VIẾT BÀI TẬP LÀM VĂN SỐ 5(LÀM Ở NHÀ)
Tiết 90 BUỔI HỌC CUỐI CÙNG
( Tiếp theo) I. Mục tiêu :
1. Kiến thức: - Cốt truyện, tình huống truyện, nhân vật, người kể chuyện, lời đối thoại và độc thoại trong tác phẩm.
- Ý nghĩa, giá trị của tiếng nói dân tộc.
- Tác dụng của một số biện pháp nghệ thuật được sử dụng thong truyện.
2. Kĩ năng: - Đọc diễn cảm. Kể lại được truyện.
- Tìm hiểu, phân tích nhân vật cậu bé Phrăng và thầy giáo Ha - men qua ngoại hình, ngôn ngữ, hành động, cử chỉ.
- Trình bày được suy nghĩ của bản thân về ngôn ngữ dân tộc nói chung và ngôn ngữ dân tộc mình nói riêng.
3. Thái độ: - Giáo dục HS lòng yêu mến tiếng mẹ đẻ, ý thức giữ gìn tiếng nói dân tộc.
II. Chuẩn bị :
- Đọc và nghiên cứu văn bản.
III. Tiến trình bài dạy 1. Ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ: - Ngôi kể trong văn bản “ Buổi học cuối cùng”. Ngôi kể ấy có tác dụng ntn?
3. Bài mới
Hoạt động của GV-HS Nội dung chính
HĐ1: Hướng dẫn tìm hiểu văn bản - Quang cảnh trong lớp học như thế nào?
- Điều gì khác thường nhất ở thầy giáo Ha- men ?
- HS: Trả lời
- Lớp học hôm nay còn có điều gì đặc biệt khác thường ?
- Khi biết đây là buổi học cuối cùng Phrăng có tâm trạng như thế nào ?
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN 1. Nhân vật chú bé Phrăng.
b. Trong buổi học cuối cùng
- Quang cảnh: Yên tĩnh, trang nghiêm khác thường.
- Dân làng: lặng lẽ, buồn rầu.
- Tâm trạng : Choáng váng, sững sờ
- HS: Trả lời
- Tại sao Phrăng lúng túng không đọc được ?
- Nghe lời dạy bảo của thầy giáo Phrăng có suy nghĩ gì ?
- Buổi học hôm nay Phrăng học với thái độ như thế nào ?
- Trong buổi học cuối cùng có âm thanh nào đáng chú ý? Ý nghĩa?
- HS: Tiếng chim gù, tiếng bọ dừa bay
…=> âm thanh rất nhỏ để miêu tả sự im lặng của không khí lớp học ->
Không khí thanh bình, yên ả.
- Qua nhân vật Phrăng, tác giả thể hiện tư tưởng gì?
- HS: Nỗi đau mất nước, mất tự do không được nói tiếng mẹ đẻ là nỗi đau không gì sánh nổi.
GV : Tiểu kết về nhân vật Phrăng - Buổi học cuối cùng, trong con mắt trẻ thơ hồn nhiên, tác giả thể hiện tình cảm lòng yêu nước thiết tha của nhân dân Pháp từ trẻ => già, qua tình yêu tiếng Pháp - tiếng mẹ đẻ sắp bị quân thù cấm ngặt .
- Các chi tiết miêu tả nhân vật Phrăng đã làm hiện lên hình ảnh một cậu bé như thế nào trong tưởng tượng của em?
- HS: Liên hệ bản thân.
- Hãy tìm chi tiết miêu tả nhân vật thầy Hamen trên các phương diện: trang phục, thái độ đối với học sinh, hành động lúc buổi học kết thúc( viết thật to:
“ Nước…”)
- Qua trang phục, thái độ của thầy Hamen trong buổi học cuối cùng em hiểu điều tâm niệm tha thiết nhất mà thầy muốn nói là gì?
