LY THUYET VE HANH VI CUA NGUOI TIEU DUNG
Hinh 3.4: Cac tluimg a&ng ich khong c&t nhau
3.7 GI~I T}!ICH Sf/ Hi~H THANH DUONG cAu BANG DO THJ CAN BANG TIEU DUNG
Tu thuy8t hfru dl)ng ta c6 th~ giai thich sà hinh thanh ducmg cAu vi c6 lien quan d€n each thuc làa ch9n cua ngucri tieu dung. Duong cAu cua NTD v~ hang h6a X th~ hi~n luqng hang h6a X ma NTD mu6n mua a m6i muc gia cua hang h6a trong di~u ki~n cac y€u t6 khac khong d6i. Ta sir dl)ng hai d6 thi nhu hinh 3 .12 d~ rut ra ducmg cAu ca nhan v~ hang h6a X.
D6 thi a tren bi~u di~n phucmg an t!eu dung t6i uu v6i tf\lc tun~ th~ hi~n luqng hang h6a Y va tf\lc hoanh the hi~n luqng hang h6a X. Do thj du6i mo ta ducmg cAu v~ hang h6a X v6i gia va luqng lAn luqt duqc bi~u thi tren tf\lC tung va tf\lC hoanh.
MRSxy = -Px/Py
yl - - - Y2 - - -
0 Px
Pxl ---
P1.1 - - - -
0
u.
L Xi
Hinh 3.12 Duong cdu cua hang hoa X
Gia sir NTD c6 thu nh~p Id€ mua X va Y v6i gia Px1 va Py1 thi duong ngan sach tuang ung la MN. Ta xac djnh ph6i hqp t6i uu ban dftu la di€m E (x1, y1), la ti~p di€m cua duong ngan sach MN v6i duong ding ich U1 nhu d6 thi hinh 3.12.
Trong khi cac di~u ki~n khac khong dfii nhung gia hang h6a X tang len. Muc gia hang h6a X bay gia la Px2, v6i cac bi~n s6 I va Py cho tru6c
? , ?
thi duong ngan sach m6i se la MC. Diem tieu dung toi uu m6i se la diem F (x2, y2), chinh la ti~p di€m cua duong ngan sach MC v6i duong d~g ich nao d6 trong sa d6 duong ding ich cua NTD nay, 6 day la duang ding ich U2 nhu d6 thj hinh 3.12.
N6i cac di€m Eva F vao d6 thj hang h6a X chung ta thdy duong di
? ' '
qua hai diem E (x1, Px1) va F (x2, Px2) chinh la duong cau ve hang h6a X d6c xu6ng v~ hen phai.
TOM TAT
Hfru d1,1ng (U) la sà hai long m<)t nguoi nh~n duqc khi tieu th1,1 hang h6a hay djch V\lã
T6ng hfru d1,1ng (TU) la toan be) sà hai long m<)t nguoi nh~n duqc khi tieu th1,1 m<)t luQ'Ilg hang h6a hay dich V\l nhAt dinh.
Hfru d1,1ng bien (MU) la huu dl,lng tang them khi tieu th\l them m<)t don vi hang h6a hay dich V\l nao d6 trong khi mire tieu th1,1 hang h6a khac khong thay d6i.
Quy lu~t huu d1,1ng bien giam dftn duqc hiSu la huu d1,1ng bien m<)t nguoi c6 duqc se giam di khi tieu th1,1 cang nhiSu hang h6a hay djch V\l nao d6.
DS t6i da huu d1,1ng d~t duqc cftn thoa man nguyen tile can bAng bien:
MUi/P1 = MU2/P2 = ... = MUn/Pn. Quy tile nay cho bi~t rAng m<)t nguoi se tieu dung m6i lo~i hang h6a cho d~n khi ti 1~ gifi'a huu dl,lng tang them va gia phai tra cho m6i lo~i hang h6a la bAng nhau.
Duong dilng ich biSu di~n tAt ca cac k~t hqp giua hai hay nhiSu lo~i hang h6a nhung mang l~i huu d1,1ng nhu nhau d6i v6i nguoi tieu dung.
Ty 1~ thay th~ bien gifi'a X va Y (MRS xv) do luQ'Ilg s6 luQ'Ilg don vi hang h6a Y giam di tren m6i don vi hang h6a X tang them nhAm gifi' mire huu dl,lng khong d6i.
