MÃ GIÁM SINH MUA KIỀU (Trích Truyện Kiều - Nguyễn Du)
HĐ 2. Hướng dẫn phân tích
(?) Tác giả giới thiệu Mã Giám Sinh như thế nào?
Mã Giám Sinh xuất hiện trong vai một chàng sinh viên Quốc Tử Giám đi mua Kiều làm lẽ
“người viễn khách”
(?) Hãy giới thiệu lai lịch Mã Giám Sinh?
I. Vị trí đoạn trích
Thuộc phần Gia biến và lưu lạc, mở đầu kiếp đoạn trường của người con gái họ Vương.
II. Phân tích
1. Chân tướng Mã Giám Sinh
- Lai lịch không rõ ràng, cụ thể
Tên: Mã Giám Sinh
Quê: huyện Lâm Thanh cũng gần Tuổi: Trạc ngoại tứ tuần
=> mâu thuẫn: viễn khách xa >< quê cũng gần Thảo luận tổ 1, 3:(?) Diện mạo, cử chỉ của Mã Giám Sinh được tác giả khắc họa như thế nào?
- Diện mạo: Mày râu nhẵn nhụi áo quần bảnh bao – > Tính trai lơ
- Dáng điệu, cử chỉ:
+ Trước thầy sau tớ xôn xao – > ồn ào, láo nháo, kém lịch sự
+Thái độ bất lịch sự đến trơ trẽn: “ghế trên ngồi tót sỗ sàng” – > Tính từ chỉ bản chất ngồi nhanh, ngồi chổm hổm, ngả ghế không cần ai đợi, ai mời. Ghế trên là ghế ở vị trí quan trọng, dành cho các bậc cao niên, bậc huynh trưởng đáng kính. Kẻ đi hỏi vợ là hàng con cái mà lại “ ngồi tót” thì thật là chướng mắt, vô lễ.
GV: Không dùng nghệ thuật ước lệ mà tả thực:
Mã Giám Sinh là một người quá lứa (ngoài 40) mà “mày râu nhẵn nhụi”, ăn mặc bảnh bao, chau chuốt thái quá, kệch cỡm giữa tuổi tác và hình thức, bộc lộ tính trai lơ. Dù núp dưới hình thức lễ vấn danh, dạm hỏi nhưng xuyên suốt bài thơ là một cuộc mua bán.
Thảo luận tổ 2, 4: (?) Nêu bản chất của Mã Giám Sinh? Bản chất đó được thể hiện ở những điểm nào?
+ Xem hàng: đắn đo cân sắc cân tài.
+ Hỏi giá.
+ Mặc cả: cò kè bớt một thêm hai.
+ Ép cung… thử bài…
+ Mặn nồng…
+ Bằng lòng… tuỳ cơ dặt dìu.
GV: Tác giả mô tả lô-gic, chặt chẽ như cảnh mua bán hàng hoá. Mã Giám Sinh bộc lộ bản chất là một con buôn sành sỏi, lọc lõi, mất hết nhân tính.
Thái độ cẩn trọng, sợ mua hớ, thức chất là hỏi giá (được che đậy bằng những lời mĩ miều).
(?) Phân tích hành động “cò kè” ngã giá của Mã Giám Sinh và kết quả của cuộc thỏa thuận?
Keo kiệt, ti tiện, bỉ ổi. Y lợi dụng bắt bí, dìm giá, trả với giá rẻ nhất: từ ngàn vàng hạ xuống còn hơn bốn trăm – chưa được một nửa
Củng cố hết tiết 1
- Về diện mạo, cử chỉ: lố lăng, vô lễ
- Về bản chất: Mã Giám Sinh điển hình cho loại con buôn lưu manh vô văn hóa, vừa giả dối, bất nhân, vừa ti tiện.
4. Củng cố
? Cảm nhận của em về nhân vật Mã Giám Sinh?
5. Dặn dò
- Học thuộc đoạn trích thơ
- Chuẩn bị tiết 2: Mã Giám Sinh mua Kiều
6. Rút kinh nghiệm:...
...
...
Ngày soạn : 2 – 10 – 2009
Ngày dạy : 4 – 10 – 2009
MÃ GIÁM SINH MUA KIỀU (Trích Truyện Kiều - Nguyễn Du)
I. Mục tiêu : Giúp hs:
1. Kiến thức
- Hiểu nghệ thuật miêu tả nhân vật của Nguyễn Du
- Tả ngoại hình để làm nổi bật bản chất xấu xa của Mã Giám Sinh.
