1. Tôi đi học – Thanh Tịnh (1911-1988) 2.Trong lòng mẹ – Trích: Những ngày thơ
ấu- Nguyên Hồng(1918- 1982
3.Tức nớc vỡ bờ trích Tắt
đèn – Ngô Tất Tố (1982- 1959)
4, Lão Hạc – Nam Cao (1915-1951) Tác phẩm viÕt 1943
II. Luyện tập
So sánh các văn bản 2.3.4:
Đoạn văn nhân vật yêu thích:
3, Củng cố- H ớng dẫn về nhà
? Viết đoạn văn tiếp cho tác phẩm Lão Hạc
- Về nhà ôn lại các tác phẩm và chuẩn bị tiết
TuÇn 10 TiÕt 39:
Ngày soạn 22/10/2010 Ngày dạy:30/10/2010
Bài 10 Thông tin về ngày Trái Đất năm 2000 A, Mục tiêu cần đạt:
- Thấy đợc tác hại mặt trái của việc sử dụng bao bì ni lông tự mình hạn chế sử dụng bao ni lông và vận động mọi ngời cùng thực hiện khi có điều kiện.
- Thấy đợc tính thuyết phục trong cách thuyết minh về tác hại của việc sử dụng bao bì ni lông cũng nh tính hợp lí của những kiến nghị mà văn bản đề xuất.
- Từ việc sử dụng bao bì ni lông, có suy nghĩ tích cực về các việc tơng tự trong vấn đã xử lí rác thải sinh hoạt, một vấn đề vào loại khó giải quyết nhất trong vấn đề bảo vệ môi trờng
B, Chuẩn bị:
Thầy: nghiên cứu tài liệu soạn giáo án
Trò: chuẩn bị kĩ nội dung các câu hỏi trong mục đọc hiểu văn bản . C, Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học
1, Kiểm tra bài cũ: GV kiểm tra toàn bộ lớp về sự chuẩn bị bài ở nhà của học sinh 2, Bài mới:
Giới thiệu bài mới :Hiện nay môi trờng đang bị ô nhiễm nặng nề .Bảo vệ môi trờng là nhiệm vụ vô cùng quan trọng của nhân dân toàn thế giới cũng là nhiệm vụ của mỗi chúng ta.
Một trong những việc làm cụ thể và cần thiếtđể bảo vệ môi trờng là hạn chế thấp nhất đến mức không dùng các loại bao bì nilông? Vì sao lại nh vậy ? Bài học hôm nay sẽ giúp các em hiÓu râ
Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt
* Về nhà đã chuẩn bị bài:? Hãy cho biết văn bản trên là tài liệu lấy từ
®©u ?
GV: Nêu yêu cầu đọc,đọc mẫu một đoạn sau đó gọi h/s đọc ->hết
* Giải thích từ khó :Đi- ô- xin,Giảm thiểu, giải pháp
? Văn bản trên thuộc loại văn bản gì?
- Văn bản nhật dụng
? Nhắc lại thế nào là văn bản nhật dụng
- Văn bản nhật dụng là những bài viết có nội dung gần gũi bức thiết
đối với cuộc sống trớc mắt của con ngời và cộng đồng xã hội hiện đại nh: Thiên nhiên, môi trờng,năng lợng,dân số, quyền trẻ em, ma tuý…
? Văn bản trên viết về vấn đề gì?có liên quan nh thế nào đến cuộc sống của con ngời ?
- Vấn đề môi trờng ,đây là vấn đề quan trọng bức thiết mang tính toàn cÇu
? Chủ đề của văn bản thông tin về trái đất năm 2000 là gì?
- Nêu lên tác hại của việc sử dụng bao bì ni lông từ đó kêu gọi mọi ngời hạn chế việc sử dụng bao bì ni lông
? Văn bản trên chia làm mấy phần? Nội dung từng phần.
+ Phần một : từ đầu… một ngày không sử dụng bao bì nilông:
-> Giới thiệu chủ đề “Một ngày không dùng bao bì nilông”
+ Phần hai: tiếp … ô nhiễm nghiêm trọng đối với môi trờng :
->- Phân tích tác hại của việc sử dụng bao bì ni lông từ đó nêu ra một số giải pháp cho vấn đề sử dụng bao bì ni lông.
