Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Sư phạm Hà Nội TRNG I HC S PHM H NI KHOA NG VN ******** TRN TH NGUYT TH GII NHN VT TRONG TIU THUYT MI L MT ấM CA H ANH THI KHểA LUN TT NGHIP I HC Chuyờn ngnh: Lớ lun hc Ngi hng dn khoa hc TS Nguyn Th Kiu Anh H NI 2010 Trần Thị Nguyệt K32C - Ngữ Văn Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Khoá luận tốt nghiệp LI CM N ti khoỏ lun tt nghip i hc: Th gii nhõn vt tiu thuyt Mi l mt ờm ca H Anh Thỏi c hon thnh di s hng dn tn tỡnh ca cụ giỏo Nguyn Th Kiu Anh Tụi xin gi ti cụ li cm n sõu sc nht Tụi cng xin c by t lũng cm n chõn thnh ti cỏc thy cụ Khoa Ng vn, t Lớ lun hc, cỏc bn nhúm ó giỳp tụi hon thnh khoỏ lun ny Tụi xin chõn thnh cm n! H Ni, thỏng 05 nm 2010 Tỏc gi khoỏ lun Trn Th Nguyt Trần Thị Nguyệt K32C - Ngữ Văn Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Sư phạm Hà Nội LI CAM OAN ti khoỏ lun tt nghip i hc: Th gii nhõn vt tiu thuyt Mi l mt ờm ca H Anh Thỏi c hon thnh di s hng dn ca cụ giỏo Nguyn Th Kiu Anh Tụi xin cam oan: - õy l kt qu nghiờn cu tỡm tũi ca riờng tỏc gi - ti khụng trựng vi kt qu ca bt c tỏc gi no khỏc Nu sai, tụi xin hon ton chu trỏch nhim H Ni, thỏng 05 nm 2010 Tỏc gi khoỏ lun Trn Th Nguyt Trần Thị Nguyệt K32C - Ngữ Văn Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Sư phạm Hà Nội MC LC M U 1 Lớ chn ti Lch s Mc ớch nghiờn cu Nhim v nghiờn cu i tng, phm vi nghiờn cu Phng phỏp nghiờn cu úng gúp ca khúa lun B cc ca khoỏ lun NI DUNG Chng 1: Quan nim ngh thut v ngi tiu thuyt Mi l mt ờm ca H Anh Thỏi 1.1 Khỏi nim quan nim ngh thut v ngi 1.2 Vi nột v s ng quan nim ngh thut v ngi tiu thuyt Vit Nam sau 1986 1.3 Quan nim ngh thut v ngi ca H Anh Thỏi tiu thuyt Mi l mt ờm 13 1.3.1 Con ngi a din 13 1.3.2 Con ngi ca lut nhõn qu 14 1.3.3 Con ngi bn nng 15 1.3.4 Con ngi tha hoỏ 16 Chng 2: Th gii nhõn vt tiu thuyt Mi l mt ờm ca H Anh Thỏi 18 2.1 Khỏi nim nhõn vt v th gii nhõn vt 18 2.1.1 Khỏi nim nhõn vt 18 Trần Thị Nguyệt K32C - Ngữ Văn Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2.1.2 Khỏi nim th gii nhõn vt 21 2.2 Th gii nhõn vt tiu thuyt Mi l mt ờm ca H Anh Thỏi 22 2.2.1 Nhõn vt nghch d 22 2.2.2 Nhõn vt lng din, a din 32 Chng 3: Ngh thut xõy dng nhõn vt tiu thuyt Mi l mt ờm ca H Anh Thỏi 41 3.1 Cỏch t tờn nhõn vt 41 3.2 Xõy dng nhõn vt qua tỡnh 44 3.3 Xõy dng nhõn vt qua chi tit gi bn cht 47 3.4 Bỳt phỏp tro lng, giu nhi 48 KT LUN 52 TI LIU THAM KHO 55 Trần Thị Nguyệt K32C - Ngữ Văn Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Khoá luận tốt nghiệp M U Lớ chn ti 1.1 H Anh Thỏi sinh nm 1960 ti H Ni, nguyờn quỏn Ngh An ễng theo hc bc i hc ngnh Quan h quc t Hin nay, ụng l tin s ngnh húa phng ụng, cụng tỏc ti B ngoi giao Vit Nam Trong ngh vit vn, ụng l mt cõy bỳt cú sc vit di do, cú phong cỏch vit c ỏo 1.2 Nhng trang vit ca H Anh Thỏi ó n vi bn c t nhng nm 80 ca th k trc Ngy ú, cỏch vit ca ụng tht tr tỡnh, sõu lng khụng gõy shock, khụng n o Theo thi gian, H Anh Thỏi tht s gõy xụn xao d lun vi T s 265 ngy, Bn li vo nh ci, Cừi ngi rung chuụng tn th, Mi l mt ờm v mi õy nht l cun tiu thuyt v n c pht, nng Savitri v tụi c gi thy H Anh Thỏi sc so hn, chõm bim, giu nhi cng sõu cay hn ễng ó cú nhng bt phỏ trờn hnh trỡnh ngh thut, to nhng hiu qu ngh thut rt ỏng ghi nhn tỏc phm ca mỡnh Ni tip nhng thnh cụng, n nm 2006 va qua, tiu thuyt Mi l mt ờm ca H Anh Thỏi ó xut hin trờn n ng i nh mt hin tng c ỏo ca tiu thuyt Vit Nam nhng nm gn õy Nhng tỏc phm mi õy ca H Anh Thỏi núi chung v tiu thuyt Mi l mt ờm núi riờng ó gõy c ting vang, em li nhiu cỏi mi m, nhiu ỏng suy ngm i vi ngi c Cú khỏ nhiu bi vit v tiu thuyt ny cỏc phng din khỏc v nhng mc khỏc Nhng phn ln cỏc bi vit ny ch xut hin trờn bỏo hoc trờn mt s trang Web v cú rt nhiu cũn b ng Chớnh vỡ lớ trờn, chỳng tụi chn ti Th gii nhõn vt tiu thuyt Mi l mt ờm ca H Anh Thỏi Trần Thị Nguyệt K32C - Ngữ Văn Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Sư phạm Hà Nội cho khoỏ lun tt nghip i hc ca mỡnh vi hy vng s gúp mt ting núi nh vic khng nh nhng thnh cụng sỏng tỏc ca nh H Anh Thỏi Lch s Qua kho sỏt, tỡm hiu chỳng tụi thy ó cú mt s bi vit v tiu thuyt Mi l mt ờm ca H Anh Thỏi: - Trờn bỏo Thanh niờn (11/4/2006), Sụng Thng bi vit Ng nghiờng