Chu Mông trao đổi với th ầ n h ạ rằng sẽ phong Lưu Ly làm thái tử ngay. Đ ến lúc này th i T hiẹu 3
Nô và hai vị hoàng tử kia tâm trạng rat trong y aĩ*
và chất chứa nỗi bất mãn. Mặc dù khong lọ v e ^ mãn ra bên ngoài nhưng Thiệu Tây N ô va h a i hoaư tử đã lẩn tránh ônv. Môi quan hệ gnia đưa con h
L ,:a tìm đến v à người vợ đang sóng với mình cùng hai đứa con trai thứ đa lam ch
nỗi lo lắng của Chu Mông ngày càng lớn. Ong cabỊ nhận được ngôi vua này quả là không con y ngh ía với ông nữa và ông buông xuôi tấ t cả công việc. CuO1 cùng ông mắc bệnh không thể qua khỏi.
Chu Mông phái sứ giả đến chỗ Tùng Nhượưể Vương nhờ ông sau này hãy giúp cho con rê tương ^ là trưởng nam Lưu Ly của mình. Rồi ông lạ i nhũng thuộc hạ trung thành đến để nhờ họ giúp ^ cho con trai sau này, và nhắn nhủ những ngưòi troưể gia đình hãy sống hòa thuận bên nhau.
68
LỊC H S Ử LẬP Q U Ố C C A O C Â U LY N ế u x e m n h ữ n g t à i l i ệ u v ề c á i c h ê t c ủ a C h u M ô n g , a t h ấ y r ằ n g C h u M ô n g , n g ư ờ i t ự h à o là c o n t r a i c ủ a rò i, đ ã cô' g ắ n g đ ể c á i c h ế t c ủ a m ìn h lin h t h i ê n g h ơ n . ) ù ít , n h ư n g k h i đ ọ c n h ữ n g g h i c h é p r ằ n g c á i c h ế t ủ a ô n g k h ô n g p h ả i l à c h ế t m à là tr ỏ v ề tr ò i, t h ì t a :h ô n g t r á n h k h ỏ i n g h i n g ò r ằ n g ô n g đ ã c ẩ n t h ậ n t h u :ếp đ ể c h o t h ấ y b ả n t h â n m ìn h là c o n t r a i c ủ a t h ầ n h á n h . T h e o đ ó , c á i c h ế t v à q u á t r ìn h t a n g lễ c ủ a ô n g tã đ ư ợ c t i ế n h à n h c ũ n g k h ô n g s a i k h á c g ì ló n s o v ó i ih ữ n g m ô t ả d ư ớ i đ â y .
K h i b ệ n h t ì n h c à n g n g à y c à n g n ặ n g v à c ả m g iá c á i c h ế t đ a n g đ ế n g ầ n , ô n g đ ã c h o g ọ i n g ư ờ i n h à v à á c v ị c ậ n t h ầ n đ ế n v à n ó i: “T a đư ợ c s in h r a là c o n ủ a tr ò i v à t h e o đ ó m à t ạ o d ự n g đ ấ t n ư ớ c n h ư n g n a y ó lẽ tr ò i đ a n g g ọ i t a v ề . C ó lẽ t r ò i m u ố n g ia o tư ơ n g a i c ủ a đ ấ t n ư ó c n à y l ạ i c h o L ư u L y v à h u y n h đ ệ c á c Ìgư ơi. G iờ đ â y b ệ n h t ì n h c ủ a t a đ ã t r ầ m t r ọ n g n h ư n g tể d â n c h ủ n g t h ấ y t a b ệ n h n h ẹ v ẫ n t ố t h ơ n , c h o n ê n lâ y b í m ậ t d ờ i n ơ i t ị n h d ư ỡ n g c ủ a t a đ ế n n ú i p h ía tô n g đ ể t a ở đ ó c h ò tr ờ i g ọ i”.
