CHƯƠNG VIII: CÁC NHÓM THỰC VẬT
IV. Củng cố - Kiểm tra, đánh giá
- Hệ thống hoá trong các câu hỏi trọng tâm, câu hỏi * ở SGK
- Hướng dẫn HS làm bài tập trắc nghiệm, điền từ, tự luận theo nội dung đã ôn tập V. Dặn dò: - Học kỹ bài
- Tiết đến kiểm tra bài viết 45 phút
* Rút kinh nghiệm:
- Sự thụ tinh là gì?
- Phân biệt hiện tượng thụ phấn và thụ tinh?
- Quả và hạt do bộ phận nào của hoa tạo thành?
- Phân biệt được 2 loại quả khô và quả thịt. Đặc điểm của từng loại quả?
- Các bộ phận của hạt 1 lá mầm và hạt 2 lá mầm - Phát tán là gì? Các cách phát tán của quả và hạt?
- Thí nghiệm về điều kiện cần cho hạt nẩy mầm - Cách thiết kế một thí nghiệm đối chứng - Cây là một cơ thể thống nhất sự thống nhất về chức năng giữa các cơ quan ở cây có hoa - Sự thích nghi giữa cây xanh với môi trường
- Đặc điểm cấu tạo của tảo xoắn và rong mơ-Vai trò của tảo?
- Tại sao không thể coi rong mơ như 1 cây xanh thực sự?
- So sánh đặc điểm cấu tạo của rêu với tảo (Về cơ quan sinh dưỡng và cơ quan sính sản) - So sánh cơ quan sinh dưỡng và cơ quan sinh sản giữa rêu và dương xỉ?
- Cơ quan sinh sản của cây thông là gì? Cấu tạo ra sao?
- Đặc điểm chung của thực vật hạt kín?
- Đặc điểm phân biệt chủ yếu giữa lớp 2 lá mầm và lớp 1 lá mầm?
- Thế nào là phân loại thực vật? Kể tên các ngành thực vật đã học.
- Cây trồng bắt nguồn từ đâu? Cây trồng khác cây dại như thế nào?
THỤ TINH, KẾT HẠT VÀ TẠO QUẢ Hoạt động 1: Hiện tượng nảy mầm của hạt phấn Tiểu kết: - Hạt phấn hút chất nhầy trương lên -> nảy mầm thành ống phấn
- Tế bào sinh dục đực chuyển đến phần đầu ống phấn - Ống phấn xuyên qua đầu nhuỵ và vòi nhuỵ -> trong bầu
Hoạt động 2: Thụ tinh
Tiểu kết: - Thụ tinh là hiện tượng tế bào sinh dục đực (tinh trùng) của hạt phấn kết hợp với tế bào sinh dục cái (trứng) có trong noãn tạo thành một tế bào mới gọi là hợp tử
- Sinh sản có hiện tượng thụ tinh là sinh sản hữu tính.
Hoạt động 3: Kết hạt và tạo quả
Tiểu kết: Sau thụ tinh: + Hợp tử phát triển thành phôi + Noãn phát triển thành hạt chưá phôi + Bầu phát triển thành quả chứa hạt + Các bộ phận khác của hoa héo và rụng (1 số loài cây ở quả còn dấu tích của 1 số bộ phận của hoa)
CÁC LOẠI QUẢ
Hoạt động 2: Các loại quả chính Tiểu kết: - Có 2 nhóm quả chính: Quả khô và quả thịt
+ Quả khô: Khi chín vỏ khô, cứng, mỏng
+ Quả thịt: Khi chín mềm, vỏ dày, chứa đầy thịt quả a) Các loại quả khô:
-Quả khô nẻ: Khi chín khô vỏ quả có khả năng tách ra. VD: Quả đậu Hà Lan, cải..
-Quả khô không nẻ: Khi chín khô vỏ không tự tách ra. VD: Quả chò, quả thìa là...
b) Các loại quả thịt:
-Quả mọng: Phần thịt quả dày, mọng nước. VD: Cà chua, chanh, đu đủ -Quả hạch: Có hạch cứng chứa hạt ở bên trong. VD: Táo, đào, mơ...
