CHƯƠNG 3: ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ CHO VAY CHƯƠNG TRÌNH HỘ CẬN NGHÈO TẠI PHÒNG GIAO DỊCH NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HỘI HUYỆN PHONG ĐIỀN
3.2. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả cho vay chương trình hộ cận nghèo tại Phòng giao dịch ngân hàng Chính sách xã hội huyện Phong Điền
3.2.4. Giải pháp tăng cường công tác truyền thông các chính sách cho vay
Mặt khác, việc tuyên truyền cũng cần tiếp cận những hộ chưa được vay. Bằng cách chia sẻ thông tin về các dự án sản xuất tiềm năng, khuyến nghị và hướng dẫn
93
về cách thức vay vốn, chúng ta có thể tạo động lực và khích lệ những hộ chưa từng vay vốn nhưng có ý định phát triển sản xuất.
Phòng Giao dịch NHCSXH huyện Phong Điền cũng cần thiết kế một chính sách khuyến khích rõ ràng. Những dự án sản xuất có hiệu quả, có tiềm năng mở rộng trong tương lai, và đảm bảo hoàn trả vốn đúng hạn sẽ được ưu tiên vay vốn với mức vay cao hơn.
Để góp phần thực hiện công tác cho vay đối với hộ cận nghèo cũng như các đối tượng chính sách khác, Phòng giao dịch cần thực hiện đẩy mạnh tuyên truyền sâu rộng bằng nhiều hình thức đa dạng, phong phú những chủ trương, chính sách tín dụng ưu đãi của Đảng, Chính phủ cũng như hoạt động của Phòng Giao dịch NHCSXH huyện Phong Điền đến chính quyền các cấp, các đoàn thể chính trị và mọi tầng lớp nhân dân. Tổ chức thực hiện công khai, dân chủ chương trình tín dụng về cho vay hộ cận nghèo thông qua việc niêm yết công khai các nội dung về tín dụng chính sách tại UBND thị xã để nhân dân có thể dễ dàng tiếp cận, tìm hiểu.
Mỗi cán bộ Phòng Giao dịch NHCSXH đều có trách nhiệm và luôn làm tốt vai trò là một tuyên truyền viên, giúp người dân hiểu biết về hoạt động tín dụng chính sách cũng như hướng dẫn người dân.
3.2.4. Giải pháp nâng cao chất lượng quản lý và giám sát sử dụng vốn vay Quy trình và thủ tục vay của Phòng giao dịch NHCSXH huyện Phong Điền là khá chặt chẽ, vì thế hạn chế được rủi ro tín dụng, thất thoát nguồn vốn. Tuy nhiên, để gia tăng hiệu quả vay vốn và tránh việc gia tăng nợ xấu, trong thời gian tới, Phòng giao dịch NHCSXH huyện Phong Điền cần thực hiện một số giải pháp sau:
- Xây dựng cơ chế đánh giá, gắn trách nhiệm và có chế độ thưởng phạt rõ ràng, công bằng. Một cơ chế đánh giá, gắn trách nhiệm đối với cán bộ NHCSXH, tổ chức hội nhận ủy thác, ban quản lý tổ TK&VV và có chế độ thưởng phạt rõ ràng, công bằng có tác dụng nâng cao năng suất và chất lượng lao động, giúp ngân hàng ổn định và duy trì được hoạt động.
- Phát triển và duy trì các chính sách và quy trình kiểm tra, kiểm soát nội bộ một cách rõ ràng và chi tiết, đảm bảo rằng mọi người liên quan đều hiểu và tuân thủ các quy định này.
94
- Phân chia rõ ràng trách nhiệm giữa các bộ phận và cá nhân liên quan đến kiểm tra và kiểm soát nội bộ, xác định người chịu trách nhiệm cho từng khía cạnh cụ thể của quá trình kiểm tra và kiểm soát.
- Cung cấp đào tạo chuyên sâu cho nhân viên tham gia vào hoạt động kiểm tra và kiểm soát, liên tục cập nhật kiến thức và kỹ năng để đảm bảo sự hiểu biết vững về các biện pháp kiểm soát tài chính và rủi ro.
