Chương II Hướng dẫn thực hành hiệu quả tại trung tâm khử khuẩn - tiệt khuẩn (CSSD)
2. Xử lý lại dụng cụ y khoa
2.2. Ghi chép và khử khuẩn
Chú ý: Việc chuẩn bị để vận chuyển và vận chuyển những dụng cụ cần được xử lý lại thuộc về trách nhiệm của người sử dụng các dụng cụ y khoa.
Phải ghi vào sổ tài sản lưu giữ tại Đơn vị TKTT tất cả những trang thiết bị/dụng cụ y khoa có thể dùng lại và cần được xử lý lại. Đối với tất cả các dụng cụ y khoa, cần sử dụng một hệ thống có khả năng theo dõi đường đi của các bộ dụng cụ mà Đơn vị TKTT xử lý. Các khoa sẽ vận chuyển những trang thiết bị/ dụng cụ y khoa cần xử lý lại, sửa chữa, bảo dưỡng hoặc kiểm tra đến Đơn vị TKTT. Khi nhận dụng cụ y khoa
để xử lý lại, nên có biên bản bàn giao (sổ ghi chép sự bàn giao giữa Đơn vị TKTT và các khoa phòng sử dụng).
Cần làm sạch trước những dụng cụ có dính phân, đờm dãi, máu hoặc các chất hữu cơ khác có nguy cơ lây nhiễm cao tại các nơi phát sinh ra dụng cụ bẩn của các khu vực chăm sóc người bệnh. Nếu những vật dụng gửi đi để xử lý tại Đơn vị TKTT vẫn còn dính nhiều vết bẩn có thể gây khó khăn cho việc làm sạch vì có phân hay chất bài tiết khô và làm cho quá trình khử khuẩn và tiệt khuẩn không đảm bảo chất lượng. Nên làm sạch và khử khuẩn các dụng cụ càng sớm càng tốt sau khi sử dụng.
Nên coi tất cả các vật dụng tiếp xúc trực tiếp với người bệnh hoặc dịch cơ thể của họ là đã bị ô nhiễm và nên cách ly một cách an toàn và chắc chắn. Nên cô lập các vật dụng vào trong một cái hộp, thùng hoặc túi chất dẻo chắc chắn, không rò rỉ để vận chuyển. Trả dụng cụ đã qua sử dụng vào bộ dụng cụ chuyên dụng chuẩn và cho vào thùng chứa. Loại bỏ tất cả những sản phẩm dùng một lần tại nơi sử dụng và không đưa về Đơn vị TKTT. Cần làm sạch và khử khuẩn tất cả các trang thiết bị vận chuyển giữa hai lần sử dụng bằng dung dịch chất tẩy ấm, rửa với nước sạch và làm khô kỹ lưỡng. Không cho những nhân viên không có thẩm quyền có thể có nguy cơ nhiễm bẩn đi vào khu vực tiếp nhận hàng nhiễm bẩn của Đơn vị TKTT.
Người sử dụng các dụng cụ y khoa (khoa Điều trị, phòng mổ, phòng sinh) sẽ chịu trách nhiệm tiến hành các bước công việc như sau:
− Nên loại bỏ tất cả các chất tồn lưu từ thuốc cầm máu, chất khử khuẩn da, các chất bôi trơn và thuốc ăn mòn da khỏi dụng cụ y khoa sau khi sử dụng.
− Nên tránh không để thời gian từ khi sử dụng dụng cụ đến lúc xử lý kéo dài quá lâu (nguy cơ bị ăn mòn).
− Tránh làm khô các chất tồn lưu (đặc biệt là đối với đèn nội soi, nếu có sử dụng).
− Mở và đặt các dụng cụ có khớp nối xuống khay đúng cách và cẩn thận.
− Tránh để khay chứa dụng cụ quá đầy.
− Để những dụng cụ đặc biệt - ví dụ như dụng cụ tiểu phẫu và đèn nội soi cứng vào các giá hoặc ngăn đặc biệt khi chưa xử lý.
− Bao gói lại trong thùng chứa dụng cụ phù hợp, nên sử dụng các hệ thống vận chuyển khép kín.
− Clo nguy hiểm cho dụng cụ - Đừng bao giờ ngâm dụng cụ bằng thép không rỉ trong dung dịch nước muối sinh lý.
