Chương 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ VIỆC ỨNG DỤNG
2.1. Khỏi quỏt về ủiều kiện tự nhiờn, kinh tế - xó hội và thực trạng về giáo dục huyện Lộc Hà, tỉnh Hà Tĩnh
2.1.1. Vị trớ ủịa lý, ủiều kiện tự nhiờn, dõn số và nguồn nhõn lực 2.1.1.1. ðặc ủiểm ủịa lý
Huyện Lộc Hà gồm 13 xó ủược thành lập theo Nghị ủịnh số 20/2007/
Nð-CP, ngày 07/02/2007 của Chính phủ, trên cơ sở sáp nhập 7 xã vùng Hạ Can của huyện Can Lộc và 6 xã vùng Biển Cửa của huyện Thạch Hà, dân số 81.476 người, diện tớch tự nhiờn 118,53 km2. Là một huyện ủồng bằng ven biển phớa ủụng Bắc của tỉnh Hà Tĩnh, nằm từ 18,23 ủến 18,32 vĩ ủộ Bắc, 105,55 ủến 105,48 kinh ựộ đông; Bắc giáp huyện Nghi Xuân, Nam giáp huyện Thạch Hà và thành phố Hà Tĩnh, đông giáp Biển đông và Tây giáp huyện Can Lộc. Thị trấn Bằng Sơn (ủang quy hoạch) cỏch thành phố Vinh (Nghệ An) 35 km, cỏch thành phố Hà Tĩnh 10 km, thị xã Hồng Lĩnh 30 km và cách cửa khẩu quốc tế Cầu Treo 100 km.
Huyện Lộc Hà thuộc tiểu vùng khí hậu bắc miền Trung, nằm trong khu vực nhiệt ủới giú mựa. Nhiệt ủộ trung bỡnh hàng năm khoảng 280c; về mựa khụ, do ảnh hưởng trực tiếp của giú Lào, nhiệt ủộ cú lỳc trờn 350c. ðộ ẩm trung bỡnh hàng năm là 80%. Lượng mưa hàng năm vào loại trung bình, phân bổ không ủều: mựa khụ (thỏng 4 ủến thỏng 8) thiếu nước, cũn mựa mưa lại thừa nước (trờn 2.000 mm), gõy nhiều khú khăn cho sản xuất và ủời sống.
ðịa hỡnh khỏ bằng phẳng, phớa Tõy Bắc ủược chắn bởi dóy Hồng Lĩnh, phía Nam - Tây Nam có dòng sông Nghèn và các phụ lưu sông Nghèn bao quanh; phắa đông có ựường bờ biển dài 12 km.
ðất ủai: Diện tớch ủất tự nhiờn của huyện là 118,53 km2, trong ủú diện tớch ủất nụng nghiệp 7.132,6 ha. ðất ủai chủ yếu là ủất cỏt pha, ủộ màu mỡ không cao, khả năng liên kết viên thấp nên hạn chế việc giữ nước, nghèo chất dinh dưỡng. ðất rừng có 2.209 ha, rừng tự nhiên chủ yếu là rừng nghèo. Diện tích rừng trồng phần lớn là thông, phi lao, keo và rừng ven biển.
Huyện có bờ biển dài hơn 12 km, thoải, nước trong xanh, có khả năng phỏt triển du lịch, tắm biển và nghỉ dưỡng. Cú cảng Cửa Sút khuất giú, là ủiều kiện tốt ủể xõy dựng thành cảng thương mại cho tàu hàng ngàn tấn vào ăn hàng, ngoài ra cảng Hộ ðộ cũng có khả năng cho tàu, sà lan trên 500 tấn cập bến thuận lợi.
2.1.1.2. Dân số, dân cư, nguồn nhân lực
Theo số liệu ủiều tra, dõn số của huyện tớnh ủến ngày 31/12/2012 là 81.476 người. Mật ủộ dõn số trung bỡnh là 687 người/km2, cao hơn trung bỡnh chung toàn vùng Bắc Trung Bộ (203 người/km2) và trung bình chung cả nước (246 người/km2). Phõn bố dõn cư khụng ủồng ủều, xó Thạch Kim cú mật ủộ dõn số cao nhất: 3.417 người/km2, xó Hồng Lộc cú mật ủộ dõn số thấp nhất:
357 người/km2. Dõn số trong ủộ tuổi lao ủộng toàn huyện cú 52.044 người, chiếm tỷ lệ 59,6%. Lực lượng lao ủộng cú trỡnh ủộ chuyờn mụn kỹ thuật khụng cao. Cơ cấu lao ủộng so với cơ cấu kinh tế cú sự chờnh lệch lớn; số lao ủộng trong lĩnh vực công nghiệp, xây dựng, tiểu thủ công nghiệp chiếm tỷ lệ khoảng 11%; lao ủộng làm nụng, lõm, ngư, diờm nghiệp chiếm khoảng 73%; lao ủộng làm dịch vụ, thương mại chiếm khoảng 16%. Toàn huyện có trên 1.215 người trong ủộ tuổi lao ủộng cú trỡnh ủộ cao ủẳng, ủại học và trờn ủại học, lực lượng này ủang hoạt ủộng trờn tất cả cỏc lĩnh vực của ủời sống kinh tế - xó hội, gúp phần to lớn vào sự nghiệp CNH-HðH quờ hương, ủất nước.
