VÀ ĐIỆN NĂNG SỬ DỤNG
Bài 35 CÁC TÁC DỤNG CỦA DÒNG ĐIỆN XOAY
CHIỀU – ĐO CƯỜNG ĐỘ VÀ HIỆU ĐIỆN THẾ XOAY CHIỀU . .I / MUẽC TIEÂU :
1.Kiến thức:
- Nêu được các tác dụng của dòng điện xoay chiều.
- Phát hiện dòng điện là dòng điện xoay chiều hay dòng điện một chiều dựa trên tác dụng từ của chúng.
- Nhận biết được ampe kế và vôn kế dùng cho dòng điện một chiều và xoay chiều qua các kí hiệu ghi trên dụng cụ.
- Nêu được các số chỉ của ampe kế và vôn kế xoay chiều cho biết giá trị hiệu dụng của cường độ dòng điện và của điện áp xoay chiều
2.Kó naêng:
- Hình thành kỹ năng quan sát và rút ra kết luận.
3.Thái độ:
- Rèn luyện tính cẩn thận, chính xác, có ý thức hợp tác làm việc theo nhóm.
II/ CHUAÅN BÒ :
* Đối với mỗi nhóm HS :
- 1 nam châm điện , 1 nam châm vĩnh cửu .
- 1 nguoàn ủieọn 1 chieàu 3V – 6V , 1 nguoàn ủieọn xoay chieàu 3V – 6V .
* Đối với GV :
- 1 ampe kế xoay chiều , 1 vôn kế xoay chiều , 1 bóng đèn 3V có đui .
- 1 công tắc , 8 sợi dây nối , 1 nguồn điện 1 chiều 3V – 6V , 1 nguồn điện xoay chieàu 3V – 6V .
III/ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG CỦA HS : 1/ Ổn định tổ chức : 1’
2/ Kiểm tra bài cũ : 3’
a) Nêu cấu tạo và hoạt động của máy phát điện xoay chiều ?
b) Máy phát điện xoay chiều trong kỹ thuật có những đặc tính kỹ thuật nào ? Kể ra ? 3. Bài mới.
T G
NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG HS
3’ * HĐ 1: Tổ chức tình
huống học tập.
-Dòng điện xoay chiều được dùng phổ biến trong sản
4’
10
’
I. Tác dụng của dòng ủieọn xoay chieàu.
- C1: + Bóng đèn sáng tác dụng nhiệt.
+ Bóng đèn bút thou điện sáng tác dụng quang.
+ Đinh sắt bị hút tác dụng từ.
II. Tác dụng từ của dòng điện xoay chiều.
1. Thớ nghieọm.
- C2: + Lúc đầu thanh nam chaõm bũ huựt. Nhửng khi đổi chiều dòng điện thì nam châm bị đẩy ra.
+ Khi dùng dòn điện xoay chiều thì lần lực nam chaâm bò huùt nay
xuất và trong đời sống. Vậy dòng điện xoay chiều có gì giống và khác so với dòng điện một chiều? Đo cđdđ và hđt của dòng điện xoay chiều như thế nào?
* HĐ 2: Tìm hiểu những tác dụng của dòng điện xoay chieàu.
- Yêu cầu học sinh đọc C1.
- Lần lựơc biểu diễn 3 thí nghiệm hình 35.1 cho học sinh xem.
- Yêu cầu hs trả lời C1?
- Dòng điện xoay chiều ngoài các tác dụng trên còn có tác dụng sinh lý.
* HĐ 3: Tìm hiểu tác dụng từ của dòng điện xoay chieàu.
- Ở trên ta đã biết khi cho dòng điện xoay chiều thì nam chaõm ủieọn cuỷng huựt đinh sắt giống như cho dòng điện một chiều vào nam châm điện. Vậy có phải tác dòng từ của dòng điện xoay chieàu cuỷng gioỏng heọt nhử dòng điện một chiều hay không? Việc đổi chiều dòng điện có ảnh hưởng đến lực từ không? Em hãy dự đoán xem?
- Hướng dẫn các bước tiến hành thí nghiệm.
- Yêu cầu các nhóm làm thí ngieọm nhử hỡnh 35.2, 35.3 cho học sinh xem.
- Yêu cầu hs đọc và trả lời
- Đọc C1.
- Xem.
- C1: + Bóng đèn sáng tác dụng nhiệt.
+ Bóng đèn bút thou điện sáng tác dụng quang.
+ Đinh sắt bị hút tác dụng từ.