trn th cú nhn nh: Theo dừi H Anh Thỏi by cú th xp Mi l mt ờm vo dũng Hu n ca tỏc gi ny Khụng hin hũa nh nhng cõu chuyn húa vin x na, tỏc gi dng cm - phi dựng ch dng cm- nhy thng vo nhng ngn ngang ca i sng hụm S cú nhiu i tng ch c mt ln ri khụng dỏm c H Anh Thỏi na! Nhng c gi ang ngy cng tỡm n H Anh Thỏi nhiu hn, lp c gi hiu tỏc gi Sau tiu thuyt nhiu d lun Cừi ngi rung chuụng tn th cỏch õy ụi nm, Mi l mt ờm khụng ph lũng bn c. [16] - Trong bi vit Ting ci trờn tng trang trờn bỏo Tin tc cui tun (6/4/2006), tỏc gi T N cú ỏnh giỏ v Mi l mt ờm nh sau: Mt cun tiu thuyt hn 300 trang vi cỏch vit hi hc, trn y chi tit Carnaval, khin nú tr thnh cun sỏch c yờu thớch nht thỏng 2006 Khụng l lm gỡ li vit ca nh H Anh Thỏi, nhng bn c vp t bt ng ny sang bt ng khỏc Mt cun tiu thuyt cha nhiu thụng tin xó hi lm bn c ngp th. [10] - Tỏc gi Bo Hõn vi bi vit Thụng ip t s phn mng manh: Nhng nm tr li õy, nh H Anh Thỏi ang gõy mt hin tng thỳ v trờn n Vit Nam bng nhng a tinh thn c lit vo hng best-seller nh: Tri cỏ su, Bn ụ sin, Cừi ngi rung chuụng tn th, Trần Thị Nguyệt K32C - Ngữ Văn Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Sư phạm Hà Nội v mi õy nht l cun Mi l mt ờm - tiu thuyt c xem l t chớn nht ca nh y cỏ tớnh gc x Ngh ny. [4] Qua nhng ý kin trờn, chỳng tụi nhn thy, dự ng di gúc no, cỏc nh nghiờn cu cng i n khng nh ti nng, s c ỏo ca nh H Anh Thỏi mt s tỏc phm ni lờn gn õy núi chung v tiu thuyt Mi l mt ờm núi riờng V qua ú chỳng tụi nhn thy cha cú mt cụng trỡnh nghiờn cu no bn sõu v ti Th gii nhõn vt tiu thuyt Mi l mt ờm ca H Anh Thỏi Vỡ th chỳng tụi chn ti ny cho khoỏ lun tt nghip i hc ca mỡnh Mc ớch nghiờn cu Vi khúa lun ny, mc ớch nghiờn cu ca ngi vit l mong mun úng gúp mt phn no ú vo vic tỡm hiu, khỏm phỏ th gii nhõn vt cng nh ngh thut xõy dng nhõn vt c ỏo, hp dn tiu thuyt Mi l mt ờm ca H Anh Thỏi mt cỏch c th hn, sõu sc hn Nhim v nghiờn cu Nhim v nghiờn cu ca khúa lun l ch cỏc loi nhõn vt v ngh thut xõy dng nhõn vt tiu thuyt Mi l mt ờm ca H Anh Thỏi ba mt: Cỏch t tờn nhõn vt; xõy dng nhõn vt qua tỡnh hung; xõy dng nhõn vt qua chi tit gi bn cht; bỳt phỏp tro lng, giu nhi i tng, phm vi nghiờn cu 5.1 i tng nghiờn cu Th gii nhõn vt tiu thuyt Mi l mt ờm ca H Anh Thỏi 5.2 Phm vi nghiờn cu Nghiờn cu ti ny, chỳng tụi ch trng kho sỏt tiu thuyt Mi l mt ờm ca H Anh Thỏi Trần Thị Nguyệt K32C - Ngữ Văn Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Khoá luận tốt nghiệp Phng phỏp nghiờn cu - Phng phỏp h thng tng hp - Phng phỏp phõn tớch h thng - Phng phỏp nghiờn cu lch s - Phng phỏp phõn loi thng kờ - Phng phỏp so sỏnh h thng úng gúp ca khúa lun V mt lý lun, vi khúa lun ny, ngi vit s lm ni bt nột c sc v th gii nhõn vt v ngh thut xõy dng nhõn vt tiu thuyt Mi l mt ờm ca H Anh Thỏi ng thi khúa lun s khng nh thờm s ỳng n, tin cy ca ng nghiờn cu hc ng i V mt thc tin, vi ti ny, ngi vit mun tỡm hiu nhng úng gúp ca H Anh Thỏi s tỡm tũi, khỏm phỏ v cỏch tõn ca hc Vit Nam hin Thụng qua ú, gúp phn khng nh ti nng v v trớ ca H Anh Thỏi nn hc mi ng thi, khoỏ lun cng s giỳp bn c cú nhng kin gii sõu sc, xỏc ỏng v nh y cỏ tớnh, sỏng to ny B cc ca khúa lun Ngoi phn m u, phn kt lun v phn th mc tham kho, khúa lun c trin khai thnh ba chng chớnh nh sau: Chng 1: Quan nim ngh thut v ngi tiu thuyt Mi l mt ờm ca H Anh Thỏi Chng 2: Th gii nhõn vt tiu thuyt Mi l mt ờm ca H Anh Thỏi Chng 3: Ngh thut xõy dng nhõn vt tiu thuyt Mi l mt ờm ca H Anh Thỏi Trần Thị Nguyệt K32C - Ngữ Văn Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Khoá luận tốt nghiệp NI DUNG CHNG QUAN NIM NGH THUT V CON NGI TRONG TIU THUYT MI L MT ấM CA H ANH THI 1.1 Khỏi nim quan nim ngh thut v ngi Theo T in thut ng hc ca nhúm tỏc gi Lờ Bỏ Hỏn, Trn ỡnh S, Nguyn Khc Phi ng ch biờn thỡ quan nim ngh thut l: nguyờn tc ct ngha th gii v ngi cú ca hỡnh thc ngh thut, m bo cho nú kh nng th hin i sng vi mt chiu sõu no ú [3; 273] Quan nim ngh thut th hin cỏi gii hn ti a cỏch hiu th gii v ngi ca mt h thng ngh thut th hin kh nng, phm vi, mc chim lnh i sng ca nú Quan nim ngh thut v th gii v ngi th hin im nhỡn ngh thut, ch cm nhn i sng c hiu nh nhng hng s tõm lý ca ch th, kiu nhõn vt v bin c m tỏc phm cung cp, cỏch x lý cỏc bin c v quan h nhõn vt