K h i n g h e lò i n à y , g i a đ ìn h ô n g v à c á c v ị c ậ n t h ầ n
‘ấ t b u ồ n n h ư n g t h â y lò i ô n g n ó i là đ ú n g c h o n ê n h ọ tã là m th e o . H ọ đ ã x ế p đ ặ t n ơ i lâ m c h u n g c ủ a ô n g t ạ i -<ong S ơ n , n g ọ n n ú i đ ư ợ c c h o r ằ n g có h ìn h d á n g g iô n g
“ồ n g n ê n v í n h ư r ồ n g đ a n g s ố n g t ạ i đó. S a u đó ô n g c h ỉ lặ n r iê n g t h á i t ử L ư u L y có m ặ t k h i ô n g lâ m c h u n g .
Con của tròi lâm chun g th ì k h ô n g a i được tr ô n g th ấ y . N gày xưa người ta cho rằ n g con ngư ời k h ô n g được nhìn th ấy th ầ n th án h , ch ỉ có bà đồng, t h ầ y t ế h a y vua mới gặp được. Cho n ên k h i con trời là C hu M ông chêt th ì chỉ có người th ừ a k ê n gôi v u a là con tr a i ông cũng m ang tín h th ầ n th á n h n h ư ô n g m ới được n h ìn thấy mà thôi.
Sau khi dời nơi tịn h dưỡng lê n n ú i k h ô n g bao lâ u thì Chu Mông lâm chung. Ồ ng đã n ói với con tr a i Lưu Ly rằng: “Ta trao quốic gia n à y lạ i cho con. T h ầ n hạ và dân chúng của Tốt B ản P h ù D ư đ ều là t ừ P h ù D ư đên cho nên đây chính là quốc g ia củ a tổ tiê n con, cũng là quôc gia của ta và bây giờ là quốc g ia của con.
Con hãy dùng tấm lòng th à n h m à ch ă m sóc cho m u ôn dân. Như th ế thì tất cả dôi-, -h ú n g sẽ tr u n g th à n h với
i m ẹ con v à h ã y đôi x ử vổi r Va ba i em với tấm lòn g bao dung. S a u k h i ta chết cọn hãy hỏa tan g ta tạ i nơi này. H ã y th iê u ta sạch sẽ đê hồn khí của ta được trở v ề tròi. V à b â y giờ ta trao lại roi ngọc ta thường d ù ng cho con. S a u k h i hoa tang ta, con hãy giữ lấy roi n à y v à đi x u ố n g n ú i cho họ th ây là ta đã truyền lại q u yền h ạ n lạ i cho con”. Nói xong ông lìa bỏ th ế gian. Lúc ấ y ià n ă m 19 trước Công nguyên, Đông M inh T h á n h V ương Cao Chu M ông khi đó mới 40 tuổi. N gười a n h h ù n g mở ra giai đoạn đâu tiên của Cao Câu L y h ù n g m ạ n h đã sống ngắn ngủi như vậy.
LỊCH SỬ LẬP QUỐC CAO CÂU LY T hái tử Lưu Ly lập tức báo tin cái chết của Chu M ông cho gia đình và các v ị cận th ầ n . Mọi người chạy ùa đến v à b ậ t khóc. T hi th ể của Cao Chu M ông được đặt trên đống củi do Lưu Ly đốt, lửa khói cùng cháy bùng lên trong không trun g. Lúc n ày người ở ngôi làn g dưới nú i n h ìn th ấ y trên n ú i Long Sơn có hình một cuộn kh ói đen bay lên tròi. Họ đã truyền m iệng nh au rằng: “Con trai của tròi là v u a của chúng ta đã cưỡi rồng bay v ề trời”, sa u đó câu chuyện càng trở nên th ầ n bí. Cho n ên trên lă n g bia của Q uảng K hai Thổ T hái Vương có gh i “V ua đã k h ông còn th ấy vui với n g a i vàn g, n ên tròi đã gử i rồng v à n g xuống đón người. T ại ngọn đồi p h ía đông T ốt B ản, vua đạp lên đầu rồng rồi b a y lê n trời”. (Trong nội dung phát sóng của chương trìn h “Cao C âu Ly Đ ông M inh Vương L ăng” của đài K BS 1TV (p hát n g à y 8.12.2000) thì vào nh ữ ng n ăm trước Công n g u y ên hoặc sau này, xung qu anh h u y ện H oàn N h â n trên ngôi mộ đá Tích Thạch T rùng thời đầu Cao Câu Ly người ta có ph át hiện ra nh ữ ng n h a m th ạ ch từ xương người hỏa táng. Đ iều này cho th ấ y k h ả n ă n g C hu M ông được hỏa tán g không p h ải là quá xa vời).
