Căn cứ Quyết định 185-QĐ/TW ngày 03/9/2008 về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của Trung tâm Bồi dưỡng chính trị huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh do Ban Bí Thư ban hành [3].
- Trung tâm Bồi dưỡng chính trị cấp huyện (gọi tắt là Trung tâm) là đơn vị
sự nghiệp trực thuộc cấp uỷ và uỷ ban nhân dân cấp huyện, đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp và thường xuyên của ban thường vụ cấp uỷ cấp huyện.
- Trung tâm Bồi dưỡng chính trị cấp huyện có chức năng tổ chức đào tạo, bồi dưỡng về lý luận chính trị - hành chính; các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; kiến thức, kỹ năng và chuyên môn, nghiệp vụ công tác xây dựng Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và
các đoàn thể chính trị - xã hội, kiến thức quản lý nhà nước cho cán bộ, đảng viên trong hệ thống chính trị ở cơ sở trên địa bàn cấp huyện, không thuộc đối tượng đào tạo, bồi dưỡng của trường chính trị tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
18
1- Đào tạo sơ cấp lý luận chính trị - hành chính; bồi dưỡng các chương trình lý luận chính trị cho các đối tượng theo quy định; các nghị quyết, chỉ thị
của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước cho cán bộ, đảng viên trên địa bàn huyện.
2- Bồi dưỡng, cập nhật kiến thức mới về chuyên môn, nghiệp vụ công tác xây dựng Đảng, quản lý nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội và một số lĩnh vực khác cho cán bộ đảng (là cấp uỷ viên cơ sở), cán bộ chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể ở cơ sở.
3- Bồi dưỡng chính trị cho đối tượng phát triển đảng; lý luận chính trị
cho đảng viên mới; nghiệp vụ công tác đảng cho cấp uỷ viên cơ sở.
4- Tổ chức thông tin về tình hình thời sự, chính sách... cho đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên ở cơ sở.
5- Thực hiện một số nhiệm vụ khác theo yêu cầu và tình hình thực tế do chỉ đạo của cấp uỷ, chính quyền địa phương.
1.3. Bồi dưỡng lý luận chính trị cho Đảng viên mới 13.1. Mục đích, ý nghĩa của bồi dưỡng
Bồi dưỡng lý luận chính trị giúp đảng viên nắm được những kiến thức cơ bản, cốt lõi về chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, về những vấn đề cơ bản của đường lối cách mạng Việt Nam và nhiệm vụ của người đảng viên. Trên cơ sở đó, mỗi đảng viên xây dựng kế hoạch phấn đấu, rèn luyện để trở thành đảng viên chính thức, xứng đáng danh hiệu đảng viên Đảng cộng sản Việt Nam.
Trong bối cảnh toàn cầu hoá, hội nhập quốc tế sâu rộng trong mọi lĩnh vực từ kinh tế – chính trị – văn hoá – xã hội….tư tưởng của một số bộ phận bị ảnh hưởng lớn, bị mai một, bồi dưỡng lý luận chính trị tác động trực tiếp đến tư tưởng, tình cảm, đạo đức giúp họ khắc phục những tư tưởng lạc hậu, tư tưởng sai lệch,
19
nâng cao trình độ chính trị, là động lực thúc đẩy Đảng viên mới hăng hái thi đua, năng động sáng tạo, yêu lao động, yêu tổ quốc khắc phục khó khăn, vươn lên hoàn thành tốt nhiệm vụ trên từng cương vị công tác.
Ngoài ra bồi dưỡng lý luận chính trị là bồi dưỡng các giá trị: tư tưởng sống, lối sống, tinh thần tự lực tự cường, dám nghĩ những điều chưa nghĩ và
dám làm những việc chưa ai làm, để đem lại lợi ích thiết thực cho phát triển quê hương, đóng góp vào công cuộc xây dựng đất nước giàu đẹp – văn minh.
Đây cũng là thể hiện đạo đức, văn hoá, trí tuệ và bản lĩnh con người mới thế
kỷ XXI.