- Dự đoán.
- Nghe và xem hướng daãn.
- Làmm thí nghiệm.
10
’
5’
lieõn tuùc.
+ Nguyên nhân là do dòng điện luân phiên đổi chiều.
2. Kết luận.
- Khi dòng điện đổi chiều thì lực lừ tác dụng lên nam châm củmg đổi chieàu.
III. Đo cường độ dòng điện và hiệu điện thế của mạch điện xoay chieàu.
1. Quan sát.
2. Kết luận.
- Đo HĐT và CĐDĐ xoay chieàu baèng voân keá và am pe kế, có kí hiệu AC.
- Kết quả đo không thay đổi khi ta đổi chỗ 2 chốt của phích cắm vào ổ lấy ủieọn.
- Các số đo chỉ giá trị hieọu dung.
- HĐT và CĐDĐ hiệu dụng gọi tắc là HĐT và CẹDẹ.
IV. Vận dụng.
C2?
- Vậy ta có kết luận gì về lực từ tác dụng lên nam châm khi ta đổi chiều dòng ủieọn?
* HĐ4: Tìm hiểu các dụng cụ đo, cách đo cđdđ và hđt của dòng điện xoay chiều.
- Ta đã biết cách dùng ampe kế và vôn kế một chiều (kí hiệu là DC) để đo cđdđ và hđt của mạch điện một chiều. Có thể dùng các dụng cụ này để đo cđdđ và hđt trong mạch điện xoay chiều hay không? Nếu dùng thì có hiện tượng gì xảy ra với kim của các dũng cụ đo?
- Treo hình 35.4 cho học sinh xem.
- Yêu cầu học sinh đọc phần a,b muùc 1.
- Làm thí nghiệm cho học sinh xem.
- Vôn kế và ampe kế chỉ giá trò bao nhieâu?
- Để đo HĐT và CĐDĐ xoay chieàu thỡ ta duứng ampe kế và vôn kế thế nào?
- Thông báo ý nghĩa của HĐT và CĐDĐ hiệu dụng.
- C2: + Lúc đầu thanh nam chaõm bũ huựt. Nhửng khi đổi chiều dòng điện thì nam châm bị đẩy ra.
+ Khi dùng dòn điện xoay chiều thì lần lực nam chaâm bò huùt nay lieân tuùc.
+ Nguyên nhân là do dòng điện luân phiên đổi chieàu.
- Khi dòng điện đổi chiều thì lực lừ tác dụng lên nam châm củmg đổi chieàu.
- Kim của các dụng cụ đo khoâng quay.
- Xem hình.
- Đọc phần a,b.
- Xem thớ nghieọm.
- Tuỳ kết quả của học sinh.
- Dùng ampe kế và vôn keá xoay chieàu.
- Nghe thông báo.
- C3: Sáng như nhau vì HẹT hieọu duùng cuỷa dòng điện xoay chiều tương đương với HĐT hiệu dụng của dòng điện một chiều.
- C4: Có vì cường độ dòng điện AC chạy chạy vào cuộn dây của nam châm điện tạo ra một từ trường biến đổi các đường sức từ của từ trường xuyên qua S của cuộn b biến đổi. Do đó trong cuoõn B xuaỏt hieọn dòng điện cảm ứng.
* HĐ 5: Vận dụng.
- Yêu cầu hs đọc và trả lới C3,C4?
- Đọc
- C3: Sáng như nhau vì HĐT hiệu dụng của dòng ủieọn xoay chieàu tửụng đương với HĐT hiệu dụng của dòng điện một chieàu.
- C4: Có vì cường độ dòng điện AC chạy chạy vào cuộn dây của nam châm điện tạo ra một từ trường biến đổi các đường sức từ của từ trường xuyên qua S của cuộn b biến đổi. Do đó trong cuoõn B xuaỏt hieọn dòng điện cảm ứng.
4/ Cuûng coá:5’
- Dòng điện AC có những tác dụng gì? Trong các tác dụng đó tác dụng nào phụ thuộc vào chiếu đường sức từ?
- Vôn kế và ampe kế xoay chiều có cấu tạo như thế nào? Khi đo cđdđ và hđt xoay chiều ta có can chú ý đến các chốt của chúng không?
5/ Dặn dò: 1’
- Về nhà học bài và làm các bài tập bài 36.
*Ruựt kinh nghieọm:
Tuần : 21 Ngày soạn:10/01/2011 Tiết : 41 Ngày dạy:12/01/2011