I.Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh.
1.Kiến thức:
- Nhận biết sự kết hợp và tác động qua lại giữa các yếu tố kể, tả và biểu lộ tình cảm của người viết trong một văn bản tự sự.
- Nắm được cách thức vận dụng các yếu tố này trong một bài văn tự sự.
2.Kĩ năng:
- Nhận ra và phân tích được tác dụng của các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong một văn bản tự sự.
- Sử dụng kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong làm văn tự sự.
3.Thái độ: Vận dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm trong văn tự sự.
II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
- Đọc lại văn bản “trong lòng mẹ”, “tôi đi học”, “tức nước vỡ bờ” (học sinh).
- Một số đoạn văn có chứa yếu tố kể, tả, biểu cảm.
III.Các hoạt động dạy học :
1. Ổn định lớp: 8A:...8B:...
2. Kiểm tra bài cũ:
- Thế nào là đoạn văn? Nêu các cách trình bày nội dung đoạn văn?
- Kiểm tra bài tập 2, tiết 19 4. Bài mới:
*Hoạt động 1: Giáo viên giới thiệu vào bài.
-Mục tiêu: Định hướng ,tạo tâm thế cho học sinh.
-Phương pháp: Thuyết trình. Thời gian: 2 phút Hoạt động của thầy Hoạt động
của trò
Nội dung cần đạt -Nêu tầm quan trọng ,mục đích ,ý
nghĩa của việckết hợp các yếu tố
miêu tả,biểu cảm trong văn tự sự. Lắng nghe
*Hoạt động 2: Tìm hiểu sự kết hợp các yếu tố kể,tả ,biểu cảm trong văn tự sự.
-Mục tiêu: Học sinh thấy được tầm quan trọng của sự kết hợp các yếu tố kể,miêu tả,biểu cảm trong văn tự sự.
-Phương pháp: Đàm thoại,gợi tìm
-Kĩ thuật: Động não Thời gian: 20 phút
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
Nội dung cần đạt -Gọi học sinh đọc đoạn văn?
- Học sinh thảo luận câu hỏi:
?Căn cứ nào để xác định được các yếu tố miêu tả, biểu cảm và kể chuyện trong văn bản?
?Gọi đại diện nhóm trả lời?
?Xác định yếu tố tự sự? (trong đoạn trích tác giả kể lại việc gì) (sự việc bao trùm).
?Sự việc ấy được kể lại bằng các chi tiết nhỏ nào?
?Tìm các yếu tố miêu tả trong đoạn văn?
?Chỉ ra câu văn, từ ngữ nào thể hiện yếu tố biểu cảm?
?Nhận xét 3 yếu tố: tự sự, miêu tả và biểu cảm đứng riêng hay đan xen với nhau? Vậy trong văn bản tự sự, 3 yếu tố đó được sử dụng như thế nào?
*Giáo viên đưa ví dụ: “Tôi ngồi trên… lạ thường”.
?Đoạn văn kể việc gì?
?Tìm yếu tố tả?
?Tìm yếu tố biểu cảm?
?Nếu bỏ tất cả các yếu tố miêu tả và biểu cảm, ta có đoạn văn sau: giáo viên treo đoạn văn ở bảng phụ lên.
“Mẹ tôi vẫy tôi.Tôi chạy theo chiếc xe chở mẹ.Mẹ kéo tôi lên xe.Tôi oà khóc.Mẹ tôi khóc theo.Tôi ngồi bên mẹ,đầu ngả vào cánh tay mẹ,quan sát gương mặt mẹ”.
?Nhận xét; nếu bỏ yếu tố miêu tả và biểu cảm thì đoạn văn như thế nào?
?Vậy tác dụng của yếu tố miêu tả và biểu cảm trong việc kể chuyện?
GV: Các yếu tố miêu tả giúp cho việc kể lại cuộc gặp gỡ giữa hai mẹ con thêm sinh động ,tất cả màu sắc ,hương vị ,hình dáng,diện mạo của sự việc,nhân vật ,hành động...như hiện lên trước mắt người
Đọc
Lắng nghe Phát hiện
Trả lời
Nhận xét
I. Sự kết hợp các yếu tố kể, tả và biểu lộ tình cảm trong văn bản tự sự:
1. Ví dụ:
- Trong văn bản tự sự, rất ít khi tác giả chỉ đơn thuần kể người, kể việc mà khi kể thường đan xen các yếu tố miêu tả và biểu cảm.
-Các yếu tố miêu tả và biểu cảm làm cho việc kể chuyện sinh động, hấp dẫn và sâu sắc hơn.