+ phần ba: còn lại-> lời kêu gọi hãy bảo vệ trái đất ngôi nhà chung của chúng ta .
? Nhận xét gì về bố cục của văn bản ?
Bố cục ba phần rõ ràng, mạch lạc:Phần 1 :giới thiệu vấn đề ;Phần giải
I Giới thiệu văn bản - Tài liệu của sở khoa học- Công nghệ Hà Nội II, Đọc-Tìm hiểu văn bản:
quyết vấn đề;Phần 3 khảng định lại vấn đề
? Em thấy cách bố cục này giống kiểu trình bày của loại văn bản nào?
- Văn bản thuyết minh .
* G/v: Các em vừa phân tích bố cục của văn bản nhật dụng trình bày những vắn đề nóng bỏng đặt ra đối với môi trờng. Bố cục ba phần rõ ràng mạch lạc:Phần 1 :giới thiệu vấn đề ;Phần 2 giải quyết vấn đề đã
đa ra ;Phần 3 khảng định lại vấn đề.Cách viết nh trên gọi là thuyết minh về một vấn đề Vậy thế nào là văn bản thuyết minh :tiết học 44của tuần 11 các em sẽ đợc tìm hiểu cụ thể hơn về kiểu bài này.
*Bây giờ các em lần lợt đi tìm hiểu từng phần theo bố cục đã chia
* Đọc bằng mắt phần 1
? Ngày trái đất là ngày nào? Vì sao gọi ngày đó là ngày Trái Đất?
- Ngày 22/4 .Gọi ngày đó là ngày trái đất vì đó là một tổ chức bảo vệ môi trờng do Mĩ khởi xớng năm 1970.
? Tổ chức này có bao nhiêu nớc tham gia?Việt Nam tham gia từ khi nào?
- 141 nớc tham gia.Việt Nam tham gia năm đầu tiên là năm 2000.
? Nội dung hoạt động của tổ chức này là gì?về chủ đề nào ?
- Nội dung HĐ:Bảo vệ môi trờng với từng chủ đề cụ thể. Đây là một vấn đề có ý nghĩa quan trọng, nóng bỏng đặt ra đối với môi trờng trong nớc và nhiều nớc khác trên thế giới .Vấn đề mà thông tin về ngày trái đất năm 2000đa ra có chủ đề là “Một ngày không sử dụng bao bì nilông”
? Vì sao Việt Nam lại tham gia tổ chức này ? Nhận xét gì về việc tham gia ngày trái đất của Việt Nam?
- Việt Nam tham gia tổ chức này là vì Việt Nam muốn cùng thế giới bảo vệ môi trờng, bảo vệ ngôi nhà chung.
- Việt Nam tham gia ngày trái đất với chủ đề “Một ngày không dùng bao bì nilông. Chứng tỏ Việt Nam đã hởng ứng hành động của quốc tế về môi trờng
? Ngày trái đất đã ra đời trong hoàn cảnh nào?
- Môi trờng đang bị ô nhiễm nặng nề .Vấn đề bảo vệ môi trờng cần phải đợcđặt lên hàng đầu
* G/v :- Ngày 22/4 .Gọi ngày đó là ngày trái đất vì đó là một tổ chức bảo vệ môi trờng do Mĩ khởi xớng năm 1970.
- Thông tin về ngày Trái Đất năm 2000 là văn bản đợc soạn thảo dựa trên bức thông điệp của 13 cơ quan nhà nớc và tổ chức phi chính phủ, phát đi ngày 22/4/2000 nhân lần đầu tiên Việt Nam tham gia ngày Trái Đất với chủ đề “Một ngày không dùng bao bì nilông. Vậy bao bì
nilông có tác hại nh thế nào?cách xử lí bao bì nilông ra sao cô cùng các em tìm hiểu sang phần 2
* Cho h/s đọc phần “Nh chúng ta….cho trẻ sơ sinh”:
? Em hãy cho biết thực trạng của việc sử dụng bao bì nilông của nớc ta hiện nay?
- Mỗi ngày thải ra hàng triệu bao bì ni lông - Phần lớn bị vất bừa bãi khắp nơi
? Tình trạng này đã gây ra tác hại gì ? Tìm chi tiết nói về nguyên nhân và tác hại của việc sử dụng bao bì nilông?
