163 DUYỆT
Ngày. . . Tháng . . . Năm 2011 TT
Trần Kiêm Thu
I/ MỤC TIÊU BÀI HỌC
1/ Về kiến thức: Học xong bài này học sinh biết
- Chống Phong kiến và ngoại xâm: Cuộc k/n bùng nổ ở Sơn tây (1771) ; chiếm thành quy Nhơn (1773) ; lật đổ chính quyền PK đàng trong (1777) ; Tiêu diệt quân Xiêm (1785) ; phát triển ra đàng ngoài, lật đổ chính quyền vua Lê – chúa Trịnh thống nhất đất nước (1788) ; chống quân Thanh (1788 – 1789).
- Thuật lại một số trận đánh quan trọng trong tiến trình cuộc k/n trên lược đồ.
- Kể tên một số nhân vật tiêu biều trong khởi nghĩa 2/ Về tư tưởng: Học xong bài này học sinh hiểu
- Căn cứ địa của nghĩa quân xây dựng ở những nơi hiểm yếu.
- Những địa danh, nơi có những trận đánh lớn như Rạch Gầm-Xoài mút, Ngọc Hồi, Đống Đa…
- Sức mạnh quật khởi, ý thức đấu tranh chống cường quyền của nông dân thời phong kiến.
- Lòng yêu nước, tự cường dân tộc, căm thù bọn ngoại xâm và nhưng kẻ chia cắt đất nước.
3/ Về kĩ năng: Rèn luyện cho học sinh kĩ năng - Dựa theo lược đồ trong Sgk, xác định những địa danh đã diễn ra các chiến thắng của nghĩa quân Tây Sơn 1771 .
- Kĩ năng quan sát và nhận xét về các sự kiện lịch sử đã diễn ra qua lược đồ trong Sgk.
II/ THIẾT BỊ TÀI LIỆU DẠY- HỌC - Lược đồ căn cứ nghĩa quân Tây Sơn.
- Bảng phụ
III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY VÀ HỌC : 1/ Kiểm tra bài cũ: ( 4 Phút)
- Nêu những nét chính về tình hình xã hội Đàng Ngoài sau thế kỉ XVIII.
- Kể tên các cuộc khởi nghĩa của nông dân vào thế kỉ XVIII (Thời gian, tên cuộc khởi nghĩa, địa bàn hoạt động).
- Nhật xét về tính chất, quy mô và ý nghĩa của phong trào nông dân Đàng Ngoài ở thế kỉ XVIII.
2/ Giới thiệu bài mới: (1 phút)
Giáo viên liên hệ câu trả lời tình hình xã hội ở Đàng Trong vào lúc này cũng giống như ở Đàng Ngoài. Vì sao? Nhân dân ở cả 2 miền đều bị phong kiến áp bức bóc lột.
Chúng ta chuyển sang tìm hiểu cụ thể tình hình xã hội Đàng Trong.
3/ Tổ chức các hoạt động dạy và học trên lớp: ( 35phút )
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH NỘI DUNG KIẾN THỨC
Hoạt động1: ( 20Phút)
Tìm hiểu Sự thối nát chính quyền Đàng trong-> hậu quả nặng nề đến đời sống nhân dân
? Từ giữa thế kĩ XVIII, chính quyền ở Đàng Trong như thế nào ?
Suy yếu dần.
? Những biểu hiện nào chứng tỏ chính quyền họ Nguyễn ở Đàng Trong suy yếu và mục nát ? + Số quan lại tăng quá mức.
+ Quan lại ăn chơi xa xỉ.
I/ KHỞI NGHĨA NÔNG DÂN TÂY SƠN
1/Nguyên nhân bùng nổ:
- Giữa thế kĩ XVIII chính quyền họ Nguyễn ở đàng Trong suy yếu dần Trương Phúc Loan nắm hết quyền hành, tự xưng là “quốc phó”, khét tiếng tham nhũng.
- Ở địa phương quan lại kết thành bè cánh, đàn áp, bóc lột nhân dân thậm tệ và đua nhau ăn chơi xa xỉ.
+ Trương Phúc Loan nắm mọi quyền hành.
- Cho học sinh đọc đoạn in nghiêng trong Sgk.
? Còn đời sống nông dân thì sao ? + Bị địa chủ cường hào chiếm đất.
+ Nhân dân phải nộp thuế, nộp lâm thổ sản quý
? Đời sông của nông dân Đàng Trong có gì khác với nông dân Đàng Ngoài ?
Nông dân Đàng Trong sống cơ cực như nông dân Đàng Ngoài.
? Vì sao ?
Vì nông dân 2 miền đều bị giai cấp phong kiến bóc lột thậm tệ.
? Sự mục nát của chính quyền họ Nguyễn dẫn đến những hậu quả gì đối với nông dân và các tầng lớp khác ?
Bất bình ngày càng cao, họ sẽ vùng dậy đấu tranh.