Lưu Ly cầm roi ngọc củ a cha để lại và đi xuông núi. Các vị th ầ n hạ đều cúi lạ y khi nhìn th ấy roi ngọc, v ậ t tượng trư ng cho C hu M ông, nay đã được trao lạ i cho Lưu Ly. Từ đ ây Lưu Ly đã trở thành vua.
P hí Lưu v à Ôn Tộ k h ông th ể nào không chấp nhận
việc anh trai lên làm vua, nên họ cũng CÚI lạy. Lưu Ly lạy mẹ ruột là Lễ Thị cùng vối mẹ kê là T hiệu Tay Nô và nói rằng sẽ hết lòng phụng dưõng họ hơn ca luC cha còn sông. Các thần hạ đều làm theo di ngôn cua Chu Mông nên không mai táng ông, nhưng có th ê noi rằng sau đó người được xem là tổ tiên cua quộc gia này cũng có được mộ phần. Lưu Ly Vương cho xâ y cat mộ và theo quyển “Đông Minh Vương T hiên , ông cho đặt roi ngọc mà cha để lại vào đó và tiên h a n h mai táng. Roi ngọc đó Chu Mông đã m ang theo tư Đong Phù Dư, ông dùng nó để điều khiển ngựa k h i vượt sông Tùng Giang, rồi trong nạn hồng th ủy ơ Tùng Nhượng Quốc trong việc cứu nguy trăm họ ông cũng đã cầm nó khi đứng đầu chỉ huy việc cứu nạn. Theo như “Thần thoại Chu Mông” mô tả, Chu M ông không thẴ _ Vi',n.r roi lên trời để cầu tròi đất
. . 1 1 ¿rong cơn hồng thủy ở Tùng Nhượng
Quốc ông đã dùng roi ngọc đó rạch lên nước sông cho nước rút xuống. Vậy roi này có tín h th ần thông vũỢt trội và nó coi như vật phân thân của ông.
Mộ của Chu Mông được xây dựng nhưng ngôi mộ đã có từ cách đây rất lâu nên cũng không rõ v ị trí hay hình dạng. Hiện nay người ta cho rằng có hai nơi cỏ khả năng là mộ của Chu Mông, ở th ủ đô B ình Nhưỡng (Pyong-yang) - Bắc Hàn, khu vực Lực Phô (Yeok-po) có nơi được gọi là Đông M inh Vương Lăng và nơi đó đã trở thành thánh địa. Vào th ê kỉ V người
d x e m x é t t h e o t ừ n g h ạ n g m ụ c t h ì có m ộ t c h i t i ê t c h o h n g đ ó là l ă n g m ộ đ ư ợ c đ ắ p b ằ n g đ ấ t có v ẽ n h i ề u h o a t r ê n tư ờ n g . C á c h ọ c g iả B ắ c H à n t h ì c h o r ằ n g
^Vường T h ọ V ư ơ n g đ ã đ ồ n g th ờ i dời đô v à l ă n g m ộ ù a t ổ t i ê n v ề B ì n h N h ư ỡ n g . C h ú n g t a k h ô n g t h ê x á c th ậ n v à c ũ n g k h ô n g t h ể p h ủ n h ậ n g iả t h u y ê t đó. M ộ t tơi k h á c c h í n h l à m ộ c ủ a m ộ t v ị tư ố n g q u â n ở v ù n g t'ô’t B ả n P h ù D ư n g à y x ư a tứ c h u y ệ n H o à n N h â n c ủ a t'ru n g Q u ố c . M ộ n à y là n g ô i m ộ d u y n h ấ t ỏ k h u v ự c d o à n N h â n v à có q u y m ô n h ư lă n g m ộ c ủ a v u a , m ộ hĩỢc v ẽ h ơ n m ộ t t r ă m h o a s e n rự c rỡ v à đó có t h ê là h n h th ứ c t r a n g t r í h ì n h h ọ c c a o c ấ p . v ả lạ i k h i n ơ i đó