2.1.2. ðặc trưng kinh tế - xã hội 2.1.2.1. Về kinh tế
Những năm qua, kinh tế - xó hội của cỏc xó trờn ủịa bàn huyện cú bước tăng trưởng khỏ, ủời sống nhõn dõn ủược cải thiện ủỏng kể. Tốc ủộ tăng trưởng bỡnh quõn những năm gần ủõy ủạt trờn 11,3%/năm. Năm 2012, GDP bỡnh quõn ủầu người ủạt 15 triệu ủồng/người. Cơ cấu kinh tế cú sự chuyển biến tớch cực.
- Sản xuất nụng - ngư - diờm nghiệp - thủy sản: ủạt 532.469 triệu ủồng, chiếm 37,05% trong cơ cấu thu nhập; nhiều hộ nông dân sản xuất có quy mô khá lớn, là mô hình kinh doanh hiệu quả.
- Sản xuất cụng nghiệp - tiểu thủ cụng nghiệp, xõy dựng: ủạt 560.700 triệu ủồng, chiếm 39% trong cơ cấu thu nhập; chủ yếu là ngành sản xuất, khai
thỏc vật liệu xõy dựng, chế biến thuỷ sản, làng nghề ủan chổi, mõy tre ủan, sản xuất bánh bún,…
- Thương mại - du lịch - dịch vụ: ủạt 344.624 triệu ủồng, chiếm tỷ trọng 23,97% trong cơ cấu kinh tế. Người dõn trong vựng sớm biết chuyển ủổi sang nghề thương mại, dịch vụ, làm cụng, thu hỳt 6533 lao ủộng và hiện ủang là thế mạnh của nhiều xã.
Lộc Hà cú lợi thế về vị trớ ủịa lý, truyền thống văn hoỏ lõu ủời, nhiều di tớch lịch sử, danh thắng; cú bờ biển thoải rộng, sạch, ủẹp, hoang sơ, kộo dài trờn 12km, dự bỏo ớt chịu ảnh hưởng tỏc ủộng mụi trường của cỏc dự ỏn lớn sẽ triển khai trờn ủịa bàn tỉnh. Du lịch của huyện gần ủõy ủó cú bước khởi ủầu hứa hẹn và ủang ủược ủỏnh giỏ cú tiềm năng lớn cho ủịnh hướng phỏt triển ủụ thị, du lịch - dịch vụ biển.
- Thu ngõn sỏch năm 2012 ước ủạt 55 tỷ ủồng, trong ủú thu từ cấp quyền sử dụng ủất ước ủạt 15 tỷ ủồng.
2.1.2.2. Văn hoá - xã hội - Giáo dục
Là vựng ủất cú truyền thống hiếu học, nhiều dũng họ nổi tiếng về truyền thống học hành, cú nhiều người ủỗ ủạt cao trong cỏc kỳ khoa cử như dũng họ Nguyễn Văn, họ Nguyễn ðức Lục Chi ở Ích Hậu, họ Phan Huy ở Thạch Châu…; có nhiều danh nhân nổi tiếng: Mai Hắc ðế, Nguyễn Văn Giai, Phan Bố, Nguyễn Biên, Phan Huy Ích, Nguyễn Hằng Chi, Nguyễn ðổng Chi,…
Những năm qua, cấp ủy, chớnh quyền cỏc ủịa phương ủó dành ưu tiờn nhiều nguồn lực cho phỏt triển giỏo dục, cả về xõy dựng ủội ngũ giỏo viờn, cỏn bộ quản lý, CSVC và phong trào “Xã hội học tập”, “Xã hội hoá giáo dục”. ðến nay, hệ thống trường lớp ủó phỏt triển tương ủối vững chắc và toàn diện. Toàn huyện có 13 trường Mầm non, 13 trường Tiểu học, 10 trường THCS, 3 trường THPT, 1 Trung tõm DN-HN&GDTX, chất lượng giỏo dục ủạt loại khỏ, số học sinh giỏi, học sinh ủậu vào cỏc trường ðại học, Cao ủẳng những năm gần ủõy tăng nhanh, (năm 2012, cú 350 em ủậu vào cỏc trường ðại học). Giữ vững
phong trào PCGD tiểu học ủỳng ủộ tuổi, hoàn thành PCGD THCS. Cỏc hoạt ủộng của trung tõm học tập cộng ủồng, khuyến học ủược xó hội hoỏ sõu rộng.