- Tổ chức các đợt kiểm tra độc lập và không thông báo trước để đảm bảo tính khách quan và chất lượng của quá trình kiểm tra, sử dụng bên ngoại để kiểm tra chất lượng và hiệu suất của các bộ phận nội bộ.
- Sử dụng công nghệ để tự động hóa các phần của quá trình kiểm tra và kiểm soát, thiết lập hệ thống thông tin để thu thập, phân tích và báo cáo thông tin liên quan đến hoạt động tín dụng.
- Hợp tác chặt chẽ với Ban đại diện HĐQT Huyện để đảm bảo sự giám sát chặt chẽ từ cấp quản lý cao nhất, liên kết với tổ chức chính trị - xã hội để nhận sự ủy thác, cung cấp thông tin và tham gia vào quá trình kiểm tra nếu có.
- Định kỳ cần đánh giá hiệu quả, thiết lập hệ thống đánh giá hiệu quả để kiểm tra tính hiệu quả của các biện pháp kiểm soát và kiểm tra nội bộ. Điều chỉnh và cải thiện quá trình dựa trên kết quả đánh giá.
Bằng cách thực hiện những biện pháp trên, NHCSXH có thể đảm bảo rằng công tác kiểm tra và kiểm soát nội bộ không chỉ đáp ứng các yêu cầu quy định mà còn góp phần tích cực vào quản lý chất lượng và hiệu quả hoạt động cho vay của ngân hàng.
3.2.5. Giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ ngân hàng
Để nâng cao hiệu quả hoạt động cho vay, điều đầu tiên cần phải nâng cao chất lượng nhân lực của cán bộ trong Ngân hàng Chính sách Xã hội, phục vụ tốt cho hoạt động của ngân hàng, có thể thực hiện một số giải pháp đề xuất sau:
- Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu và đa dạng để cập nhật kiến thức và kỹ năng chuyên ngành. Xây dựng kế hoạch đào tạo cá nhân dựa trên nhu cầu cụ thể của từng cán bộ.
95
- Thiết lập chương trình học bổng để khuyến khích cán bộ nâng cao trình độ học vấn. Ngân hàng cần có chế độ hỗ trợ chi phí học tập và chứng chỉ để khuyến khích học tập liên tục.
- Xây dựng hệ thống thưởng và đánh giá hiệu suất công bằng và minh bạch.
Tạo cơ hội thăng tiến dựa trên hiệu suất và đóng góp tích cực.
- Tạo ra môi trường làm việc tích cực và hỗ trợ sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống cá nhân.
- Tổ chức các chương trình đào tạo quốc tế hoặc đổi ngũ cán bộ để họ có cơ hội tiếp xúc với các phương pháp và tiêu chuẩn quốc tế. Tăng cường kết nối và hợp tác với tổ chức và ngân hàng quốc tế.
- Tạo không khí làm việc khuyến khích ý kiến đóng góp và sự sáng tạo.
Khuyến khích cán bộ tham gia vào quá trình đưa ra ý kiến và giải quyết vấn đề.
- Bên cạnh đó, ngân hàng cần có các chế độ, chính sách bảo đảm an sinh và phúc lợi để đảm bảo sự hài lòng và ổn định của nhân viên. Tạo điều kiện làm việc tích cực để thu hút và giữ chân nhân sự xuất sắc.
- Nâng cao kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin và thành thạo các ứng dụng, phần mềm hỗ trợ sẽ giúp cán bộ tín dụng gia tăng tốc độ xử lý hồ sơ và chứng từ trong quá trình xét duyệt vay cho hộ cận nghèo. Đồng thời, việc thống kê số liệu nhanh chóng và chính xác, xử lý hiệu quả các vấn đề liên quan đến cho vay, thu nợ, và xử lý nợ quá hạn cho hộ cận nghèo sẽ đạt được mục tiêu nâng cao năng suất lao động và tiết kiệm chi phí.