Duong ngan sach mo ta cac k~t hqp gifi'a hai hay nhiSu hang h6a ma m<)t nguoi c6 thS mua duqc v6i thu nh~p va gia ca hang h6a cho tru6c.
DiSm tieu dung t6i uu cua nguoi tieu dung tren d6 thi la diSm ti~p xuc giua duong ngan sach va duong dilng ich cao nhAt cua nguoi d6.
THUAT NGU THEN CHOT
Utility (U)
Total Utility (TU) Marginal Utility (MU) Indifference curve Budget line
•
Marginal rate of substitution (MRS) Utility maximization
Hfiu dl)ng
T6ng hfiu dl)ng Hfiu dl)ng bien Duong ding ich Duong ngan sach Ty 1~ thay th~ bien T 6i da h6a hfiu dl)ng Perfect substitutes
Perfect complements
Hang h6a thay th~ hoan hao Hang h6a b6 sung hoan hao
CAU HOI ON TAP •
I. B~n hay tim vi d\l chung minh tinh chfrt cua huu dl)ng bien va t6ng huu dl)ng.
2. B~n hay giai thich m6i quan h~ gifra huu dl)ng bien va t6ng huu dvng.
3. B~n hay neu khai ni~m va tinh chfrt cua duong ding ich va duong ngan sach.
4. B~n hay neu cac gia thi~t v~ so thich d€ giai thich can bing tieu dung.
5. B~n hay chung minh phuang trinh duong ngan sach bit ngu6n tir di~u ki~n thu 2 cua thuySt huu dl)ng.
6. B~n hay giai thich sv hinh thanh duong cAu bing thuy~t huu dl)ng.
7. B~n hay giai thich sà hinh thanh duong cAu bing d6 thj?
8. Bing duong ding ich va duong ngan sach, b~n hay giai thich h_ra ch9n t6i uu cua nguoi tieu dung.
BAITAP .
Bai 1: Bang du6i day th~ hi~n muc hilu dvng cua Richard d~t duqc khi tieu dung banh pizza va u6ng sfra. S6 ti€n anh ta chi tieu m6i tufrn cho an u6ng la 3 7 do-la.
S6 hrQ'Dg sii'a T6ng hU'U S6 banh pizza Tong hU'U ? (ly) dl}ng ( di~m) (chi~c) dl}ng (di~m)
1 500 1 860
2 980 2 1640
3 1400 3 2290
4 1800 4 2890
5 2180 5 3415
6 2530 6 3915
7 2830 7 4345
8 3090 8 4720
9 3300 9 5000
10 3480 10 5225
1. Gia su gia 1 ly sfra la 4 do-lava gia 1 chi~c banh pizza la 5 do-la. Tinh s6 ly sfra va s6 chi~c banh pizza ma Richard cfrn tieu thv m6i tufrn d~ t6i da h6a thoa dvng? Tinh t6ng thoa dvng t6i da
, , ' ,
2. Neu Richard tang chi tieu cho an uong len thanh 68 do-la/tuan thi so ly sfra va s6 chi~c banh pizza anh ta tieu thv m6i tufrn la bao nhieu? Tinh t6ng hfiu dl,lng t6i da trong truang hqp nay.
3. Vi~t cac phuong trinh duang ngan sach theo s6 li~u 6 cau (1) va (2).
Bai 2: Anh Binh dung h~t s6 ti€n thu nh~p la I = 1000 dvt d~ mua trung (X) va sfra (Y) v6i Px = 100 dvt/dvsp va Pv = 200 dvt/dvsp. Bang sau th8 hi~n hfiu dl,lng cua anh Binh khi tieu dung trung va sfra:
X TUx y TUY
1 50 1 100
2 98 2 190
3 143 3 270
4 183 4 340
5 219 . 5 400
6 249 6 456
7 272 7 506
8 290 8 536
9 298 9 556
10 298 10 566
1. Vi~t phuong trinh ducmg ngan sach cua anh Binh 2. Xac dinh phuong an tieu dung t6i uu cua anh Binh 3. Tinh t6ng hfru d\lng t6i da ma anh Binh d~t duqc.
