* Âm mu của kẻ thù:
* Chủ trơng của Quang Trung:
III. Chuẩn bị:
- Sgk, sgv, giáo án...
- ảnh tợng đài Quang Trung
- Su tầm tranh ảnh, câu chuyện về Quang Trung.
IV. Tổ chức các hoạt động học tập 1. ổ n định tổ chức (1’)
2. KiÓm tra (5’)
? Hãy nêu những cống hiến của quân Tây Sơn đối với lịch sử dân tộc vào những năm 1771 - 1789.
NhËn xÐt, cho ®iÓm:……….
2. Tiến trình bài học
Hoạt động của Thầy và Trò Hoạt động 1: (18’)
*. Mục tiêu: Các em có những hiểu biết về những việc làm của vua Quang Trung trong việc phục hồi kinh tế, xây dựng văn hoá dân tộc
*. Phơng pháp: Nêu vấn đề, thuyết trình, so sánh, trực quan, thảo luận nhóm.
+ Học sinh đọc 1 SGK
NhËn xÐt t×nh h×nh kinh tÕ níc ta sau chiÕn tranh ?
Chiến tranh liên miên kinh tế tàn phai nhân dân đói khổ.
Vua Quang Trung đã có những biên pháp gì để khắc phục ?
+ Chú ý phát triển nông nghiệp bộ phận quan trọng của nền kinh tế nớc ta.
Đẻ phát triển nông nghiệp, Quang Trung đã có những biện pháp gì ?
Tác dụng của chiêu khuyến nông ?
…nhằm giải quyết tình trạng đất bỏ hoang và nạn lu vong…
- HS liên hệ thực tế làm nông nghiêp hiện nay ở các vùng nông thôn
Những chính sách đó mang lại kết qủa nh thế nào?Nhận xét về chính sách phát triển nông nghiệp của Quang Trung ?
…Mùa màng bội thu, đất nớc thái bình, khuyến khích nông dân trở về quê làm ăn, chia ruộng công bằng.
Vua Quang Trung đã làm gì để phát triển công th-
ơng nghiệp ?
…Buôn với nớc ngoài.
+ HS trao đổi nhóm.
Tại sao mở cửa ải thông thơng chợ búa thơng nghiệp phát triển ?
- Lu thông hàng hoá trong nớc, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của nông dân…
Néi dung
1. Phục hồi kinh tế, xây dựng văn hoá dân tộc
a. Nông nghiệp
- Ban hành Chiếu khuyến nông.
- Giảm tô thuế.
b. Công th ơng nghiệp:
- Giảm thuế
- "Mở cửa ải thông thơng chợ búa khiến cho hàng hoá không ngng
đọng, làm lợi cho sự tiêu dùng của d©n".
Quang Trung đã thi hành những biện pháp gì để phát triển văn hoá, giáo dục.
* Học sinh đọc lời Quang Trung SGK 132.
Chiêu lập học nói lên hoài bão gì của Quang Trung ?
(- Bồi dỡng nhân lực, đào tạo nhân tài đóng góp xây dựng đất nớc.
Chữ nôm là chữ chính thức của Nhà nớc.
GV: Trong lịch sử thời phong kiến nớc ta chỉ có triều Hồ và triều Quang Trung là dùng chữ nôm.
Viện sùng chính có vai trò gì ?
+ Dịch sách chữ Hán thành chữ Nôm
+ Viện sùng chính do Nguyễn Thiếp làm viện trởng - quê Nghệ An là sĩ phu nổi tiếng.
Những việc làm của Quang Trung có tác dông g× ?
Hoạt động 2: (17’)
*. Mục tiêu: Các em có những hiểu biết về những việc làm của vua Quang Trung trong thi hành các chính sách quốc phòng, ngoại giao.
*. Phơng pháp: Nêu vấn đề, thuyết trình, so sánh, trực quan, thảo luận nhóm.
Tại sao lĩc này, vua Quang Trung vẫn phaỉ chĩ trọng đến an ninh, quốc phòng ?
Đứng trớc tình hình đó, vua Quang Trung có chủ trơng nh thế nào ?