Quan nim ngh thut ca hc cú liờn h mt thit vi quan nim v th gii v ngi v mt trit hc, khoa hc, tụn giỏo, o c, chớnh tr cú ca thi a mỡnh Nhng c thự ca mỡnh m quan nim ngh thut cú nhng th hin v bc l riờng Quan nim ngh thut l hỡnh thc bờn ca s chim lnh i sng, l h quy chiu n chỡm hỡnh thc ngh thut, nú gn vi cỏc Trần Thị Nguyệt 10 K32C - Ngữ Văn Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Kiu t tờn rt xu cho nhõn vt hay gi tờn nhõn vt nh nhng ký hiu bng cỏc c im ni bt, trc H Anh Thỏi ó cú ngi lm Trc õy ó cú nhng Tuýpphn, Hong Hụn, Vn Minh, S ca V Trng Phng; nhng Chớ Phốo, Th N, Lang Rn, Trch Vn onh, ca Nam Cao; y u l nhng cỏi tờn cú u th hin quan nim ngh thut v ngi ca nh Nhng n vi H Anh Thỏi thỡ nú tr nờn ph bin hn, tr thnh mt h thng v c tỏc gi dựng nh mt th phỏp ngh thut khỏ quan trng, th hin ý ngh thut Trong tiu thuyt Mi l mt ờm, H Anh Thỏi ó khụng ngn ngi trao cho nhõn vt ca mỡnh nhng cỏi tờn nh nhng ký hiu ly t c im v ngh nghip, chc v, ngoi hỡnh, s thớch, ca cỏc nhõn vt ny ú l ho s Chui Ht, b M, cụ M Khụ (ngi n b), giỏo s Mt (Xớ), giỏo s Hai (Kho), V cu tinh snh iu, ụng Vớp, thng Cỏ, b Chớn Yn (Cỏ Voi), Madam, hay nhng cỏi tờn khụng tờn nh: ngi n ụng, ngi n b, B m, Trong nhng truyn ngn gn õy ca anh nh: T s 265 ngy v Bn li vo nh ci, ta cng bt gp nhng cỏi tờn kiu nh vy, no l Chớn Triu, Ba Triu, Hai Triu v Búng R truyn ngn cựng tờn; no l Th Non, Bch Ct Tinh (Bói tm); no l S Mt, S Hai, S Ba, S Bn (T khai visa); no l Dm Bụng, Xỳc Xớch, Sõm Banh (Vn tin vo chuyn thn tiờn); no l Dờ Tụ, A, Bờ, Xờ (Cõy hong lan hoỏ thnh cõy si); no l Cỏ Su 1, Cỏ Su (Tri cỏ su), Nhng cỏi tờn cú v khụng hp vi quỏn ca ngi Vit ta nhng chỳng li cú ý ngha th hin dng ý ca tỏc gi xõy dng nhõn vt Nú nhn mnh nhng nột tớnh cỏch khỏc thng ca cỏc nhõn vt ang i din cho loi ngi xó hi Qua chỳng, ngi c cú cỏi nhỡn sõu sc hn v mt b phn ngi Vit Nam ang b bin cht, sng mt chun, tha hoỏ xó hi thi m ca Hai giỏo s Kho v Xớ (cũn gi l giỏo s Mt v Hai) i din cho nhng nột Trần Thị Nguyệt 47 K32C - Ngữ Văn Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Sư phạm Hà Nội nghch d ca gii trớ thc Mi l mt ờm Tờn hai ụng giỏo s ny lỳc no cng gn lin vi nh cp bi trựng lm nờn nhng giai thoi nc ci kiu nh: Cú ln giỏo s Xớ n gi giỏo s Kho i hp t xut Khụng gp, ụng Xớ ly phn trng vit lờn ca nh ụng Kho mt li nhn: Kho thõn n nh Xớ hp Nh mang theo giy () Ton t s hp nh Xớ lỳc gi [14; 204] Khụng khỏc, chớnh nhõn vt ny ó t lt trn mỡnh trc thiờn h bng tờn mỡnh Cũn mt cỏi tờn na cng gõy n tng khụng kộm, ú l ho s Chui Ht (hoc ho s Trng Cõy Chui) S d nhõn vt ny cú cỏi tờn c bit v gi hỡnh nh nh vy l vỡ nú gn vi s thớch nghch d ca Trong mt gúc nh gó chng u xung t, hai chõn dui thng lờn tri, thõn ngi búng nhy, trng lụm lp nh thõn chui Tt nhiờn chui ht ch hoa quóng lng chng tri [14; 22] Vi s thớch quỏi d nh vy thỡ cỏi tờn ú khụng ch phự hp vi nhõn vt m cũn to nờn n tng mnh i vi bn c, gi m v bn cht ngi ca nhõn vt, Nhỡn chung tờn ca nhng nhõn vt kiu ny u cú kh nng t biu hin rt cao Bờn cnh cũn l nhng cỏi tờn nh Maam - Phu nhõn ca mt quan chc cp cao, ụng Vớp - Mt nhõn vt ch mi nghe tờn ó bit th lc th no [14; 12] ú cũn l cỏi tờn ca nhõn vt V cu tinh snh iu - thng hng xúm Trong lỳc ngi n ụng v ngi n b b nht, thc phm khụng cũn na, khụng cú cỏch no c gii thoỏt thỡ thng hng xúm xut hin ban cụng bờn cnh nh mt v cu tinh Nú lng l cung cp nhng th m hai ngi yờu cu, c bit l tho thun cui cựng, tho thun quan trng nht - gii phúng cho hai ngi mt cỏch an ton, mt ú l mt thng V mt mi lm tui Cỏi u xt gụm snh iu tui mi tỏm Túc nhum vng vut gụm tua ta dng ngc nh inh guc Cỏi huýt sỏo lc cc tui Trần Thị Nguyệt 48 K32C - Ngữ Văn Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hai mi. [14; 224] Vi nhng c im, hnh ng nh vy thỡ cỏi tờn V cu tinh snh iu m H Anh Thỏi ó dnh cho nhõn vt ny l rt chun, rt n tng, núi lờn ỳng bn cht ca i tng Nh vt, tờn gi cú v tru tng nhng t hiu qu khụng h thua kộm vic khc ho nhõn vt qua ngoi hỡnh hay qua ngụn ng Kh nng t biu hin ca nhng cỏi tờn ny rt cao, ngi c ó cú th hỡnh dung c bn cht, c im ni bt v tớnh cỏch, li sng m cha cn i sõu vo chi tit hay hnh ng ca nhõn vt H Anh Thỏi ó cú dng ý xõy dng nhõn vt cú tớnh cht i din cho mt loi