I. Mục tiêu : Giúp HS:
Biết vận dụng những kiến thức về từ vựng đã học để phân tích những hiện tượng ngôn ngữ trong thực tiễn giao tiếp, nhất là trong văn chương.
II. Chuẩn bị Gv : bảng phụ
Hs : ôn lại kiến thức đã học III. Tiến trình lên lớp 1. Ổn định
2. Bài cũ
Kiểm tra việc soạn bài ở nhà của hs 3. Bài mới
Hoạt động của thầy và trò Nội dung
Hoạt động 1. Tìm hiểu bài tập 1
GV hướng dẫn HS so sánh 2 dị bản của ca dao.
HS thực hiện, chú ý phân tích sắc thái nghĩa khác nhau giữa 2 từ gật đầu, gật gù.
I. Bài tập 1 So sánh 2 dị bản:
- Chồng chan vợ húp gật đầu khen ngon.
- Chồng chan vợ húp gật gù khen ngon.
Điểm khác biệt ở đây là 2 chữ gật đầu và gật gù Tuần 12
Tiết 59
Hoạt động 2. Tìm hiểu bài tập 2
GV yêu cầu HS thực hiện nhiệm vụ được nêu ở bài tập 2.
Hoạt động 3. Tìm hiểu bài tập 3
HS thực hiện nhiệm vụ được nêu ở bài tập 2.
GV gọi HS trình bày, trao đổi
Hoạt động 4. Tìm hiểu bài tập 5 HS nêu yêu cầu và làm bài tập 5 tại lớp.
Hoạt động 5. Tìm hiểu bài tập 6
GV gợi ý để HS tìm chi tiết gây cười trong văn bản.
Bài tập 4: hs về nhà làm
- Gật đầu: cúi xuống rồi ngẩng lên ngay, cử chỉ bày tỏ sự đồng ý.
- Gật gù: gật nhẹ và nhiều lần, biểu thị sự tán thưởng.
Xét trong câu ca dao trên, từ gật gù sẽ hay hơn, thể hiện được nhiều sắc thái đồng cam cộng khổ, sẵn sàng chia sẻ ngọt bùi.
II. Bài tập 2
Người vợ không hiểu nghĩa cách nói “chỉ có một chân sút” (hoán dụ). Nói như thế có nghĩa là cả đội bóng chỉ có một người giỏi, biết ghi bàn.
III. Bài tập 3
- Những từ được dùng theo nghĩa gốc: miệng, chân, tay.
- Những từ được dùng theo nghĩa chuyển : vai (hoán dụ), đầu (ẩn dụ).
IV. Bài tập 5
Các sự vật, hiện tượng trong đoạn văn đã được gọi tên theo cách dùng từ ngữ có sẵn với một nội dung mới dựa vào đặc điểm của sự vật được nói tới.
V. Bài tập 6
Chi tiết gây cười: ông sính chữ nguy cấp đến nơi, thế mà còn bày trò phân biệt giữa tiếng ta với tiếng Tây.
4. Củng cố
(?) Ngôn ngữ có vai trò ntn trong văn chương?
5. Dặn dò
- Hoàn thành bài tập
- Chuẩn bị bài Luyện tập viết đoạn văn yự sự có sử dụng yếu tố nghị luận
6. Rút kinh nghiệm:...
...
...
Ngày soạn: 11 – 11 – 2010 Ngày dạy: 13 – 11 – 2010
Luyện tập viết đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tố nghị luận
I. Mục tiêu: Giúp HS:
Biết cách đưa yếu tố nghị luận vào bài văn tự sự một cách hợp lý.
II. Chuẩn bị
Gv: bảng phụ, đoạn văn tự sự có dùng yếu tố nghị luận Hs: họ và soạn bài ở nhà
III. Tiến trình lên lớp 1. Ổn định
2. Bài cũ
(?) Đặc điểm thể thơ tám chữ ? Cho ví dụ minh họa ? 3. Bài mới
Hoạt động của thầy và trò Nội dung
Hoạt động 1. Thực hành tìm hiểu yếu tố nghị luận trong đoạn văn tự sự
GV yêu cầu hs đọc đoạn văn Lỗi lầm và sự biết ơn trong SGK, tr.160.