Để củng cố nền độc lập Quang Trung đã làm gì ? - Dẹp bọn Lê Duy Chỉ ở Cao Bằng
- Tiêu diệt Nguyễn ánh, lấy lại Gia Định.
Kế hoạch lấy lại Gia Định có thực hiện đợc
c. Văn hoá, giáo dục - Ban Chiếu lập học
- Đề cao chữ Nôm
- Lập viện Sùng chính để dịch sách chữ Hán ra chữ Nôm.
- Mở trờng học ở các huyện, xã.
->Kinh tế phục hồi, xã hội ổn định.
2. Chính sách quốc phòng, ngoại giao
* Âm mu của kẻ thù:
- Phía Bắc: Lê Duy chỉ lén lút hoạt
động ở biên giới Việt - Trung.
- Phía Nam: Nguyễn ánh cầu viện t bản Pháp và chiếm lại Gia Định.
* Chủ trơng của Quang Trung:
- Quốc phòng:
+ Thi hành chính sách quân dịch (3
®inh/lÝnh)
+ Củng cố quân đội về mọi mặt - Quân đội gòm: bộ binh, thuỷ binh, kị binh, tợng binh, có nhiều thuyền lớn.- Ngoại giao:
+ Đối với nhà Thanh: mềm dẻo nhng
không ? Vì sao ?
..Giáo viên nhấn mạnh: Kể về sự qua đời của
ông... Đây là tổn thất lớn cho triều đại Tây Sơn và cho đất nớc.
…kế hoạch của ông không thực hiện đợc: Quang Toản kế vị bất lực không đập tan đợc âm mu của Nguyễn ánh.
kiên quyết.
+ Tiêu diệt nội phản.
⇒ 16.9.1792, Quang Trung qua đời.
Các kế hoạch của ông không thực hiện đợc.
V. Tổng kết và h ớng dẫn về nhà
*. Tổng kết: (3’)
- Để phục hồi, p.triển kinh tế, ổn định xh và p.triển văn hoá dân tộc vua Q.Trung đã có nhiều biện pháp tích cực, phù hợp với tinhf hình đất nớc.
- Bài tập: Thống kê những cống hiến của Nguyễn Huệ - Quang Trung cho đất nớc từ năm 1771-1792.
*H ớng dẫn học và soạn bài: (1’)
- Nắm các nội dung đã học và t.hiện bài tập trong vở Bài tập.
- Ôn tập lại các bài 22 - 26 phần lịch sử Việt nam từ thế kỉ XVI đến đầu thế kỉ XVIII ở sbt.
Tiết 60 làm bài tập lịch sử phần chơng V
Ninh Bình, ngày 29 tháng 03 năm 2014 Giám hiệu ký duyệt
………
………
---Ngày lập kế hoạch: 28-03-2014
Ngày thực hiện: 07-04-2014 TiÕt 60
Làm bài tập lịch sử phần chơng V I. Mục tiêu:
1. Kiến thức:
Giúp hs nắm đợc những kiến thức cơ bản có tính khái quát trọng tâm của phần lịch sử Việt nam từ thể kỉ XVI đến đầu thể kỉ XVIII
2. Kĩ năng:
- Rèn luyện cho học sinh kĩ năng tự học, tự rèn, phát huy tính tự chủ, độc lập trong khi học lịch sử
3. Thái độ:
Giúp hs nhận thức quá trình phát triển của lịch sử Việt nam từ thế kỉ XVI đến đầu thế kỉ XVIII.
II. Néi dung:
Làm các bài tập phần chơng V thuộc các bài 22-26 III. Chuẩn bị:
1. Giáo viên:
- Tài liệu liên quan, giáo án, sgk.
- Sách bt, sách bt nâng cao. Bảng phụ.
2. Học sinh:
- Xem lại phần lịch sử Việt Nam từ thế kỉ XVI đến đầu thế kỉ XVIII.
- Làm một số bt cha hoàn thành trong sbt và bt gv ra trong từng tiết dạy.
