D. Cách thức tiến hành
1. Mâu thuẫn xung đột giữa Tấm và mẹ con Cám: + Hoàn cảnh xuất thân
Hs: Trả lời
thÇn,...; chim thÇn, tr¨n tinh,...
+ Sự biến hoá thần kì: vật" ngời (Sọ Dừa), ngời- vật- ngời (cô Tấm),...
- Nh©n vËt:
+ Gồm 3 kiểu nhân vật chính: nhân vật chính diện (phe thiện), nhân vật phản diện (phe ác) và các nhân vật (sự vật) có tác dụng thần kì.
+ Thờng là nhân vật chức năng (thực hiện một chức năng nhất định nh Thần, Tiên, Bụt,...)
+ Thờng là nhân vật loại hình (tính cách, phẩm chất ko biến đổi).
- KÕt cÊu: 3 phÇn.
+ Giới thiệu nhân vật chính diện (thờng là những ngời nghèo khổ, bất hạnh).
+ Nhân vật chính diện gặp nạn (trải qua thử thách) đợc lực lợng thần kì giúp đỡ.
+ Kết thúc: nhân vật chính diện đợc hởng hạnh phúc, kẻ
ác bị trừng trị.
- Néi dung:
+ Phản ánh mâu thuẫn, xung đột gia đình, xã hội qua đó thể hiện cuộc đấu tranh giữa cái thiện- cái ác.
+ Đề cao cái thiện, nêu gơng đạo đức tốt đẹp giáo dục con ngêi.
+ Thể hiện ớc mơ cháy bỏng của nhân dân lao động về hạnh phúc gia đình, lẽ công bằng xã hội, về phẩm chất và năng lực tuyệt vời của con ngời.
+ Thể hiện tinh thần lạc quan, yêu đời của nhân dân lao
động.
3. Truyện Tấm Cám:
- Thuộc loại truyện cổ tích thần kì.
- Thuộc kiểu truyện phổ biến ở nhiều dân tộc trên thế giới. Theo thống kê của một nữ sĩ ngời Anh, trên thế giới có 564 kiểu truyện Tấm Cám. ở Việt Nam có 30 kiểu truyện Tấm Cám.
II. Đọc- hiểu văn bản:
1. Mâu thuẫn xung đột giữa Tấm và mẹ con Cám:
+ Hoàn cảnh xuất thân:
- Tấm: Mồ côi cha mẹ ở với dì ghẻ, bị bóc lột sức lao
động.
- Cám: Con vợ hai, đợc mẹ nuông chiều, không phải
(?) Mâu thuẫn xung đột gia Tấm và mẹ con Cám
đợc tác giả miêu tả ntn?
(Gv: gợi mở.Khi ở nhà?
Khi là hoàng hậu?) Hs: Trao đổi thảo luận,trả lời.
(?) Em cã nhËn xÐt g×
vÒ nh÷ng m©u thuÉn xung đột này?
Hs: Trả lời
(?) Mâu thuẫn xung đột diÔn ra ntn?
Hs: Trả lời
(?) Em có nx gì về mức
độ xung đột này?
Hs: Trả lời
(?) Từ mâu thuãn xung
đột này em có nx gì về nhân phẩm của tấm và bản chất của mẹ con Cám?Hs: Trả lời
(?) Từ sự phân tích trên hãy khái quát về những mâu thuẫn xung đột trong truyện cổ tích này?Hs: Trả lời
làm việc nặng.
a. Khi ở nhà:
Tấm Mẹ con Cám
- Chăm chỉ, - Bắt giỏ tep đầy, - Không có yếm, - Nuôi bống, - Nhặt thóc.
- Lời nhác,
- Không bắt =>Trút hết, - Cã yÕm,
- Giết bống ăn thịt, - §i xem héi.
Mâu thuẫn xoay quanh hơn thua về vật chất, tinh thần , sự ganh ghét mẹ ghẻ con chồng.
b. khi Tấm ở hoàng cung:
Tấm Mẹ con Cám
- Hoàng hậu.