ngi no y xó hi, cú sc khỏi quỏt rt ln Dng nh anh mun xoỏ nho cỏ tớnh ca tng nhõn vt, cỏ nhõn c th ch c tớnh chung ca mt loi ngi xó hi T ú nh dn ngi c i ti nhn thc v cuc sng õy l mt th phỏp c a c anh s dng thnh cụng ú l nhng ngi sng thiu bn sc, d ho tan, sng hi ht, nht nht, th hin s nh nhng lai ca i sng hin i Cỏch gi tờn nhõn vt kiu ny cú tỏc ng ln bi nú thc s ó ng chm n nhiu ngi xó hi, n nhiu ngi c vỡ cú th thy búng dỏng ca mỡnh ú Vi tm bao quỏt rng v i sng, vi kiu gi tờn nhõn vt c ỏo ó em li n tng sõu sc i vi bn c, H Anh Thỏi l mt nh y trỏch nhim vi cuc i 3.2 Xõy dng nhõn vt qua tỡnh Trc ht ta cn hiu th no l tỡnh Tỡnh l s din bin ca tỡnh hỡnh, v mt cn phi i phú [11; 1236] Nguyn Minh Chõu thỡ cho rng: Tỡnh l cỏi tỡnh th xy truyn, l mt khonh khc m ú s sng hin lờn rt m c, l khonh khc cha ng c mt i ngi. [7; 122] Tỡnh cũn c hiu l mi quan h c bit gia nhõn vt ny vi nhõn vt khỏc, gia nhõn vt vi hon cnh v mụi trng sng Trần Thị Nguyệt 49 K32C - Ngữ Văn Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Nh vy, tỡnh l cỏi tỡnh th xy truyn, nú nh mt ng lc thỳc y din bin ca cõu chuyn Nú gúp phn lm sỏng t v th hin sõu sc ch , t tng ca tỏc phm ng thi qua tỡnh hung, nhõn vt xut hin, bc l rừ tõm trng, tớnh cỏch, bn cht hay thõn phn ca mỡnh Cú nhiu loi tỡnh c cỏc nh s dng sỏng tỏc Vi mi nh li th hin cỏ tớnh, s sỏng to ca mỡnh vic xõy dng tỡnh truyn Tỡnh truyn cú c sc, c ỏo cũn tu thuc vo ti nng ca mi ngh s Vi H Anh Thỏi, tỡnh truyn cỏc sỏng tỏc c anh xõy dng rt phong phỳ v c ỏo ú l tỡnh i thng c anh s dng nhiu cỏc truyn ngn Nú giỳp nh phn ỏnh c mt hin thc ngn ngang, b bn ca cuc sng, cng nh phỏc ho thnh cụng chõn dung ca nhiu kiu ngi xó hi hin ti ú cũn l tỡnh tng phn cú hai truyn T s 265 ngy v Bn li vo nh ci Bờn cnh ú cũn cú nhng tỡnh lun Nh a tỡnh ú bn lun, ỏnh giỏ v mt no ú ca cuc sng Tỡnh lun xut hin nhiu truyn ngn nh: Mnh v ca n ụng, Thi nhõn, n kin, Ln ranh gii, n mun, Kip ngi i qua, Trong tiu thuyt: Ngi n b trờn o, Trong sng hng hin ra, Cừi ngi rung chuụng tn th, cũn cú kiu tỡnh gi tng Cũn tiu thuyt Mi l mt ờm bt u bng tỡnh hung: Cú mt ngi n ụng v mt ngi n b b nht mt cn h trờn tng sỏu sut mi mt ngy ờm Mi l mt ờm V mi l mt ngy. [14; 7] ú l hai ngi na bn na tỡnh thi tr, ỳng õy l mt tỡnh bn khỏ l lựng [14; 8] Ri h xa nhau, mi ngi cú mt gia ỡnh riờng ca mỡnh Hn mi nm mi gp li v ln u tiờn h mun trao thõn cho [14; Trần Thị Nguyệt 50 K32C - Ngữ Văn Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 8] Nhng h l nhng ngi cú v th xó hi nờn cn cú mt ni mt lm chuyn y V h ngh n vic mn cn h chung c cht lng cao ca mt ngi bn c thõn - ho s Chui Ht trỏnh b m cn h bờn cnh sang quy phỏ, anh bn ho s tt bng ó khoỏ ca t bờn ngoi lm nh i vng, hn chiu t v s gii phúng cho hai ng i, hai ng i vui v nhộ [14; 8] Nhng i luụn Trong tỡnh b nht, khụng th thoỏt ngoi li chng cũn cỏi gỡ n, xanh mt, khụng k cho nghe chuyn mỡnh, chuyn ngi, chuyn i, thỡ ngi n ụng v ngi n b cũn bit lm gỡ ngoi vic ỏi tỡnh m h ch nh lm cú mt ngy, tr n tỡnh xa Ch cú mt tỡnh tr trờu y m c mt khụng gian xó hi rng ln ó m theo nhng tri nghim quỏ kh ca nhõn vt ngi n ụng, ngi n b Qua nhng cõu chuyn h k, hng lot cỏc nhõn vt khỏc xut hin - i din ca mi loi ngi, hng ngi xó hi hin i ú l nhng nhõn vt nh ho s Chui Ht, b m, cụ bn thõn, ụng Vớp, thng hng xúm (V cu tinh snh iu), thng Cỏ, Maam, Bng tỡnh b nht, tỏc gi Mi l mt ờm ó phanh phui nhng cỏi l khụng cú quyn tn ti song li nghim nhiờn ang tn ti cuc sng Mt khỏc, nh cng buc ngi c phi nhn thc mt s tht: Cuc sng hin ti u ngn ngang, cỏc giỏ tr cn phi c nhỡn nhn li v cú mt trt t tng i s phi mt khụng ớt thi gian v n lc cho nú. [9] Bng tỡnh b nht (mt cỏch tỡnh nguyn), cỏc nhõn vt t t xut hin mt cỏch giỏn tip vi tt c nhng c im tiờu biu nht õy cng l dp cho hai nhõn vt b nht t nhỡn li chớnh mỡnh, ngi mỡnh Bng cỏch to tỡnh nhõn vt xut hin nh vy l rt sỏng to, to nờn s khỏch quan, ngi c t chiờm nghim v cuc i Trần Thị Nguyệt 51 K32C - Ngữ Văn Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 3.3 Xõy dng nhõn vt qua chi tit gi bn cht Theo T in thut ng hc thỡ chi tit ngh thut c hiu l cỏc tiu tit ca tỏc phm mang sc cha ln v cm xỳc v t tng [3; 59] Khi xõy dng nhõn vt theo quan nim ca mỡnh, H Anh Thỏi rt