h t h ủ đô t h ì C h u M ô n g là v ị v u a d u y n h ấ t đ ã s ố n g ở dó, c h o n ê n k h ả n ă n g là lă n g m ộ c ủ a C h u M ô n g ,
^ ĩh ư n g m ộ n à y l ạ i k h ô n g p h ả i là k iể u m ộ t íc h t h ạ c h
“t ù n g t h ò i k ì đ ầ u C a o C â u L y m à là k iể u m ộ đ á v à o thời k ỳ t r u n g - h ậ u C a o C â u L y. N ế u n h ìn v à o h ìn h Vẽ h o a s e n p h ả n á n h ả n h h ư ở n g c ủ a P h ậ t g iá o v à o Cuối t h ế k ỉ IV , t a có t h ể n ó i r ằ n g m ô n à y đư ợc x â y d ự n g v à o c u ố i t h ế k ỉ rv, đ ầ u t h ế k ỉ V . C ho n ê n k h ó có th ể k h ẳ n g đ ịn h đ ó là m ộ c ủ a C h u M ô n g . N h ư n g v à o Cuôi t h ê k ỉ IV , đ ầ u t h ê k ỉ V , liê n q u a n đ ê n sự p h ồ n t h ịn h c ủ a v ậ n n ư ớ c v à v iệ c T rư ờ n g T h ọ V ư ơ n g dời đô v ề B ìn h N h ư ỡ n g , có k h ả n ă n g lă n g m ộ c ủ a C h u M ô n g d ã được x â y d ự n g l ạ i h a y t h ậ m c h í đ ã được d i dời th e o . N ế u t h ê t h ì đ ạ i đ a s ố n h ữ n g lă n g m ộ v ô n đ ơ n sơ có t h ể đ ã đư ợ c x â y d ự n g lạ i rự c rõ h ơ n th e o k ỹ t h u ậ t
LỊCH s ử LẬP Q U Ố C CAO C Â U LY
của th ê kỉ V, và n ếu n h ư có c h u y ệ n đ i dời lă n g m ộ thi họ cũng không bao giò m u ôn là m h ư h ỏ n g m ộ c ủ a tó tiên và có th ể đã x â y dự ng lạ i có n é t cá ch đ iệu . Vậy th ì khả năn g ngôi mộ n à y là m ộ c ủ a C h u M ôn g chắc chắn không nhỏ.
Sau k h i Chu M ông từ tr ầ n h à n g tr ă m n ă m đêu thời kỳ trun g - h ậ u Cao C âu L y t h ì th ầ n th o ạ i Chu M ông lại được chú ý tới. D o đó v à o th ờ i v ị v u a n à o đó, hậu tôn của ông, đã gọi ông là “v ị v u a lin h th iê n g ” và đã cung k ín h tôn ông là “Đ ô n g M in h T h á n h V ương ■ T ên gọi n ày được tru y ền đ ến n g à y n a y th ô n g qua những sách như “T am Quốc s ử K ý” v.v .
PHÍ LUI! VÀ ÔN T ộ RÒI VỀ PHÍA NAM
S a u kh i k ế t th ú c ta n g lễ của Chu Mông, T h iệu T ây N ô cùng P h í L ưu v à Ôn Tộ lạ i càng lo lắ n g hơn cho tương la i của m ìn h . H ọ b àn đi bàn lạ i trong n h iều ngày rằng họ n ê n tiế p tụ c ỏ lạ i đây hay rời đi m ột nơi nào khác? C ũng có ý k iế n p h ản bác rằng “chúng ta là chủ n h â n của nơi n à y , sao chúng ta lạ i p h ải đi?”.