Bằng cách này, Phòng giao dịch NHCSXH huyện Phong Điền có thể xây dựng một đội ngũ cán bộ có chất lượng cao, đầy đủ kỹ năng và sẵn sàng đáp ứng thách thức của môi trường tài chính và xã hội ngày càng phức tạp.
3.2.6. Giải pháp cải thiện cho vay chính sách tín dụng hộ cận nghèo tại Phòng giao dịch ngân hàng Chính sách xã hội huyện Phong Điền
Công khai chính sách tín dụng hộ cận nghèo
Để tăng cường sự minh bạch và đảm bảo sự công bằng trong quá trình cung cấp tín dụng cho hộ cận nghèo, NHCSXH cần tiến hành công khai một số thông tin quan trọng tại các điểm giao dịch, trụ sở và trên các phương tiện truyền thông. Đó là
96
các yếu tố như cơ chế cho vay hộ cận nghèo tại từng thời điểm (bao gồm hồ sơ thủ tục vay vốn, tình trạng trả nợ, dư nợ của từng hộ vay), lãi suất cho vay, cơ chế xử lý rủi ro đối với hộ nghèo gặp rủi ro bất khả kháng, các khoản hoa hồng, phí ủy thác, và danh sách hộ cận nghèo vay vốn. Các thông tin này được công khai tại các điểm giao dịch, trụ sở của Ngân hàng Chính sách xã hội và trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Đơn giản hóa hồ sơ, thủ tục vay vốn
Trong thời gian gần đây, tại PGD NHCSXH huyện Phong Điền, vẫn có một số tổ TK&VV chưa thực hiện việc công khai thông tin một cách bình xét và dân chủ, đặc biệt là trong việc không tiến hành công khai về thủ tục và điều kiện vay vốn. Điều đáng chú ý, một số tổ TK&VV và tổ chức hội cấp xã vẫn tiếp tục thu tiền lệ phí làm hồ sơ vay vốn của hộ nghèo. Để đảm bảo sự minh bạch và tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, việc công khai mọi thông tin liên quan đến vay vốn là rất quan trọng, và đây cũng là nền tảng cho việc thực hiện chủ trương “dân biết - dân bàn - dân làm - dân kiểm tra”.
Cần thực hiện công khai các loại hồ sơ và thủ tục vay vốn ngay tại điểm giao dịch, giúp hộ cận nghèo và các đối tượng chính sách dễ dàng nắm bắt thông tin và thực hiện đúng theo quy định. Điều này sẽ giảm thiểu khả năng hộ cận nghèo phải di chuyển nhiều lần và tránh việc nộp các khoản phí, lệ phí không đúng quy định.
Quan trọng hơn, quy trình giải ngân cần được thực hiện kịp thời và đến tận hộ vay, nhưng vẫn đảm bảo tuân thủ đúng quy trình thủ tục, đồng thời bảo vệ an toàn vốn vay. Bằng cách này, mọi người dân sẽ có cơ hội tiếp cận thông tin một cách dễ dàng, giúp họ hiểu rõ hơn về quy trình vay vốn và đồng thời giúp tăng cường sự minh bạch và tính dân chủ trong quá trình cung cấp tín dụng cho cộng đồng.
Nâng hạn mức tín dụng hộ cận nghèo
Tại PGD NHCSXH tại huyện Phong Điền, trong những năm qua, mặc dù suất đầu tư của hộ cận nghèo đã tăng đáng kể (tăng từ 2014 đến nay là 50 triệu đồng/hộ), nhưng trung bình mức đầu tư chỉ đạt 23 triệu đồng/hộ. Mức vay vốn hiện vẫn chưa thực sự đáp ứng được nhu cầu của hộ vay.
97
Để đảm bảo hỗ trợ hộ cận nghèo sử dụng vốn vay một cách hiệu quả, NHCSXH cần phối hợp chặt chẽ với các tổ chức hội và UBND cấp xã để chỉ đạo Ban quản lý tổ TK&VV thực hiện quá trình bình xét cho vay một cách dân chủ và công khai. Đồng thời, ngân hàng cũng cần linh hoạt đáp ứng nhu cầu vay vốn của các hộ, tối đa hóa khả năng hỗ trợ.
