B. GIỚI THIỆU TÁC PHẨM "ĐƯỜNG KÁCH MỆNH"
III. CÁCH MẠNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA THÁNG MƯỜI NGA 1917, QUỐC
1. Cách mạng xã hội chủ nghĩa tháng Mười Nga 1917
Đầu thế kỷ XX, Nga là một nước quân chủ chuyên chế, chủ nghĩa tư bản có phát triển nhưng ở mức độ trung bình, những tàn tích của chế độ nông nô còn nặng nề. Nước Nga là nơi tập trung cao độ những mâu thuẫn của chủ nghĩa đế quốc.
Việc nước Nga tham gia chiến tranh thế giới thứ nhất từ 1914 đã làm cho mâu thuẫn giữa đế quốc Nga với các đế quốc Tây Âu thêm sâu sắc.
Đầu năm 1917, nền thống trị của Nga Hoàng lâm vào tình trạng khủng hoảng nguy kịch. Cách mạng tháng Hai 1917 ở Nga thắng lợi. Hai chính quyền mới, ở trung ương là chính phủ lâm thời trong tay giai cấp tư sản, ở các địa phương là các Xôviết đại biểu công nhân và binh lính do Đảng (B) lãnh đạo ra đời. Thời cơ cách mạng đã đến. V.I Lê-nin đã kêu gọi Đảng (B) cần tích cực hành động, "Biến chiến tranh đế quốc thành nội chiến cách mạng”.
Cách mạng tháng 10 Nga diễn ra qua hai giai đoạn. Từ tháng 3 đến tháng 7- 1917 là thời kỳ Đảng lãnh đạo đấu tranh hoà bình, thực hiện “Toàn bộ chính quyền về tay Xô viết”. Từ tháng 7 đến tháng 10 là thời kỳ khởi nghĩa vũ trang giành chính quyền. Ngày 7-10-1917, V.I. Lênin từ Phần lan bí mật về Xanh Pêtécbua. Ngày 10- 10-1917, kế hoạch khởi nghĩa vũ trang được triển khai. Ngày 25 tháng Mười 1917 thắng lợi ở thủ đô Pêtécbua. Ngay đêm đó, Đại hội các Xô viết lần II được triệu tập thành lập chính quyền Xôviết do V.I Lênin đứng đầu, thông qua hai sắc lệnh Hoà bình và Ruộng đất, tuyên bố nước Nga rút ra khỏi chiến tranh đế quốc.
Thắng lợi của cách mạng tháng Mười Nga 1917 đã làm thay đổi tận gốc rễ các quan hệ xã hội trên cơ sở bóc lột của nước Nga trước đây. Lần đầu tiên trong lịch sử, nhà nước Xô viết- nhà nước xã hội chủ nghĩa do giai cấp công nhân lãnh đạo đã ra đời trên một phần sáu lục địa trái đất. Giai cấp công nhân Nga với Đảng tiên phong của nó là Đảng (B) đã trở thành giai cấp cầm quyền. Những tiên đoán của Mác -Ăng ghen về chủ nghĩa xã hội đã trở thành hiện thực.
Cách mạng tháng Mười Nga 1917 có ý nghĩa quốc tế phổ biến, mở ra thời kỳ quá độ tiến lên chủ nghĩa xã hội trên phạm vi toàn thế giới, thời kỳ cao trào của cách mạng thế giới và sự ra đời hàng loạt các Đảng Cộng sản; mở ra thời kỳ khủng hoảng mới của chủ nghĩa tư bản. “Thắng lợi của cách mạng xã hội chủ nghĩa Tháng Mười có một ý nghĩa hết sức quan trọng đối với số phận các dân tộc phương Đông.
Nó đã thức tỉnh các dân tộc bị áp bức ở châu Á, chỉ cho nhân dân các nước thuộc địa và phụ thuộc con đường giải phóng, nêu gương tự do dân tộc thực sự”37.
