Cách bố trí, sắp xếp nội dung phần thân bài của văn bản

Một phần của tài liệu giáo án Văn 8(tham khảo) (Trang 24 - 29)

1.

MÉu 2/ Nhận xét

VB “Tôi đi học” được sắp xếp:

-theo dòng hồi tưởng

-theo cảm xúc thời gian,không gian Tâm trạng bé Hồng qua VB “Trong lòng mẹ”

-Tình thương mẹ và thái độ căm ghét xã hội đương thời khi nghe người cô bịa chuyeọn.

- Niềm sung sướng khi ở trong lòng mẹ.

bịa chuyện nói xấu về mẹ -Niềm vui sướng tột độ của bé Hồng khi ở trong lòng mẹ).

? Khi tả người, con vật, vật phong cảnh có thể sắp xếp theo trình tự nào? Hãy kể một vài trình tự mà em thường gặp?

+ Tả người, vật, con vật: Theo không gian từ xa đến gần hoặc ngược lại; Theo thời gian: quá khứ - hiện tại - đồng hiện;

Từ ngoại hình đến quan hệ cảm xúc hoặc ngược lại.

+ Tả phong cảnh: Theo không gian rộng - hẹp - gần - xa - cao - thấp; Ngoại cảnh đến cảm xúc hoặc ngược lại.

? Chỉ ra 2 nhóm sự việc về Chu Văn An trong phần thân bài?

- Sự việc nói về tài cao; Các sự việc nói về đạo đức, được học trò kính trọng.

? Từ việc tìm hiểu trên cho biết:

+ Việc sắp xếp bố cục văn bản tuỳ thuộc vào những yếu tố nào?

+ Các ý trong phần Thân bài thường được sắp xếp theo những trình tự nào?

- Học sinh đọc ghi nhớ SGK HĐ3: LUYỆN TẬP Bài tập 1 : H/s làm theo 3 nhóm

Yêu cầu hs đọc và xác định yêu cầu của bài tập.

-Hướng dẫn: +Xét ý của từng đoạn văn được trình bày ntn?

Tìm từ ngữ và câu thể hiện chủ đề

+Phân tích cách triển khai chủ đề trong đoạn văn

--Nhận xét phần trình bày của hs

-Trình tự tả người ,vật:Chỉnh thểbộ phận.

- Trình tự tả cảnh: Không gian,ngoại cảnh,cảm xúc.

* Ghi nhớ 3: sgk III Luyện tập:

Bài tập 1 :

a/ Theo không gian: từ xa(thấy chim bay lên như đàn kiến từ trong lòng đất chui ra, bò li ti đen ngòm lên da trời), đến gần hơn (tiếng chim kêu náo động như xóc những rổ đồng tiền đồng. Chim đậu chen nhau trắng xoá), đến gần hơn nữa (thò tay lên tổ nhặt trứng chim một cách dễ dàng), gần nhất ( tiếng chim kêu vang động bên tai và nói chuyện thì khoõng theồ nghe thaỏy).

b/ Theo thời gian:

Lúc về chiều và lúc hoàng hôn.

c/ Bàn về mối quan hệ giữa sự thật lịch sử và các truyền thuyết, các ý trong

Bài 2:

- Giáo viên hướng dẫn học sinh về nhà làm.

Bài 3:

Giáo viên hướng dẫn học sinh về nhà làm.

đoạn được sắp xếp theo cách diễn giải, ý sau làm rõ ý trước: Để làm rõ ý nhân dân thường tìm cách chữa lại những sự thật lịch sử để khỏi công nhận những tình thế đáng u uất, tác giả đưa 2 dẫn chứng. Hai luận cứ được sắp xếp theo tầm quan trọng với luận điểm cần chứng minh.

Bài 2

Trình bày và sắp xếp các ý cho một văn bản nói về lòng yêu thương sâu sắc và cảm động của chú bé Hồng đối với mẹ.

* MB: Nêu khái quát tình cảm của chú bé Hồng đối với mẹ.

* TB:

- Hoàn cảnh đáng thương của chú bé Hồng và nỗi nhớ thương khao khát được meù naõng niu aỏp uỷ.