Bai 3: Ham t6ng huu d\lng cua anh Nam v~ hai hang h6a Z va Y nhu sau:
TUz = (1/2)22- 202 + 200 TUv = (-3/2)Y2 + l0Y + 300
V6i thu nh~p cua anh Nam va gia ca cua hai hang h6a lftn luqt la: I= 250
? ?
do la; Pz = 20 do la/san pham; Pv = 10 do la/san pham.
1. Xac dinh ham hfru d\lng bien cua hai san phfrm Z va Y.
2. Xac phuong trinh ducmg ngan sach cua anh Nam.
3. Xac dinh s6 luqng san phftm X va Y ma anh Nam nen mua d~ d~t t6ng huu d\lng t6i da.
4. Tinh mire t6ng hfru d\lng t6i da cua Nam nh~n duqc.
Bai 4: Mc)t nguai tieu su d\lng h~t thu nh~p I= 1200 dvt d~ mua hai san phfrm M va N v6i gia lftn luqt la PM= l00(dvt/dvsp); PN = 300(dvt/dvsp).
Muc t6ng huu d\lng cua nguai nay duqc th~ hi~n nhu sau: TUMN = M.N (v6i M va N lftn luqt la s6 luqng san phfrm M va N)
1. Xac dinh ham hfru d\lng bien cua hai san phftm M va N. 2. Xac phuong trinh ducmg ngan sach cua nguai tieu dung.
3. Xac dinh s6 luqng san phftm M va N nen tieu dung d~ d~t t6ng hfru d\lng t6i da.
4. Tinh mire t6ng hfru d\lng t6i da d~t duqc.
Bai 5: M<)t nguoi tieu dung ten An sir d\lng h~t thu nh?P I = 70 dvt d€ mua hai san phftm T va K v6i gia lfrn luqt la PT= 6(dvt/dvsp); PK= 4(dvt/dvsp).
Mire t6ng huu d\lng cua nguoi nay duqc th€ hi~n nhu sau: TUTK = (3/2)T2 +(1/2)K2 (v6i T va K lfrn luqt la s6 lu(Jllg san phftm T va K)
1. Xac djnh ham huu d\lng bien cua hai san phftm T va K.
2. Xac phuong trinh duong ngan sach cua An
3. Xac djnh s6 luQ'Ilg san phftm T va K ma An nen tieu dung d€ d~t t6ng hfiu d\lng t6i da.
4. Tinh muc t6ng hfru d\lng t6i da cua An.
Bai 6: G9i X va Y la s6 luQ'Ilg thvc phftm va qufrn ao (don vi tinh: dvsp) duqc tieu dung. Ham t6ng hiiu d\lng d6i v6i thvc phftm va qufrn ao ma nguoi tieu dung d~t duqc nhu sau: TUxv = (X - 2)Y.
Gia djnh r~ng thu nh?P cua nguoi tieu dung d€ mua X va Y la: I =
108 dvt; gia thvc phftm la Px = 6 ( dvt/dvsp) va gia qufrn ao la Py = 2 ( dvt/dvsp ).
1. Xac djnh ham hiiu d\lng bien cua thvc phdm va qufrn ao
2. Xac djnh s6 luQ'Ilg thvc phftm va qufrn ao nen tieu dung d€ d~t t6ng hiiu d\lng t6i da.
3. Tinh mire t6ng hiiu d\lng t6i da d~t duqc.
Bai 7: G9i X va Y la s6 luQ'Ilg t~p chi va banh mi (don vi tinh: dvsp) duqc tieu dung. Ham t6ng hiiu d\lng d6i v&i t~p chi va banh mi ma nguoi tieu dung d~t duqc nhu sau: TUxv = X (Y+3).
Gia djnh r~ng thu nh?p cua nguoi tieu dung d€ t~p chi va banh mi la:
I = 520 dvt; gia t~p chi la Px = 80 ( dvt/dvsp) va gia banh mi la Py = 40 (dvt/dvsp).
1. Xac djnh ham hiiu d\lng bien cua t~p chi va banh mi
2. Xac djnh s6 luQ'Ilg t~p chi va banh mi nen tieu dung d€ d~t t6ng hiiu d\lng t6i da.
3. Tinh mire t6ng hfru d\lng t6i da d~t duqc ..