Cách mạng tháng Mười Nga là dấu mốc thắng lợi của học thuyết Mác- Lê nin đối với các trào lưu tư tưởng cơ hội chủ nghĩa. Nó để lại cho cách mạng thế giới và Việt Nam những bài học mẫu mực về phương pháp cách mạng. Đó là phải có sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng kiểu mới của giai cấp công nhân; có khối liên minh giai cấp công nhân và nông dân do giai cấp công nhân lãnh đạo; kiên quyết sử dụng bạo lực cách mạng; nắm vững thời cơ cách mạng; xây dựng và tăng cường nhà nước vô sản, kết hợp tinh thần yêu nước với tinh thần quốc tế.
Sau khi cách mạng Tháng Mười nổ ra, Nguyễn Ái Quốc đã tuyên truyền ủng hộ nước Nga Xô viết và tuyên truyền về cách mạng tháng Mười ở thủ đô Pari.
37 Hồ Chí Minh: To n tà ập, tập 8, Nxb Chính trị Quốc gia, H Nà ội, 2000, tr. 576.
Đồng chí Tôn Đức Thắng đã kéo cờ phản chiến, cùng công nhân và thuỷ quân Pháp khởi nghĩa trên hạm đội ở Hắc hải phản đối đế quốc Pháp và các nước khác bao vậy, can thiệp vào nước Nga.
2. Sự ra đời Quốc tế cộng sản và ảnh hưởng của nó với Việt Nam
Quốc tế III- Quốc tế Cộng sản ra đời tháng 3 năm 1919, lúc đầu gồm 19 đảng cách mạng và 15 quan sát viên là sự kiện tác động mạnh mẽ đến cách mạng thế giới và Việt Nam. Cương lĩnh của Quốc tế Cộng sản vạch ra đường lối cách mạng triệt để và khoa học của phong trào cách mạng là lật đổ chính quyền tư sản, giành chính quyền vô sản, thiết lập chuyên chính vô sản.
Quốc tế Cộng sản yêu cầu những Đảng nào tham gia vào Quốc tế Cộng sản cũng phải tuân thủ 21 điều kiện do Quốc tế Cộng sản đưa ra, trong đó có điều kiện đi theo con đường cách mạng tháng Mười Nga, lấy nền tảng tư tưởng của Đảng là chủ nghĩa Mác, lấy tên là Đảng là Đảng Cộng sản...
Nguyễn Ái Quốc, ngay khi ở Pháp đã biết đến cách mạng tháng Mười Nga 1917. Nhờ văn kiện Sơ thảo Luận cương về những vấn đề dân tộc và vấn đề thuộc địa của V.I Lênin chuẩn bị đọc trước Đại hội II Quốc tế Cộng sản mà sau ngày 17- 12 năm 1920, Người được đọc và đã tìm thấy điều cần thiết nhất. Người đã tin theo Lênin và bỏ phiếu tán thành Quốc tế Cộng sản, theo con đường cách mạng vô sản.
Nguyễn Ái Quốc đã dự và đọc nhiều tham luận tại các phiên họp của Đại hội V Quốc tế cộng sản (6-1924). Sau này Người đã trở thành phái viên của Ban Phương Đông của Quốc tế Cộng sản công tác tại Trung Quốc. Theo đề nghị của Người, Quốc tế Cộng sản giúp đỡ, góp nhiều ý kiến và đào tạo cán bộ. Quốc tế Cộng sản đã mở trường đại học Phương Đông, đào tạo cán bộ cách mạng, tiến hành tuyên truyền tư tưởng cộng sản, đề ra được đường lối, phương hướng và trực tiếp chỉ đạo, giúp đỡ các nước thuộc địa và phụ thuộc, trong đó có Việt Nam đấu tranh chống ách thống trị của thực dân Pháp.
Quốc tế Cộng sản đã dõi theo từng bước phát triển của cách mạng Việt Nam, Quốc tế Cộng sản đã gửi thư yêu cầu hợp nhất các tổ chức cộng sản thành một đảng. Đảng Cộng sản Việt Nam được thành lập, Quốc tế Cộng sản đã công nhận Đảng Cộng sản Việt Nam là một bộ phận của Quốc tế Cộng sản. Như vậy, Quốc tế Cộng sản có vai trò to lớn trong việc truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin vào Việt Nam và đào tạo lớp cán bộ Việt Nam yêu nước.
