Bài 7 NHỮNG NÉT CHUNG VỀ XÃ HỘI PHONG KIẾN
2/ Xã hội phong kiến phương Đông
- XHPK phương Đông được hình thành TCN.
- Giai cấp: địa chủ và nông dân.
- Từ TKXIX, hầu hết các quốc gia phong kiến phương Đông chịu lệ thuộc các nước tư bản.
4/ Củng cố: (3 phút)
GV lập bảng niên biểu các giai đoạn phát triển của XHPK phương Đông và châu Âu.
5/ Dặn dò: (2 phút) Học bài, xem bài mới
--- --- Rút kinh nghiệm
...
...
...
33 DUYỆT
Ngày. . .Tháng . . .Năm 2010 TT
Trần Kiêm Thu
PHẦN HAI: LỊCH SỬ VIỆT NAM TỪ THẾ KỶ X ĐẾN GIỮA THẾ KỶ XIX
Chương I: BUỔI ĐẦU ĐỘC LẬP THỜI NGÔ – ĐINH – TIỀN LÊ (THẾ KỈ X).
Tuần : 6 Ngày soạn: 10/08/2010 Tiết : 11 Ngày dạy: . . . /. . ./. . . . .
Bài 8:
NƯỚC TA BUỔI ĐẦU ĐỘC LẬP - Bài học tích hợp môi trường I. MỤC TIÊU BÀI HỌC:
1/Kiến thức: Học xong bài học sinh hiểu
- Sự ra đời các triều đại Ngô -Đinh -Tiền Lê; Những nét lớn về kinh tế, chính trị nước ta thời Ngô -Đinh -Tiền Lê.
- Đất nước giành được độc lập, song lại bị chia cắc bởi các thế lực các cứ phong kiến.
2/ Tư tưởng, tình cảm : Học xong bài học sinh biết được
- Yêu cầu đấu tranh thống nhất đất nước để phát triển vững mạnh.
- Công lao to lớn của Ngô Quyền, Đinh Bộ Lĩnh
- Ý thức độc lập tự chủ của dân tộc thống nhất đất nước của công dân 3/ Kĩ năng: Học xong bài học có được kĩ năng
- Lập biểu đồ, sơ đồ, sử dụng bản đồ khi học bài
- Xác định các vị trí trên bản đồ và biết điền kí hiệu vào những vị trí cần thiết.
II. THIẾT BỊ DẠY - HỌC:
- Sơ đồ tổ chức bộ máy nhà nước.
- Bản đồ 12 sứ quân.
- Một số tranh ảnh: đền thờ của vua Đinh, vua Lê … - Bảng phụ
III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY VÀ HỌC : 1/ Kiểm tra bài cũ: ( 4 Phút)
- Xã hội phong kiến ở phương Đông và phương Tây được hình thành từ bao giờ ? - Cơ sở kinh tế của xã hội phong kiến phương Đông và phương Tây là gì ?
- Trong xã hội phong kiên có những giai cấp nào ? Quan hệ giữa các giai cấp ấy ra sao ? - Thế nào là chế độ quân chủ ?
2/ Giới thiệu bài mới: (1 phút)
Nhắc lại đôi nét về Ngô Quyền và chiến thắng Bạch Đằng năm 938, trong đó nhấn mạnh ý nghĩa của chiến thắng quang vinh này đã khẳng định quyền tự chủ của nhân dân ta sau 30 năm thoát khỏi chế độ đô hộ của phong kiến phương Bắc, mở ra thời kì mới. Bài học hôm nay sẽ giúp chúng ta hiểu thêm việc Ngô Quyền đã xây dựng nền độc lập trong hoàn cảnh nào ?
3/ Tổ chức các hoạt động dạy và học trên lớp: ( 35 phút )
Hoạt động của GV và HS. Nội dung kiến thức cần đạt.
HOẠT ĐỘNG 1 : ( 15 Phút) Cá nhân- Nhóm Tìm hiểu Ngô Quyền đặt nền móng xây dựng chính quyền độc lập và ý thức tự chủ.
Gv: Nhắc lại đôi nét về Ngô Quyền và chiến thắng Bạch Đằng năm 938.
? Chiến thắng Bạch Đằng năm 938 có ý nghĩa gì?
Đánh bại âm mưu xâm lược của quân Nam Hán, chấm dứt hơn 10 thế kỉ thống trị của các triều đại phong kiến phương Bắc.
GV: Yêu cầu HS đọc kênh chữ phần 1 SGK.
? Sau chiến thắng Bạch Đằng năm 938 Ngô Quyền đã làm gì để dựng nền độc lập tự chủ ?
Xưng vương, chọn đất đóng đô, bỏ bộ máy cai trị của họ Khúc, thiết lập bộ máy chính quyền mới, cử người tâm phúc coi những nơi quan trọng.
? Tại sao Ngô Quyền lại bãi bỏ bộ máy cai trị của họ Khúc để thiết lập triều đình mới?
Họ Khúc mới giành quyền tự chủ, trên danh nghĩa vẫn phụ thuộc nhà Hán
Ngô Quyền quyết tâm xây dựng 1 quốc gia độc lập.
? Bộ máy nhà nước được tổ chức ra sao ?
Hướng dẫn HS vẽ sơ đồ bộ máy nhà nước.
? Vua có vai trò gì trong bộ máy nhà nước?
Đứng đầu triều đình, quyết định mọi công việc chính trị, ngoại giao, quân sự.
? Em có nhận xét gì về chính quyền thời Ngô?
Còn đơn giản, sơ sài
? Ý nghĩa của những việc làm này ?
Khẳng định nền độc lập và ý thức tự chủ của Ngô Quyền.
