C. Hoạt động dạy và học
III. Tìm hiểu văn bản
1. Câu chuyện về gơm thần:
a . Long Quân cho mợn gơm.
- Lý do cho mợn gơm
+ Giặc Minh đô hộ làm nhiều điều bạo ngợc.
+ Nghĩa quân Lam Sơn thế lực còn yÕu.
Nghĩa quân Lam Sơn đợc tổ tiên thần linh ủng hộ.
4. Củng cố : 2’- GV hệ thống kiến thức.
- Kể tóm tắt lại truyện - ý nghĩa của truyện.
5. HDH : -2’
- Học thuộc bài Kể tóm tắt lại truyện
Tiết14- Sự tích Hồ Gơm
(Hớng dẫn đọc thêm tiết 2)
A. Mục tiêu cần đạt : 1/ Kiến thức
- HS hiểu nội dung, ý nghĩa của truyện, vẻ đẹp của một số h.ảnh trong truyện.
2/Kü n¨ng
- Kể tóm tắt và phân tích đợc truyện.
3/T t ởng
- Giáo dục h.s lòng tự hào về danh lam thắng cảnh và truyền thống chống giặc ngoại xâm của dân tôc.
B. Chuẩn bị:
- GV: Tranh minh hoạ “Cảnh đoì gơm”.
- Bảng phụ.
- Hs: Bài soạn và SGK.
C. Hoạt động dạy và học.
1. ổn định tổ chức:1’
2. KiÓm tra:5’
H. Hãy kể tóm tắt truyện ST-TT và nêu ý nghĩa của truyện.
H. Sự tích Hồ Gơm phải là văn bản tự sự không? Vì sao?
3. Bài mới:
Hoạt động của thầy và trò TG Nội dung - Hoạt động 2: Đọc và thảo luận chú
thÝch (tiÕp theo)
H.Lỡi gơm x.hiện trong hoàn cảnh nào?
H. Lê Thận là ai? Tại sao Lê Thận ném xuống mấy lần mà thanh gơm vẫn vào lới? (Gơm chủ động tìm
đến lới của Lê Thận...)
H. Khi gặp Lê Lợi, lỡi gơm có biến
đổi gì?
H. Em có suy nghĩ gì về chi tiết này?
H. Lê Lợi đợc chuôi gơm ở đâu? Hãy kể lại s.việc đó?
GV g.thiệu tranh minh họa đợc lỡi và chuôi gơm.
H. Nhận xét về các chi tiết trong
đoạn? Theo em những chi tiết này có ý nghĩa gì?
H. Theo em tại sao đức Long Quân không đa luôn thanh gơm cho Lê Lợi
15’ b. Lê Lợi nhận gơm.
*.Hoàn cảnh nhận gơm:
+ Lê Thận đợc lỡi gơm khi thả lới đánh cá .+ Gặp Lê Lợi lỡi gơm sáng rực.
Chi tiết Kì lạ báo trớc về sự kì diệu của thanh gơm.
Lê Lợi là ngời đợc Đức Long Quân tin tởng cho mợn gơm để lãnh đạo ND
đánh đuổi giặc thù.
*. Hoàn cảnh nhận chuôi gơm:
+ Lê Lợi nhặt đợc chuôi gơm trong rừng, có ánh sáng lạ, tra gơm vào chuôi vừa nh in có gơm đánh đâu thắng đấy.
Các chi tiết thực, ảo đan xen (câu chuyện hấp dẫn).
Thể hiện khả năng cứu nớc ở khắp nơi, biểu tợng của sức mạnh đoàn kết chống giặc ngoại xâm, sức mạnh của chính nghĩa.
mà lại cho mợn gơm khá phức tạp nh vậy? í nghĩa của từng chi tiết ấy?
(- Làm cho câu chuyện thêm hấp dẫn. -Gơm dới nớc, chuôi trên rừng-> Khắp nơi từ miền sông nớc
đến rừng núi đều đánh giặc cứu nớc.
- Chuôi lắp vào lỡi vừa nh in: Sự ăn ý, đồng lòng của ND...)
H. Khi gặp Lê Lợi Gơm sáng ngời hai chữ “Thuận Thiên”. Vậy hai chữ
đó có ý nghĩa gì?
(Thuận Thiên: Hợp lẽ trời -> Cuộc khởi nghĩa đã hội đủ các yếu tố:
Thiên thời- Địa lợi- Nhân hoà.
H. Long Quân đòi Gơm trong hoàn cảnh nào?
- GV treo tranh Lê Lợi cỡi thuyền rồng...
H. Em có n.xét gì về h.ảnh “Lê Lợi cỡi thuyền Rồng quanh hồ Tả
Vọng” ?
(Thể hiện c.sống thanh bình tơi vui chốn kinh kỳ, thể hiện sự thịnh vợng của triều đại Phong Kiến thời Lê.) H. Địa điểm mợn gơm và trả gơm có cùng một chỗ không? Tại sao lại nh vậy? í nghĩa của chi tiết này?
- HS thảo luận nhóm bàn (2 phút).
(Nơi mở đầu cuộc KN ở Lam Sơn- quê hơng Lê Lợi.Trả gơm ở hồ Tả
Vọng- Thủ đô, trung tâm chính trị văn hoá của cả nớc, để mở ra một thời kì mới- thời kí hoà bình dựng x©y...)
GV : Lsử 4000 năm của d.tộc ta cho thấy. DTộc ta luôn có thiện chí hoà bình, luôn phải chống x.lợc nớc khác
thể hiện ớc nguyện hoà bình.
H. Khi gơm biến mất,có hiện tợng g×?
(A.sáng le lói) đó là a.sáng hào quang, T. Lợi còn lu mãi- đó là niềm tự hào về t/lợi của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.
H. Theo em hình tợng thần Kim Qui trong truyền thuyết có ý nghĩa gì?
(Một vị phúc thần- từng giúp An D-
ơng Vơng xây thành cổ loa, nay giúp vua và dân Đại Việt. Rùa vàng tợng
10
- Đề cao vai trò minh chủ, chủ tớng Lê Lợi.
c. Long Quân đòi g ơm báu:
+ ChiÕn tranh kÕt thóc.
+ Lê Lợi lên ngôi vua dời đô về T.Long dạo thuyền quanh hồ Tả Vọng.
+ Long Quân sai Rùa vàng lên đòi gơm.
- Đất nớc thanh bình, đáp ứng nguyện vọng của Long Quân.
trng cho sức mạnh và sự sáng suốt của ND trong lịch sử dựng nớc và giữ
níc.)
H. ý nghĩa của truyện?
- HS thảo luận nhóm bàn.
- GV đa ra bảng phụ ý nghĩa của truyện.
(- Có sự hoà hợp tuyệt đối: Trên là
Đức long Quân- ý trời, tổ tiên, hồn thiêng dân tộc, dới là Lê Thận-H/ảnh nghĩa quân . + Thanh gơm là thanh gơm công lí, thanh gơm chính nghĩa...
TLiệu tham khảo NV nâng cao-42).
H. Trong truyện có những chi tiết nào kì ảo? Chi tiết nào gắn với lịch sử? ý nghĩa của truyện?
.Hoạt động 3:Tổng kết rút ra ghi nhớHoạt động 4: Hớng dẫn luyện tập - Đọc bài tập 4 X.định yêu cầu.
1 h.sinh nhắc lại định nghĩa. (Sgk- 7) 5’
10’
2. ý nghĩa của truyện:
- Ca ngợi cuộc chiến tranh ND chống giặc ngoại xâm.
- Đề cao vai trò của Lê Lợi trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.
- Giải thích nguồn gốc Hồ Gơm.