chỳ trng n cỏc chi tit Trong tỏc phm ca anh cú l chi tit v ngoi hỡnh, v hnh ng hay v ngụn ng ca nhõn vt, cú l chi tit thc v o, chi tit gi nh, hi hc gõy ci, nhng cú mt nột chung ngi c d nhn thy, chi tit cú ý ngha gi bn cht th hin rừ cỏc sỏng tỏc ca H Anh Thỏi Trong Mi l mt ờm, ngi c n tng bi nhiu chi tit c sc Khi nhc n nhõn vt ho s Chui Ht ta khụng th quờn chi tit mt gúc nh gó chng u xung t, hai chõn dui thng lờn tri, thõn ngi búng nhy, trng lụm lp nh thõn chui Tt nhiờn l chui ht tr hoa quóng lng chng tri. [14; 22] Ch vi mt chi tit tiờu biu trờn cng gi lờn bn cht lp d, quỏi d, khỏc ngi ca nhõn vt T ú m ngi c cú c s hiu nhng hnh ng quỏi d liờn tip din sau ú ca ho s thi m ca ny Vi nhõn vt B m thỡ chi tit v cõu núi Thụi v lm gỡ, li õy m ng cho vui. [14; 72] - cõu núi c B m lp i lp li vi tng i tỏc mi thỳ vui xỏc tht trin miờn vụ tn, ó gi lờn c cỏi dõm, cỏi tr trn ca ngi n b ny B sung vo ú cũn l cỏi tham ca nhõn vt ny th hin qua chi tit Cụ ngi mựi t ni cú th chia bụi c mt cn phũng, thm mt cn h Thm cú th ngi mựi nh, mựi t trờn thõn th cỏi ngi n ụng bt u dan dớu Nm ln ly chng, nm ln li d, mi ln li d c mt cỏi nh [14; 61 - 62] Bờn cnh ú cũn l chi tit cỏi nhm mt ca ụng Vớp Núi na cõu, nhm mt Núi tip ba cõu na, nhm mt Ba cõu na Nhm [14; 266] H Trần Thị Nguyệt 52 K32C - Ngữ Văn Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Anh Thỏi ó miờu t chi tit ny rt hay, c ỏo Cõu ngn nh c b vn, liờn tip lm ta liờn tng n hỡnh nh ụng Vớp ang din thuyt nhng nh ang phụ v mờ ang ch n cc khoỏi [14; 266] Mt quan chc cp cao din thuyt m nh ang lm tỡnh Nhng gn gi v thỡ li nh ang din thuyt thỡ tht l l bch Ch vi chi tit y thụi ta cng cú th hỡnh dung bn cht ca ụng Vớp - loi chớnh khỏch xut thõn t phong tro c ốn kốn trng c s, nng lc yu, chuyờn mụn kộm nhng li c t vo nhng v trớ cụng tỏc trng yu v bn thõn h cng rt bit kim li t ú Cng vi nhng nhõn vt, nhng ngi m ta thy quen lm, nh va gp õu õy nhng a lờn trang rt n tng, c bit l vi nhng chi tit gi bn cht sõu sc nh th thỡ ú l ti nng ca nh ỏo ny 3.4 Bỳt phỏp tro lng, giu nhi Bỳt phỏp l cỏch thc hnh vn, dựng ch, b cc, cỏch s dng cỏc phng tin biu hin to thnh mt hỡnh thc ngh thut no ú õy bỳt phỏp cng tc l cỏch vit, li vit [3; 29] Cũn tro lng c hiu l cú tớnh cht ch giu, ựa ct gõy ci [11; 1270] Giu tc l núi ra, a ựa bn, chõm chc hoc kớch [11; 501] Bỳt phỏp tro lng, giu nhi ó c khỏ nhiu nh ca chỳng ta s dng thnh cụng, tiờu biu phi k n V Trng Phng vi tiu thuyt S ni ting Sau ú mt thi gian di, hc Vit Nam li quỏ nghiờm trang Bi iu kin t nc cú chin tranh thỡ thiờn chc ca nh lỳc ny l phn ỏnh cuc khỏng chin v i ca dõn tc Vỡ th m cỏc sỏng tỏc phi nghiờm tỳc, mang tớnh s thi n thỡ s xut hin ca bỳt phỏp tro lng, giu nhi ngy cng nhiu, c bit l tiu thuyt Cú th núi Thi xa vng (Lờ Lu), Thiờn s (Phm Th Hoi), Cừi ngi rung chuụng Trần Thị Nguyệt 53 K32C - Ngữ Văn Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Sư phạm Hà Nội tn th v Mi l mt ờm (H Anh Thỏi), Thng thỡ ci (Nguyn Khi), T mt tớch (Thun)l nhng sỏng tỏc s dng bỳt phỏp tro lng, giu nhi thnh cụng Vi tiu thuyt Mi l mt ờm, H Anh Thỏi khin cho c gi ci ht t ny sang t khỏc Tờn cun tiu thuyt khin ta nh n truyn Nghỡn l mt ờm m ngi Ba T ó cụng hin cho nhõn loi Vi trớ tng tng vụ cựng phúng tỳng, h ó k nhng cõu chuyn nhiu bt chp lụgic i sng thc t Mi l mt ờm cng cú s phúng tỳng tng tng ca nh vn, li cú c li b cc liờn tip m nhng cõu chuyn, v nhiu khung cnh sng khỏc Nhng õy l cuc sng Vit Nam hin ti ch khụng phi l th gii c tớch Ba T xa Cng khỏc vi cỏc nhõn vt c tớch, nhõn vt Mi l mt ờm l nhng mu ngi nghch d, l bch cuc sng nc ta u th k XXI Phn ln cỏc nhõn vt tiu thuyt Mi l mt ờm u c tỏc gi xõy dng bng bỳt phỏp tro lng, giu nhi H Anh Thỏi ó c bit chỳ tõm, phúng i nhng yu t gõy ci nhõn vt to nờn ting ci tro lng, kớch Ngay t cỏch t tờn cho nhõn vt: Ha s Chui Ht, V cu tinh snh iu, Maam, b Cỏ Voi, giỏo s Xớ (Mt), giỏo s Kha (Hai), ó to nờn n tng rt hi hc ú l nhng cỏi tờn nhng cm t rt hin i Nú khụng ch gi c bn cht ca nhõn vt m cũn th hin cỏi ỏng ci Tớnh tro lng, giu nhi cũn cú cỏc chi tit ngh thut th hin nhõn vt Chi tit s Chui Ht kha thõn trng cõy chui gúc nh ca nh ang m; giỏo s Mt thớch ỏi ng khu qun tng; giỏo s Hai cú bnh ci mói