HOẠT ĐỘNG 2 : ( 5 Phút) Cá nhân- Nhóm Tìm hiểu Tình hình chính trị sau khi Ngô Quyền mất
? Sau khi trị vì đất nước được 5 năm, Ngô Quyền qua đời. Lúc đó tình hình đất nước như thế nào?
Đất nước rối loạn, các phe phái nhân cơ hội này nổi lên giành quyền lực: Dương Tam Kha cướp ngôi.
GV: Năm 950, Ngô Xương Văn giành lại ngôi vua song uy tín của nhà Ngô giảm sút → đất nước không ổn định → loạn 12 sứ quân.
? Sứ quân là gì?
Là các thế lực phong kiến nổi dậy chiếm 1 vùng đất.
HOẠT ĐỘNG 3 : ( 15Phút) Cá nhân- Nhóm Tìm hiểu Đinh Bộ Lĩnh dẹp loạn 12 sứ quân thống
1/ Ngô quyền xây dựng nền độc lập
- Năm 939 Ngô Quyền lên ngôi vua, chọn Cổ Loa làm kinh đô.
Đặt nền móng cho một quốc gia độc lập
- Xây dựng chính quyền:
+ Trung ương: vua đứng đầu quyết định mọi việc, đặt các chức quan văn, võ, quy định lễ nghi, sắc phục quan lại các cấp.
+ Địa phương: Cử tướng có công trông coi giữ các châu quan trọng (Đinh Công Trứ - thứ sử châu Hoan;
Kiều Công Hản- Thứ sử châu Phong ...)
2/ Tình hình chính trị thời Ngô
- Năm 944 Ngô Quyền mất, Dương Tam Kha chiếm quyền, các phe nổi lên khắp nơi.
- Năm 950, Ngô Xương Văn dẹp được Dương Tam Kha, nhưng cuộc tranh chấp giữa các thế lực, thổ hào địa phương vẫn tiếp diễn.
12 tướng lĩnh chiếm cứ các vùng địa phương, sử gọi là ô loạn 12 sứ quõn ằ.
3/ Đinh Bộ Lĩnh thống nhất đất nước
35
nhất đất nước
? Việc chiếm đóng của các sứ quân, ảnh hưởng như thế nào tới đất nước?
Các sứ quân chiếm đóng các vị trí quan trọng trên khắp đất nước, liên tiếp đánh lẫn nhau
Đất nước loạn lạc → là điều kiện thuận lợi cho giặc ngoại xâm tấn công.
? Cuộc tranh giành quyền lực của các phe phái đã diễn ra như thế nào ?
HS đọc Sgk.kết hợp lược đồ H1
Gv: dùng lược đồ, bảng thống kê và chỉ vị trí đóng quân của 12 sứ quân
GV: loạn 12 sứ quân gây biết bao tang tóc cho nhân dân, trong khi đó nhà Tống đang có âm mưu xâm lược nước ta. Do vậy, việc thống nhất đất nước trở nên cấp bách hơn bao giờ hết.
? Đinh Bộ Lĩnh là ai?
Con của thứ sử Đinh Công Trứ, người ninh bình có tài thống lĩnh quân đội.
? Ông đã làm gì để chuẩn bị dẹp yên 12 sứ quân?
Gv: cho HS đọc đoạn in nghiêng để giới thiệu về thời thơ ấu của Đinh Bộ Lĩnh
Tường thuật quá trình thống nhất đất nước của Đinh Bộ Lĩnh trên lược đồ.
? Vì sao Đinh Bộ Lĩnh dẹp yên 12 sứ quân?
Được nhân dân ủng hộ, có tài đánh đâu thắng đó → các sứ quân xin hàng hoặc lần lượt bị đánh bại.
? Việc đinh bộ lĩnh dẹp loạn 12 sứ quân có ý nghĩa gì?
Thống nhất đất nước, lập lại hoà bình trong cả nước → tạo điều kiện để xây dựng đất nước vững mạnh chống lại âm mưu xâm lược của kẻ thù.
* Tình hình:
- Đất nước loạn lạc.
- Nhà tống âm mưu xâm lược.
* Quá trình thống nhất: Đinh Bộ Lĩnh liên kết với sứ quân Trần Lãm, Phạm Bạch Hổ đánh dẹp các sứ quân khác
Cuối năm 967 đất nước thống nhất.
* Sơ kết bài: (1 phút) Ngô Quyền là người đã xây dựng được nền độc lập, tự chủ của đất nước. Cuối thời Ngô, đất nước lâm vào cảnh rối rern, các hào trưởng nổi dậy khắp nơi, sử cũ gọi là “loạn 12 sứ quân”. Cuối cùng Đinh Bộ Lĩnh là người có công thống nhất đất nước.
4/ Củng cố: (3 phút)
- Em hãy cho biết những biểu hiện về ý thức tự chủ của Ngô Quyền trong việc xây dựng đất nước ?
- Tại sao lại xảy ra “Loạn 12 sứ quân” ?
- Em hãy trình bày công lao của Ngô Quyền và Đinh Bộ Lĩnh đối với nước ta trong buổi đầu độc lập (đặt nền móng xây dựng chính quyền độc lập, chấm dứt “loạn 12 sứ quân”, thống nhất quốc gia).
- Hoặc Làm BT Ls.
5/ Dặn dò: (1 phút)
- Học kĩ bài, làm bài tập. Xem trước bài “Nước Đại Cồ Việt thời Đinh – Tiền Lê”.
--- --- Rút kinh nghiệm
36 DUYỆT
Ngày. . .Tháng . . .Năm 2010 TT
...
...
...
...
...
Tuần : 6 Ngày soạn: 10/08/2010 Tiết : 12 Ngày dạy: . . . /. . ./. . .
Bài 9 ( Tiết 1 )