1.3.2. Nội dung bồi dưỡng
Theo hướng dẫn số 14-HD/BTGTW, ngày 08/9/2011 của Ban Tuyên giáo Trung ương về thực hiện chương trình bồi dưỡng lý luận chính trị cho Đảng viên mới [5]. Nội dung chương trình gồm có 9 bài trong cuốn: “Tài liệu bồi dưỡng lý luận chính trị cho Đảng viên mới”, do Ban Tuyên giáo Trung ương đã soạn, đã được cập nhật theo tinh thần Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng Cộng Sản Việt Nam năm 2011 [6]. 9 bài cụ thể là:
Bài 1: Chủ nghĩa Mác –Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh - nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động cách mạng của Đảng ta.
Nội dung cơ bản của bài:
Phần I. Bản chất khoa học và cách mạng của Chủ nghĩa Mác –Lênin.
Phần II. Tư tưởng Hồ Chí Minh, hệ thống các quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của cách mạnh Việt Nam.
Phần III. Vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong sự nghiệp đổi mới ở nước ta hiện nay.
20
Bài 2: Chủ nghĩa xã hội và phương hướng đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam.
Nội dung cơ bản của bài bài được kết cấu với 3 phần lớn:
Phần I. Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội – một sự lựa chọn hợp quy luật, hợp lòng dân.
Phần II. Về mô hình xã hội, xã hội chủ nghĩa mà nhân dân ta xây dựng.
Phần III. Phương hướng đi lên xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta.
Bài 3: Phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc.
Bài có 2 nội dung lớn: Về dân chủ và phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa;
Phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
Bài 4: Xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân.
Nội dung cơ bản của bài: Quan điểm của Đảng về Nhà nước pháp quyền; Bản chất và các nhiệm vụ xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Bài 5: Đường lối và chiến lược phát triển kinh tế - xã hội.
Nội dung cơ bản của bài được kết cấu 3 phần:
Phần I. Về chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2001 – 2010.
Phần II. Về chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2011 – 2020.
Phần III. Nội dung cơ bản của đường lối phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2011 – 2015.
Bài 6: Phát triển giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ, xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.
21 Nội dung cơ bản của bài gồm 3 phần:
Phần I. Phát triển Giáo dục và Đào tạo Phần II. Phát triển khoa học và công nghệ.
Phần III. Xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.
Bài 7: Tăng cương quốc phòng, an ninh, triển khai các hoạt động đối ngoại, chủ động, tích cực hội nhập quốc tế.
Nội dung cơ bản của bài kết cấu 3 phần:
Phần I. Tình hình quốc tế, trong nước và những tác động tới lĩnh vực quốc phòng, an ninh, đối ngoại.
Phần II. Tăng cường quốc phòng, an ninh, bảo vệ vững chắc Tổ quốc.
Phần III. Triển khai các hoạt động đối ngoại, chủ động, tích cực hội nhập quốc tế.
Bài 8: Tổ chức cơ sở của Đảng và công tác xây dựng Đảng ở cơ sở.
Nội dung cơ bản của bài: Tổ chức cơ sở đảng; công tác xây dựng Đảng ở cơ sở và trách nhiệm của đảng viên.
Bài 9: Không ngừng phấn đấu và rèn luyện để xứng đáng với danh hiệu người đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam.
Nội dung cơ bản của bài: Vị trí, vai trò, nhiệm vụ của người đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam; không ngừng phấn đấu và rèn luyện để xứng đáng với danh hiệu đảng viên.
Ngoài quy định thống nhất chung của Trung ương, các cấp uỷ được bổ
sung nội dung học tập phù hợp với địa phương. Thực hiện hướng dẫn số 124- HD/BTGTU ngày 15 tháng 10 năm 2015 của Ban Tuyên giáo Thành uỷ Hà
Nộivề hướng dẫn công tác giáo dục lý luận chính trị thành phố Hà Nội năm
22
2016 [7], Trung tâm Bồi dưỡng chính trị huyện đã bổ sung, giới thiệu 8 chương trình công tác lớn của Thành uỷ Hà Nội khoá XVI và của địa phương (Bài 10) vào chương trình học tập.
1.3.3. Biện pháp bồi dưỡng
Các biện pháp bồi dưỡng nhấn mạnh đến:
- Kết hợp các phương pháp giảng dạy phát huy tính tích cực của học viên như phương pháp hỏi đáp, trao đổi, thảo luận, sinh hoạt nhóm, tham quan học tập thực tế,….