khụng thụi, ci liờn hi m khụng tr li cỏi chõn cho cụ sinh viờn; l nhng chi tit gõy ci y cht giu nhi Tỡnh ngi n ụng v ngi n b b nht l mt duyờn c thỳ v t ú c mt i ci c m Trần Thị Nguyệt 54 K32C - Ngữ Văn Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Bỳt phỏp tro lng, giu nhi cũn ỏm nh c vo ging iu ca nh Ging õy l kiu ging phỏt ngụn tng tng, nú c xuyờn thm bi tớnh bn ct, giu nhi. [9] H Anh Thỏi c thn nhiờn th hin cỏi hi hc nhõn vt m khụng kốm theo bt kỡ li bỡnh lun, ỏnh giỏ no Nhng c im nhõn vt t nú bc l cỏi hi hc, nghch d Cm nhn, ỏnh giỏ nh th no l mi c gi ú cng chớnh l cỏi khộo lộo, ti tỡnh v c ỏo ca H Anh Thỏi c bit tiu thuyt Mi l mt ờm, H Anh Thỏi ch yu th hin nhng yu t gõy ci nhng nhõn vt trớ thc Vỡ th m cỏi l bch, quỏi n, khỏc ngi ca nhõn vt cng tr nờn ỏng ci, ỏng giu hn H l nhng nh húa ln, s, quan chc cp cao, nhng li cú nhng hnh ng phi húa thm rt quỏi d Chớnh cỏi mõu thun ú ó to nờn ting ci tro lng, giu nhi nhõn vt sõu sc hn Bờn cnh cỏi ci ct, ỏng giu nhi ụi H Anh Thỏi cũn pha thờm chỳt tr tỡnh nh nhng c bit l cõu chuyn v thng Cỏ tt nguyn c gi ang ci bng lng li lũng y u t, thng cm trc s phn mong manh cựng nhng gic m c tớch sỏng ca thng Cỏ Nh vy, cú th núi tiu thuyt Mi l mt ờm cú c cỏi bi v cỏi hi Song ú cỏi hi hc, giu nhi gi vai trũ ch o Nh vy bỳt phỏp tro lng, giu nhi ó giỳp H Anh Thỏi th hin c bn cht l bch, nghch d nhõn vt mt cỏch hi hc, húm hnh C mt th gii ngi ngn ngang, chng chộo vi rt nhiu yu t tro lng, giu nhi l bc tranh cuc sng Mi l mt ờm Qu tht vi tiu thuyt ny v Cừi ngi rung chuụng tn th, H Anh Thỏi ó xem i sng nh nhng mnh v, th hin tinh vi ni hoang mang ca ngi v ngi v cỏi ln xn, phi lý, nh nhng ca thi bui [15] Trần Thị Nguyệt 55 K32C - Ngữ Văn Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Núi túm li, xõy dng c mt th gii nhõn vt khỏ sinh ng v phong phỳ, H Anh Thỏi ó s dng khỏ nhiu nhng bin phỏp ngh thut c ỏo Tiờu biu phi k n cỏc bin phỏp ngh thut nh: Cỏch t tờn nhõn vt; xõy dng nhõn vt qua tỡnh hung; xõy dng nhõn vt qua chi tit gi bn cht; bỳt phỏp tro lng, giu nhi S dung hp ti tỡnh nhng ngh thut xõy dng nhõn vt ny ó gúp phn lm nờn thnh cụng cho tiu thuyt Mi l mt ờm núi riờng v khng nh ti nng chng ca H Anh Thỏi núi chung Trần Thị Nguyệt 56 K32C - Ngữ Văn Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Sư phạm Hà Nội KT LUN Vi tiu thuyt Mi l mt ờm, H Anh Thỏi mt ln na khng nh s c ỏo phong cỏch vit ca mỡnh Nghiờn cu Th gii nhõn vt tiu thuyt Mi l mt ờm ca H Anh Thỏi t gúc thi phỏp hc khụng nhng cho phộp ta nhỡn nhn sỏng tỏc ca nh tớnh chnh th m cũn cú kh nng lớ gii ngn ngun ca mi ti nng Trong iu kin cũn hn hp v thi gian, hn ch v ti liu tham kho v trỡnh ca mt ngi bc u nghiờn cu, khúa lun vi ti Th gii nhõn vt tiu thuyt Mi l mt ờm ca H Anh Thỏi ca chỳng tụi cú th c cụ ng li nhng kt lun di õy Xut phỏt t mt nhng c trng ln nht ca chng l phn ỏnh i sng bng hỡnh tng, chỳng tụi ó tin hnh phõn tớch nhng c s lớ thuyt v quan nim ngh thut v ngi, nhõn vt v th gii nhõn vt ca Lớ lun hc T ú, thy c nhng t tng c bn nht v: Quan nim ngh thut v ngi, th gii nhõn vt, cỏc bin phỏp ngh thut xõy dng nhõn vt Trờn c s lớ thuyt cn v ó c phõn tớch, chỳng tụi tin hnh kho sỏt quan nim ngh thut v ngi, th gii nhõn vt cng nh ngh thut xõy dng nhõn vt th hin tiu thuyt Mi l mt ờm ca H Anh Thỏi Trc ht l quan nim ngh thut v ngi Cng nh phn ln cỏc nh thi kỡ i mi (sau 1986), H Anh Thỏi ó cú nhng cỏi nhỡn rt mi m, tin b v ngi C th tiu thuyt ny nh cú nhng quan nim tiờu biu nh: ngi a din, ngi bn nng, Trần Thị Nguyệt 57 K32C - Ngữ Văn Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Sư phạm Hà Nội ngi ca lut nhõn qu v ngi tha hoỏ Vi nhng quan nim ny H Anh Thỏi mun khng nh ngi bỡnh thng luụn tn ti mỡnh c mt tt ln mt xu, luụn chu s chi phi bi i sng bn nng - phn con, phn t nhiờn mi ngi c bit qua tiu thuyt ny cng nh nhiu sỏng tỏc khỏc, nh cũn mun th hin mt quan nim tiờu biu ca nh Pht: ngi luụn chu nghip nhõn qu, ỏc gi ỏc bỏo, ng thi H Anh Thỏi cũn nhn mnh: sng mụi trng xó hi m nhiu giỏ tr ó b mt chun, bin cht thỡ ngi rt d cú nhng hnh ng quỏi d, quỏi n, ni lon Nột c ỏo, hp dn cũn th hin th gii nhõn vt Th gii nhõn vt tiu thuyt Mi l mt ờm ca H Anh Thỏi khỏ sinh ng v c ỏo Mi nhõn vt cú