Tiết 53: KỂ CHUYỆN TƯỞNG TƯỢNG
C- Phương pháp: Hợp tác, thuyết trình, phân tích ngôn ngữ,
I- Tìm hiểu chung về kể chuyện tưởng tượng
1- Tóm tắt truyện Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng
- Mỗi nhân vật có nhà riêng. Chân, Tay, Tai, Mắt bàn cách chống lại Miệng. Cuối cùng thì hiểu ra và hoà thuận như cũ.
GV: Khi tưởng tượng tác giả có dựa trên cơ sở sự thật nào không hay hoàn toàn bịa đặt?
- Chi tiết nào là sự thật?
- Chi tiết nào là tưởng tượng?
HS: - Tưởng tượng dựa trên cơ sở sự thật.
- Chi tiết tưởng tượng: so bì, tị nạnh, Chân, Tay, Tai, Mắt chống lại lão Miệng.
- Chi tiết dựa trên cơ sở sự thật: Các bộ phận cơ thể là một khối thống nhất.
GV: Vậy tưởng tượng trong tự sự có phải là tuỳ tiện không hay nhằm mục đích gì?
HS: Tưởng tượng không được tuỳ tiện mà dựa vào logích tự nhiên. Tưởng tượng nhằm thể hiện một tư tưởng, một chủ đề tức là khẳng định cái logích tự nhiên không thể thay đổi được.
GV: Cho HS đọc truyện Lục súc tranh công - Trong truyện người ta tưởng tượng những gì?
HS: - Sáu con gia súc nói được tiếng người.
- Sáu con gia súc kể công và kể khổ
GV: Những tượng tượng ấy được dựa trên sự thật nào?
HS: Sự thực về cuộc sống và công việc của mỗi giống vật.
GV: - Tưởng tượng như vậy nhằm mục đích gì?
HS: Nhằm thể hiện tư tưởng: Các giống vật khác nhau nhưng đều có ích cho con người, không nên so bì nhau.
GV: Qua hai văn bản vừa tìm hiểu, theo em kể chuyện tưởng tượng là gì? Dựa vào đâu ta kể được chuyện tưởng tượng?
GV: Trong văn tự sự, tưởng tượng có vai trò như thế nào?
HS: Tưởng tượng càng tự nhiên, phong phú thì sự sáng tạo càng cao.
GV: Cách xây dựng một câu chuyện tưởng
- Chi tiết tưởng tượng là so bì, tị nạnh.
- Chi tiết sự thật: Sự thống nhất của cơ thể.
2- Văn bản: Lục súc tranh công.
-Chi tiết tưởng tượng:
+ Gia súc nói tiếng người.
+ Kể công, kể khổ.
-Chi tiêt sự thật:
+ Cuộc sống và công việc riêng biệt của mối giống vật.
Kể chuyện tưởng tượng: do người kể nghĩ ra bằng trí tưởng tượng của mình, không có sẵn trong sách vở hay
tượng?
HS: Dựa trên một thực tế hay một câu chuyện có thật, sau đó sáng tạo thêm những chi tiết hấp dẫn, thú vị nhằm làm nổi bật ý nghĩa.
Gọi HS đọc ghi nhớ
Hoạt động 3: Hướng dẫn HS làm bài tập.
- Mục tiêu: Củng cố kiến thức đã học, vận dụng kiến thức vào làm bài tập.
- Phương pháp: Thảo luận nhóm, vấn đáp gợi tìm, nêu và giải quyết vấn đề.
- Thời gian: 20 ph
GV: Yêu cầu HS đọc truyện, tìm chi tiết có thật và tưởng tượng.
HS: đọc truyện Giấc mơ trò chuyện với Lang Liêu
GV: Cho HS chuẩn bị.
HS: Trình bày
GV: Hướng dẫn bổ sung
Hoạt động 4: Hướng dẫn học ở nhà:
- Mục tiêu: Củng cố kiến thức cũ qua bài viết tự làm ở nhà, chuẩn bị bài mới
- Phương pháp: Thuyết trình gợi mở, vấn đáp tái hiện.
- Thời gian: 2 ph
GV hướng dẫn HS chuẩn bị bài Luyện tập kể chuyện tưởng tượng.
- GV chia nhóm:
Nhóm1: Kể chuyện mười năm sau em về thăm lại mái trường mà hiện nay em đang học. Hãy tưởng tượng những đổi thay có thể xảy ra.
Nhóm 2: Do một lỗi lầm nào đó mà em bị phạt buộc phải biến thành một trong các con vật: chó,
trong thực tế nhưng có một ý nghĩa nào đó.