HẠT VÀ CÁC BỘ PHẬN CỦA HẠT Hoạt động1: Các bộ phận của hạt Tiểu kết: Hạt gồm:
+ Vỏ
Lá mầm + Phôi Thân mầm Chồi mầm Rễ mầm
+ Chất dinh dưỡng dự trữ (Chứa ở lá mầm hoặc phôi nhũ)
Hoạt động 2: Phân biệt hạt một lá mầm và hạt hai lá mầm Tiểu kết: - Cây hai lá mầm phôi của hạt có hai lá mầm (cây đỗ đen)
- Cây một lá mầm phôi của hạt chỉ có một lá mầm (cây ngô) PHÁT TÁN CỦA QUẢ VÀ HẠT
Hoạt động 1: Các cách phát tán quả và hạt Tiểu kết: Có 3 cách phát tán quả và hạt:
-Tự phát tán -Phát tán nhờ gió -Phát tán nhờ động vật
Hoạt động 2: Đặc điểm thích nghi với cách phát tán của quả và hạt Tiểu kết: a) Nhóm phát tán nhờ gió: quả và hạt có cánh hoặc có túm lông nhẹ
b) Nhóm phát tán nhờ động vật: quả có hương thơm, vị ngọt, hạt vỏ cứng, quả có nhiều gai, nhiều móc bám hoặc những quả động vật thường ăn
c) Nhóm tự phát tán: vỏ quả tự nứt để hạt tung ra ngoài d) Con người giúp quả và hạt phát tán đi xa
NHỮNG ĐIỀU KIỆN CẦN CHO HẠT NẢY MẦM
Hoạt động 1: Thí nghiệm về những điều kiện cần cho hạt nảy mầm Tiểu kết: TN1-2 : (SGK)
-Kết luận chung: Hạt nảy mầm cần đủ nước, không khí và nhiệt độ thích hợp ngoài ra cần hạt chắc không sâu, còn phôi
Hoạt động 2: Những hiểu biết về điều kiện nảy mầm của hạt được vận dụng như thế nào trong sản xuất?
Tiểu kết: - Khi gieo hạt phải làm đất tơi xốp, phải chăm sóc hạt gieo: chống úng, chống hạn, chống rét, phải gieo hạt đúng thời vụ
TỔNG KẾT VỀ CÂY CÓ HOA I/ CÂY LÀ MỘT THỂ THỐNG NHẤT
Hoạt động 1: Sự thống nhất giữa cấu tạo và chức năng của mỗi cơ quan ở cây có hoa Tiểu kết: Cây có hoa có hai loại cơ quan chính:
+ Cơ quan sinh dưỡng: rễ, thân, lá
+ Cơ quan sinh sản: hoa, quả, hạt
- Mỗi cơ quan đều có cấu tạo phù hợp với chức năng riêng của chúng
Hoạt động 2: Sự thống nhất về chức năng giữa các cơ quan ở cây có hoa Tiểu kết: - Các cơ quan của cây xanh liên quan mật thiết và ảnh hưởng tới nhau
- Tác động vào một cơ quan sẽ ảnh hưởng đến cơ quan khác và toàn bộ cây II/ CÂY VỚI MÔI TRƯỜNG:
Hoạt động 1: Các cây sống dưới nước
Tiểu kết: Môi trường nước có sức nâng đỡ nhưng lại thiếu oxi nên lá có đặc điểm hình thái, cấu tạo phù hợp với điều kiện của môi trường nước
Hoạt động 2: Các cây sống trên cạn
Tiểu kết: Các cây sống trên cạn có đặc điểm cấu tạo, hình thái phù hợp với điều kiện của môi trường cạn (nguồn nước, sự thay đổi khí hậu, loại đất)
Hoạt động 3: Cây sống trong môi trường đặc biệt
Tiểu kết: Cây sống trong những môi trường đặc biệt có đặc điểm cấu tạo, hình thái phù hợp với điều kiện của môi trường đó.
CHƯƠNG VIII: CÁC NHÓM THỰC VẬT Bài 37: TẢO