I - MỤC TIÊU:
- KT:
+ Nêu được nguyên tắc hoạt động của loa điện, tác dụng của nam châm trong rơ le điện từ chuông báo động.
+ Kể tên được một số ứng dụng của nam châm điện trong đời sống và KT.
- KN:
+ Phân tích tổng hợp kiến thức.
+ Giải thích được hiện tượng của nam châm điện.
- TĐ: Thấy được vai trò to lớn của vật lý học, từ đó có ý thức yêu thích môn học.
II - CHUẨN BỊ
1 (A), 1 khoá, 1 biến trở, 1 nguồn, 1 nam châm chữ U, một khung dây dẫn, một số dây điện.
III - Tiến trình 1- Sỹ số:
2 - Kiểm tra miệng:
- Mô tả về sự nhiễm từ của sắt và thép. Giả thích vì sao người ta dùng lõi sắt non để chế tạo nam châm điện?
Làm bài tập 25.3
- Nêu cách làm tăng lực từ của nam châm điện tác dụng lên vật.
Làm bài tập 25.1
3 - Bài mới: Đặt vấn đề như SGK.
HĐ 1: Tìm hiểu nguyên tắc, cấu tạo và hoạt động của loa điện - Thông báo ứng dụng của
nam châm điện.
- Yêu cầu HS đọc phần a) - Gọi 4 HS tiến hành thí nghiệm trên bàn GV.
- Hướng dẫn HS treo ống dây phải trong lòng cực của nam châm hình chữ U, giá treo ống dây phải di chuyển linh hoạt khi có tác dụng từ - Giúp đỡ học sinh thực hành thí nghiệm.
- Có hiện tượng gì xẩy ra với ống dây trong hai trường hợp?
- Hướng dẫn thảo luận chung -> Kết luận.
- Thông báo đó chính là nguyên tắc hoạt động của loa điện. Loa điện phải có cấu tạo như thế nào?
Yêu cầu HS tự tìm hiểu cấu tạoc của loa điện trong
- Đọc SGK
- 4 HS thực hành thí nghiệm như hình 26.1
- Các học sinh khác quan sát thí nghiệm.
- Nếu xét trong hai trường hợp - Thảo luận chung kết quả thí nghiệm -> KL
- Tự tìm hiểu
1 - Nguyên tắc HĐ của loa - Dựa vào tác dụng từ của nam châm điện là ống dây có dòng điện chạy qua.
a) Thí nghiệm:
b) Kết luận:
- Khi có dòng điện chạy qua ống dây chuyển động.
- Khi thay đổi I ống dịch chuyển theo khe hở giữa hai cực của nam châm
2 - Cấu tạo của loa điện:
- Gồm 1 ống dây L được đặt trong từ trường của một nam châm mạnh, một đầu ống dây được gắn chặt với màng loa.
SGK và quan sát hình 26.2 - Gọi HS nêu cấu tạo bằng cách chỉ các bộ phận chính trên hình vẽ
- Yêu cầu HS đọc thông tin SGK để tìm hiểu nhận biết cách làm cho những biến đổi về dao dao động điện thành âm thanh.
- Gọi 1, 2 HS trả lời quá trình biến đổi dao động điện thành âm thanh.
- GV giúp HS làm rõ hơn quá trình biến đổi đó
- Quan sát chỉ các bộ phận hình 26.2 - Đọc thông tin phần 2 SGK
- Trả lời.
HĐ 2: Tìm hiểu cấu tạo và hoạt động của rơ le điện từ - Yêu cầu học sinh đọc
SGK phần 1
- Rơ le điện từ là gì?
- Chỉ ra các bộ phận chủ yếu của rơ le điện từ. Nêu tác dụng của mỗi bộ phận.
- Treo hình phóng to 26.3, gọi HS trả lời câu hỏi trên, HS khác nhận xét, bổ sung.
- Yêu cầu cá nhân hoàn thành C1 để hiểu rõ hơn nguyên tắc hoạt động của rơ le điện từ.
- Thông báo và ứng dụng của rơ le điện từ trong thực tế và kỹ thuật.
- Yêu cầu HS quan sát hình 26.4 và trả lời C2
- Gọi HS trả lời C2
- Hướng dẫn HS thảo luận
- Cá nhân đọc - Trả lời.
- Quan sát hình 26.3 và trả lời.
- Cá nhân trả lời C1
- Quan sát hình vẽ và nghiên cứu C2
- 1 HS trả lời.
- Thảo luận chung
1 - Cấu tạo và hoạt động của rơ le điện từ
- Cấu tạo: Gồm 1 nam châm điện và 1 thanh sắt non.
- Nguyên tắc HĐ: (SGK)
C1: Vì khi có dòng điện chạy trong mạch 1 thì nam châm điện hút thanh sắt đóng mạch 2.
2 - Ví dụ về ứng dụng của rơle điện từ
- Chuông báo động.
C2: Khi đóng cửa chuông không kêu vì đã làm hở mạch điện mất điện mất hết từ tính, miếng sắt non rơi xuống và tự
C2 đưa ra kết luận đúng. -> KL đúng C2 động đóng mạch điện 2.
HĐ 3: Vận dụng - củng cố - HĐVN - Nam châm điện được ứng
dụng ở đâu?
- Yêu cầu HS hoàn thành C3, C4vào vở.
- Hướng dẫn HS thảo luận về kết quả C3, C4.
- Yêu cầu HS đọc nội dung mục “Có thể em chưa biết”
- Yêu cầu HS đọc nội dung bài 26.1 và trả lời.
- Trả lời
- Làm ND C3, C4
vào vở - Thảo luận -> KL đúng - Đọc
- Trả lời
* Ghi nhớ: (SGK) 3 - Vận dụng
C3: Được, vì khi đưa nam châm vào vị trí có mạt sắt, nam châm sẽ tự động hút mạt sắt ra khỏi mắt
C4:
- Bài 26.1 HĐ 4 - Dặn dò
- Yêu cầu HS về nhà học và làm bài tập 2, 3, 4 (SBT) - Hướng dẫn bài 26.3:
a) Để phát hiện mức độ của dao động yếu dựa vào mức độ tăng (giảm) lực từ, số vòng dây và I đi qua ống dây.
b) Kim của la bàn sẽ kèm theo hướng nào song song với đường sức từ trong ống dây.
Lớp : 9A Tiết (theo TKB) :….Ngày dạy :..../..../ 2009 Sĩ số : …Vắng :….
Lớp : 9B Tiết (theo TKB) :….Ngày dạy :..../..../ 2009 Sĩ số : ….Vắng :….
Tiết 29