Đối với những hộ vay chăn nuôi, ngân hàng có thể hỗ trợ vay mua con giống.
Đối với những hộ vay trồng cây, cải tạo vườn tạp, ngân hàng có thể cung cấp vay để mua cây giống. Trong trường hợp gia đình không có vốn tự có, ngân hàng cũng có thể hỗ trợ vay chi phí để mua phân bón và thuốc trừ sâu. Điều này giúp đảm bảo rằng mức vay được sử dụng một cách linh hoạt và phù hợp với từng nhu cầu cụ thể của hộ nghèo, tạo điều kiện thuận lợi cho họ phát triển kinh tế nông thôn.
3.2.7. Giải pháp đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin
Ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động cho vay tại NHCSXH có thể giúp tối ưu hóa quy trình, cải thiện trải nghiệm khách hàng, và nâng cao khả năng giám sát và quản lý rủi ro. Dưới đây là một số cách mà công nghệ thông tin có thể được tích hợp vào hoạt động cho vay của NHCSXH nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động này:
- Hệ thống quản lý thông tin khách hàng (CRM): Tích hợp hệ thống CRM để theo dõi và quản lý thông tin chi tiết về khách hàng, tự động cập nhật thông tin và lịch sử giao dịch để cung cấp cái nhìn toàn diện về mối quan hệ với khách hàng.
- Quy trình cho vay trực tuyến: Xây dựng ứng dụng hoặc giao diện trực tuyến giúp khách hàng nộp đơn vay một cách thuận tiện từ bất kỳ đâu. Tích hợp chữ ký điện tử và xác thực hai yếu tố để đảm bảo tính bảo mật của thông tin.
- Xử lý tự động hồ sơ vay: Sử dụng công nghệ RPA (Robotic Process Automation) để tự động hóa các bước xử lý hồ sơ vay. Tự động thu thập và kiểm tra thông tin từ các nguồn khác nhau để giảm thời gian xử lý.
- Đánh giá tín dụng sử dụng mô hình dự đoán: Phát triển mô hình dự đoán tín dụng sử dụng máy học để đánh giá khả năng trả nợ của khách hàng. Tự động đánh giá rủi ro và xác định mức vay phù hợp dựa trên dữ liệu lịch sử và thông tin tài chính.
98
- Quản lý rủi ro và bảo mật: Sử dụng công nghệ blockchain để tăng cường tính minh bạch trong quá trình vay và giao dịch. Áp dụng các biện pháp bảo mật mạnh mẽ để bảo vệ thông tin cá nhân và tài khoản của khách hàng.
- dịch vụ khách hàng thông minh: Tích hợp trí tuệ nhân tạo và chatbot để cung cấp hỗ trợ và tư vấn cho khách hàng trong quá trình vay. Tự động hóa việc trả lời câu hỏi thường gặp và hỗ trợ giao dịch cơ bản.
- Thống kê và phân tích dữ liệu: Sử dụng công cụ phân tích dữ liệu để đánh giá hiệu suất vay, dự báo nhu cầu và thị trường. Xây dựng báo cáo thống kê để theo dõi và đánh giá các chỉ số quan trọng.
- Kết nối với cơ sở dữ liệu ngoại vi: Tích hợp với các cơ sở dữ liệu ngoại vi như Cơ sở dữ liệu tín dụng quốc gia để có cái nhìn toàn diện về lịch sử tín dụng của khách hàng.
- hỗ trợ tài chính thông minh: Phát triển ứng dụng di động cung cấp thông tin tài chính và các công cụ quản lý tài chính thông minh để hỗ trợ khách hàng quản lý và tối ưu hóa tài chính cá nhân.
Bằng cách tích hợp công nghệ thông tin vào hoạt động cho vay, NHCSXH có thể tối ưu hóa quy trình, cung cấp dịch vụ nhanh chóng và linh hoạt hơn, nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động cho vay của mình.