- Tăng cường cung cấp tài liệu lý luận chính trị cho Đảng viên mới:
Cấp phát cuốn "Tài liệu Bồi dưỡng lý luận chính trị dành cho Đảng viên mới"
của Ban Tuyên giáo Trung ương biên soạn, hướng dẫn tìm đọc các cuốn
"Thông báo nội bộ" hàng tháng của Ban Tuyên giáo Thành uỷ, huyện uỷ cuốn
"Lịch sử Đảng bộ huyện",…..
- Hiện đại hoá cơ sở vật chất, phương tiện, thiết bị cho công tác bồi dưỡng lý luận chính trị như hệ thống máy tính, máy chiếu, phòng học đảm bảo tiêu chí về âm thanh, ánh sáng, không khí, chế độ cách âm,….
1.3.4. Hình thức tổ chức bồi dưỡng
Chương trình bồi dưỡng lý luận chính trị cho Đảng viên mới của Trung tâm Bồi dưỡng chính trị huyện được tổ chức trong thời gian từ 8 đến 10 ngày, trong đó:
- Lên lớp 10 bài (mỗi bài 1 buổi): 5 ngày.
-Tham quan, báo cáo bổ sung: 0,5 – 1 ngày.
- Trao đổi, thảo luận: 0,5 ngày.
- Hệ thống, thắc mắc, giải đáp: 0,5 ngày.
- Viết thu hoạch: 0,5 ngày - Tổng kết: 0,5 ngày.
23
Trung tâm Bồi dưỡng chính trị tổ chức lớp học bồi dưỡng lý luận chính trị cho Đảng viên mới theo kế hoạch đã đề ra từ đầu năm; triệu tập, tập trung học viên lên lớp nghe giảng, thảo luận, giải đáp thắc mắc, tổ chức tham quan, viết bài thu hoạch. Căn cứ vào sự tổng hợp, thống kê về trình độ học vấn, chuyên môn và vị trí công tác của học viên trong lớp, giảng viên có hình thức tổ chức giảng dạy đa dạng, phù hợp. Với đối tượng là Đảng viên mới có trình độ học vấn cao, thì tăng cường sử dụng các phương pháp dạy học tích cực, dành nhiều thời gian nghiên cứu, trao đổi, đối thoại (đối thoại giữa giảng viên với học viên, giữa học viên với học viên), giảm thiểu thời gian lên lớp. Còn với đối tượng là Đảng viên mới có trình độ học vấn chưa cao thì cần truyền đạt tỉ mỉ, hướng dẫn chi tiết để thẩm thấu được kiến thức chính xác nhất.
1.3.5. Đánh giá kết quả bồi dưỡng
Sau khi học xong khoá học, đánh giá kết quả bồi dưỡng lý luận chính trị cho Đảng viên mới xét trên nhiều khía cạnh:
+ Về chuyên cần: lớp học diễn ra trong thời gian ngắn, chuyên cần chăm chỉ là yếu tố đánh giá trực tiếp ý thức của người học trong việc tham gia bồi dưỡng lý luận chính trị. Những học viên chuyên cần, chăm chỉ có ý thức học tập tốt.
+ Về kết quả của bài thu hoạch: Mỗi bài thu hoạch được chấm điểm và xếp loại theo các mức quy định: Giỏi – Khá – Trung bình – Không đạt, kết quả bài thu hoạch nói lên được sự hiểu biết của mỗi học viên sau khi tham gia khoá bồi dưỡng và liên hệ kiến thức vào thực tiễn như thế nào?
Căn cứ vào kết quả bài thu hoạch cùng với các điều kiện khác để xét và
cấp Giấy chứng nhận hoàn thành khoá học cho từng học viên.
+ Tham gia các hoạt động khác: Như công tác tổ chức lớp, phong trào văn nghệ, hay tham gia vào các buổi thảo luận – phỏng vấn, tham quan thực
24
tế….qua đây đánh giá được sự nhiệt tình của từng học viên trong quá trình xây dựng một tập thể vững mạnh, đoàn kết..!
1.4. Quản lý bồi dưỡng lý luận chính trị cho Đảng viên mới
Bồi dưỡng lý luận chính trị cho Đảng viên mới là một hoạt động thường xuyên, lâu dài và cần sự phối hợp tham gia của nhiều bộ phận, cơ quan, đơn vị. Để bồi dưỡng lý luận chính trị cho Đảng viên mới đạt được mục đích yêu cầu, hàng năm, công tác quản lý hoạt động này cần phải thực hiện đảm bảo các nội dung sau:
1.4.1. Lập kế hoạch bồi dưỡng
Lập kế hoạch là hoạt động quan trọng của Trung tâm Bồi dưỡng chính trị huyện trong công tác chỉ đạo, quản lý bồi dưỡng lý luận chính trị cho Đảng viên mới. Việc lập kế hoạch này được xây dựng thường xuyên theo từng năm.