IV. Tổ chức các hoạt động học tập 1. ổ n định: (1’)
2. Kiểm tra bài cũ: Kết hợp với tiết chữa bài tập.
3. Tiến trình bài học (40’)
*. Đặt vấn đề:
Để củng cố lại kiến thức lịch sử Việt Nam từ thế kỉ XVI đầu thế kỉ XVIII, hôm nay cô và trò chúng ta cúng nhau hoàn thành phần bt trong chơng V.
*. Triển khai bài:
a. Hoạt động 1:
GV hớng dẫn hs xem lại toàn bộ các bài 22 - 26 phần lịch sử Việt nam từ thế kỉ XVI đến
đầu thế kỉ XVIII ở sbt.
b. Hoạt động 2:
GV gọi một số hs lên làm các bài tập: 2 tr63; 3 tr64; 1 tr65; 3 tr68, 5 tr70, 1 tr71...
c. Hoạt động 3:
Thảo luận nhóm (4 nhóm)
Ghi lại các bài tập cha hiểu -> lấy ý kiến của hs -> từng nhóm lên trình bày, nhóm khác bổ sung -> gv kết luận cho hs ghi vào vở bt.
d. Hoạt động 4:
Câu 1 : Trình bày chiến thắng Rạch Gầm- Xoài Mút 1785?
* Nguyên nhân:
Sau nhiều lần thất bại, Nguyễn ánh cầu cứu vua Xiêm . Nhà Xiêm cũng muốn mở rộng lãnh thổ. Giữa năm 1784 quân Xiêm gồm 5 vạn kéo vào Gia Định. Hai vạn quân thuỷ
đổ bộ lên RạchGiá (Kiên Giang), ba vạn quân bộ xuyên qua Chân Lạp tiến vào Cần Thơ . - Trớc sức mạnh của giặc, quân Tây Sơn rút khỏi Gia Định để bảo toàn lực lợng. Chiếm đ- ợc Gia Định quân Xiêm hung hăng kiêu ngạo làm cho nhân dân căm phẫn .
- Tháng 1/ 1785 Nguyễn Huệ đợc lệnh tiến quân vào Gia Định . Nguyễn Huệ đóng đại bản doanh ở Mĩ Tho và chọn khúc sông Tiền từ Rạch Gầm đến Xoài Mút làm trận địa quyết chiến với giặc .
* Diễn biến, kết quả: Sáng ngày 19-1-1785 Nguyễn Huệ dùng mu nhử quân địch vào trận
địa mai phục. Thuỷ quân của ta từ Rạch Gầm – Xoài Mút và cù lao Thới Sơn đồng loạt xông thẳng vào đội hình địch đang xuôi theo dòng nớc. Bị tấn công bất ngờ và mãnh liệt chiến thuyền quân Xiêm tan tác hoặc bị đốt cháy. Quân Xiêm bị tiêu diệt gần hết, còn vài nghìn tên sống sót chạy bộ về nớc. Nguyễn ánh thoát chết chạy sang Xiêm.
* ý nghĩa:
Trận Rạch Gầm – Xoài Mút là một trong những trận thuỷ chiến lớn nhất trong lịch sử chống ngoại xâm của nhân dân ta đập tan âm mu xâm lợc của nhà Xiêm. - Khẳng định sức mạnh của quân Tây Sơn.
Câu 2: Trình bày nguyên nhân, diễn biến, kết quả trận Quang Trung đại phá quân Thanh năm 1789?
*Nguyên nhân:
Do Lờ Chiờu Thống cầu cứu nh Thanh. à Nhân cơ hội đó, cuối năm 1788 nhà Thanh cử Tôn Sĩ Nghị đem 29 vạn quân chia làm 4 đạo tiến vào nớc ta .
* Diễn biến:
- Nhận được tin cấp báo, Nguyễn Huệ lên ngôi hoàng đế lấy hiệu Quang Trung
- Quang Trung kộo quõn ra Bắc. Vừa tiến quân ông vừa tuyển thờm quõn và làm lễ tuyờn thệ.
- Ông mở tiệc khao quân và quyết định tấn công quân Thanh vào dịp Tết Nguyên đán.
- Từ Tam Điệp Quang trung chia quân làm 5 đạo tiến quân.
