Chương 4 PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA CÔNG TY TNHH MỘT THÀNH VIÊN VINABUY
4.2 Phân tích chi phí công ty TNHH một thành viên Vinabuy giai đoạn 2011- 6/2014
4.2.1 Phân tích chi phí giá vốn hàng bán
Tổng chi phí giá vốn hàng bán liên tục tăng qua các năm, cụ thể năm 2012 giá vốn hàng bán tăng 3.112.759 ngàn đồng (tăng 68,7%), năm 2013 tăng 1.754.542 ngàn đồng (tăng 23%), và 6 tháng đầu năm 2014 tăng 1.036.240 ngàn đồng (tăng 23,6%). Tuy nhiên không phải tất cả các nhóm sản phẩm đều tăng trưởng, trong 5 nhóm sản phẩm thì chỉ có nhóm phụ kiện điện thoại và phụ kiện laptop tăng trưởng đều đặn với tốc độ tăng trưởng 2012, 2013, và 6 tháng đầu năm 2014 lần lƣợt là 90,9%, 55,7%, 45,2% ở nhóm sản phẩm phụ kiện điện thoại và 92,2%, 40,3%, 25,5% ở nhóm phụ kiện laptop.
Trang 40
Nguồn tác giả tổng hợp từ bảng giá bán hàng bán công ty Vinabuy giai đoạn 2011-6/2014
Hình 4.11 Giá vốn hàng bán của công ty Vinabuy giai đoạn 2011-6/2014 Giai đoạn 2011-2013, tốc độ tăng trưởng giá vốn hàng bán của nhóm phụ kiện điện thoại nhanh hơn tốc độ tăng trưởng doanh thu, điều này đồng nghĩa với việc tỷ suất lợi nhuận trên nhóm sản phẩm này sẽ giảm xuống. Cụ thể, tốc độ tăng trưởng giá vốn hàng bán năm 2012, 2013 và 6 tháng đầu năm 2014 lần lượt là 90,9%, 55,7%, 45% và tốc độ tăng trưởng doanh thu là 84,5%, 41,9%, và 46,8%. Trong giai đoạn này, công ty Vinabuy đã thực hiện nhiều chương trình khuyến mãi kích cầu với chính sách giảm giá nhằm cạnh tranh với các đối thủ nhƣ thegioididong.com, vi tính Tân Hƣng Phát và TPT. Đến năm 2014 tốc độ tăng trường của chi phí mới chậm hơn tốc độ tăng trưởng của doanh thu, do các đối thủ cạnh tranh không còn mặn mà trong cuộc đua giá rẻ và chuyển sang kinh doanh những sản phẩm chất lƣợng với giá bán cao, công ty Vinabuy ít bị cạnh tranh hơn nên tiến hành tăng giá một số sản phẩm để tăng lợi nhuận.
Phụ kiện laptop luôn là nhóm sản phẩm chiếm tỷ trọng giá vốn hàng bán lớn nhất của công ty Vinabuy. Năm 2012 là năm có tốc độ tăng trưởng giá vốn hàng bán cao nhất 92,9%, giá vốn hàng bán và doanh thu phụ kiện laptop tăng vƣợt bậc trong năm này là do đội ngũ nhân viên bán hàng ngày càng hoàn thiện kỹ năng tƣ vấn bán hàng và đội ngũ nhân viên tiếp thị am hiểu về thị trường hơn. Hệ quả là hiệu quả tiếp thị tại điểm bán trên lượt khách hàng ghé thăm của hàng ngày càng tăng và số lƣợng tờ rơi hao phí để kéo 1 lƣợt ghé thăm cửa hàng ngày càng giảm. Cũng giống nhƣ nhóm sản phẩm phụ kiện điện thoại, tốc độ tăng trưởng giá vốn hàng bán nhóm phụ kiện laptop nhanh hơn tốc độ tăng trưởng doanh thu trong năm 2012 và 2013, và chậm hơn trong 6 tháng đầu năm 2014. Cụ thể năm 2012 và 2013 giá vốn hàng bán tăng 92,2%
0 1.000.000 2.000.000 3.000.000 4.000.000 5.000.000
2011 2012 2013 6/2013 6/2014
Phụ kiện điện thoại Phụ kiện laptop Linh kiện laptop Điện thoại giá rẻ Điện thoại thông minh
Trang 41
và 40,3% trong khi đó doanh thu tăng chậm hơn khi chỉ đạt 90,3% và 37,6%.
Tháng 6, 2014 giá vốn hàng bán tăng chậm hơn doanh thu, 25% so với 25,7%, do công ty Vinabuy tiến hàng tăng giá bán khi không còn bị áp lực cạnh tranh về giá từ phía đối thủ.
