1. Mục tiêu:
a. Kiến thức:
- HS nắm đợc những nét cơ bản về nghệ thuật truyện ngắn O Hen-ri. Rung
động trớc cái hay cái đẹp và lòng cảm thông của tác giả đối với những nỗi bất hạnh của ngời nghèo.
b. Thái độ:
- Cảm thông với bất hạnh của ngời khác, trân trọng đức hi sinh của con nguêi.
c. Kỹ năng:
- Rèn kỹ năng phân tích nhân vật, cảm thụ văn học.
2. Chuẩn bị của GV và HS:
a. Chuẩn bị của thầy:
- Nghiên cứu tài liệu, soạn giáo án.
b. Chuẩn bị của trò:
- Học bài cũ, đọc và soạn bài mới.
3. Tiến trình bài dạy:
a. Kiểm tra bài cũ:(3')
- GV kiểm tra vở ghi, vở soạn bài của HS.
b. Dạy nội dung bài mới:
(1')* Từ chiếc lá cuối cùng - kiệt tác của cụ Bơ-men, hai nhân vật nữ hoạ sĩ là Xiu và Giôn-xi cũng góp phần thể hiện nội dung t tởng, tình cảm của tác phẩm…
HOẠT ĐỘNG CỦA GV-HS GHI BẢNG
?
?
?
GV
?
Xiu và Giôn-xi có quan hệ nh thế nào?
- Hai người hoạ sĩ nghèo (bạn).
Tình thơng yêu của Xiu với Giôn-xi đ- ợc biểu hiện nh thế nào ?
…sợ sệt nhìn cây thờng xuân … em thân yêu … hãy nghĩ đến chị … chị sẽ làm gì
đây? … bàn tay run rẩy ôm lấy Giôn-xi
…
Em nhận thấy Xiu đối xử với Giôn-xi nh thế nào ?
Suốt thời gian Giôn-xi ốm nặng rồi sau
đó vợt qua bệnh tật, Xiu luôn ở bên tận tình chăm sóc Giôn-xi. Cô lo sợ khi nhìn vài chiếc lá thờng xuân ít ỏi còn bám lại trên tờng, cô lo sợ mình sẽ ra sao nếu Giôn-xi chết đi, cô động viên chăm sóc cho Giôn-xi nh một ngời chị ruét.
Em thấy tâm trạng của Xiu nh thế nào?
Xiu không hề đợc biết ý định của cụ 15'
I. Đọc và tìm hiểu chung:
II. Ph©n tÝch:
1. Kiệt tác của cụ Bơ-men:
2. Tình thơng yêu của Xiu.
- Yêu thơng, chăm sóc Giôn- xi ân cần, chu đáo.
- Tâm trạng nặng nề, tuyệt vọng, lo lắng cho Giôn-xi.
GV
GV
?
?
HS
?
GV
?
Bơ-men khi Giôn-xi bảo kéo mành lên Xiu làm theo một cách miễn cỡng, chán nản, cô cúi khuôn mặt hốc hác xuống ngời bệnh và nói những lời não nuột.
Xiu ngạc nhiên không ngờ chiếc lá cuối cùng còn dai dẳng bám trên cành sau cả một đêm ma gió phũ phàng và tâm trạng nặng nề đeo đẳng Xiu cho tới khi cô biết sự thật.
Đối với Xiu thì tâm trạng lo lắng chỉ diễn ra ở lần kéo mành thứ nhất, vì
ngày hôm đó chắc cô phải biết chuyện cụ Bơ-men đã làm gì trong đêm ma tuyết. Còn Giôn-xi chắc cả hai lần bảo kéo mành lên cô đều lạnh lùng, thản nhiên chờ đón cái chết nếu cô chẳng còn thấy chiếc lá nào nữa.
Dáng vẻ của Giôn-xi đợc miêu tả nh thế nào ?
- Cặp mắt thẫn thờ, giọng nói thều thào
…
Em hình dung nh thế nào về tình trạng của Giôn-xi ?