- Cảm nhận được hình ảnh tội nghiệp, nỗi đau đớn tái tê của Kiều.
- Thấy được tấm lòng nhân đạo của nhà thơ.
2. Kĩ năng : Rèn luyện kỹ năng phân tích, cảm thụ nghệ thuật.
3. Thái độ : Căm ghét thế lực tàn bạo chà đạp lên sắc tài và nhân phẩm người phụ nữ.
II. Chuẩn bị
Gv : tranh ảnh minh họa đoạn trích Hs : học, soạn bài ở nhà
III. Tiến trình lên lớp 1. Ổn định
2. Bài cũ
( ?) Đọc thuộc lòng đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều? Cảm nhận của em về nhân vật Mã Giám Sinh?
3. Bài mới
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG
Tuần 7 Tiết 32
HĐ 2. Hướng dẫn phân tích
? Kiều rơi vào hoàn cảnh như thế nào ?
Trước cơn nguy biến của gia đình, Kiều quyết định bán mình chấp nhận hy sinh bản thân để đền ơn cha mẹ
(?) Tìm những câu thơ miêu tả tâm trạng Thúy Kiều?
Nỗi mình thêm tức nỗi nhà
Thềm hoa một bước lệ hoa mấy hàng Ngại ngùng dợn gió e sương
Nhìn hoa bóng thẹn trông gương mặt dày
(?) Bao trùm trong đọan thơ là những tâm trạng nào của Thúy Kiều?
Hình ảnh tội nghiệp với nỗi đau đớn tái tê.
- Kiều trong hoàn cảnh phức tạp, tâm trạng éo le.
- Nàng xót xa vì gia đình bị tai bay vạ gió mà mình phải bán mình, phải dứt bỏ mối tình vơi Kim Trọng để lúc này nàng tự thấy hổ thẹn, tự coi mình là người bội ước.
- Giờ đây đứng trước một kẻ như Mã Giám Sinh làm sao nàng không đau đớn, tái tê khi rơi vào tay hắn.
Nàng đau khổ đến câm lặng, hành động như một cái máy, những bước chân tỷ lệ thuận với những hàng nước mắt.
=> Đau đớn, tủi nhục, ê chề, Kiều là hiện thân của những con người đau khổ, là nạn nhân của thế lực đồng tiền.
(?) Vì sao Kiều im lặng trong suốt cuộc mua bán?
Suốt cuộc mua bán Kiều không nói lấy một câu, chỉ âm thầm chịu đựng vì nàng đã tự nguyện bán mình chuộc cha. Nàng sẵn sàng hành động tất cả vì chữ “hiếu”.
(?) Câu kết trong đoạn trích thể hiện điều gì?
Là 1 lời tố cáo xã hội phong kiến và lời bình của tác giả: đồng tiền đã chà đạp lên nhân phẩm con người.
(?) Tấm lòng nhân đạo của tác giả được thể hiện trên những phương diện nào? Trên từng phương diện, tấm lòng nhân đạo ấy được biểu hiện như thế nào?
Tấm lòng nhân đạo của Nguyễn Du được thể hiện cụ thể trên hai phương diện:
- Tác giả tỏ thái độ khinh bỉ và căm phẫn sâu sắc bọn buôn người, đồng thời tố cáo thế lực đồng
II. Phân tích
2. Tâm trạng Thúy Kiều
Đau đớn, tủi nhục, ê chề. Kiều là hiện thân của những con người đau khổ, là nạn nhân của thế lực đồng tiền.
3. Thái độ của tác giả
- Khinh bỉ, căm phẫn sâu sắc bọn buôn người.
Tố cáo thế lực đồng tiền chà đạp lên con người.
- Thể hiện tâm trạng của Kiều bằng tất cả nỗi đau đớn, tủi hổ.
tiền chà đạp lên con người.
+ Miêu tả Mã Giám Sinh với cái nhìn mỉa mai, châm biếm.
+ Lời nhận xét: “Tiền lưng đã sẵn việc gì chẳng xong”, thể hiện sự chua xót, căm phẫn, tố cáo thế lực đồng tiền chà đạp lên con người.
- Niềm cảm thương sâu sắc trước thực trạng nhân phẩm con người bị hạ thấp, bị chà đạp, biểu hiện cụ thể qua hình ảnh nhân vật Thuý Kiều.