- Cuối tiết học có âm thanh, tiếng động nào đáng chú ý? Ý nghĩa?
-HS: Tiếng chuông đồng hồ, tiếng chuông cầu nguyện, tiếng kèn bọn lính Phổ=> Chấm dứt buổi học, hoà bình, chiến tranh, ước mơ cuộc sống thanh
- Ân hận, xấu hổ, tự giận mình
-> Tha thiết muốn được học tập, trau dồi.
=>Hồn nhiên, chân thật biết lẽ phải.
Tình yêu tiếng Pháp, quý trọng biết ơn thầy giáo.
2. Nhân vật thầy giáo Ha – Men - Trang phục: trang trọng.
- Thái độ: ân cần, nhiệt tình, kiên nhẫn.
- Lời nói: dịu dàng, ấm áp, đầy xúc động.
- Điều tâm niệm: Hãy yêu quý, giữ gìn và trau dồi cho mình tiếng nói, ngôn ngữ của dân tộc vì đó là một biểu hiện của tình yêu nước.
bình...
- GV bình: Những lời thầy Hamen vừa sâu sắc, vừa tha thiết, biểu lộ tình cảm yêu mến đất nước sâu đậm và lòng tự hào về tiếng nói dân tộc mình. Ngôn ngữ không chỉ là tài sản quý báu của một dân tộc mà còn là “chìa khoá” để mở của ngục tù khi một dân tộc bị rơi vào vòng nô lệ.
HS: Đọc đoạn cuối để khắc sâu ấn tượng về hình ảnh thầy Hamen.
- Nhận xét về thầy Hamen?
- HS: Trả lời
- Trong những lời thầy Hamen truyền lại điều quý báu nhất đối với mỗi người là gì?
HS: Truyền cho sức mạnh, ý nghĩa của tiếng nói dân tộc, hiểu thêm sự cần thiết phải học tập, giữ gìn tiếng nói dân tộc mình.
- GV liên hệ: Lịch sử Việt Nam thời kì Bắc thuộc
HĐ2: Hướng dẫn tổng kết - Hãy nêu ý nghĩa của truyện?
- HS: Trả lời
- Hãy nhận xét về nghệ thuật của truyện?
- HS: Trả lời
- Các em vừa học song văn tả cảnh, qua văn bản em học đợc thêm điều gì về văn tả ngời ?
- HS: miêu tả ngoại hình, lời nói, hành
động…
- HS: Đọc ghi nhớ
Thầy Hamen là người yêu nghề dạy học, tin ở tiếng nói dân tộc Pháp, có lòng yêu nước sâu sắc.
III. TỔNG KẾT:
1. Nội dung: Nêu bật giá trị thiêng liêng và sức mạnh to lớn của tiếng nói dân tộc.
2. Nghệ thuật:
- Cách kể từ ngôi thứ nhất với vai kể là một học sinh có mặt trong buổi học cuối cùng.
- Chân thật, tự nhiên.
- Miêu tả nhân vật qua ý nghĩ, tâm trạng, ngoại hình, lời nói, hành động.
- Nghĩa tự nhiên, sử dụng nhiều kiểu câu, biểu cảm, nhiều từ cảm thán, phép so sánh…( Sử dụng linh hoạt các kiểu câu…)
* Ghi nhớ: SGK.
4. Củng cố:
- Đọc phần đọc thêm : Tiếng mẹ đẻ.
- Tình cảm của thầy Ha-men với tiếng mẹ đẻ ? Bài tập: Ai là nhân vật chính của truyện?
5. Hướng dẫn về nhà:
- Đọc kĩ văn bản, kể tóm tắt được truyện.
- Viết đoạn văn nêu cảm nhận của mình về thầy Ha - men hoặc Phrăng.
- Sưu tầm những bài văn, bài thơ bàn về vai trò của tiếng nói dân tộc.
- Đọc và nghiên cứu bài: Nhân hoá.
*********************************************
Ngày soạn: 26-02-2013