Chơng IV Đại Việt thời Lê sơ
B. Ph ơng tiện dạy học
Chân dung Nguyễn Trãi, vua Lê Thánh Tông C.Hoạt động dạy học :
1.ổn định lớp :
2.Bài cũ : ? Giáo dục, thi cử thời Lê có những đặc điểm gì?
? Nêu những thành tựu văn hoá tiêu biểu thời Lê sơ ? 3.Bài mới:
Ta đã học về cuộc khởi nghĩa Lam Sơn, thấy đợc những thành tựu tiêu biểu của ĐV thời Lê sơ. Và thời Lê sơ đợc đánh giá l à thời kỳ phát triển hng thịnh nhất trong lịch sử phong kiến Việt Nam. Để có những thành tựu đó có một phần không nhỏ của những cá nhân kiệt xuất nh Lê Lợi, Nguyễn Trãi, Lê Thánh Tông, ... Ta sẽ tìm hiểu kỹ hơn về những danh nhân văn hoá tiêu biểu.
Hoạt động của GV và HS Kiến thức cần đạt
Hoạt động 1
? Trong cuộc k/n Lam Sơn, NT có vai trò ntn?
? Sau cuộc k/n Lam Sơn thắng lợi, NT đã
có những đóng góp gì?
- Viết những tác phẩm có giá trị văn học, sử học, địa lý
- Các tác phẩm của ông tập trung phản
ánh nội dung gì?
1.
2. Nguyễn Trãi ( 1380- 1442 ) - Là nhà chính trị, quân sự đại tài
- Là danh nhân văn hoá thế giới -Tp: thể hiện t tởng nhân đạo, yêu n-
- Thể hiện t tởng nhân đạo sâu sắc - Tài năng đức độ sáng chói HS đọc phần in nghiêng
? Qua nhận xét của vua Lê Thánh Tông em hãy nêu những đóng góp lớn lao của Nguyễn Trải?
- Là vị anh hùng dân tộc, bậc mu lợc trong k/n LS.
- Là nhà văn hoá kiệt xuất, tên tuổi của
ông rạng rỡ trong lịch sử.
Hs quan sát chân dung Nguyễn Trãi
Gv: Trong nhà thờ Nguyễn Trãi ở làng Nhị Khê có nhiều di vật quý, trong đó có bức chân dung Nguyên Trãi. Bức tranh vẽ khá đạt tấm lòng yêu nớc thơng dân của NT: nét hiền hoà đợm vẽ u t sâu lắng, mái tóc bạc phơ, đôi mắt tinh anh.
Hoạt động 2
? Trình bày những tiêu biểu của em về vua Lê Thánh Tông?
? Ông có đóng góp gì cho việc phát triển kinh tế, văn hoá?
- Đê HĐ, luật HĐ ...
? Trong lĩnh vực văn học, LTT có những
đóng góp gì?
-Hội Tao Đàn
- Những t/p văn học: 300 bài chữ Hán, thơ
chữ Nôm
(ca ngợi nhà Lê, phong cảnh quê hơng đất nớc ⇒LTT là nhân vật xuất sắc về nhiều mặt
Hoạt động 3
? Nêu những hiểu biết về Ngô Sỹ Liên?
- 1442 đỗ tiến sĩ
- Viết cuốn “ĐVSKTT”: sơ lợc Ls từ thời dùng níc ⇒ 1427
Hoạt động 4
? LTV có những đóng góp gì về nghệ thuËt?
? Có công trình toán học gì tiêu biểu?
Gv kể thêm: LTV: ngời Nam Định, nổi tiếng là thần đồng, 22 tuổi đỗ tiến sĩ làm
ớc thơng dân
2.Lê Thánh Tông ( 1442- 1497) -1460 lên ngôi vua (18 tuổi)
- Phát triển kinh tế, giáo dục văn hoá
-Lập hội Tao Đàn
3.Ngô Sỹ Liên (Thế kỷ XV) -Là nhà sử học nổi tiếng với bộ
“§VSKTT”
4.L
ơng Thế Vinh ( 1442- ...) - Soạn bộ “Hí phờng phả lục”: nt sân khÊu
- Là nhà toán học nổi tiếng - Lớn lên: ...
quan trong viện Hàn Lâm
+ Câu hỏi: Việc lấy tên những danh nhân văn hoá tiêu biểu đặt tên cho tên trờng, tên trờng chứng tỏ điều gì?
+ Bài tập: SGK
_______________________
Ngày dạy; 17-2-2009
Tiết 45: Bài 21 : Ôn tập chơng iv
A.Mục tiêu:
1.Kiến thức: Giáo viên khắc sâu kiến thức cơ bản về lịch sử Việt Nam ở thế kỷ XV đầu thế kỷ XVI – thời Lê Sơ.
- Nắm đợc những thành tựu ở lĩnh vực xây dựng kinh tế, chính trị, văn hóa, giáo dục và bảo vệ đất nớc.
