . . .
. . . . . .
I. Muùc tieõu:
1. Nêu được dòng điện cảm ứng xuất hiện khi có sự biến thiên của số đường sức từ xuyên qua tiết diện của cuộn dây kín.
2. Giải được một số bài tập định tính về nguyên nhân gây ra dòng điện cảm ứng.
II. Chuaồn bũ:
+Thầy: SGK, SGV, STL, KHBM ; ppdạy: Vấn đáp, cho HS làm việc với SGK.
+Trò: SGK, SBT, vở bài học, dụng cụ, thiết bị: (Cho mõi nhóm):
Mô hình cuộn dây dẫn và đường sức từ của một nam châm.
III. Các hoạt động dạy và học:
Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên Nội dung Hoạt động 1: Ổn định lớp, kiểm tra bài cũ (5 phút)
Lớp trưởng báo cáo sĩ số lớp.
Từng HS lắng nghe và trả lời câu hỏi của GV.
Ổn định lớp, kiểm tra sĩ số.
Có những cách nào tạo ra dòng trong cuộn dây dẫn kín?
Dòng điện được tạo ra theo cách đó được gọi là gì?
Hiện tượng làm xuất hiện dòng điện cảm ứng gọi là gì?
Hoạt động 2: Nhận biết được vai trò của từ trường trong hiện tượng cảm ứng điện từ (7 phút)
Trả lời câu hỏi của GV, nêu lên nhiều cách khác nhau dùng nam châm để tạo ra dòng điện.
Phát hiện: Các nam châm khác nhau đều có thể gây ra dòng điện cảm ứng. Vậy không phải chíng nam châm mà là một cái gì chung của các nam châm đã gây ra dòng điện cảm ứng. Cần phải tìm yếu tố chung đó.
Việc tạo ra dòng điện cảm ứng có phụ thuộc vào chính nam châm hay trạng thái chuyển động của nam châm?
Có yếu tố nào chung trong các trường hợp đã gây ra dòng điện cảm ứng?
Thông báo: Các nhà khoa học cho rằng chính từ trường của nam châm đã tác dụng một cách nào đó lên cuộn dây dẫn và gây ra dòng điện cảm ứng.
Ta đã biết, có thể dùng đường sức từ để biểu diễn từ trường . Vậy ta phải làm như thế nào để nhận biết được sự biến đổi của từ trường trong lòng cuộn dây, khi đưa nam châm lại gần hoặc ra xa cuộn dây.
Tuaàn 17
Tieát 34 Ngày soạn:
Ngày dạy:
Bài 32 ĐIỀU KIỆN