Trang 42
Bảng 4.13 Giá vốn hàng bán công ty Vinabuy giai đoạn 2011-6/2014
Đơn vị tính: ngàn đồng
Nhóm sản phẩm
Năm So sánh
2012/2011
So sánh 2013/2012
So sánh 6.2014/
6.2013 2011 2012 2013 6/2013 6/2014 Số tiền Tỷ lệ
(%) Số tiền Tỷ lệ
(%) Số tiền Tỷ lệ (%) Phụ kiện điện
thoại 987.655 1.885.889 2.935.899 1.325.889 1.925.655 898.234 90,9 1.050.010 55,7 599.766 45,2 Phụ kiện laptop 1.606.257 3.087.929 4.333.619 2.044.707 2.565.168 1.481.672 92,2 1.245.690 40,3 520.461 25,5 Linh kiện laptop 498.789 517.458 222.563 185.555 226.886 18.669 3,7 -294.895 -57,0 41.331 22,3 Điện thoại giá rẻ 345.892 385.895 811.556 529.563 398.675 40.003 11,6 425.661 110,3 -130.888 -24,7 Điện thoại thông
minh 1.093.375 1.767.556 1.095.632 295.986 301.556 674.181 61,7 -671.924 -38,0 5.570 1,9 Tổng giá vốn 4.531.967 7.644.727 9.399.269 4.381.700 5.417.940 3.112.759 68,7 1.754.542 23,0 1.036.240 23,6
Nguồn: Phòng kế toán công ty Vinabuy, 8/2014
Trang 43
Năm 2011 nhóm sản phẩm điện thoại thông minh đứng thứ 2 về tỷ trọng giá vốn hàng bán của công ty Vinabuy, đến năm 2012 và 2013 sụt xuống vị trí đứng thứ 3 và 6/ 2014 nhóm sản phẩm này thụt xuống vị trí thứ 4. Năm 2012, giá vốn hàng bán nhóm điện thoại thông minh tăng 61,7%, tăng nhanh hơn tốc độ tăng doanh thu ở nhóm này là 61%, doanh thu và chi phí tăng trong giai đoạn này cũng giống nhƣ các nhóm sản phẩm khác khi năng lực đội ngũ nhân viên bán hàng và nhân viên tiếp thị tăng lên, điện thoại thông minh mà công ty Vinabuy cung cấp có cấu hình mạnh và giá rẻ nên cạnh tranh tốt với các sản phẩm khác trong phân khúc điện thoại thông minh giá rẻ. Đến năm 2013 cả doanh thu và giá vốn hàng bán của nhóm sản phẩm này sụt giảm mạnh cho các hãng điện thoại có uy tín thương hiệu như Samsung, Nokia, LG, Sony sản xuất những dòng điện thoại thông minh tập trung vào phân khúc giá rẻ nên những dòng điện thoại mà công ty Vinabuy phân phối trở nên khó tiêu thụ, dẫn đến tình trạng giá vốn hàng bán và doanh thu giảm.
Nhóm linh kiện laptop đứng vị trí thứ 4 trong tỷ trọng về chi phí năm 2011 và 2012 nhƣng không thể duy trì vị trí này, năm 2013 và 6 tháng đầu năm 2014 nhóm sản phẩm linh kiện laptop rớt xuống vị trí cuối trong tỷ trọng giá vốn hàng bán, trở thành nhóm sản phẩm có giá vốn hàng bán thấp nhất, và doanh thu cũng thấp nhất. Nguyên nhân nhóm sản phẩm này công ty Vinabuy không tập trung phát triển do cần có tiềm lực tài chính khá dồi dào vì giá vốn hàng bán của nhóm sản phẩm này luôn cao, tỷ suất lợi nhuận thấp và rào cản trong việc tiếp thị đến khối doanh nghiệp, nhóm khách hàng chính yếu có nhu cầu cao nhƣng áp lực cạnh tranh là rất cao.
Trong 2 năm 2011 và 2012, điện thoại giá rẻ là nhóm sản phẩm có tỷ trọng giá vốn hàng bán thấp nhất, giai đoạn này hệ thống siêu thị điện thoại laptop nhƣ thegioididong.com, phuongtung.vn cạnh tranh về giá trên cùng sản phẩm mà công ty Vinabuy phân phối nên lƣợng sản phẩm bán ra không cao.
Đến năm 2013 nhóm sản phẩm điện thoại giá rẻ vươn lên vị trí thứ 4 và 6 tháng đầu năm 2014 đứng ở vị trí thứ 3 trong tỷ trọng giá vốn hàng bán. Năm 2013 giá vốn hàng bán điện thoại giá rẻ tăng 110,3% do các chuỗi siêu thị điện thoại ngừng kinh doanh các sản phẩm công ty Vinabuy phân phối và trong năm này công ty Vinabuy tìm đƣợc những nhà cung cấp mới với số lƣợng ổn định, không bị thiếu hụt hàng hóa và có chất lƣợng tốt hơn. 6 tháng đầu năm 2014 điện thoại giá rẻ trở thành nhóm sản phẩm có tỷ trọng giá vốn hàng bán nhiều thứ 3, đây không phải là sự tăng trưởng của nhóm sản phẩm, trong 6 tháng đầu năm 2014, giá vốn hàng bán giảm 25% và doanh thu giảm 24,9% do sự cạnh tranh về giá với các sản phẩm giá rẻ khác của những chuỗi siêu thị mới tại Cần Thơ nhƣ FPT shop và Viettel Store.
Trang 44