Đọc "Đó là chiếc lá cuối cùng -> sẽ chÕt" (87)
Em hiểu gì về trạng thái tinh thần của Giôn-xi từ câu nói đó ?
Giôn-xi không đáp lại những lời lẽ yêu thơng của Xiu, tâm hồn cô đang chuẩn bị sẵn sàng cho chuyến đi xa xôi bí ẩn của mình.
Chi tiết này cho biết thêm điều gì về tâm trạng Giôn-xi ?
17'
3. Diễn biến tâm trạng của Giôn-xi:
- Sức khoẻ yếu ớt, gần nh cạn kiệt sức sống.
- Không còn tin vào sự sống của mình, chờ đợi phút chia tay với cuộc đời.
?
?
?
?
?
GV
?
Sau một đêm ma gió dữ dội, khi chiếc mành đợc kéo lên lúc trời vừa hửng sáng, Giôn-xi phát hiện điều gì ?
- Chiếc lá cuối cùng vẫn còn đó.
Sau khi nằm nhìn chiếc lá hồi lâu, Giôn-xi đã nghĩ và nói gì ?
- Thấy mình là một con bé h … Tại sao vậy ?
- Giôn-xi đã cảm nhận trong chiếc lá
mỏng manh và nhỏ nhoi ấy chứa đựng một sức sống thật mãnh liệt và bền bỉ, cô nghĩ tới bản thân mình và thấy mình thật tệ.
Chi tiết Giôn-xi xin cháo, sữa, đòi gơng soi, muốn ngồi dậy đã cho thấy điều gì
đổi thay ở Giôn-xi ?
Câu nói "Chị Xiu thân yêu ơi, một ngày nào đó em hi vọng sẽ đợc vẽ vịnh Na- plơ" báo hiệu điều gì ?
Chiếc lá dù mỏng manh, nhỏ nhoi vẫn là một sự sống. Sự sống dẻo dai, bền bỉ của lá có thể kích thích tình yêu sự sống của con ngời.
Nh vậy, nguyên nhân sâu xa nào quyết
định tâm trạng hồi sinh của Giôn-xi ? - Chính là sự gan góc của chiếc lá mà Giôn-xi không biết đấy là lá vẽ, nó chống chọi kiên cờng với thiên nhiên khắc nghiệt, bám lấy cuộc sống, trái ngợc với sự yếu đuối, buông xuôi muốn chết của Giôn-xi.
Chứng minh rằng truyện đợc kết thúc 4'
2'
- Tuyệt vọng.
- Nhu cầu sống đã trở lại với Giôn-xi.
- Tình yêu cuộc sống, yêu nghệ thuật hội hoạ đã trở lại, Giôn-xi đã vợt qua đợc cái chÕt.
?
?
?
trên cơ sở 2 sự kiện bất ngờ trái ngợc nhau ?
Nhà văn đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì? Nó có tác dụng ra sao ?
HS đọc ghi nhớ.
Em hãy đặt tên cho bức tranh minh hoạ trong SGK ? Phát biểu cảm nghĩ về nhân vật cụ Bơ-men.
- Cá nhân suy nghĩ, trả lời.
III. Tổng kết:
- Nghệ thuật đảo ngợc tình huống truyện, gây bất ngờ xúc động.
- Ca ngợi tình yêu thơng con ngời và sức mạnh của nghệ thuËt ch©n chÝnh.
* Ghi nhí:
IV. Luyện tập:
c. Củng cố:(2’) Ý nghĩa của văn bản?
- Chiếc lá cuối cùng là câu chuyện cảm động về tình yêu thương giữa ngững người nghệ sĩ nghèo. Qua đó, tác giả thể hiện quan niệm của mình về mục đích của sáng tạo nghệ thuật.
d. Hớng dẫn học sinh tự học ở nhà:(1’) - Học bài, đọc và tóm tắt văn bản.
- Soạn bài: Chơng trình địa phơng.
Ngày soạn: 02/10/2011 Ngày dạy:05/10/2011 Dạy lớp 8B.