Truyện tưởng tượng kể ra một phần dựa vào điều có thật, có ý nghĩa rồi tưởng tượng cho thú vị và làm cho ý nghĩa thêm nổi bật.
• Ghi nhớ: Sgk II- Luyện tập:
Bài tập 1:
+ Chi tiết có thật:
nhân vật kể chuyện đêm 29 canh bánh chưng
+ Chi tiết tưởng tượng:
- Cuộc gặp gỡ với Lang Liêu Bài tập 2:
a) Mở bài:
- Trận bão,lụt khủng khiếp vào ngày 29,30 tháng 9 năm 2009 vừa qua xảy ra tại địa phương em.
- Thuỷ Tinh và Sơn Tinh lại đại chiến nhau trên chiến trường mới.
b) Thân bài:
- Cảnh Thuỷ Tinh khiêu chiến, tấn công với vũ khí cũ, nhưng mạnh gấp bội, tàn ác gấp bội: Thuỷ Tinh gọi gió mạnh đến cấp 11, 12 tạo thành những trận cuồng phong dữ dội, bão đi đến đâu, tàn phá đến đó. Nhà cửa, cây cối đều đổ gãy. Ngoài việc gọi gió, Thuỷ Tinh còn hô những trận mưa khủng khiếp, nhà cửa, ruộng vườn đều ngập chìm trong biển nước.
mèo, chim, cá, chuột trong thời hạn ba ngày.
Trong ba ngày đó, em gặp những điều thú vị và rắc rối gì? Vì sao em mong chóng trở lại làm người?
Nhóm 3: Trong nhà em có ba phương tiện giao thông: xe đạp, xe máy và ô tô. Chúng cãi nhau, so bì hơn thua kịch liệt. Hãy tưởng tượng em nghe thấy cuộc cãi nhau đó và sẽ dàn xếp như thế nào?
- Các nhóm lập dàn ý cho bài kể chuyện tưởng tượng.
- Viết thành văn từng phần theo dàn bài . - Tập nói theo dàn bài
- Cảnh Sơn Tinh thời nay chống lũ: Huy động sức mạnh tổng lực: đất đá, xe , trực thăng, cầu phao, xe lội nước,ca nô…
- Phương tiện giao thông hiện đại, thông tin hiện đại: vô tuyến, điện thoại
- Cảnh bộ đội, công an giúp dân.
- Cảnh cả nước quyên góp ủng hộ đồng bào bị bão lụt c) Kết bài:
Thuỷ Tinh một lần nữa lại thua chàng Sơn Tinh của thế kỉ XXI
Rút kinh nghiệm: ……….
………
………
Ngày soạn:11/11/2013
Tiết 54-55: ÔN TẬP TRUYỆN DÂN GIAN
A-Mục tiêu cần đạt:
1- Kiến thức:
- Đặc điểm thể loại cơ bản của truyện dân gian đã học: truyền thuyết, cổ tích, truyện cười, truyện ngụ ngôn.
- Nội dung, ý nghĩa và đặc sắc về nghệ thuật của các truyện dân gian đã học.
2- Kĩ năng:
- So sánh sự giống và khác nhau giữa các truyện dân gian.
- Trình bày cảm nhận về truyện dân gian theo đặc trưng thể loại.
- Kể lại một vài truyện dân gian đã học.
3- Thái độ:
Yêu thích văn học dân gian.
B- Chuẩn bị:
GV: Phiếu học tập, bảng tổng hợp HS: Ôn tập.
C- Phương pháp: Nghiên cứu, tái hiện, hợp tác, vấn đáp tìm tòi, thảo luận nhóm D- Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy & học:
1- Ổn định: (1ph) 2- Kiểm tra:(2ph)
Kiểm tra sự chuẩn bị của HS Hoạt động 1: Giới thiệu bài
- Mục tiêu: Định hướng cho HS vào bài mới - Phương pháp: Thuyết trình
- Thời gian: 1ph
Hôm nay chúng ta tiến hành ôn tập phần văn học dân gian.
Tiến trình tổ chức các hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS NỘI DUNG GHI
BẢNG Hoạt động 2: Hệ thống hoá các định nghĩa về truyện
dân gian đã được học
- Mục tiêu: Định nghĩa về thể loại và các truyện dân gian đã đựơc học.
- Phương pháp: Vấn đáp gợi tìm, thuyết trình gợi mở - Thời gian: 12 ph
GV: Yêu cầu HS nhắc lại các định nghĩa về thể loại truyện dân gian đã được học.
HS: Nêu những truyện đã học theo thể loại 1- Truyền thuyết:
- Con Rồng cháu Tiên.
- Bánh chưng,bánh giầy.
- Thánh Gióng.
- Sơn Tinh, Thuỷ Tinh