- Sự cay nghiệt của bà cô và phản ứng quyết liệt của chú bé Hồng trước thái độ của bà cô nói về mình.

- Niềm sung sướng hạnh phúc của chú bé Hồng khi được ở trong lòng mẹ.

Bài 3

Cách sắp xếp các ý trong phần thân bài như đề là chưa hợp lý, cần giải thích nghĩa đen và nghĩa bóng của câu tục ngữ.

Sau đó chứng minh đúng đắn của câu tục ngữ trong đời sống hàng ngày.

HĐ4: CỦNG CỐ-DẶN DÒ 4.Cuûng coá:

- Thế nào là bố cục văn bản?

- Bố cục văn bản gồm mấy phần? Nhiệm vụ của từng phần?

5.DẶN DÒ:

- Học kĩ phần ghi nhớ

-Hoàn thành bài tập 2,3 –SGK tr 27

-Soạn bài: Tức nước vỡ bờ:

+Đọc kĩ văn bản

+Đọc kĩ chú thích* và các chú thích khó +Trả lời các câu hỏi phần đọc –hiểu văn bản +Sưu tầm tác phẩm “Tắt đèn”

-Học bài :trong lòng mẹ theo dặn dò tiết 6.

**************************************

Giáo án mẫu

Tuần 3 Ngày giảng:………. TiÕt 9:

Văn bản:

Tức nớc vỡ bờ

( Ngô Tất Tố)

I.Mục tiêu:

- Biết đọc – hiểu một đoạn trích trong tác phẩm truyện hiện đại .

- Thấy được bút pháp hiện thực trong nghệ thuật viết truyện của nhà văn Ngô Tất Tố.

- Hiểu được cảnh ngộ cơ cực của người nông dân trong xã hội tàn ác, bất nhân dưới chế độ cũ ; thấy được sức phản kháng mãnh liệt, tiềm tàng trong những người nông dân hiền lành và quy luật của cuộc sống : có áp bức – có đấu tranh .

Trọng tâm :

1.Ki ến thức :

- Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích “Tức nước vỡ bờ” .

- Giá trị hiện thực và nhân đạo qua một đoạn trích trong tác phẩm “Tắt đèn” . - Thành công của nhà văn trong việc tạo tình huống truyện, miêu tả, kể chuyện

và xây dựng nhân vật . 2.K ĩ năng :

- Tóm tắt văn bản truyện .

- Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân tích tác phẩm tự sự viết theo huynh hướng hiện thực .

3. Thái độ:

Giáo dục HS biết yêu thơng, cảm thông quý trọng con ngời nông dân lơng thiện. Có thái độ yêu ghét rạch ròi: Yêu lẽ phải, căm ghét cái ác, cái tàn nhẫn.

II. Chuẩn bị:

1/ GV: SGK, nghiên cứu tài liệu liên quan, soạn giáo án ,ảnh t.giả.

2/ HS: Học bài cũ, soạn bài mới.

III. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy học:

HĐ1: KHỞI ĐỘNG

1/ Ổn định tổ chức:

Kieồm tra sú soỏ. ( ……./ 32)

2/Bài cũ:

- Phân tích tâm trạng của bé Hồng khi nằm trong lòng mẹ.

3/ Bài mới:

Trong tự nhiên có quy luật đã đợc khái quát thành câu tục ngữ, cũng có quy luật

" Có áp bức có dấu tranh" Quy luật này đợc thể hiện khá rõ trong đoạn trích " Tức nớc vỡ bờ" của Ngô Tất Tố. Chúng ta cùng tìm hiểu quy luật đó thể hiện nh thế nào trong văn bản.

Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức - GV hướng dẫn học sinh đọc đoạn trích

“Tức nước vỡ bờ”:

- Giáo viên đọc mẫu cho học sinh đọc.

(Lưu ý đọc chính xác, có sắc thái biểu cảm, chú ý đọc ngôn ngữ đối thoại của các nhân vật)

- Cho học sinh đọc chú thích SGK.