- Nắm đợc nét chính về tình hình xã hội, đời sống nhân dân thời Lê Sơ.
2.Về t tởng: Củng cố tinh thần yêu nớc, tự hào và tự cờng dân tộc cho HS.
3.Kü n¨ng:
- Rèn luyện kỷ năng so sánh, đối chiếu các sự kiện lịch sử, hệ thống các sự kiện lịch sử để rút ra nhận xét.
B
:Ph ơng tiện dạy học:
Lợc đồ Đại Việt thời Lê Sơ.
C.Hoạt động dạy học : 1.ổn định lớp :
2.Bài cũ : Lồng vào bài mới 3.Bài mới:
Chúng ta đợc học qua giai đoạn lịch sử Việt Nam ở thế kỷ XV - đầu TK XVI. Bây giờ ta sẽ hệ thống toàn bộ kiến thức về mọi mặt kinh tế – chính trị, xã hội, văn hóa nghệ thuật của thời kỳ đợc xem là thịnh trị nhất của chế độ PK VN.
Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt
Hoạt động 1
- Giáo viên sử dụng bảng phụ (vẽ sơ đồ tổ chức nhà nớc thời Lý, Trần và Lê Sơ)
? Em có nhận xét gì về sự giống và khác nhau của tổ chức bộ máy cơ quan nhà n- ớc thời Lê Sơ với thời Lý- Trần ?
? Triều đình ntn ? (Một số cơ quan và chức quan cao cấp bãi bỏ → tăng tính tập quyền hạn chế sự phân tán cục bộ, hệ thống thanh tra giám sát hoạt động của quan lại đợc tăng cờng từ Trung ơng
1.Về chính trị:
*Triều đình:
-Bộ máy chính quyền ngày càng hoàn thiện, chặt chẽ
⇒ tËp quyÒn cao.
đến xã)
? Các đơn vị hành chính ra sao ? (Quy cũ chặt chẽ, đặc biệt cấp thừa tuyên → xã)
? Cách đào tạo, tuyển chọn bổ dụng quan lại ntn ?
-Lấy phơng thức học tập, thi cử làm gốc nguyên tắc tuyển chọn, bổ dụng quan lại.
? Qua đó em thấy nhà nớc Lê Sơ khác Lý- Trần ở điểm nào?
+Lý- Trần : Nhà nớc quân chủ quí tộc.
+Lê Sơ : Nhà nớc quân chủ chuyên chế..
Hoạt động 2
? ở nớc ta luật pháp ban hành từ khi nào ?
+1042 : thêi Lý -TrÇn ⇒ bé luËt H×nh Th, bé H×nh luËt.
+Thời Lê Sơ ⇒ bộ luật Hồng Đức.
? ý nghĩa của việc ban hành luận pháp là gì?
(Đảm bảo an ninh kỷ cơng XH)
? Luật pháp thời Lê Sơ có điểm gì giống và khác thời Lý- Trần.
Hoạt động 3
? Tình hình kinh tế thời Lê Sơ ntn ?
? Nông nghiệp ?
-Thực hiện phép quân điền -Mở rộng diện tích canh tác -Chú trọng xây dựng đê điều -Sự phân hóa ruộng đất sâu sắc.
? Thủ công nghiệp?
-Phát triển nhiều ngành nghề truyền thèng.
? Thơng nghiệp?
-Chợ phát triển, buôn bán với nớc ngoài
đợc duy trì và phát triển.
Hoạt động 4
GV yêu cầu HS vẽ sơ đồ các g/c tầng lớp XH Lê Sơ và Lý- Trần .
? Hãy nhận xét điểm khác và giống nhau ?
-Thời Lý -Trần: Quan hệ sxpk đã xuất
*Các đơn vị hành chính.
-Tổ chức chặt chẽ, qui cũ.
+Cách đào tạo, chọn quan lại +Thi cử → làm nguyên tắc
2.Luật pháp :
-Ngày càng chặt chẽ có tiến bộ.
3. Kinh tÕ :
*Nông nghiệp :
-Diện tích mở rộng, đê điều đợc xây dựng nhiều, sự phân hóa ruộng đất sâu sắc.
*Thủ công nghiệp.
*Thơng nghiệp.
4. Xã hội :
-Phân chia giai cấp ngày càng sâu sắc.
hiện nhng còn yếu đến thời Lê Sơ đợc xác lập vững chắc.
Hoạt động 5
? Giáo dục thi cử thời Lê Sơ đạt những thành tựu gì ?
HS trả lời → GV bổ sung
? Em nhận xét gì về thành tự KH-NT thời Lê Sơ ?
5. Văn hóa, giáo dục, khoa học, nghệ thuËt :
*Giáo dục khoa cử :
-Quan tâm, tổ chức thi cử đều đặn, chặt chẽ.