− Chuẩn bị danh mục đóng gói ghi rõ số lượng và chủng loại dụng cụ y khoa.
− Vận chuyển các thùng chứa đến Đơn vị TKTT và bàn giao danh mục đóng gói.
Nhân viên của Đơn vị TKTT chịu trách nhiệm tiếp nhận những trang thiết bị cần được xử lý lại và sau khi kiểm đếm, trả danh mục đóng gói đã được kiểm tra và có chữ ký các bên lại cho người đem hàng đến. Trong trường hợp mất trang thiết bị,
Nên làm sạch, khử khuẩn tất cả những trang thiết bị/dụng cụ y khoa có thể dùng lại nhưng cần được xử lý lại. Kiểm tra, bảo dưỡng, sửa chữa hoặc bỏ đi những dụng cụ đã hỏng, không đạt chất lượng trước khi đưa vào quy trình xử lý. Chỉ thực hiện quá trình này nếu nó diễn ra an toàn và không gây cản trở cho bất cứ cuộc điều tra nào nếu trang thiết bị có lỗi. Điều này là cần thiết để bảo đảm rằng chúng ở trong tình trạng an toàn cho tất cả những nhân viên có thể tiếp xúc với chúng trong khi chuyển giao và trong quá trình tiến hành chu trình xử lý tiếp theo.
Nhân viên của Đơn vị TKTT chịu trách nhiệm tiến hành các bước công việc như sau:
− Coi tất cả mọi dụng cụ chuyển từ một khu vực điều trị đến là đã nhiễm bẩn – ngay cả khi chúng chưa được dùng đến.
− Luôn sử dụng trang bị phòng hộ cá nhân thích hợp (ví dụ như găng tay) khi xử lý những dụng cụ nhiễm bẩn.
− Chuẩn bị dung dịch khử khuẩn mới, quan sát nồng độ, thời gian tiếp xúc và có phản ứng theo quy định.
− Khử khuẩn những dụng cụ y khoa cần xử lý, ví dụ như cho chúng vào trong dung dịch clo 0,5% và ngâm 10 phút. Sau khi ngâm 10 phút trong dung dịch clo 0,5% lấy dụng cụ ra. Không ngâm lâu hơn 10 phút.
− Đeo găng thích hợp (loại găng tay dầy, chịu được hóa chất) mỗi khi lấy dụng cụ ra khỏi dung dịch khử khuẩn.
− Ngay lập tức rửa dụng cụ bằng nước sạch hoặc cho chúng vào nước xà phòng để làm sạch.
Việc lựa chọn phương pháp khử khuẩn sẽ liên quan đến nguy cơ nhiễm khuẩn gắn và với mục đích sử dụng của dụng cụ trên người bệnh. Mức độ nguy cơ cho người bệnh được dùng sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm bản chất của quy trình điều trị hoặc chữa bệnh, tính cảm nhiễm của người được dùng, bản chất và mức độ của sự nhiễm bẩn. Bản chất và mức độ của sự nhiễm vi sinh vật được gọi là nguy cơ sinh học. Áp dụng phân loại Spaulding để ra quyết định chọn quy trình khử khuẩn (khử khuẩn, khử khuẩn ở cấp độ cao hoặc tiệt khuẩn) nào.
Bảng 1.2: Khuyến cáo mẫu pha loãng chlorin (clo) dùng làm dung dịch khử khuẩn
Clo có sẵn (5%)* Độ pha loãng được khuyến cáo (chất tẩy trắng và nước)
0,05% hoặc 500 ppm 1 phần chất tẩy trắng cho 99 phần nước. Ví dụ 10ml chất tẩy trắng + 990ml H20 = 1 lít 0,1% hoặc 1000 ppm 1 phần chất tẩy trắng cho 49 phần nước. Ví dụ 20ml chất tẩy trắng + 980ml H20 = 1 lít 0,5% hoặc 1000 ppm 1 phần chất tẩy trắng cho 9 phần nước. Ví dụ 100ml chất tẩy trắng + 900ml H20 = 1 lít 1% hoặc 10.000 ppm 1 phần chất tẩy trắng cho 4 phần nước. Ví dụ 200ml chất tẩy trắng + 800ml H20 = 1 lít 2% hoặc 20.000 ppm 1 phần chất tẩy trắng cho 2.4 phần nước. Ví dụ 400ml chất tẩy trắng + 600ml H20 = 1 lít