3. THỰC TRẠNG CÁC KĨ NĂNG ĐỌC BAN ĐẦU CỦA HỌC SINH
3.8. Nghe hiểu đoạn văn
Nghe hiểu đòi hỏi người đọc phải có kĩ năng xử lí thông tin ngôn ngữ nghe được. Đánh giá kĩ năng nghe hiểu có vai trò quan trọng vì cách thức tiếp cận, xử lí và trả lời câu hỏi nghe được khác với các thao tác đòi hỏi khi người đọc đọc văn bản. Các nghiên cứu đọc đã chứng minh rằng kĩ năng nghe hiểu và kĩ năng đọc hiểu có quan hệ qua lại mật thiết với nhau, góp phần thúc đẩy nhau cùng phát triển. Kết quả nghe hiểu kém có thể do người nghe có vốn từ chưa phong phú. Ở phần này, khảo sát viên đọc to 2 lần một đoạn văn dài 46 tiếng cho HS lớp 1 và 72 tiếng cho HS lớp 3 và lần lượt hỏi 6 câu hỏi. Câu trả lời của các em được đánh giá đúng, sai, hoặc không có câu trả lời. Kết quả được trình bày trong các Bảng 41-45.
45
Bảng 41: Số câu trả lời đúng theo lớp và giới tính
Trung bình Độ lệch chuẩn T test Lớp
Nam Nữ Tổng Nam Nữ Tổng 1 3.0 2.9 3.0 2.0 2.0 2.0 0.4 3 4.8 4.9 4.8 1.1 1.1 1.1 0.77
Bảng 42: Số câu trả lời đúng theo lớp và thành phần dân tộc
Lớp 1 Lớp 3
Dân tộc
TB Độ lệch chuẩn TB Độ lệch chuẩn
Kinh 3.8 1.8 4.8 1.2 Mông 2.1 1.8 5.1 1.2 Ja-rai 0.9 1.5 4.5 1.3 Thái 2.6 2.0 4.9 1.0 Dân tộc khác 2.8 2.0 4.8 1.1
Tổng 3.0 2.0 4.8 1.1
T tests 0 0.3
Bảng 43: Trung bình số câu trả lời đúng theo lớp và điều kiện kinh tế gia đình Trung bình Độ lệch chuẩn
Lớp
Khá giả Trung bình
Khó khăn
Khá giả Trung bình
Khó khăn
T test
1 3.3 3.0 2.4 1.9 2.0 2.0 0 3 4.7 4.9 4.8 1.3 1.0 1.2 0.172
Bảng 44: Số câu trả lời đúng theo lớp và loại hình trường a. Trường SEQAP và trường không tham gia SEQAP
Trường SEQAP Trường không SEQAP Lớp
TB Độ lêch chuẩn
TB Độ lệch chuẩn
Tổng T test
1 3.1 2.0 2.9 2.0 3.0 0.28 3 4.9 1.1 4.8 1.1 4.8 0.19 b. Lớp 3 ở trường VNEN và trường không tham gia VNEN
Trường VNEN Trường không VNEN TB Độ lêch
chuẩn
TB Độ lệch chuẩn
Tổng T test 4.9 1.1 4.8 1.1 4.8 0.54
46
Bảng 45: Trung bình số câu trả lời đúng theo lớp và tỉnh
Lớp 1 Lớp 3
Tỉnh
TB Độ lệch chuẩn TB Độ lệch chuẩn
Điện Biên 3.3 1.8 5.1 0.8
Nghệ An 2.4 2.0 4.8 1.1 Gia Lai 3.3 2.0 4.6 1.3 Vĩnh Long 3.5 1.9 5.0 1.1
Tổng 3.0 2.0 4.8 1.1
T tests 0 0.03
Các kết quả cho phép rút ra những kết luận sau đây:
- Theo lớp học: Trong 6 câu hỏi, HS lớp 1 trung bình trả lời đúng 3 câu và HS lớp 3 trung bình trả lời đúng 4.8 câu. Điều đáng lưu ý là cả ở phần đọc hiểu và phần nghe hiểu, không có sự khác biệt đáng kể về tỉ lệ sai giữa các câu hỏi.
Có thể thấy là HS lớp 3 đã có kĩ năng nghe hiểu tốt hơn HS lớp 1, và kết quả nghe hiểu có vẻ cao hơn kết quả đọc hiểu ở cả hai khối lớp. Tuy nhiên, cũng như kết quả đọc hiểu, kết quả nghe hiểu như thế chưa thể nói là cao.
- Theo giới tính của HS: Không có sự khác biệt đáng kể nào giữa các nhóm giới, ở cả lớp 1 và lớp 3.
- Theo thành phần dân tộc: Có sự khác biệt đáng kể giữa kết quả nghe hiểu của HS lớp 1 thuộc các nhóm dân tộc khác nhau. HS người Kinh có kết quả nghe hiểu cao nhất (3.8 câu đúng). Các em HS dân tộc thiểu số có kết quả nghe hiểu rất thấp, đặc biệt HS người Ja-rai (đúng 0.9 câu) và HS người Mông (đúng 2.1 câu). Ở lớp 3, sự khác biệt đã được xóa nhòa. Các em HS người Mông đã vươn lên đứng đầu với trung bình trả lời đúng 5.1 câu (trong khi các em HS người Kinh trung bình chỉ trả lời đúng 4.8 và HS người Thái trả lời đúng 4.9 câu). HS người Ja-rai cũng có những tiến bộ đáng kể với số câu trung bình trả lời đúng là 4.5, gần đạt trung bình của toàn mẫu (4.8 câu).
47
- Theo điều kiện kinh tế gia đình: Có sự khác biệt đáng kể giữa kết quả nghe hiểu của các em HS lớp 1 thuộc các gia đình có điều kiện kinh tế khác nhau. HS thuộc các gia đình khá giả có kết quả nghe hiểu tốt hơn HS thuộc các gia đình khó khăn. Ở lớp 3, sự khác biệt này đã không còn.
- Theo tỉnh: Có sự khác biệt giữa kết quả nghe hiểu của HS ở các tỉnh khác nhau ở cả lớp 1 và lớp 3. HS lớp 1 ở Nghệ An có kết quả nghe hiểu thấp nhất và thấp hơn kết quả trung bình của toàn mẫu. Tuy nhiên, ở lớp 3, HS ở Nghệ An đã có kết quả bằng trung bình của toàn mẫu.