CHƯƠNG IV ĐẠI VIỆT THỜI LÊ SƠ <THẾ KỈ XV ĐẦU THẾ KỈ XVI>
Tiết 52: III. TÂY SƠN LẬT ĐỔ CHÍNH QUYỀN HỌ TRỊNH
1.Kiến thức:
- Sự mục nát của chính quyền họ Nguyễn đàng Trong nửa sau XVIII từ đó dẫn tới phong trào nhân dân đàng Trong mà đỉnh cao là khởi nghĩa Tây Sơn.
- Anh em Nguyễn Nhạc lập căn cứ Tây Sơn và sự ủng hộ các dân tộc Tây Nguyên.
- Sau khi lật đổ chính quyền họ Nguyễn, đánh tan quân xâm lược Xiêm nghĩa quân Tây Sơn tiếp tục lật đổ chính quyền họ Trịnh.
2. Kĩ năng:
- Sử dụng lược đồ kết hợp với tường thuật.
3. Tư tương:
- Thấy được sức mạnh quật khởi ý chí kiên cường của nhân dân chống lại áp bức.
II- ĐỒ DÙNG
1.GV: Chuẩn bị lược đồ chiến thắng Rạch Gầm-Xoài Mút(KT bài cũ) tư liêu cho bài mới.
2. HS: Sưu tầm tài liệu có liên quan III- PHƯƠNG PHÁP
- Nêu vấn đề, phát vấn ...
IV- TỔ CHỨC DẠY- HỌC.
1.Ổn định lớp: 1’
2.Kiểm tra bài cũ: 5’
a) Câu hỏi:
(?) Thuật lại diễn biến trận Rạch Gầm – Xoài Mút bằng lược đồ.
b) Đáp án: - Năm 1784, quân Xiêm chiếm được miền tây Gia Định - 1/1785 Nguyễn Huệ chọn Rạch Gầm - Xoài Mút làm trận địa. . . 3. Bài mới
* Giới thiệu bài:2’
- Khái quát nội dung kiểm tra->nêu vấn đề: Sau khi lật đổ chính quyền họ Nguyễn và đánh tan quân xâm lược Xiêm công việc tiếp theo của nghĩa quân Tây Sơn?...
Hoạt động của thầy- trò Nội dung HĐ1: tìm hiểu việc hạ thành Phú Xuân
và tiến quân ra Bắc tiêu diệt họ Trinh của nghĩa quân.(15p)
*MT: Trình bày được nguyên nhân đánh ra Phú Xuân của nghĩa quân. Diễn biến việc hạ thành.
GV: Gọi HS đọc SGK
? Tình hình Đàng Ngoài ntn?
- Quân Trịnh đang đóng ở Phú Xuân kiêu căng, sách nhiễu dân chúng
? Sau khi đánh tan quân Xiêm Nguyễn Huệ đã làm gì?
- Quyết định đánh ra Đàng Ngoài tiêu diệt nốt thế lực họ Trịnh
? Quân Tây Sơn do Nguyễn Huệ chỉ huy đã thực hiện mục tiêu của cuộc tiến quân ra Đàng Ngoài như thế nào?
? Vì sao Nguyễn Huệ “phù Lê diệt Trịnh”?
- Chúa Trịnh lộng quyền lấn át vua Lê.->
Nhân dân hưởng ứng.
? Việc làm của nghĩa quân Tây Sơn có ý nghĩa gì?
- Đáp ứng nguyện vọng nhân dân, tạo điều kiện cơ bản cho việc thống nhất đất nước.
? Vì sao quân Tây Sơn tiêu diệt họ Trịnh nhanh chóng như vậy?
- Nhân dân chán ghét nhà Trịnh, ủng hộ Tây Sơn
- Thế lực quân Tây Sơn đang mạnh G:Chuyển ý.
