LỤC VÂN TIÊN CỨU KIỀU NGUYỆT NGA
I. Đọc - hiểu văn bản
- Hs đọc chú thích
(?) Hãy nêu vị trí của đoạn trích ? - Nằm ở phần hai của truyện
- Đang bơ vơ nơi đất khách, Vân Tiên gặp Trịnh Hâm, hắn lừa đưa tiểu đồng vào rừng trói lại, đưa võn Tiờn xuống thuyền, chờ đến đờm khuya để hại chàng
- Hướng dẫn đọc đoạn trích
- Giải thích một số từ ngữ trong văn bản
(?) Chỉ ra bố cục của văn bản ? Vì sao em lại chia như vậy ?
+ Tám câu thơ đầu : Tội ác của Trịnh Hâm + Đoạn thơ còn lại : Vân Tiên thoát nạn II. Phân tích
Hs đọc 8 câu thơ đầu
(?) Ai là người gây nên nạn cho Lục Vân Tiên?
Trịnh Hâm
(?) Vì sao Trịnh Hâm lại muốn hại LVT?
Vì đố kị, ganh ghét tài năng, lo cho đường tiến thân của mình.
GV: Trên đường trở về gặp Trịnh Hâm, Vân Tiên đã có lời nhờ Trịnh Hâm và hắn hứa sẽ giúp đỡ vân Tiên. Song từ khi gặp Vân Tiên trên đường đi thi, thấy bạn tài giỏi, hắn vốn đã có lòng ghen ghét từ đó ...
(?) Nhưng lúc này Vân Tiên đang ở trong hoàn cảnh như thế nào?
Bị mù hai mắt, không nơi nương tựa
(?) Từ đó, cho thấy động cơ gây tội ác của Trịnh Hâm là gì ? Nhận xét ?
Mặc dù lúc này Vân Tiên không thể thi thố tài năng được nữa, vậy mà Trịnh hâm vẫn rắp tâm hãm hại chứng tỏ sự độc ác dường như đã ngấm vào máu thịt hắn, trở thành bản chất của hắn.
(?) Trịnh Hâm đã hãm hại LVT như thế nào?
(?) Tội ác này và đã được hắn tính toán kỹ lưỡng.
Hãy chứng minh ?
Phân tán thầy trò, đêm đến đẩy xuống nước, giả vờ kêu cứu
GV: Hại Vân Tiên hắn đã tính toán kỹ lưỡng để Vân Tiên không thể thoát được nạn.
(?) Tại sao hắn lại hành động vào ban đêm?
Để không bị bại lộ
(?) Nhận xét về trịnh Hâm?
I. Vị trí đoạn trích: Nằm ở phần hai của truyện
II. Phân tích
1. Tội ác của Trịnh Hâm
- Lừa đẩy bạn xuống sông
-> Một kẻ lòng dạ nhỏ nhen, bất nhân, bội
(?) Nhận xét về nghệ thuật đoạn trích?
- Ngôn ngữ mộc mạc, dễ hiểu
- Sắp xếp tình tiết hợp lí, diễn biến hành động nhanh gọn
(?) Thái độ của người viết đối với mỗi nhân vật?
Còn thái độ của em?
Hs theo dõi phần tiếp theo
(?) Bị đẩy xuống nước, điều gì đã đến với Lục Vân Tiên?
Được Giao Long cứu đưa vào bờ sau đó gặp ngư
ông
(?) Khi thấy người bị nạn, ngư ông có hành động gì?
Gọi con, vợ tới cứư giúp : Con vầy lửa, vợ hơ bụng, mặt mày
(?) Có gì đáng chú ý qua cách thể hiện của câu thơ?
Tác dụng ?
Lời thơ mộc mạc, không đẽo gọt, chau chuốt, kể lại sự việc một cách tự nhiên như nó đã diễn ra, gợi tả mối chõn tỡnh của cả gia đỡnh ngư ụng, họ cựng lo lắng, thương xót, chăm sóc ân cần đối với người bị nạn
(?) Hãy so sánh họ với Trịnh Hâm ?
Hai tuyến nhân vật đối lập nhau, tô đậm cho nhau (?) Khi biết hoàn cảnh của Vân Tiên, ngư ông có đề nghị gì?
Mời Vân Tiên ở lại với mình.
(?) Trước những băn khoăn của Vân Tiên, ngư ông đã nói điều gì? Quan điểm sống này giống với ai?
Dốc lòng nhân nghĩa há chờ trả ơn => giống với LVT
(?) Ngư ông là người như thế nào ?
GV: Vân Tiên và ngư ông đều là những người trọng nhân nghĩa, sẵn sàng làm việc nghĩa mà không hề tính toán, không chờ trả ơn
- Vẻ đẹp nhân cách của ngư ông ta còn thấy rõ qua cách sống của ông
(?) Ngư ông có cuộc sống như thế nào ?
Một cuộc sống lao động bình thường trên sông nước. Cuộc sống trong sạch, ngoài vòng danh lợi ô trọc, một cuộc sống tự do phóng khoáng giữa đất trời, bầu bạn với thiên nhiên, tràn đầy niềm vui (?) Ông vui và hài lòng với cuộc sống đó vì sao ? Trong cuộc sống ấy con ngươì hoàn toàn vui vẻ bình thản, tự do, luôn làm chủ mình và làm chủ mọi
nghĩa
2. Lục Vân Tiên thoát nạn - Được gia đình ngư ông cứu giúp
- Ngư ông có tấm lòng bao dung nhân ái, hào hiệp, có cuộc sống đầm ấm tình người.
tình thế
(?) Nguyễn Đình Chiểu muốn gửi gắm khát vọng nào qua đoạn trích này, qua nhân vật ngư ông ? " Cho tròn nhân ngãi còn hơn bạc vàng "
Nguyễn Đình Chiểu thể hiện niềm tin vào nhân cách những người lao động bình thường. Đồng thời là niềm tin vào cái thiện " ở hiền gặp lành, ớ ác gặp ác"
III. Tổng kết
(?) Nêu giá trị nghệ thuật của đoạn trích
(?) Nội dung đoạn trích là gì ?
IV. Luyện tập
Hs làm nhanh, gọi hs trả lời Gv kết luận
=> Một lối sống đáng mơ ước, thơ mộng và chân thực.
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật: Ngôn ngữ bình dị, giàu cảm xúc, hình ảnh khoáng đạt.
2. Nội dung
Sự đối lập giữa thiện và ác, giữa nhân cách cao cả và toan tính thấp hèn => gửi gắm lòng tin, tình cảm với nhân dân lao động.
4. Củng cố
(?) Cảm nhận của em sau khi học xong đọan trích này?
5. Dặn dò
- Học thuộc lòng những câu thơ em thích
- Chuẩn bị bài Chương trình địa phương phần văn
6. Rút kinh nghiệm:...
...
...
Ngày soạn: 16 – 10 – 2010 Ngày dạy: 18 – 10 – 2010
Chương trình địa phương
( phần văn )
I. Mục tiêu:Giúp HS :
- Bổ sung vào vốn hiểu biết về văn học địa phương bằng việc nắm được một số tác giả và một số tác phẩm từ sau 1975 viết về địa phương mình
- Bước đầu biết cách sưu tầm, tìm hiểu về tác giả, tác phẩm văn học địa phương - Hình thành sự quan tâm và yêu mến đối với văn học địa phương
II. Chuẩn bị
- Gv: bảng phụ
- Hs: ôn bài cũ, xem bài mới III. Tiến trình lên lớp
1. Ổn định
2. Kiểm tra việc chuẩn bị bài cũ của một sè học sinh 3. Bài mới