Sau bài học, HS cần:
1. Kiến thức
- Trình bày được một số tác động tiêu cực do thiên nhiên gây ra
- Biết được chiến lược quốc gia về bảo vệ tài nguyên và môi trường của nước ta 2. Kĩ năng:
- Vận dụng được một số phương pháp bảo vệ tài nguyên và môi trường tại địa phương 3. Thái độ
Có ý thức trong bảo vệ tài nguyên, môi trường và phòng chống thiên tai tại địa phương 4. Trọng tâm
- Nơi xảy ra, nguyên nhân, hậu quả, biện pháp phòng chống các loại thiên tai ở nước ta (bão, lũ, hạn hán, động đất)
II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
- Hình ảnh về suy thoái tài nguyên, phá huỷ cảnh quan thiên nhiên và ô nhiễm môi trường.
- Atlat Địa lí Việt Nam.
- Máy chiếu
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Ổn định tổ chức lớp: kiểm tra sĩ số, trang phục, vệ sinh 2. Kiểm tra bài cũ:
Trình bày nguyên nhân, hiện trạng biện pháp bảo vệ tài nguyên rừng ở nước ta?
Nguyên nhân, hiện trạng, biện pháp bảo vệ tài nguyên đất?
3. Bài mới
Mở bài: GV có thể đưa ra các hình ảnh hoặc số liệu về thiệt hại do các cơn bão trong những năm gần đây ở nước ta và cho các em nhận xét về hậu quả.
GV: Các loại hình thiên tai như bão, lũ lụt, hạn hán, động đất, cháy rừng là những mối đe doạ thường trực đối với môi trường và cuộc sống người Việt Nam, vì vậy chúng ta cần phải chuẩn bị sẵn sàng và đối phó hiệu quả thiên tai.
Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính Hoạt động l: Tìm hiểu về vấn đề bảo vệ môi
trường ở nước ta.
Hình thức: Cả lớp.
GV đặt câu hỏi: Đọc SGK mục 2, kết hợp hiểu biết của bản thân, hãy:
Nêu những vấn đề cơ bản của bảo vệ môi trường nước ta là gì? Vì sao? (nguyên nhân) GV nhận xét phần trình bày của HS và bổ sung kiến thức.
Hoạt động 2: Tìm hiểu một số loại thiên tai khác và biện pháp phòng chống
Hình thức: Cặp đôi/nhóm
1.Bảo vệ môi trường:
Có 2 vấn đề Môi trường đáng quan tâm ở nước ta hiện nay:
- Tình trạng mất cân bằng sinh thái môi trường làm gia tăng bão, lũ lụt, hạn hán và các hiện tượng biến đổi bất thường về thời tiết , khí hậu…
- Tình trạng ô nhiễm môi trường: nước, không khí, đất
2. Một số thiên tai chủ yếu và biện pháp phòng chống
a. Bão
* Hoạt động của bão ở Việt nam Tuần 16
Tiết 16
Nhóm 1: dựa vào Át lát địa lí và nội dung bài học hãy: trình bày thời gian hoạt đông, phân bố, hậu quả, biện pháp phòng chống bão ở nước ta
Nhóm 2: dựa vào nội dung bài học và hiểu biết bản thân hãy trình bày nơi thường xảy ra, nguyên nhân, hậu quả, biện pháp phòng chống lũ quét
Nhóm 3: dựa vào nội dung bài học và hiểu biết bản thân hãy trình bày nơi thường xảy ra, nguyên nhân, hậu quả, biện pháp phòng chống hạn hán
Nhóm 4: dựa vào nội dung bài học và hiểu biết bản thân hãy trình bày nơi thường xảy ra, hậu quả động đất
HS đại diện trình bày trước lớp, các HS khác nhận xét, bổ sung.
GV nhận xét phần trình bày của HS và chuẩn kiến thức.
GV đưa một số hình ảnh, đoạn phim do ảnh hưởng của bão gần đây
GV: - Vì sao lượng nước thiếu hụt vào mùa khô ở miền Bắc không nhiều như ở miền Nam?
(Mùa khô ở miền Bắc trùng với các tháng mùa đông, nhiệt độ hạ thấp nên khả năng bốc hơi nước không cao. Cuối mùa đông gió Đông Bắc đi qua biển nên gây mưa phùn làm giảm mức độ khô hạn. Miền Nam mùa khô nhiệt độ cao nên khả năng bốc hơi nước lớn, gió mậu dịch khô lại bị chắn bởi các cao nguyên Nam Trung Bộ càng trở nên khô hơn khi ảnh hưởng tới Tây Nguyên và Nam Bộ).
GV nhận xét, củng cố từng phần, đưa các hình ảnh, video minh họa cho các loại thiên tai
- Thời gian hoạt động từ tháng VI, kết thúc vào tháng XI. Đặc biệt là các tháng IX và XIII .
- Mùa bão chậm dần từ bắc vào nam.
- Bão hoạt động mạnh nhất ở ven biển Trung Bộ.
Nam Bộ ít chịu ảnh hưởng của bão.
- Trung bình mỗi năm có 8 trận bão.
* Hậu quả của bão:
- Mưa lớn trên diện rộng (300 - 400mm), gây ngập úng đồng ruộng, đường giao thông. . . Thủy triều dâng cao làm ngập mặn vùng ven biển.
- Gió mạnh làm lật úp tàu thuyền, tàn phá nhà cửa, cầu cống, cột điện cao thế...
- Ô nhiễm môi trường gây dịch bệnh.
* Biện pháp phòng chống bão:
- Dự báo chính xác về quá trình hình thành và hướng di chuyển của cơn bão.
- Thông báo cho tàu thuyền đánh cá trở về đất liền.
- Củng cố hệ thống đê kè ven biển.
- Sơ tán dân khi có bão mạnh.
- Chống lũ lụt ở đồng bằng, chống xói mòn lũ quét ở miền núi.
b. Ngập lụt:
- Châu thổ sông Hồng do mưa trên diện rộng, lũ tập trung, mặt đát thấp, có đê bao quanh, mật độ xây dựng cao
- Châu thổ sông Cửu Long: mưa lớn, thủy triều,..
- Miền trung: do mưa bõa, nước biển dâng, lũ nguồn
- Hậu quả: thiệt hại mùa màng (vụ hà thu), ảnh hưởng đến đời sống và SX
- Biện pháp phòng chống: thủy lợi: xây dựng công trình thoát lũ, đê điều, trồng rừng phòng hộ thượng nguồn các con sông lớn
c. Lũ quét
- Nơi xảy ra: lưu vực các sông suối ở miền núi nơi có địa hình chia cắt mạnh. Đặc biệt là ở vùng núi phía Bắc
- Hậu quả: xói mòn, sạt lở đất, .. hậu quả rất nghiêm trọng
- Biện pháp: quy hoạch dân cư tránh vùng nguy hiểm, quả lí sử dụng đất hợp lí đồng thời xây dựng thủy lợi, trồng rừng,…
d. Hạn hán
- Nơi xảy ra: miền Bắc (Yên Châu, sông mã, Lục Ngạn), đồng bằng Nam Bộ, Tây nguyên, Nam trung bộ
Trường THPT Đạ Tông Nguyễn Thị Hương Giang
Hoạt động 3: tìm hiểu chiến lược quốc gia về bảo vệ tài nguyên và môi trường.
Hình thức: Cả lớp.
Em hãy nêu các nhiệm vụ chủ yếu của chiến lược quốc gia về bảo về tài nguyên môi trường? bản thân em đã làm gì để bảo vệ tài nguyên môi trường tại địa phương?
HS trả lời, nhận xét
Gv đánh giá, chốt ý phân tích các chiến lược.
- Hậu quả: gây cháy rừng, ảnh hưởng đến sinh hoạt và đời sống nhân dân
- Biện pháp: xây dựng các công trình thủy lợi hợp lí
e. Động đất
- Nơi xảy ra: Tây Bắc, Đông Bắc, miền trung, Nam trung bộ
- Hậu quả: do khó dự báo và phòng chống nên động đất gây hậu quả lớn về người và của
g. Thiên tai khác: lốc, mưa đá, sương muối, … 3. Chiến lược quốc gia về bảo vệ tài nguyên và môi trường (SGK)
4. Củng cố - Đánh giá
Khoanh tròn ý em cho là đúng
1. 70% tổng số cơn bão ở Việt Nam xảy ra vào các tháng:
A. 5, 6, 7. C. 8, 9, 10.
B. 6 , 7 , 8 . D. 1 0 , 1 1 , 1 2 . 2. Mùa bão ở nước ta:
A. Chậm dần từ Nam ra Bắc. C. Diễn ra đồng đều ở mọi nơi.
B. Chậm dần từ Bắc vào Nam. D. Có sự khác nhau ở các vùng.
3. Trình bày thời gian hoạt động, nơi xảy ra, hậu quả, biện pháp phòng chống bão, lũ quét và hạn hán ở nước ta
5. Hoạt động nối tiếp:
Chuẩn bị ôn tập chu đáo theo đề cương cho thi kết thúc học kì I IV. RÚT KINH NGHIỆM
………
………
………
………
Ngày soạn: 18/12/2010 Ngày dạy: 20/12/2010