H1- Do đặc tính không phân huỷ của pla-xtic dẫn đến tác hại + Cản trở quá trình sinh trởng của thực vật -> xói mòn
+ Tắc các đờng dẫn nớc thải -> ngập lụt, muỗi bệnh dịch.
+ Làm chết các sinh vật
1,Giới thiệu nguồn gốc ngày trái đất
Việt Nam tham gia ngày trái đất”
2, Tác hại của việc sử dụng bao bì nilông và những giải pháp xử lí :
a, Tác hại
H2- Nilông màu chứa những kim loại chì, cađimi -> tác hại cho ngời, g©y ung th
- Nilông khi đốt có khí độc điôxin : ngộ độc, ngất, khó thở, nôn ra máu ….
? Em thấy cách trình bàyvà nội dung đa ra của văn bản này ntn?
- Cách trình bày :
+ Lập luận rõ ràng,dễ hiểu chặt chẽ
+ Liệt kê ra những nguyên nhân , tính chất, đặc điểm (các mặt tác hại của bao bì nilông gây ra
- Nội dung đa ra là tri thức khách quan, xác thực, có ý nghĩa ? Cách sử dụng bao bì nilông nh trên đã gây ra môt hậu quả gì?
- Gây ô nhiễm môi trờng,và gây nguy hại đến sức khoẻ của con ngời
? Qua cách trình bày và nội dung biểu đạt giúp em hiểu thêm gì về dụng ý của bài viết ?
- Mục đích để giúp ngời đọc ngời nghe hiểu đợc tác hại nhiều mặt của việc sử dụng bao bi nilông từ đó mà hạn chế việc sử dụng bao bì
nilông
H/s trả lời, g/v chốt
* Tóm lại : Sử dụng bao bì nilông quá nhiều, sử dụng xong vất bừa bãi đã gây ra tình trạng ô nhiễm môi trờng,làm ảnh hởng xấu đến môi trờng,làm cản trở quá trình sinh trởng của sinh vật gây ra hiện tợng xói mòn đất làm tắc nghẽn các đờng dẫn nớc thải, làm sinh vật chết hàng loạt khi nuốt phải và gây nguy hại đến sức khoẻ của con ngời nh :ngộ độc,ngất, khó thở, nôn ra máu khi hít phải khí độcđi- ô- xin khi đốt và nặng hơn nữa là mắc bệnh ung th khi dùng bao bì nilông màu …
*Vậy :Để bảo vệ môi trờng và cũng là để bảo vệ sức khoẻ của con ng- ời chúng ta cần phải làm gì?
Mời các em đọc : “Vì vậy chúng ta cần phải …môi trờng”
? Chỉ ra những giải pháp mà văn bản đa ra ? tại sao văn bản lại chỉ
đa ra những giải pháp ấy?
* Những giải pháp
- Thay đổi thói quen dùng bao bì nilông
- Giảm thiểu bằng cách giặt phơi khô dùng lại - Không sử dụng khi không cần thiết
- Sử dụng các túi bằng giấy
- Nói rõ tác hại của bao bì nilông
*Tại vì :Đây là những giải pháp hợp tình hợp lí và có tính khả thi
*G/v: Đểgóp phần bảo vệ môi trờng, hạn chế việc sử dụng bao bì
nilông giải pháp mà văn bản đa ra là thay đổi thói quen dùng bao bì
nilông giảm thiểu bằng cách giặt phơi khô dùng lại,không sử dụng khi không cần thiết hoặc sử dụng bằng túi giấyđây là những biện pháp hợp lí nhất và có tính khả thi nhất
Chuyển : Sau khi đa ra những giải pháp tổ chức bảo vệ môi trờng đã
làm gì?
Cho h/s đọc lời kêu gọi
? Em hãy tóm tắt nội dung của lời kêu gọi ? - Hãy cùng nhau quan tâm đến trái đất - Hãy bảo vệ trái đất
- Hãy cùng nhau “Một ngày không dùng bao bì nilông”
? Hãy chỉ ra nét đặc biệt trong nội dung của lời kêu gọi đó?
