Chương 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN PHÁT TRIỂN CÁC LOẠI HÌNH DU LỊCH THỜI KÌ HỘI NHẬP
1.3. Kinh nghiệm thực tiễn phát triển các loại hình du lịch
1.3.1. Ở một số nước khu vực Đông Nam Á
Trên tinh thần của chương trình Nghị sự 21 về Du lịch, nhiều quốc gia trên thế giới đã xây dựng và ban hành những chính sách, chiến lược về phát triển du lịch
đảm bảo cho sự phát triển trong tương lai lâu dài của ngành du lịch. Những cam kết của các chính phủ về bảo vệ môi trường và phát triển du lịch bền vững đã khẳng định mối quan tâm cao của các nước đến vấn đề môi trường, tài nguyên và sự sống còn của ngành du lịch.
Thái Lan: chính phủ và cơ quan hữu quan phát động phong trào phát triển loại hình du lịch sinh thái, gắn du lịch với bảo vệ môi trường, cảnh quan và các giá trị truyền thống của đất nước. Chính phủ kêu gọi các khu làng mạc ở vùng nông thôn hãy giữ nguyên vẻ hoang sơ của nó, bảo vệ cây cối và giảm tiếng ồn. Các ngôi nhà cổ cùng lối kiến trúc truyền thống được yêu cầu bảo vệ, các khu nghỉ mát và các địa điểm du lịch ngày có nhiều khu nhà tranh, nhà gỗ được dựng lên thay vì các nhà cao tầng, khách sạn kiểu Tây Âu đắt tiền. Các bãi biển được làm vệ sinh sạch sẽ, khu nghỉ có thiết kế xây dựng bảo đảm trung thực nhất với truyền thống văn hóa Thái Lan. Sự hấp dẫn của Thái Lan chính là đặc trưng văn hóa độc đáo của đất nước, cứ không phải là sự lai căng các nét văn hóa Tây Âu.
Indonesia: Tập trung phát triển 3 loại hình du lịch chính là du lịch sinh thái, du lịch nông thôn và du lịch biển. Đối với du lịch nông thôn sẽ triển khai trên 54 điểm, du lịch sinh thái là 50 điểm ở các vườn quốc gia. Indonesia có chủ trương phát triển du lịch dựa vào cộng đồng. Chính phủ hỗ trợ phát triển bằng việc cho thuê đất với giá rẻ để cộng động làm du lịch, đồng thời hướng dẫn và đào tạo cộng đồng về nghiệp vụ du lịch. Các sản phẩm chính được định hướng: du lịch di sản, du lịch sinh thái, du lịch đánh golf, du lịch lặn biển, du lịch MICE. Từ việc theo dõi thị trường và đánh giá tình hình, xu hướng phát triển kinh tế - xã hội và du lịch, Indonesia chuyển hướng thu hút thị trường khách du lịch ASEAN. Những thành công chính trong du lịch Indonesia nằm ở vấn đề như tôn trọng ý kiến, tập tục và tư duy của người bản địa; nâng cao nhận thức về phát triển du lịch theo một quá trình; ban hành các quy định chặt chẽ và rõ ràng về kiến thức, có quan điểm bảo tồn và giữ gìn các giá trị văn hóa truyền thống.
Malaysia: loại hình du lịch “homestay - thu hút khách du lịch ham mê khám phá và muốn trải nghiệm cuộc sống. Loại hình du lịch này được tiến hành ở những
khu làng cách trung tâm Kulalumpur khoảng 90 phút đi bằng ô tô. Mục đích chính của chương trình du lịch là giúp cho du khách được tiếp xúc trao đổi và trực tiếp tham gia vào đời sống sinh hoạt của cộng đồng người dân bản địa, nhằm tạo điều kiện duy trì và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống, góp phần nâng cao mức sống cho người dân địa phương. Malaysia cũng tập trung vào duy trì và khuếch trương sản phẩm du lịch mua sắm. Tập trung các sản phẩm cho thị trường du lịch cao cấp và xác định địa điểm cụ thể và từng hoạt động: nghỉ dưỡng tại các khu du lịch, vui chơi giải trí, các loại hình thể thao, các địa điểm mua sắm. Đặc biệt tập trung vào đẩy mạnh du lịch chữa bệnh, du lịch giáo dục và cuối cùng là du lịch MICE.
Tóm lại, phát triển các loại hình du lịch trên cơ sở phải thỏa mãn các nguyên tắc: Đáp ứng nhu cầu của cộng đồng địa phương trong việc nâng cao mức sống trong tương lai gần và xa; Thỏa mãn các nhu cầu của số lượng khách du lịch đang ngày càng tăng lên và tiếp tục các hoạt động hấp dẫn; Bảo vệ và giữ gìn môi trường thiên nhiên, văn hóa và xã hội.
Bài học kinh nghiệm cho Việt Nam:
- Tổ chức không gian du lịch trong phạm vi cả nước nhằm xác định rõ các địa bàn với chức năng du lịch chính.
- Quy trình thực hiện các quy hoạch, kế hoạch của một điểm điều có sự tham gia của cộng đồng ngay từ giai đoạn đầu nhằm bảo đảm các nội dung quy hoạch, kế hoạch có thể thực thi. Chính quyền tôn trọng ý kiến cộng đồng trong quá trình xây dựng cũng như trong quá trình thực hiện quy hoạch, kế hoạch du lịch.
- Để có thể thực hiện thành công các quy hoạch, kế hoạch phát triển du lịch, ngoài sự hỗ trợ của nhà nước về hạ tầng và đào tạo nguồn nhân lực, cần có sự đầu tư thỏa đáng cho công tác xúc tiến, quảng bá du lịch.
- Trong xây dựng quy hoạch, kế hoạch phát triển du lịch cần chú trọng việc nghiên cứu đề xuất những trọng tâm phát triển cho từng giai đoạn, chú trọng đề xuất những loại hình du lịch mới phù hợp với nhu cầu thị trường.
- Cần coi trọng công tác thống kê du lịch phục vụ xây dựng và điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch phát triển du lịch.