(?) Trong đoạn văn trên, yếu tố nghị luận thể hiện ở những câu văn nào?
Trong bài văn, yếu tố nghị luận được thể hiện chủ yếu trong câu trả lời của người bạn được cứu và câu kết của văn bản.
(?) Các yếu tố nghị luận ấy có vai trò gì trong việc làm nổi bật nội dung của bài văn?
Hoạt động 2. Thực hành viết đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tố nghị luận.
HS đọc và nêu yêu cầu của bài tập 1
Viết một đoạn văn kể lại buổi sinh hoạt lớp, ở đó em đã phát biểu ý kiến để chứng minh Nam là người bạn tốt.
Gợi ý:
Buổi sinh hoạt lớp diễn ra như thế nào?
- Thời gian.
- Địa điểm
- Ai là người điều khiển?
- Không khí của buổi sinh hoạt ra sao?
I. Thực hành tìm hiểu yếu tố nghị luận trong đoạn văn tự sự
Yếu tố nghị luận giúp cho bài văn thêm sâu sắc, giàu tính triết lý và có ý nghĩa giáo dục cao.
II. Thực hành viết đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tố nghị luận
Bài tập 1
“Thứ bảy vừa qua, chi đội em sinh hoạt tại phòng học của lớp như thường lệ. Mai Lan, lớp trưởng bé nhỏ điều khiển chương trình buổi sinh hoạt. Không khí của buổi sinh hoạt thật sôi nổi. Cả lớp tranh luận xem Nam có phải là người bạn tốt. Nam vốn là người ít nói lại không mấy chịu thanh minh cho mình. Một lần Nam mách cô về việc các bạn tự ý bỏ học đi đá bóng. Một số bạn Tuần 12
Tiết 60
- Nội dung của buổi sinh hoạt là gì?
Em đã phát biểu về vấn đề gì? Tại sao lại phát biểu về vấn đề đó?
Em đã thuyết phục cả lớp rằng Nam là người bạn tốt như thế nào? (lý lẽ, nội dung lời phát biểu).
(GV gọi một số em đọc, nhận xét, sửa lại).
GV yêu cầu HS đọc ở bài tập 2
(?) Ở câu cuối của đoạn trích tác giả đã lồng ghép các yếu tố nghị luận vào đoạn văn như thế nào?
HS thảo luận, trình bày.
trong lớp đã hiểu lầm Nam. Tôi thiết nghĩ bạn Nam nói với cô là một việc nên làm.
Có như vậy Nam mới giúp các bạn nhận ra khuyết điểm”.
Bài tập 2
- Yếu tố nghị luận thể hiện trong đoạn văn
* Ở lời nhận xét suy nghĩ của tác giả trước cách sống của bà nội: “Người ta bảo con hư tại mẹ, cháu hư tại bà. Bà như thế thì chúng tôi hư làm sao được”.
+ Thông qua chính lời dạy của bà
Bà bảo u tôi “Dạy co từ thuở còn thơ…
mới về”
Người ta như cây - uốn cây phải uốn từ lúc còn non. Nếu để lớn lên mới uốn thì nó gẫy, có khi nó bật vỡ mặt mình. Những câu trên đều nêu những ý kiến, nhận xét, có lập luận chặt chẽ, nêu lên một chân lý (qua câu tục ngữ) rồi từ đó suy ra các kết luận tất yếu bằng các nhận xét, phán đoán.
4. Củng cố
(?) Yếu tố nghị luận có vai trò ntn trong văn tự sự ? 5. Dặn dò
- Hoàn thành bài tập - Chuẩn bị bài Làng
6. Rút kinh nghiệm:...
...
...
Ngày soạn: 15 – 11 – 2010 Ngày dạy: 17 – 11 – 2010