VIII. Cấp độ khái quát của nghĩa
2. Giảng kiến thức mới
-“Những đoàn quân trùng trùng ra trận” được nhà thơ Phạm Tiến Duật nói đến trong bài thơ “Trường Sơn Đông Trường Sơn Tây” là hàng ngàn , hàng vạn thanh niên nam, nữ Việt Nam ào ào tra trận với khí thế “ Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước, mà lòng phơi
phới dậy tương lai” thời chống Mỹ trong đó có những tiểu đội xe không kính trên con đường mòn Hồ Chí Minh …
Hoạt động của thầy và trò Nội dung
Hoạt động 1: Đọc và tìm hiểu chú thích Giáo viên hướng dẫn học sinh cách đọc:
Giọng đọc tự nhiên, sôi nổi.
Giáo viên đọc 1 đoạn, gọi học sinh đọc tiếp.
? Nêu những hiểu biết của em về tác giả Phạm Tiến Duật?
- Học sinh đọc chú dẫn và bổ sung ý.
? Tựa đề bài thơ có gì độc đáo? Có thể đặt tựa đề “Những chiếc xe không kính” mà bỏ đi từ
“Bài thơ” được không? Vì sao?
- Học sinh nhận xét từ ngữ và đề tài:
+ Những chiếc xe không kính Hiện thực chiến tranh.
+ Bài thơ Chất thơ của hiện thực.
Hoạt động 2: Hình ảnh những chiếc xe không kính
? Nhận xét gì về câu thơ mở đầu?
- Như câu văn xuôi với điễp từ “Không”.
? Nhưng trên tuyến đường Trường Sơn, không phải chỉ có những chiếc xe không kính mà tình trạng những chiếc xe còn hơn thế nữa. Đó là những chiếc xe được miêu tả như thế nào?
- Học sinh lần lượt phát hiện chi tiết trong bài thơ.
? Theo em vì sao tác giả có thể miêu tả chân thực những chiếc xe không kính?
- Tác giả từng là người lính lái xe ở Trường Sơn, từng trực tiếp đương đầu với bom đạn của chiến tranh.
? Từ những chiếc xe không kính trong bom đạn khốc liệt, tác giả đã khắc hoạ hình ảnh người chiến sĩ lái xe như thế nào?
Hoạt động 3: Hình ảnh người chiến sĩ lái xe ? Tuy lái những chiếc xe bị biến dạng vì bom đạn của giặc Mỹ nhưng tư thế người lính được miêu tả như thế nào?
- Học sinh đọc câu thơ khái quát tư thế người lính.
I. Tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
Phạm Tiến Duật (1941-2007) ,quê ở Phú Thọ.
- Nhà thơ tiêu biểu thời chống Mỹ 2. Tác phẩm:
- Bài thơ được sáng tác năm 1969, trích từ tập thơ “Vầng trăng quầng lửa”
II. Tìm hiểu văn bản:
A/Nội dung:
1. Hình ảnh những chiếc xe không kính:
… không có kính
Bom giật, bom rung kính vỡ đi rồi
Nguyên nhân rất thực.
Không có kính, không có đèn Không có mui, thùng xe trầy xước
Sự tàn phá khốc liệt của chiến tranh.
2. Hình ảnh những chiến sĩ Trường Sơn:
Ung dung… nhìn đất, nhìn trời…
Tư thế ung dung, hiên ngang.
Bụi phun tóc trắng…
Mưa tuôn mưa xối như ngoài trời
Thời tiết khắc nghiệt ở Trường Sơn.
“Ừ thì… ừ thì”
Ngang tàng, bất chấp khó khăn gian khổ.
? Không phải chỉ đương đầu với bom đạn, mà người lính còn phải đối mặt với những chiếc xe không kính do bị tàn phá nặng nề. thái độ của họ như thế nào trước những gian khổ ấy?
- Học sinh nhận xét từ ngữ “Ừ thì…” trước những gian khổ.
? Tuy nhà thơ không đề cập đến tình đồng đội, đồng chí nhưng người đọc vẫn cảm nhận được rất cụ thể tình cảm thiêng liêng ấy. Vì sao?
- Học sinh nêu được chi tiết “Chung bát đũa…”.
? Theo em, điều gì đã làm nên sức mạnh và ý chí quyết tâm giải phóng miền Nam của người lính?
- Học sinh trả lời.
? Hãy đọc và phân tích hai câu thơ cuối cùng của bài thơ?
? Bài thơ đã thể hiện một phong cách sáng tác riêng rất độc đáo của Phạm Tiến Duật. em có đồng ý với nhận xét đó không? Vì sao?
Hoạt động 4: Thảo luận 5 phút
? Từ hình ảnh người lính lái xe Trường Sơn, hãy nêu cảm nghĩ của em về thế hệ trẻ thời chống Mỹ?
“Cười ha ha… bắt tay qua”
Sôi nổi, lạc quan.
Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy
Tình đồng chí ruột thịt.
Chỉ cần trong xe có một trái tim
Ý chí quyết tâm giải phóng miền Nam.
B. Nghệ thuật:
-Thể thơ tự do,lựa chọn chi tiết độc đáo,có tính chất phát hiện,hình ảnh đậm chất hiện thực.
-Giọng điệu ngang tàng ,trẻ trung, tinh nghịch .
- Lời thơ gắn với lời văn xuôi, lời đối thoại, lời nói thông thường nhưng vẫn đậm chất thơ
C.Ý nghĩa:
Bài thơ khắc họa một hình ảnh độc đáo- những chiếc xe không kính.Qua đó,tác giả khắc hoạ nổi bật hình ảnh những người lính lái xe trên tuyến đường Trường Sơntrong thời kì kháng chiến chống Mĩ.
3. Củng cố bài giảng:
-Từ hình ảnh người lính lái xe Trường Sơn, hãy nêu cảm nghĩ của em về thế hệ trẻ thời chống Mỹ?
4.Hướng dẫn học tập ở nhà:
- Học thuộc bài, tiết sau kiểm tra truyện trung đại.
D/Rút kinh nghiệm:
………
KIỂM TRA TRUYỆN TRUNG ĐẠI (Tuần:10-Tiết PPCT:48) Ngày soạn:14/10/2014
Ngày dạy:24/10/2014 Lớp:9a4,9a5 A.MỤC TIÊU :
- Nắm lại những kiến thức cơ bản về truyện trung đại Việt Nam: Những thể loại chủ yếu, giá trị nội dung và nghệ thuật của những tác phẩm tiêu biểu.
- Qua bài kiểm tra, đánh giá được trình độ của mình về các mặt kiến thức và năng lực diễn đạt.
B. CHUẨN BỊ:
- Giáo viên: Đề kiểm tra.
- Học sinh: Học bài, giấy, bút.
C. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP:
1. Giáo viên phát đề:
……