- Đêm 30 tết, quân ta bí mật vợt sông GiánKhẩu tiêu diệt đồn tiền tiêu.
- Đêm mồng 3 tết, quân ta bí mật vây đồn Hà Hồi (Thờng Tín – Hà Tây ) quân giặc bị
đánh bất ngờ hạ vũ khí đầu hàng.
- Mờ sáng mồng 5 tết, quân ta do Quang Trung trực tiếp chỉ huy tiến đánh đồn Ngọc Hồi (Thanh Trì - Hà Nội ). Đây là đồn quan trọng của địch nên chúng đã bố trí ở đây khoảng 3 vạn quân tinh nhuệ với đồn luỹ kiên cố, xung quanh cắm nhiều chông sắt, chôn nhiều địa lôi, trên mặt thành đặt nhiều đại bác.
Mở dầu trận đánh hơn 100 voi chiến của ta ào ạt tiến vào đồn địch. Tiếp theo là đội quân với những tấm lá chắn tẩm rơm ớt che chở cho bộ binh đi sau . Đến sát đồn địch Quang Trung ra lệnh cho tợng binh, bộ binh đồng loạt xông tới . Quân Thanh chống cự không nổi bỏ chạy toán loạn dày xéo lên nhau mà chết .
- Khi Quang Trung đánh đồn Ngọc Hồi thì đạo quân của đô đốc Long tiến đánh đồn Đống
Đa. Đợc nhân dân giúp sức quân ta giáp chiến, đốt lửa thiêu cháy doanh trại giặc. Tớng giặc là Sầm Nghi Đống khiếp sợ phải thắt cổ tự tử.
- Nghe tin đại bại, Tôn Sĩ Nghị bàng hoàng mất vía, ngựa không kịp đáng yên, ngời không kịp mặc áo giáp vội vã cùng vài võ quan vợt sông Nhị sang Gia Lâm. Bị quân ta mai phục
đón đánh, hắn phải chui lủi theo đờng rừng mới thoát thân chạy về nớc.
- Tra mồng 5 tết , Quang Trung tiến vào Thăng Long,
*. Kết quả:
Quang Trung đó quột sạch gần 30 vạn quõn Thanh ra khỏi bờ cừi. Đất nớc sạch bóng quân thù. Chiến thắng này đã đập tan âm mu xâm lợc của nhà Thanh mở ra thời kì độc lập cho đất nớc. Nó chứng minh một chân lí rằng: Một dân tộc dù nhỏ nhng biết đoàn kết chiến đấu dũng cảm thì có thể đánh thắng những kẻ thù lớn .
Câu 3: Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của phong trào Tây Sơn?
*. Nguyên nhân
- Do ý chí đấu tranh chống bóc lột và tinh thần yêu nước cao đẹp của nhân dân ta.
- Do sự lãnh đạo sáng suốt và tài tình của bộ chỉ huy nghĩa quân và đặc biệt là Quang Trung.
*. Ý nghĩa
- Lật đổ chính quyền phong kiến thối nát: Nguyễn, Trịnh – Lê. Xóa bỏ ranh giới chia cắt đất nước, đặt nền tảng cho sự thống nhất quốc gia.
- Đỏnh tan õm mưu xõm lược của nhà Xiờm, Thanh giữ vững độc lập và lónh thổ của Tổ quốc.
GV ghi một số bài tập năng cao ra bảng phụ -> gọi hs lên làm -> các em khác bổ sung -> gv kÕt luËn.
V. Tổng kết và h ớng dẫn về nhà
*. Tổng kết: (3’)
Khái quát kiến thức đã học
*H ớng dẫn học và soạn bài: (1’) - Hoàn thành tất cả các bt còn lại.
- Tìm hiểu trớc bài 27 và trả lời các câu hỏi sau:
? Nguyến ánh đã làm gì để lập lại chế độ phong kiến tập quyền?
? Những hạn chế trong việc cai trị đất nớc dới triều Nguyễn?
Ninh Bình, ngày 05 tháng 04 năm 2014 Giám hiệu ký duyệt
………
………
---
Ngày lập kế hoạch : 01 - 04 -2014 Ngày thực hiện : 09-04-2014