- Dùng điệp từ “Hãy”thể hiện ý cầu khiến
Gây ô nhiễm môi tr- ờng,và gây nguy hại
đến sức khoẻ của con ngêi
b,Giải pháp
- Những giải pháp văn bản đa ra : hợp tình hợp lí và có tính khả
thi.
3, Lời kêu gọi
Bảo vệ trái đất tránh ô nhiễm môi trờng
? Qua cách dùng từ đó giúp em hiểu nh thế nào về lời kêu gọi, ? Lời kêu gọi có ý nghĩa nh thế nào?
* Em hiểu :Lời kêu gọi đó là lời kêu gọi mọi ngời hãy cùng nhau bảo vệ trái đất tránh ô nhiễm môi trờng .
* Lời kêu gọi có ý nghĩa rất thực tế :Nó có tác dụng kêu gọi mọi ngời hãy cùng nhau quan tâm đến trái đất, hãy cùng nhau bảo vệ trái đất tránh ô nhiễm môi trờng bằng một việc làm cụ thể đó là hãy cùng nhau “Một ngày không dùng bao bì nilông”
? Nêu những nét khái quát về nghệ thuật và nội dung thông tin về ngày trái đất năm 2000?
- Cách trình bàygiải thích đơn giản mà rõ ràng,chặt chẽ,dễ hiểu,cách liệt kê, sử dụng điệp từ,điệp ngữ lời kêu gọi bình thờng mà trang trọng
- Lời kêu gọi bình thờng “Một ngày không dùng bao bì nilông” cùng với sự giải thích về tác hại của bao bì nilông,về lợi ích của việc giảm bớt chất thải nilông đã gợi cho chúng ta những việc có thể làm ngay
để cải thiện môi trờng sống để bảo vệ trái đất ngôi nhà chung của chúng ta .Đó chính là nội dung phần ghi nhớ . G/v gọi một h/s đọc ghi nhí sgk/tr107
* Trớc tình hình môi trờng ngày càng bị ô nhiễm nặng nề nhiều nớc trên thế giới trong đó có Việt Nam đã tham gia ngày trái đất dới sự chủ trì của bộ khoa học công nghệ và môi trờng đã nhất trí chọn một chủ đề thiết thực gần gũi với tất cả mọi ngời mà lại có ý nghĩa rất to lớn “Một ngày không sử dụng bao bì nilông” .Thông tin này đợc phát
đi không chỉ dừng lại ở lời giải thích tác hại của bao bì nilông mà còn chỉ ra giải pháp và kêu gọi mọi ngời quan tâm đến trái đất,cùng nhau bảo vệ ngôi nhà chung của tất cả chúng ta .Các em đã tham gia bảo vệ trái đất ngôi nhà chung của chúng ta cha?hãy cho cô biết
? Gia đình em đã sử dụng và xử lí rác thải nhất là bao bì nilông ntn?
– Ba h/s nêu ba tình huống khác nhau:
? Nhận xét cách xử lí rác thải nhất là bao bì nilông của các gia đình các bạn vừa nêu?
- Nhân xét :đều không hợp lí (Giải thích)
* Mời các em nghe thống kê t liệu sau :
GVđọc: (Tài liệu SGV tr107 ) “ Mỗi năm … phải túi nilông”
? Trong thực tế đã có nhiều giải pháp để xử lí chất thải là bao bì
nilông.Hãy chỉ ra những giải pháp ấy và nhận xét ?
* Các giải pháp :
- Chôn lấp : -> tác hại: không phân huỷ ( tồn tại 20 -> 5000 năm) - Đốt : tác hại nh trên
- Tái chế nhẹ(1000bao-1kg)->rẻ giá tái chế lại đắt gấp 20 lần làm mới.* Nhận xét-Sử dụng bao bì nilông có nhiều tiện lợi– cha có biện pháp thay thế.-> Tất cả các biện pháp xử lí nh trên đều cha thật hợp lí.* G/v :Chúng ta hãy làm theo cách mà văn bản đa ra đây là cách tốt nhất góp phần hạn chế sự ô nhiễm môi trờng ,và hởng ứng lời kêu gọi
“Một ngày không dùng bao bì nilông”
III . Tổng kết : ( ghi nhí ).