N hư ng T hiệu T ây N ô th u y ế t phục h a i con rằng: “Chu M ông Vương đến nơi n à y là để tìm lại trăm họ vốn là của m ình, cho n ên tră m họ nơi đây vốn là trăm họ của cha con v à bây giò đó cũ n g là bá tá n h của con tra i trưởng Lưu Ly. Các con cũ n g là con trai của cha, tạ i sao lạ i có th ể từ bỏ v iệc k h ôi phục lại trăm họ của tổ tiên và x â y dựng đ ấ t nưốc như cha con?”. P h í Lưu và Ôn Tộ, nh ữ ng người trà n đầy hoài bão tuổi trẻ và được kê th ừ a n h iệ t h u y ế t oai hù ng của cha và m ẹ, cũng q u yêt địn h bỏ đi sự lư u lu yến nơi Tôt B ản P h ù D ư n ày và q u yết tâ m tạ o m ột khởi đầu mới.
“Có th ê chứ. N ế u cứ ỏ đây mà tranh đâu vói an h em th ì tấ t cả ch ú n g ta đ ều bị diệt vong, v ả lại ở p h ía
75
bắc Tùng Nhượng Quốc đang chiếm đóng cho n ên việc phát triển quốc gia này cũng bị giới hạn . Ngược lại chúng ta sẽ đi đến một nơi ỏ mới và xây dựng quốc gi2 tôt hơn. Nào hãy xây dựng một quốc gia già u đẹp hơi quôc gia của cha và anh chúng ta!”. H ai h oàn g tử cùnỂ vối quyêt tâm đó đã đưa mẹ đến gặp Lưu Ly VươnỂ đê báo răng họ sắp ròi khỏi nơi này. Họ nói rằ n g chi mang theo dân chúng, những người m uốn đi theo mình, xuông phía nam để xây dựng quốc gia mới. Nh.il1 thây hai em trai tràn đầy nhiệt hu yết với h y vọng mổ1 Lưu Ly Vương cũng cảm th ấy nhẹ lòng. Ô ng đã bàiỊ bạc rất kỹ cùng với các thần hạ và cuốỉ cùng cũng đê cho mẹ con họ ròi đi. Lưu Ly Vương cho h a i em khổ nhiêu lương thực, vàng và đồng ý cho n h ữ ng bá tánh muon đi theo họ cùng đi xu ông phía nam .
- o C iia . il hạ thân cận của m ẹ coi
ihiẹu Táy Nô dẫn theo khá nhiều dân chúng m à h?
yeu men cùng lên đường đi khai hoang. N hữ n g ngưồi rơi co hương ra đi thực tê là đi đến phía nam ấm áp ơn vung bơ sông Phí Lưu Thủy nên điều đó phầi1 nào an ủi họ. Năm sau đó là năm 18 trước Cônế nguyên, Phí Lưu thì ở khu vực Incheon, còn Ôn Tộ thì xây dựng đất nước ỏ khu vực Seoul - Kangdong ngay naỵ. Quôc gia Phí Lưu xây dựng không được baC au thi bị diet vong, còn quốc gia mà Ồn Tộ x â y dựnế ngay càng phát triển. Quốc gia mà Ôn Tộ x â y dựng nên chính là Bách Tế.