nhng c im riờng bit, tiờu biu cho mt b phn ngi xó hi ng i Nhng nhỡn chung, cỏc nhõn vt ca nh luụn c t nhng mi quan h a chiu, cú mt tt v cng cú mt xu c bit, H Anh Thỏi rt thnh cụng xõy dng kiu nhõn vt nghch d - nhõn vt mang mỡnh nhng nột tớnh cỏch lp d, quỏi n hoc nhõn vt cú hỡnh thc kỡ d nhng li mang mỡnh tõm hn sỏng, tt p Ngi c cú th nghi ng nhng khụng th ph nh nhng gỡ tỏc gi vit l khụng cú cn c ú l nhõn vt hc ly nguyờn mu t nhng ngi ngoi i thng nhng ó c th hin qua lng kớnh ch quan ca nh V nh x Ngh ca chỳng ta ó th hin cỏ tớnh ca mỡnh qua vic th hin nhõn vt bng cỏi nhỡn hi hc, giu nhi rt c ỏo ỳng nh nhn xột ca tỏc gi Phựng Gia Th: Cỏi hi, cỏi nghch d sỏng tỏc ca H Anh Thỏi (T s 265 ngy, Mi l mt ờm,) va ''lt t'' c bn cht i tng, va dung hp c cỏi bỏc hc ca suy t vi cỏi sung só ca hoỏ bỡnh dõn, mt sc mnh ca tro tiu dõn gian. [15] Vỡ th, bn c tin chc rng H Anh Thỏi - mt nh luụn tnh tỏo, cú ý thc tỡm Trần Thị Nguyệt 58 K32C - Ngữ Văn Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Sư phạm Hà Nội tũi cỏi mi ngh vit s tỡm c nhng hỡnh tng ngh thut c ỏo nht S tng tri c v tui i ln tui ngh ó ang v s giỳp nh xõy dng c nhng nhõn vt giu sc sng Ti nng v sỏng to ca H Anh Thỏi, c bit to sỏng ngh thut xõy dng nhõn vt th hin bn phng din: Cỏch t tờn nhõn vt; xõy dng nhõn vt qua tỡnh hung; xõy dng nhõn vt qua chi tit gi bn cht; bỳt phỏp tro lng, giu nhi õy chớnh l cỏc phng tin giỳp nh th hin c bn cht ca nhõn vt mt cỏch c ỏo, hi hc v sinh ng nht Nú cng l mt nhng yu t c bn gúp phn lm nờn s thnh cụng ca tiu thuyt Mi l mt ờm cng nh tờn tui ca nh Th gii nhõn vt tiu thuyt Mi l mt ờm ca H Anh Thỏi l ti khỏ mi m Trong gii hn khoỏ lun cho phộp, chỳng tụi khụng th i sõu vo cỏc phng thc biu hin khỏc Song vic nghiờn cu v tỡm hiu ti ny cho phộp chỳng ta khng nh: H Anh Thỏi l mt nhng nh ti nng, cú cỏ tớnh c ỏo ca nn hc Vit Nam ng i Nhng khỏm phỏ trờn ch l phỏt hin nh trc mt th gii tõm hn y n, vụ cựng phong phỳ ca nh ỏo ny Cụng trỡnh nghiờn cu ny chc chn cũn nhiu thiu sút, hi vng nú úng gúp mt phn nh vo vic phỏt hin v tụn vinh v p ca ti nng chng H Anh Thỏi Qua ú, chỳng tụi th hin lũng mong mun c tỡm hiu, khỏm phỏ nhng nột mi m, c ỏo ca hc Vit Nam ng i Trần Thị Nguyệt 59 K32C - Ngữ Văn Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Khoá luận tốt nghiệp TI LIU THAM KHO H Minh c (ch biờn) (1993), Lớ lun hc, Nxb Giỏo dc, H Ni Cao Thanh Hi(2008), Lớ lun phờ bỡnh hc hụm mt cỏch nhỡn nhn, Tp Vn Ngh Quõn i Lờ Bỏ Hỏn, Trn ỡnh S, Nguyn Khc Phi (ng ch biờn) (2006), T in thut ng hc, Nxb Giỏo dc, H Ni Bo Hõn (2006), Thụng ip t s phn mng manh, VTV ti Hu Thch Lam (2010), Hai a tr, Nxb Vn hc, H Ni Ngc Lan (2006), Nh ớch thc phi l ngi t t, Bỏo Th thao v Vn hoỏ Phan Trng Lun (ch biờn) (2007), Sỏch giỏo viờn Ng 11 1, Nxb Giỏo dc, H Ni Phng Lu (ch biờn) (2004), Lớ lun hc, Nxb Giỏo dc, H Ni Hoi Nam (2006), Cht hi hc nghch d Mi l mt ờm, Bỏo Ngi i biu Nhõn dõn, H Ni 10 T N (2006), Ting ci trờn tng trang, Bỏo Tin tc cui tun 11 Hong Phờ (ch biờn) (2007), T in ting Vit, Nxb Nng, H Ni Nng 12 V Trng Phng (2009), Tỏc phm chn lc, Nxb Giỏo dc Vit Nam, H Ni 13 Bựi Tỳy Phng (2010), Quan nim ngh thut v ngi tiu thuyt Ngi n b trờn chuyn tu tc hnh ca Nguyn Minh Chõu bỏo in t http: //vannghesongcuulong.org.vn 14 H Anh Thỏi (2006), Mi l mt ờm, Nxb Lao ng, H Ni 15 Phựng Gia Th (2009), Mt cỏi nhỡn v thc tin chng hu hin i, bỏo in t T quc http: //vanhocquenha.vn Trần Thị Nguyệt 60 K32C - Ngữ Văn Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 16 Sụng Thng (2006), Ng nghiờng trn th, Bỏo Thanh niờn 17 Cung Kim Tin (ch biờn) (2002), T in trit hc, Nxb Vn hoỏ Thụng tin, H Ni Trần Thị Nguyệt 61 K32C - Ngữ Văn [...]