- Chim Vàng Anh, - Xoan đào,
- Khung cửi.
=> GiÕt
=> GiÕt
=> Chặt
=> §èt
Mâu thuẫn xung đột ngày càng quyết liệt, mẹ con Cám có hành động tiêu diệt Tấm.
[ Mâu thuẫn xung đột phát triển từ thấp đến cao.
[ Tấm: Hiền lành, chăm chỉ, chịu thơng chịu khó, chân thật, cả tin và đôn hậu.
[ Mẹ con Cám: Độc ác, gian xảo, lừa lọc, nhiều âm m- u.. Trong quan hệ gia đình: mâu thuẫn gia đình
Tấm ợớ Cám (hai chị em cùng cha khác mẹ) Tấm ợớ Dì ghẻ (con chồng và dì ghẻ)
" Mâu thuẫn Tấm- Cám là chủ yếu, xuyên suốt toàn truyện, liên tục và ngày càng căng thẳng, quyết liệt.
" Mâu thuẫn dì ghẻ- con chồng chỉ đóng vai trò bổ sung, phụ trợ, ko liên tục.
. Trong quan hệ xã hội:
Tấm ợớ Cám và dì ghẻ.
Ông Bụt (phe ác) Nhà vua
Vật thần kì khác (phe thiện)
" Mâu thuẫn vì quyền lợi xã hội (địa vị và quyền lợi
đẳng cấp).
" Khái quát thành mâu thuẫn: thiện ợớ ác.
4. Luyện tập, củng cố:
Gv nhắc lại kiến thức trọng tâm.
5. Hớng dẫn học bài:
- Học bài ở nhà.
- Tìm hiểu nội dung tiếp theo của truyệ Tấm Cám.
Ngày soạn: .../.../ 201 Tiết: 23- Đọc văn:
tấm cám (tiếp)
(Truyện cổ tích) A. Mục tiêu bài học:
Gióp hs:
1. Kiến thức:
- Nắm đợc những mâu thuẫn ,xung đột giữa dì ghẻ và con chồngtrong gia đình phụ quyền thời cổ, giữa thiện và ác trong xã hội.Sức sống mãnh liệt của con ngời và niềm tin của nhân dân.
- Nắm đợc kết cấu truyện cổ tích: Ngời nghèo khổ, bất hạnh trảI qua nhiều hoạn nạn cuối cùng đợc hạnh phúc. Sử dụng hợp lí, sáng tạo các yếu tố thần kì.
2. Kĩ năng:
- Tóm tắt văn bản tự sự.
- Phân tích một truyện thần kì theo đặc trng thể loại.
3. Thái độ:
- Bồi dỡng niềm tin vào sự chiến thắng của cái thiện, chính nghĩa trong cuộc sống.
B. Kĩ năng sống:
- Tự nhận thức xác định cá tốt cái thiện.
- Giao tiếp trình bày suy nghĩ.
- Động não.
- Su tầm kể chuyện.
C. Phơng tiện thực hiện:
- Sgk, sgv.
- Thiết kế dạy học.
- Chuẩn kiến thức, kĩ năng.
- Một số tài liệu tham khảo khác.
D. Cách thức tiến hành:
Gv tổ chức giờ dạy- học theo các phơng pháp: Phát vấn, gợi mở, trao đổi thảo luận.
E. Tiến trình giờ học:
1. ổn định tổ chức lớp:
Lớp Ngày Tiết Số học
sinh
Kiểm diện
Có phép Không phép
1010
2. Kiểm tra bài cũ10
Câu hỏi: Trình bày mâu thuẫn xung đột giữa Tấm và mẹ con Cám.
3. Bài mới:
Hoạt động của gv và hs Yêu cầu cần đạt
(?)Tấm bị giết bao nhiêu lần và hoá thân bao nhiêu lần?
Hs: Trao đổi thảo luận trả lời.
(?) Tấm đã trả thù mẹ con Cám ntn? Em có
đồng tình với cách trả
thù này không? vì sao?
Hs: Trả lời