LỊCH s ử LẬP Q U Ố C CAO CÂU LY V à o th ò i đ ạ i b a q u ốc g ia v ừ a được m ơ r a n à y n h ư n g ỉig cụ v à d ụ n g cụ s in h h o ạ t đ ã b ắ t đ â u được là m b a n g t. N ô n g sự t h u ậ n lợi h ơ n v à v iệ c x â y n h à , c h ê .tạ o đo t c ũ n g d ễ d à n g h ơ n n h iề u ch o n ê n h o à n c a n h s ô n g tig tố t h ơ n trư ớ c n h iề u . N h ư n g n ô n g n g h iệp là v iệ c
1 p h ả i có n h iề u n g ư ờ i c ù n g hợp sứ c th ì m ới có h iệ u ả . C ho n ê n m ọ i n g ư ờ i tậ p t r u n g lạ i s ô n g ơ n h ữ n g u v ự c đ ồ i ca o n ơ i có n h iề u c á n h đ ô n g v e n sô n g , v a t h ê m à c ũ n g lắ m c h u y ệ n x ả y ra . M u ố n là m t ô t v iệ c n g s ự đ ể n h iề u n g ư ò i có t h ể c ù n g s in h tô n t h ì p h a i p đ ê, là m h ồ c h ứ a n ư ó c t ạ i n h ữ n g n ơ i n ư óc s ô n g m n g ậ p , v iệ c g iữ g ìn t r ậ t tự , b ả o v ệ t à i s ả n v à n g ă n ặ n h à n h h u n g c ũ n g n h ư p h á n x é t t r á n h s ự â u đ a ỉ a là n g n à y v ó i l à n g k ia , đ ặ c b iệ t là n g ư ờ i v à t à i s ả n
>ng là n g đ ề u đ ồ n g lo ạ t t ă n g lê n , lạ i p h á t s in h v ấ n p h ò n g t h ủ t r á n h n g ư ờ i n g o à i x â m c h iê m . V ì n h ữ n g n đ ề n à y m à m ộ t sô" n g ư ờ i tr o n g là n g th ư ờ n g tr a o i v ớ i n h a u m ỗ i k h i có c h u y ệ n x ả y ra , d ầ n d ầ n h ọ có i g iả i q u y ế t v ấ n đ ề b ằ n g c á c h x ử lý có h ệ th ô n g , có c h ứ c h ơ n tr o n g q u á k h ứ .
V ì t h ê đ ã có n h i ề u q u ố c g ia x u ấ t h iệ n tr ê n v ù n g t M ã n C h â u v à b á n đ ả o H à n . N h ữ n g q u ôc g ia đó i k h á c v ó i th ờ i tộ c tr ư ở n g c ò n c a i t r ị trư ớ c đ â y . T h ơ i n h ữ n g tộ c tr ư ở n g th ư ờ n g c o i tr ọ n g t r u y ề n th ô n g
c o i tr ọ n g v iệ c h ộ i ý g iữ a n h iề u n g ư ờ i v ố i n h a u ,
•ông q u a q u ả n l ý v à q u â n s ự n h ữ n g q u ôc g ia đó ấ t h iệ n v u a t r ị v ì, n g ư ờ i th ự c t h i q u y ề n lự c m ạ n h
mẽ. Nhưng thòi ấy, vua thường không phải người xuấ1 thân từ trăm họ mà phần lớn là một trong nhữni người lón lên trong hoàng th ất hay trong gia đình tộ(
trưỏng nhiều đòi như Chu Mông hay Ôn Tộ. NhữnẾ người này trong quá trình trưởng th ành đã được nuôi dưỡng cảm nhận về chính trị. Trong những ngưồi đó, người nào có cảm nhận tốt và có dũng khí và nh ìn ra sự thay đổi của xã hội thì được tôn lên làm vua, xây
dụng quốc gia mới với tư cách là người m ang su mệnh, là con trời làm theo lệnh tròi.
Những người này khi xây dựng quốc gia luôn nói Ia nhận được mệnh lệnh hay sự chỉ bảo của trời vì ngày xưa người ta tin rằng trồi là đấng th ần linh tối caỌ Nêu nói là ai đó làm theo lệnh tròi th ì người đó có khí1 năng rất lón sẽ được mọi người thừa nhận quyền u)
¿'¡nvỉng dĩ nhiên không phải mộ1
^ nnận rằng mình nhận được lệnh trôi phái xuông làm vua thì sẽ trở thành vua trong xã hộ’
đó ngay lập tức. Ngưòi đó phải cho thấy được nẳnệ lực phù hợp với chủ trương, phải có nhân phẩm và tứ cách, tố chất của một người lãnh đạo.
Như Phí Lưu và ô n Tộ dù đã được học cách cai tri đât nước từ rất sớm thông qua cha mẹ của mình' nhưng họ vân không thể cùng làm vua với người anil cùng mẹ khác cha là Lưu Ly tại vùng Phí Lưu Thủy mà phai rời cô hương đê đi xây dựng quôc gia mcri như Chu Mông, cha của họ.