Đây là hoạt động được diễn ra vào những ngày tháng đầu của một năm mới.
Kế hoạch được xây dựng để làm cơ sở thực hiện trong cả năm do vậy phải đảm bảo rõ ràng về mục đích yêu cầu việc bồi dưỡng lý luận chính trị cho Đảng viên mới cần đạt được; nhiệm vụ giải pháp và điều kiện thực hiện các lớp học; tổ chức thực hiện với việc phân công trách nhiệm rõ ràng cho từng tập thể, cá nhân thực hiện, yêu cầu thời gian hoàn thành. Kết quả của việc lập kế hoạch bồi dưỡng lý luận chính trị cho Đảng viên mới của Trung tâm thành công là một bản kế hoạch hoàn thiện, nội dung phù hợp tình hình thực tế
khách quan và chủ quan, có tính khả thi và hiệu quả cao.
1.4.2. Tổ chức thực hiện kế hoạch bồi dưỡng
Quá trình tổ chức thực hiện kế hoạch qua sự bố trí, sắp xếp về bộ máy tổ chức, về con người, về phân công trách nhiệm cơ chế phối hợp giữa các tổ
chức, bộ phận và các điều kiện về cơ sở vật chất, tài chính,… để đảm bảo thực hiện có hiệu quả kế hoạch đề ra. Trong công tác tổ chức thực hiện bồi dưỡng lý luận chính trị cho Đảng viên mới, điều quan trọng là họat động phối
25
hợp quản lý bồi dưỡng giữa Ban Giám đốc Trung tâm, các cấp ủy cơ sở, các Ban, Bộ phận. Phân công rõ ràng trách nhiệm cho từng đơn vị, bộ phận và có sự phối hợp hài hòa khoa học từ khâu xây dựng kế hoạch, thông báo tuyển sinh, chuẩn bị các điều kiện mở lớp học, tổ chức giảng dạy, đánh giá kết quả và cấp giấy chứng nhận cho Đảng viên mới, thông báo kết quả học tập của Đảng viên mới về cho cấp ủy cơ sở.
1.4.3. Chỉ đạo thực hiện kế hoạch bồi dưỡng
Chức năng chỉ đạo thực hiện kế hoạch bồi dưỡng lý luận chính trị cho Đảng viên mới, chủ yếu qua việc đưa ra các quyết định chỉ đạo thông qua ban hành các văn bản chỉ đạo mang tính quyền lực như: quyết định, công văn, kết luận,... hoặc thông qua các hội nghị Ban Giám đốc, giao ban hàng tuần nhằm quán triệt, triển khai có hiệu quả chủ trương bồi dưỡng lý luận chính trị cho Đảng viên mới, lãnh đạo các cấp ủy cơ sở, các Ban, Bộ phận thực hiện đúng nhiệm vụ, tránh chồng tréo, đảm bảo tiến độ theo kế hoạch.
1.4.4. Kiểm tra, đánh giá bồi dưỡng
Hoạt động kiểm tra được tiến hành trước, trong và sau quá trình tổ chức thực hiện từng nội dung kế hoạch bồi dưỡng lý luận chính trị cho Đảng viên mới, nhằm giám sát, định hướng tập thể, cá nhân trong việc thực hiện nhiệm vụ đạt mục tiêu, yêu cầu của kế hoạch đề ra. Đồng thời, thông qua kiểm tra, phát hiện những hạn chế vướng mắc hoặc khó khăn để có hướng chỉ đạo giải quyết, tháo gỡ kịp thời.
Thông qua kết quả các lần kiểm tra, nhất là kiểm tra kết quả tổ chức từng lớp học và kết quả học tập của học viên thông qua bài viết thu hoạch, sẽ
đưa ra những nhận xét, đánh giá về thực hiện bồi dưỡng lý luận chính trị cho Đảng viên mới với từng đơn vị, bộ phận theo chức năng nhiệm vụ được phân công. Cơ sở để đánh giá là việc thực hiện các mục tiêu về định tính và định lượng so với kế hoạch đề ra có đạt không; đánh giá ý thức trách nhiệm và tinh