- Gv: Phong trào nông dân Đàng Trong ở giai đoạn này phát triển mạnh, có rất nhiều cuộc khởi nghĩa nổ ra. Nổi bật là cuộc khởi nghĩa của Chàng Lía.
- Cho học sinh đọc chữ in nghiêng SGK
? Cuộc khởi nghĩa tuy bị thất bại nhưng có ý nghĩa như thế nào ?
+ Tinh thần đấu tranh quật cường của nông dân chống chính quyền họ Nguyễn.
+ Báo trước cơn bão táp đấu tranh giai cấp sẽ giáng vào chính quyền phong kiến nhà Nguyễn.
Hoạt động2: ( 15Phút)
Tìm hiểu nắm lai lịch anh em Tây sơn, lực lượng, địa bàn hoạt động.
- Cho học sinh đọc tiểu sử của anh em Tây Sơn trong Sgk và giáo viên bổ sung thêm tư liệu.
? Anh em Nguyễn Nhạc đã chuẩn bị những gì để khởi nghĩa ?
Xây thành lũy, lập kho tàng, luyện nghĩa quân.
? Vì sao anh em Nguyễn Nhạc lại đưa bản doanh xuống Tây Sơn hạ đạo ?
+ Lực lượng lớn mạnh, mở rộng căn cứ.
+ Địa bàn gần vùng đồng bằng.
? Khẩu hiệu của cuộc khởi nghĩa là gì ?
? Cho biết lực lượng tham gia trong cuộc khởi nghĩa ?
- Nông dân bị lấn chiếm ruộng đất, chịu nhiều thứ thuế, nổi oán giận của các tầng lớp nhân dân ngày càng dâng cao.
2/ Khởi nghĩa Tây Sơn bùng nổ.
- Ba anh em nhà Tây sơn căm thù chính quyền chúa Nguyễn, hiểu được nguyện vọng nhân dân muốn lật đổ họ Nguyễn, đã huy động được đông đảo lực lượng nhân dân và một bộ phận trong các tầng lớp thống trị tham gia nên cuộc khởi nghĩa Tây Sơn nhanh chóng phát triển.
- Mùa xuân nắm 1771, 3 anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ lên dúng Tây Sơn Thượng (An Khê – Gia Lai) lập căn cứ, dựng cờ khởi nghĩa.
- Nghĩa quân được các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là đồng bào thiểu số ủng hộ, lực lượng ngày càng mạnh, nghĩa quân đánh xuống tây Sơn hạ đạo (Tây Sơn – Bình Định) rồi mở rộng xuống đồng bằng. Đi đến đâu nghĩa quân
165
Đồng bào dân tộc, nông dân nghèo, thợ thủ công, thương nhân.
? Vì sao họ hăng hái tham gia vào cuộc khởi nghĩa ngay từ đầu ?
Vì mục tiêu, khẩu hiệu của cuộc khởi nghĩa.
+ “Lấy của nhà giàu chia cho dân nghèo”.
+ Xoá nợ cho nhân dân.
+ Bãi bỏ nhiều thứ thuế.
+ Đánh đổ quyền thần Trương Phúc Loan, ủng hộ hoàng tôn Nguyễn Phúc Dương.
Chính mục tiêu, khẩu hiệu này đã lôi kéo được 1 bộ phận trong tầng lớp thống trị vốn bất bình với Trương Phúc Loan và 1 số nhà giàu.
- Cho học sinh đọc đoạn in nghiêng trong Sgk.
? Em có nhận xét gì về lực lượng nghĩa quân Tây Sơn ?
Lực lượng đông, có trang bị vũ khí, bênh vực cho quyền lợi dân nghèo.
? Theo em, cuộc khởi nghĩa Tây Sơn nổ ra có những thuận lợi gì ?
+ Địa thế hiểm yếu, địa bàn rộng.
+ Thời cơ: Chính quyền chúa Nguyễn suy yếu, lòng dân căm giận. Khởi nghĩa được sự ủng hộ rộng rãi của nhân dân.
cũng “lấy của nhà giàu chia cho dân nghèo”… Các tầng lớp nhân dân tham gia nghĩa quân ngày càng đông, kể cả hào mục địa phương cũng nổi dậy hưởng ứng.
* Sơ ket: Chính quyền đàng trong suy yếu mục nát cũng như đàng ngoài->phong trào Tây sơn dưới sự lãnh đạo của 3 anh emNguyễn Nhạc, Nguyễn huệ, nguyễn Lữ.
4/ Củng cố: (4 phút)
-Hãy nêu những nét chính về tình hình xã hội Đàng Trong ở nửa sau thế kỉ XVIII.
- Tại sao ND hăng hái tham gia k/n ngay từ đầu?
5/ Dặn dò (1 phút)
- Học bài, làm bài tập: Vẽ lược đồ căn cứ nghĩa quân tây sơn . - Xem trước “Phần II”
--- --- Rút kinh nghiệm
...
...
...
Tuần : 27 Ngày soạn: 07/03/2011 Tiết : 53 Ngày dạy: ... / ... / ...