3. Liên xô xây dựng chủ nghĩa xã hội và ảnh hưởng của nó vớ Việt Nam Từ 1917-1920, nước Nga ở thời kỳ khó khăn chống can thiệp và nội chiến.
Từ 3-1921, Đại hội X Đảng (B) Nga đã quyết định chuyển thực hiện chính sách Cộng sản thời chiến sang thi hành chính sách kinh tế mới. Ngày 20-12-1922, Liên bang cộng hoà xã hội chủ nghĩa xô viết (Liên Xô) ra đời. Từ 1-1925, Liên Xô tiến
hành công nghiệp hoá đất nước. Từ tháng 12-1927 Liên Xô tiến hành tập thể hoá nông nghiệp.
Bước đầu đầu xây dựng chủ nghĩa xã hội, Liên Xô đã đạt được những thành tựu to lớn. Nền kinh tế phát triển nhanh chóng. Các cơ sở kinh tế của chế độ bóc lột bị thủ tiêu. Trong xã hội, về cơ bản chỉ còn công nhân, nông dân và trí thức. Trình độ văn hoá, sự giác ngộ của người dân Liên Xô đã ở mức tiên tiến. Đất nước không còn kẻ áp bức bóc lột, người đói khổ lầm than. Đời sống nhân dân không ngừng tăng lên. Nền dân chủ xã hội chủ nghĩa, tính tự giác và tính tích cực của người dân nâng cao. Chính quyền được củng cố, quốc phòng Liên Xô vững mạnh, uy tín quốc tế tăng lên, quan hệ ngoại giao ngày càng mở rộng. Những thắng lợi đó đã đưa Liên Xô hùng mạnh, chỗ dựa vững chắc cho phong trào cách mạng thế giới.
Từ tháng 6-1923 dến cuối năm 1924, Nguyễn Ái Quốc ở Liên Xô. Người nghiên cứu thực tiễn xây dựng chủ nghĩa xã hội, tìm hiểu về Nhà nước Xô Viết, các vấn đề dân tộc và thuộc địa và phác thảo những vấn đề chiến lược của cách mạng Việt Nam. Người còn tham gia nhiều hội nghị của Quốc tế nông dân, Quốc tế thanh niên. Từ ngày 17 - 6 đến ngày 8-7-1924, Người dự và phát biểu tại Đại hội lần thứ V Quốc tế Cộng sản. Bằng những chứng cứ cụ thể, Người đã làm sáng tỏ và phát triển một số luận điểm của Lênin: Về bản chất của chủ nghĩa thực dân là “ăn cướp”
và “giết người”. Chủ nghĩa thực dân là kẻ thù chung của các dân tộc thuộc địa, của giai cấp công nhân và nhân dân lao động trên thế giới. Cách mạng giải phóng dân tộc là một bộ phận của cách mạng thế giới. “Chỉ có giải phóng giai cấp vô sản thì mới giải phóng được dân tộc; cả hai cuộc giải phóng này chỉ có thể là sự nghiệp của chủ nghĩa cộng sản và cách mạng thế giới”38. Ở các nước nông nghiệp lạc hậu, nhân dân lao động là lực lượng chính. Cách mạng giải phóng dân tộc phải thu phục và lôi kéo được nông dân tham gia. Cách mạng muốn giành được thắng lợi, trước hết phải có Đảng cách mạng. Đảng muốn vững phải theo học thuyết Mác - Lênin.
Đảng phải có đội ngũ cán bộ sẵn sàng chiến đấu, hy sinh vì mục đích của Đảng.
Cách mạng là sự nghiệp của quần chúng nhân dân, không phải việc của một người.
Cần tập hợp, giác ngộ và từng bước tổ chức quần chúng đấu tranh từ thấp đến cao.
Liên xô trở thành chỗ dựa, thành nơi đào tạo lớp cán bộ đầu tiên cho cách mạng Việt Nam. Nước Nga trở thành thành trì của phong trào cách mạng thế giới, đã giúp đỡ cách mạng Việt Nam đào tạo những người cộng sản đầu tiên như Trần Phú, Lê Hồng Phong,... những người cộng sản tiên phong của cách mạng Việt Nam.