Tr/107/sgk Nghệ thuật Néi dung
IV Luyện tập
-> Xử lí bao bì nilông là một vấn đề rất nan giải .
-> Xử li nh văn bản chỉ dẫn
3. Củng cố , dặn dò.
Giải thích tác hại của việc dùng bao bì nilôngvới mọi ngời trong gia đình và hãy hạn chế đến mức thấp nhất là không dùng bao bì nilông,có thể thay bằng túi giấy …
Đọc trớc bài “ Nói giảm, nói tránh
TuÇn 10 TiÕt 40
Ngày soạn :22/10/2010 Ngày dạy :30/10/2010
Bài 10 Nói giảm nói tránh.
A . Mục tiêu cần đạt : Giúp học sinh
- Hiểu khái niệm nói giảm nói tránh và giá trị biểu cảm của biện pháp tu từ này - Tích hợp với nói quá , văn tự sự ,miêu tả ,biểu cảm.
- Rèn kĩ năng phân tích, sử dụng biện pháp tu từ này trong khi nói viết và cảm thụ thơ văn.
- Giáo dục ý thức thận trọng khi sử dụng từ ngữ trong quá trình giao tiếp B, Chuẩn bị:
Thầy: nghiên cứu tài liệu soạn giáo án Trò: học bài cũ, làm bài tập
C, Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học
1, Kiểm tra bài cũ: ? Nói quá là gì ? Tác dụng? Cho ví dụ ? Phân tích ?
2, Bài mới: G/v giới thiệu:Trong cuộc sống hàng ngày để đảm bảo lịch sự ,tránh thô tục ngời ta sử dụng phép nói giảm,nói tránh .Nói giảm nói tránh là nói nh thế nào? Để trả lời câu hỏi này chúng ta đi vào nội dung bài học hôm nay .
Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt
yêu cầu HS đọc VD 1,2.
? Hiểu gì về các VD , các phần in đậm ? Nhận xét cách nói ? Tại sao không nói trực tiếp?
- Đi gặp cụ CacMác , cụ Lê Nin và ….khác -> khi chết. Đây là cách nói tế nhị ,không nói là : phòng khi tôi chết -> tránh gây cảm giác đau buồn , ghê sợ
- “đi”-> chết.Dùng cách nói“đi”là một cách nói tế nhị uyển chuyển Không nói “ chết” để tránh gây cảm giác đau buồn khi Bác mất.
- VD3 tơng tự .
- VD4 : bầu sữa -> 2 vú.Dùng cách nói “ bầu sữa” cách nói tế nhị ,không nói vú tránh thô tục ,thiếu lịch sự.
? Cách nói nh vậy gọi là nói giảm (vd3) ,nói tránh (vd4) .
? Thế nào là nói giảm, nói tránh? Nói giảm nói tránh có tác dụnggì?
- Một h/s phát biểu, một hs đọc ghi nhớ SGK ? So sánh 2 cách nói ở mục 3:
- Cách 1 : chê trách một cách trực tiếp-> phê bình thẳng thắn.
- Cách 2 : nói nhẹ nhàng tế nhị .
?Hai cách nói này sử dụng trong hoàn cảnh nào ? giá trị của từng cách nói?
- Cách 1: sử dụng khi cần phê bình thẳng thắn.
- Cách 2 : sử dụng khi có ý nhắc nhở nhẹ nhàng . -> Cách 2 sử dụng nói giám nói tránh.
? Nhận xét cách sử dụng biện pháp nói giảm nói tránh ? - Sử dụng nói giảm nói tránh phải đúng hoàn cảnh .
- Sử dụng nói giảm nói tránh khi cần phải tránh cảm giác đau buồn ,ghê sợ , thô tục , thiếu lịch sự, khi cần phải nhẹ nhàng ,tế nhị . GV : có thể sử dụng cách nói ngợc + từ phủ định.
? : yêu cầu ? cách làm ?
- điền các từ ngữ đã cho vào chỗ trống .
- Cách làm : hiểu đợc nghĩa của các từ ngữ đã cho . ( đi nghỉ ? khiếm thị ? chia tay nhau ? có tuổi ? đi bớc nữa ? ) Đáp án : a, đi nghỉ b, chia tay nhau c,đi bớc nữa d, có tuổi