... lp nhau ngay trong mt con ngi Nh ó núi trờn, vn hc Vit Nam t sau 1975, c bit l t sau 1986 thỡ quan nim ngh thut v con ngi ó cú nhiu thay i Mt trong nhng thay i ú l cỏc nh vn cú cỏi nhỡn ton din, a chiu hn v con ngi Khụng cũn cỏi nhỡn mt chiu hoc rt tt, hoc rt xu nh quan nim ngh thut v con ngi trong thi k khỏng chin na S phong phỳ, phc tp trong i sng con ngi bỡnh thng c H Anh Thỏi th hin trong tiu thuyt... hin trong tỏc Trần Thị Nguyệt 26 K32C - Ngữ Văn Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 phm, mi quan h, mụi trng hot ng ca h, ý ngh, t tng, tỡnh cm ca h trong cỏch i nhõn x th, trong giao lu vi xó hi, vi gia ỡnh, Th gii nhõn vt vỡ th bao quỏt sõu rng hn hỡnh tng nhõn vt Con ngi trong vn hc chng nhng khụng ging vi con ngi trong thc ti v tõm lớ, hot ng m cũn cú ý ngha khỏi quỏt, tng trng Trong. .. nhiu mang trong mỡnh cht nghch d H Anh Thỏi ch yu dựng ting ci, s phúng i xõy dng nờn nhng nhõn vt nghch d ny Nhõn vt ho s Chui Ht (ho s trng cõy chui) l nhõn vt nghch d tiờu biu trong Mi l mt ờm ca H Anh Thỏi Bn mi tỏm cỏi xuõn xanh l bn mi tỏm mựa ci m Thi trang yờu thớch nht l b cỏnh lỳc lt lũng m [14; 19] S thớch - nu cú th gi ú l s thớch hoc nim am mờ - kho thõn ca ho s Chui Ht c H Anh Thỏi phúng... NHN VT TRONG TIU THUYT MI L MT ấM CA H ANH THI 2.1 Khỏi nim nhõn vt v th gii nhõn vt 2.1.1 Khỏi nim nhõn vt V mt thut ng: Hiu theo ngha rng: nhõn vt l khỏi nim khụng ch c dựng trong vn chng m cũn nhiu lnh vc khỏc Theo T in ting Vit thỡ nhõn vt l khỏi nim mang hai ngha: ngha th nht ú l i tng (thng l con ngi) c miờu t, th hin trong tỏc phm vn hc [11; 881] Th hai, ú l ngi cú mt vai trũ nht nh trong xó... t, th hin trong tỏc phm bng phng tin vn hc ú l nhng nhõn vt cú tờn nh: Cỏm, Tm, Thch Sanh, ú l nhng nhõn vt khụng tờn nh: thng bỏn t, mt m no ú trong Truyn Kiu ú l nhng con vt trong truyn c tớch, ng thoi, thn thoi, bao gm c quỏi vt ln thn linh, ma qu, nhng con vt mang ni dung ý ngha con ngi () Khỏi nim nhõn vt cú khi ch c s dng mt cỏch n d, khụng ch mt con ngi c th no m ch mt hin tng ni bt trong tỏc... b v lỏ trong khu bit th, sai ngi cht cnh my cõy c th trong vn lm ci un bỏnh chng Ni la lờn em ni la lờn em B hỏt Nghi ngỳt Tng bng t khi cha un cho n khi d bỏnh Ri bt ụng ngi xe cựng b, dung dng dung d i tng nh, mi nh cho mt cp Ch cng c mt cp Chng b cũn l cp trờn ca chng ch, b chng vic gỡ phi tranh th B quý thỡ b cho Coi nh em ỳt trong nh thỡ b cho Th thụi [14; 191-192] Qua ú ta thy rng, ngay trong. .. nghiờn cu th gii nhõn vt cng khỏc vi phõn tớch hỡnh tng nhõn vt Trong lch s vn hc, cú th núi, mi tỏc gi ln u cú th gii nhõn vt riờng Mi th loi vn hc cng cú th gii nhõn vt vi quy lut riờng ca nú 2.2 Th gii nhõn vt trong tiu thuyt Mi l mt ờm ca H Anh Thỏi Nh ó cp chng mt, H Anh Thỏi cú khuynh hng tip cn con ngi ton din t nhiu gúc Con ngi trong sỏng tỏc ca nh vn l nhng con ngi khụng ton vn, mang tớnh... ng m mt ng vt (trong ú cú con ngi) cú mt cỏch bm sinh, khụng cú ý thc, i vi th gii khỏch quan [11; 39] Con ngi sng vi nhng c tớnh bn nng tc l sng vi con ngi t nhiờn, phn con trong con ngi mỡnh Phn bn nng trong mi ngi nu khụng c kim soỏt bi ý thc - phn con ngi xó hi, thỡ con ngi s d cú nhng hnh vi thiu vn hoỏ, quỏi d hn Quan nim v con ngi bn nng cng l mt trong nhng quan nim tiờu biu ca H Anh Thỏi núi... bi trựng c bit, mt giai thoi khú quờn thỡ c H Anh Thỏi xõy dng nh th no? Ngay t u tỏc gi ó gii thiu cho chỳng ta bit: ễng ni danh l nh vn hoỏ ln Hu nh ch cú mỡnh ụng trong cỏnh giỏo s tin s cú th s dng c ting Anh ging dy. [14; 205] Nhng ngay sau ú, ụng ó b lt ty bng chớnh nhng hnh vi i nghch vi cỏc chun mc vn hoỏ hin hnh Dự khụng phi l i biu c mi tham lun trong mt bui Hi tho quc t nhng khi c mi lờn... biu quỏ thi lng cho phộp khin cho tt c mi ngi tham d Hi tho lõm vo tỡnh th khú x Trong ba tic ng chiờu ói sau Hi tho, ụng n ung nh mt k b b úi nhiu ngy, nh mt anh mừ trong xú bp bn hn ca mỡnh [9] Kinh khng Khụng cũn l gỡ m vn thy khng khip Nh vn hoỏ ln ang vc u vo n Nhai chũm chp chốm chp () C mt vựng bỏn kớnh mt một quanh ch ụng ngi, mún n ó b cy ba lt gt bc bi ngn ngang [14; 214] Phúng i cỏi tham ... thỡ sao? Anh chớnh l nhõn vt "b nht" cựng vi ngi n b trờn cn h tng sỏu chung c cht lng cao Trong mi quan h vi nhõn vt ngi n b, anh va nh mt ngi bn, va nh mt ngi anh li va nh mt tỡnh nhõn Anh cú... hn vỡ anh ó i x tt vi gia ỡnh, vi v con: Anh mun va tt vi gia ỡnh va tt vi bn bố. [14; 123] Anh khụng b v, cú trỏch nhim vi v Anh trc tip a trai i du hc vỡ khụng tin tng bt c mt V c bit anh rt... nguyờn hỡnh yu ui i Anh che ch San s na Nhng ri anh kỡm li. [14; 249] Cú th núi tỡnh yờu anh dnh cho ch cú c s tụn trng, cm phc ln thng yờu V phi n mi sỏu nm sau ch hn gp anh cn h ca ho s Chui