đọc.Yếu tố biểu cảm đã giúp người viết thể hiện rõ được tình mẫu tử sâu nặng,buộc người đọc phải xúc động ,trăn trở,suy nghĩ trước sự việc và nhân vật.
-Các yếu tố miêu tả và biểu cảm làm cho ý nghĩa của truyện càng thêm thấm thía và sâu sắc.Nó cũng giúp tác gỉa thể hiện được thái độ trân trọng và tình cảm yêu mến của mình đối với nhân vật và sự việc.
?Nếu tước bỏ yếu tố tự sự thì đoạn văn sẽ như thế nào?
-Nếu bỏ thì đoạn văn sẽ không có cốt truyện,bởi cốt truyện là do sự việc và nhân vật cùng với những hành động chính tạo nên.Các yếu tố miêu tả và biểu cảm chỉ có thể bám vào sự việc và nhân vật mới phát triển được.
?Vậy khi làm văn tự sự chúng ta cần kết hợp những yếu tố nào?
? Sự kết hợp các yếu tố miêu tả ,biểu cảm trong văn tự sự có tác dụng gì?
Trả lời
Suy nghĩ Trả lời Đọc ghi nhớ
2.Ghi nhớ: (74)
*Hoạt động 3: Luyện tập.
-Mục tiêu: Qua bài tập củng cố kiến thức cho học sinh.
-Phương pháp: Đàm thoại ,phát hiện ,viết bài -Kĩ thuật : Động não Thời gian: 15 phút
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
Nội dung cần đạt -Yêu cầu học sinh đọc một số
đoạn văn có sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm trong các văn bản:
Tôi đi học,Tức nước vỡ bờ,Lão Hạc.
-Phân tích giá trị của các yếu tố đó.
Đọc Phát hiện
Phân tích
II. Luyện tập:
Bài 1:
a) Đoạn văn trong văn bản “Tôi đi học”
“Sau 1 hồi trống thúc vang dội…. Rộn ràng trong các lớp”
- Yếu tố miêu tả: sau 1 hồi trống thúc… sắp hàng… đi vào lớp, không đi, không đứng lại, co lên 1 chân,…
duỗi nhanh như đá một quả banh tưởng tượng.
- Yếu tố biểu cảm: vang dôi cả lòng tôi, cảm thấy mình chơ vơ, vụng về lúng túng, run run theo nhịp bước rộn ràng trong các lớp.
b. Đoạn văn trong văn bản “Lão Hạc”
-Gv nêu yêu cầu BT2,hướng dẫn học sinh làm.
Làm bài
“Chao ôi! Đối với… và lão cứ xa tôi dần dần”
- Yếu tố miêu tả: tôi giấu giếm vợ tôi, thỉnh thoảng giúp ngấm ngầm lão Hạc, lão từ chối tất cả những cái gì tôi cho lão, và lão cứ xa tôi dần dần.
- Yếu tố biểu cảm: Chao ôi!… tàn nhẫn, khi người ta khổ quá thì người ta chẳng còn nghĩ gì dến ai được nữa, tôi chỉ buồn chứ không nỡ giận…
Bài 2:
a.Yêu cầu: Kể lại giây phút đầu tiên khi gặp lại bà…
b.Cách làm:
-Nên bắt đầu từ chỗ nào?
-Không gian: từ xa đến gần thấy người thân như thế nào? (vóc người, dáng đi, mái tóc, gương mặt, nụ cười, quần áo…)
- Hành động: lời nói, cử chỉ, ngôn ngữ…
- Biểu hiện tình cảm của 2 người khi gặp nhau như thế nào?
*Hoạt động 4: Củng cố,dặn dò:
-Mục tiêu: Khắc sâu kiến thức;giúp học sinh học và làm bài tốt hơn.
-Phương pháp: Thuyết trình,đàm thoại -Kĩ thuật: Động não Thời gian: 3 phút
Hoạt động của thầy Hoạt
động của trò
Nội dung cần đạt
?Khi làm văn tự sự cần chú ý điều gì?
?Tác dụng của yếu tố miêu tả và biểu cảm trong văn tự sự?
- Gọi học sinh đọc ghi nhớ - SGK.
-Bài học, làm bài tập 2.
-Chuẩn bị “Luyện tập viết đoạn văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm”.
-Đọc và soạn: Đánh nhau với cối xay gió.
Ngày soạn: 26 .9 .2010 Ngày giảng: 8A:...
8B:...
Tiết 25: