CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP TẠI CỤC THUẾ TỈNH NAM ĐỊNH
2.2 Thực trạng quản lý thuế tndn tại cục thuế tỉnh nam định
2.2.2 Những yếu tố ảnh hưởng đến phương thức quản lý thuế thu nhập
Có rất nhiều yếu tố tác động ảnh hưởng đến việc quản lý thuế hiệu quả, trong đó ở đây tạm chia thành hai nhóm yếu tố chính: nhóm yếu tố thuộc về hành vi của người nộp thuế và nhóm yếu tố thuộc về phương thức quản lý của cơ quan thuế
2.2.2.1 Những nhân tố ảnh hưởng đến hành vi tuân thủ pháp luật thuế của người nộp thuế
2.2.2.1.1 Yếu tố kinh tế - xã hội
Các yếu tố kinh tế - xã hội ảnh hưởng sâu sắc đến hành vi tuân thủ pháp luật thuế của người nộp thuế, đó là:
- Chuẩn mực xã hội: Chuẩn mực xã hội là những tiêu chuẩn hành vi trong tuân thủ pháp luật thuế do xã hội mong muốn và được chấp nhận chung của đa số người trong xã hội. Trong cộng đồng xã hội, sự tuân thủ pháp luật thuế phụ thuộc vào ảnh hưởng xã hội lên nhận thức của người nộp thuế. Nếu người nộp thuế nhận thức rằng hầu hết mọi người trong xã hội đều tuân thủ pháp luật thuế, chỉ một số người là không tuân thủ thì hành vi tuân thủ pháp luật thuế của người nộp thuế sẽ là tích cực. Sự tuân thủ sẽ hạn chế khi người nộp thuế nhận thức rằng ít người có trách nhiệm trong việc chấp hành chính sách thuế. Bên cạnh đó, sự đồng thuận về thuế của một đối tượng cũng sẽ tác động lên chuẩn mực xã hội về sự tuân thủ pháp luật thuế và tác động tích cực lên những người nộp thuế khác.
- Dư luận xã hội, danh tiếng, vị thế của người nộp thuế trong cộng đồng xã hội cũng là những yếu tố ảnh hưởng không nhỏ đến hành vi tuân thủ pháp luật thuế của người nộp thuế. Đây là những yếu tố mà cơ quan thuế cần quan
Học viên: Trần Hồng Lý 74 Lớp CH QTKD 2010 – 2012 tâm trong quá trình tuyên truyền, vận động nâng cao tính tự giác tuân thủ pháp luật thuế của người nộp thuế.
2.2.2.1.2 Yếu tố luật pháp, chính trị
- Hiệu quả của chi tiêu công: Nhận thức của người nộp thuế về hiệu quả sử dụng ngân sách nhà nước sẽ tác động đến hành vi tuân thủ pháp luật thuế của họ. Sự tham nhũng, làm thất thoát ngân sách, đầu tư công phi hiệu quả sẽ là những yếu tố cản trở hành vi tuân thủ pháp luật thuế của người nộp thuế.
- Chính sách thuế: Là một trong những yếu tố quan trọng trong phân tích sự tuân thủ pháp luật thuế của người nộp thuế, nhìn từ giác độ kinh tế và cả giác độ tâm lý xã hội. Chính sách thuế ổn định, rõ ràng, đơn giản, dễ hiểu, hợp lý và công bằng là những tiền đề khuyến khích sự tuân thủ pháp luật thuế của người nộp thuế.
2.2.2.2 Những nhân tố ảnh hưởng đến phương thức quản lý thuế thu nhập doanh nghiệp của cơ quan thuế
- Yếu tố pháp lý: Chính sách pháp luật của Nhà nước không chỉ ảnh hưởng đến hành vi tuân thủ pháp luật thuế của người nộp thuế mà còn ảnh hưởng đến phương thức quản lý thuế của cơ quan thuế. Chính sách thuế ổn định, có thể dự đoán, rõ ràng, đơn giản, dễ hiểu, không chồng chéo và công bằng là những tiền đề đầu tiên để có một quá trình quản lý thuế hiệu quả. Để nâng cao phương thức công tác quản lý thuế đòi hỏi chính sách thuế phải thực hiện tốt các yếu tố sau:
+ Các quy trình và thủ tục tuân thủ thuế như quy trình đăng ký thuế, khai thuế, nộp thuế, hoàn thuế,… phải ổn định, rõ ràng, dễ hiểu nhằm giảm thiểu những chi phí tuân thủ pháp luật thuế, giảm thiểu rủi ro do tham nhũng, phiền hà cho người nộp thuế. Ngoài ra, các quy trình và thủ tục tuân thủ thuế cũng phải đơn giản, dễ hiểu để giảm gánh nặng quản lý cho cơ quan thuế, đồng thời giảm gánh nặng tuân thủ thuế cho người nộp thuế.
Học viên: Trần Hồng Lý 75 Lớp CH QTKD 2010 – 2012 + Các quy định về tần suất thanh tra, kiểm tra thuế, quy định cưỡng chế thuế, các chế tài xử phạt vi phạm về thuế,… phải hợp lý, nghiêm khắc và có tính răn đe cao đối với cả cán bộ, công chức thuế lẫn người nộp thuế.
+ Cần có các quy định cụ thể để những dịch vụ hỗ trợ và tư vấn pháp luật thuế của cơ quan thuế dễ tiếp cận, phù hợp nhằm giúp người nộp thuế giảm gánh nặng tìm kiếm thông tin về chính sách thuế, giảm chi phí tuân thủ pháp luật thuế và nâng cao sự hiểu biết, ý thức chấp hành chính sách thuế.
- Yếu tố công nghệ thông tin: Cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ công tác quản lý thuế: Những trang thiết bị phục vụ công tác quản lý thuế, môi trường làm việc của cơ quan thuế,… có ảnh hưởng rất lớn đến phương thức công tác quản lý thuế. Việc ứng dụng các chương trình phần mềm trong quản lý thuế, phần mềm hỗ trợ người nộp thuế đã giúp cơ quan thuế tiết kiệm rất nhiều thời gian, nguồn lực, từng bước hiện đại hóa công tác quản lý thuế. Tuy nhiên, về ứng dụng công nghệ thông tin trong nội ngành còn hạn chế như:
+ Cấp Cục cần thông tin về tình hình nộp tời khai thuế, báo cáo tài chính, tình hình thu nộp của người nộp thuế thuộc cấp huyện quản lý một cách chi tiết cụ thể cần một thời gian cho cấp huyện báo cáo gửi nên. Chính vì thế cần đồng bộ hệ thống công nghệ thông tin giữa các cấp để tạo ra phương thức quản lý thuế TNDN một các phù hợp, thu thập thông tin một cách nhanh chóng, chính xác và đầy đủ.
+ Hiện nay rất nhiều người nộp thuế đã biết khai thác thông tin các doanh nghiệp đang hoạt động trên trang web của ngành thuế. Nhưng thông tin về những doanh nghiệp phá sản, tạm ngừng, ngừng hoạt động vẫn chưa được khai thác, bản thân người nộp thuế họ cũng rất muốn biết thông tin khách hàng của họ trên trang web ngành thuế tránh rủi ro trong hoạt động kinh doanh. Chính vì trang mạng của Cục thuế tỉnh Nam Định cần có thêm chương trình theo dõi, thông báo ngày các doanh nghiệp ngừng hoạt động
Học viên: Trần Hồng Lý 76 Lớp CH QTKD 2010 – 2012 SXKD. Được cập nhật thương xuyên liên tục trên trang mạng nội ngành để người nộp thuế tiện theo dõi, giúp thuận tiện trọng việc quản lý người nộp thuế.
- Yếu tố nhân sự trong quản lý: Con người luôn đóng vai trò quan trọng và có tính quyết định đến việc nâng cao hiệu quả của công tác quản lý nói chung, công tác quản lý thuế nói riêng. Trình độ, chất lượng, số lượng đội ngũ cán bộ thuế ảnh hưởng đến sự đơn giản hay phức tạp của các quy trình, các thủ tục hành chính về thuế, ảnh hưởng đến sự kiểm soát, quản lý thuế. Ngoài ra, hành vi tuân thủ pháp luật thuế của người nộp thuế cũng phụ thuộc vào tính trách nhiệm và đạo đức nghề nghiệp của cán bộ, công chức quản lý thuế.