(Giáo viên chú ý thêm một số chú thích ít quen thuộc với các em: sưu, cai lệ, xái, lực điền, hầu cận…)

-Yêu cầu HS: +Đọc chú thích *

? Cho biết đôi nét về tác giả Ngô Tất Toá?

(Học sinh tóm tắt dựa vào SGK)

- Giáo viên có thể cho học sinh xem ảnh chân dung Ngô Tất Tố và tác phẩm Tắt đèn.

- Giáo viên có thể nói thêm về tác giả Ngoâ Taát Toá.

(Ông xuất thân trong một gia đình nhà Nho gốc nông dân, là một người uyên bác trong nhiều lĩnh vực: nhà báo, nhà văn, nhà dịch thuật, nhà phê bình, nghiên cứu… Ngô Tất Tố được đánh giá là nhà văn tiêu biểu của dòng văn học hiện thực với nhiều tác phẩm xuất sắc.

Với Tắt đèn ông được mệnh danh là nhà văn của nông dân, “Tắt đèn là một áng văn hoàn toàn phụng sự dân quê”(Vũ Trọng Phụng).

? Nêu vị trí đoạn trích?

* “Tắt đèn” (1937) là một bức tranh thu

I/ - T×m hiÓu chung

1.Tác giả

- Ngô Tất Tố (1893 – 1954) quê ở Bắc Ninh xuất thân nhà nho gốc nông dân.

- Là cây bút xuất sắc trong dòng VHHT 30 – 45

- Là nhà văn hiện thực xuất sắc chuyên viết về nông thôn Việt Nam trước CM.

2.Tác phẩm

Vị trí đoạn trích: Thuộc chương 18 của tác phẩm Tắt đèn.

nhỏ của nông thôn Việt Nam trước cách mạng, đồng thời là bản án đanh thép đối với xã hội phong kiến thực dân tàn bạo ăn thịt người. Bên cạnh đó tác phẩm còn có giá trị nhân đạo với việc xây dựng thành công nhân vật chị Dậu - một hình tượng chân thực đẹp đẽ về người phụ nữ nông thôn với những phẩm chất tốt đẹp. Cần cù, tần tảo, giàu long thương người, dũng cảm chống lại bọn cường hào áp bức * “Tức nước vở bờ” : Chương 18, của tác phẩm => được đánh giá là một trong những đoạn trích tiêu biểu cho chủ đề của tác phẩm

? Em hãy cho biết trước đoạn trích này tác giả đã kể về việc gì?

- Giáo viên có thể dẫn vào đoạn trích:

Chị Dậu đã phải bán cả đứa con gái bảy tuổi, con chó cái và đàn chó con cùng gánh khoai lang mà vẫn không sao chạy đủ suất sưu cho chú Hợi đã mất từ năm ngoái. Vì vậy anh Dậu đã bị bọn cai lệ và người nhà lý trưởng bắt trói ngoài đình.Đêm đến, anh bị cảm, bị ngất nên bọn lý dịch đành thả tạm anh về .Mãi sau anh mới được cứu tỉnh.

Sáng hôm sau, bà lão hàng xóm tốt bụng cho vay tạm ít bơ gạo để chị Dậu nấu cháo cho chồng và lũ con đang đói.

? Nội dung chính của đoạn trích là gì?

Chị Dậu chăm sóc chồng vừa tỉnh lại, bọn tay sai đến đòi sưu và đinh bắt trói anh Dậu, chị đã chống trả lại.

? Theo em đoạn trích có thể được chia thành mấy phần ?

? Nội dung từng phần là gì?

- Từ đầu… ngon miệng hay không?

=> Cảnh buổi sáng ở nhà chị Dậu

- Đoạn còn lại => Cuộc đối mặt với bọn cai lệ - người nhà Lý trưởng và chị Dậu vùng lên cự lại

-GV giới thiệu: Toàn bộ nội dung đoạn

 Bố cục : 2 Đoạn

Một phần của tài liệu giáo án Văn 8(tham khảo) (Trang 24 - 29)

Tải bản đầy đủ (DOC)

(452 trang)
w