HĐ2: Tìm hiểu quá trình thu phục Bắc Hà của Nguyễn Huệ.(18p)
*MT: Tìm hiểu được vì sao Nguyễn Huệ lại thu phục được Bắc Hà?Những việc lớn mà phong trào Tây Sơn đã làm được từ năm 1771 đến năm 1788.
GV: Sau khi Nguyễn Huệ vào Nam 3 anh em canh giữ 3 nơi.
Nguyễn Nhạc trung ương Hoàng Đế- Quy Nhơn.
Nguyễn Huệ, Bắc Bình Vương- Phú
1. Hạ thành Phú xuân- tiến quân ra Bắc diệt họ Trịnh.
- 6/1786 Quân Tây Sơn hạ thành Phú Xuân giải phóng toàn bộ Đàng Trong.
- Với danh nghĩa “phù Lê diệt Trịnh” Ra bắc lật đổ chính quyền họ Trịnh giao cho vua Lê rồi rút quân về Nam.
2. Nguyễn Hữu Chỉnh mưu phản - Nguyễn Huệ thu phục Bắc Hà.
Xuân.
Nguyễn Lữ Đông Định Vương- Gia Định.
Bắc Hà- Vua Lê cai quản.
Nguyễn Hữu Chỉnh lộng quyền.(tư liệu) GV: Gọi HS đọc SGK
? Tình hình Bắc Hà sau khi quân Tây Sơn rút như thế nào?
- Con cháu họ Trinh nổi loạn - Lê Chiêu Thống bạc nhược
? Trước tình hình đó Nguyễn Huệ đẫ có biện pháp gì?
- Cử Vũ Văn Nhậm ra Bắc diệt Chỉnh - Năm 1788 ...
? Vì sao Nguyễn Huệ thu được Bắc Hà?
- Được nhân dân, nhiều sĩ phu nổi tiếng giúp đỡ(Ngô thì Nhậm,Phan Huy Ích) - Lực lượng TS hùng mạnh
- Chính quyền PK Lê - Trịnh quá thối nát
? Vì sao Nguyễn Huệ thu phục lại Bắc Hà không giao cho vua Lê, em thấy việc làm này đúng hay sai?
H:Thảo luận nhóm.
G:Chính quyền Lê quá mục nát, Con cháu Trịnh nổi lên.
-> Thu phục.
? Việc lật đổ chính quyền Trịnh, Lê có ý nghĩa gì?
? Từ năm 1771-1788,phong trào Tây Sơn đã làm được những việc lớn gì?
- HS trả lời
*KL: Từ năm 1771- 1788, phong trào Tây Sơn lần lượt đánh đổ chính quyền chúa Nguyễn,chính quyền chúa Trịnh,chính quyền vua Lê đánh tan quân Xiêm và làm chủ đất nước.
- Sau khi giúp vua Lê đánh tan các tàn dư của chúa Trịnh Nguyễn Hữu Chỉnh lộng quyền phản lại quân Tây Sơn.
- Cử Vũ Văn Nhậm ra Bắc diệt Chỉnh - Giữa 1788 Nguyễn Huệ ra Bắc lần 2 thu phục Bắc Hà thống nhất đất nước.
*Ý nghĩa:
- Tiêu diệt chúa Nguyễn ở Đàng Trong, lật đổ chính quyền Lê - Trịnh ở Đàng Ngoài đặt cơ sở thống nhất lãnh thổ
4. Củng cố: 3’
(?) Quân Tây Sơn đã lật đổ chính quyền PK Nguyễn, Trịnh và Lê ntn?
Yếu tố nào giúp quân Tây Sơn lật đổ được các chính quyền đó?
5. Hướng dẫn học bài ở nhà: 1’
- Làm đáp án trả lời các câu hỏi trong SGK - CBB: Đọc trước bài 26 SGK
******************************************************
*****
Ngày soạn:3/3/2012 Ngày giảng:6/3/2012
Bài 25
PHONG TRÀO TÂY SƠN.