Trình độ hiểu biết về thuế của cán bộ thuế ảnh hưởng tới phương thức quản lý thuế TNDN.
Công tác quản lý thuế được thực hiện theo cơ chế người nộp thuế tự khai, tự tính, tự nộp nên công tác tuyên truyền, hỗ trợ người nộp thuế phải được ưu tiên hàng đầu trong việc xây dựng một phương thức quản lý thuế hiện đại và hiệu quả.
2.2.2.3 Những nhân tố ảnh hưởng tới hiệu quả quản lý thuế TNDN
- Yếu tố pháp lý: Chính sách pháp luật về thuế luôn có sự thay đổi để phù hợp với từng điều kiện kinh tế xã hội ở từng thời điểm khác nhau. Dẫn đến những thay đổi về chính sách pháp luật về thuế. Điều này là một trong những nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quản của công tác quản lý thuế nói chung và thuế TNDN nói riêng.
+ Như việc áp dụng nhiều hình thức ưu đãi thuế TNDN bằng việc áp dụng mức thuế suất thấp, miễn giảm trong các năm tiếp theo tuy theo điều kiện kho khăn cho việc theo dõi miễn giảm ưu đãi thuế TNDN.
Học viên: Trần Hồng Lý 77 Lớp CH QTKD 2010 – 2012 + Các quy định để được áp dụng ưu đãi thuế không được rõ ràng, cụ thuể, còn trồng chéo chưa có sự thống nhất cao giữa các văn bản hướng dẫn, quy định.
- Yếu tố con người: Trình độ về chuyên môn nghiệp của đội ngũ cán bộ cũng như ý thức chấp hành pháp luật của người nộp thuế ảnh hưởng đến hiệu quả của công tác quản lý thuế:
+ Trình độ của cán bộ thuế ảnh hưởng đến hành vi tuân thủ pháp luật của người nộp thuế. Trình độ về công nghệ của cán bộ thuế cũng ảnh hưởng tới hiệu quả công việc. Cán bộ quản lý có chuyên môn nghiệp vụ tốt thông qua công tác tuyên truyền, công tác thanh tra kiểm tra để hướng dẫn cho người nộp thuế hiểu về chính sách thuế tốt.
+ Ngược lại ý thức người nộp thuế tốt có tính tự giác cao, ham học hỏi, tìm hiểu, thực hiện đúng quy định pháp luật về thuế sẽ tránh được những vi phạm pháp luật.
- Yếu tố công nghệ thông tin: Cở sở vật chất tốt, hiện đại phục vụ công tác quản lý thuế tác động đến hiệu quả công việc quản lý như khai thác, sử dụng thông tin, theo dõi quản lý tốt tình hình thực hiện nộp ngân sách Nhà nước.
+ Ứng dụng công nghệ thông tin trong việc theo dõi tình hình kê khai kế toán thuế của người nộp thuế ở cấp huyện chưa được đồng bộ với ứng dụng trên cấp cục, chưa theo dõi được qua phần mền quản lý thuế. Việc thu thập thông tin về người nộp thuế không được nhánh chóng, chính xác, đầy đủ.
Ảnh hưởng đến hiệu quả công tác quản lý thuế nói chung và thuế TNDN nói riêng. Nên đồng bộ ứng dụng công nghệ thông tin giữa cấp cục, cấp huyện để thuận tiện cho việc theo dõi quản lý người nộp thuế, khai thác thông tin người nộp thuế.
Học viên: Trần Hồng Lý 78 Lớp CH QTKD 2010 – 2012 + Cần một phần mền ứng dụng có thể theo dõi được thời gian hưởng ưu đãi thuế TNDN của người nộp thuế, thời gian miễn giảm, gia hạn của người nộp thuế ở từng thời điểm. Để công tác quản lý thuế có hiệu quả cao về tính nhanh chóng, chính xác, hiệu quả.