Phong trào xõy dựng trường chuẩn quốc gia ủược chỳ trọng, ủến nay ủó cú 22 trường ủược cụng nhận ủạt chuẩn quốc gia (MN 5, TH 13, THCS 2, THPT 2), trong ủú trường THPT Nguyễn Văn Trỗi là trường ủạt chuẩn quốc gia ủầu tiờn ở bậc THPT của tỉnh Hà Tĩnh. Cỏc mục tiờu về nõng cao dõn trớ, ủào tạo nhõn lực, bồi dưỡng nhõn tài ủược chớnh quyền cỏc cấp quan tõm.
- Hoạt ủộng văn hoỏ - văn nghệ, thể dục - thể thao, thụng tin tuyờn truyền:
Phỏt triển rộng khắp trờn cỏc ủịa bàn dõn cư. Phong trào xõy dựng làng, xó văn hoỏ, ủơn vị văn hoỏ, gia ủỡnh văn hoỏ ủược nhõn dõn hưởng ứng tớch cực. ðến nay, toàn huyện cú 2 xó, 49 thụn và 5 cơ quan ủạt danh hiệu ủơn vị văn húa cấp tỉnh. Trờn ủịa bàn huyện cú 44 di tớch ủó ủược xếp hạng là di tớch lịch sử văn húa, trong ủú cú 6 di tớch cấp quốc gia, 38 di tớch cấp tỉnh; cú những di tắch nổi tiếng như: đình đỉnh Lự (Tân Lộc), đền Cả (Ích Hậu), chùa Chân Tiên (Thịnh Lộc), chùa Kim Dung (Thạch Bằng),…
Thể thao quần chúng phát triển sâu rộng, góp phần nâng cao sức khoẻ, đời sống tinh thần và xây dựng đồn kết cộng đồng trong nhân dân.
- Việc chăm súc sức khoẻ cho nhõn dõn ủược quan tõm, chưa ủể xẩy ra dịch bệnh lớn trên ựịa bàn. đã có 13/13 trạm y tế ựược công nhận ựạt chuẩn quốc gia. Tỷ lệ phát triển dân số 0,74%. Công tác bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em ủược quan tõm, nhất là trẻ em cú hoàn cảnh khú khăn, tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng còn 10,5%.
- Là ủịa phương cú truyền thống cỏch mạng, 11/13 xó Anh hựng LLVT, nơi cú sỏng kiến xõy dựng cơ sở xó, cụm tuyến ATLC - SSCð ủầu tiờn của quõn khu 4, hiện ủược duy trỡ hoạt ủộng tốt và hiệu quả. Nhiều năm qua cỏc xó ủều thực hiện khỏ tốt nhiệm vụ quốc phũng, quõn sự ủịa phương.
2.1.3. Những thuận lợi và khú khăn về kinh tế, xó hội ảnh hưởng ủến sự phát triển giáo dục nói chung, phát triển giáo dục tiểu học nói riêng
2.1.3.1. Thuận lợi
Lộc Hà cú vị trớ ủịa lý và ủiều kiện tự nhiờn thuận lợi; hệ thống ủiện, ủường, trường, trạm phỏt triển nhanh và ủồng bộ. Hệ thống chớnh trị ổn ủịnh, nền kinh tế và ủời sống nhõn dõn ngày càng phỏt triển. Cú nguồn nhõn lực dồi dào, nhõn dõn cần cự, chịu khú, mặt bằng dõn trớ tương ủối cao; người dõn nơi ủõy luụn cú ý thức phỏt huy truyền thống văn húa, truyền thống hiếu học của quờ hương, ủất nước.
Sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế của huyện theo hướng: Thương mại - Du lịch - Dịch vụ làm cho ngành nghề phỏt triển ủa dạng, dẫn tới dịch chuyển cơ cấu lao ủộng, tạo ủiều kiện cho việc phõn luồng học sinh sau THCS và THPT.
GDP của huyện hàng năm tăng trưởng ủều, vững chắc, cựng với những chớnh sỏch xó hội phự hợp ủó làm cho mức sống của người dõn ủược cải thiện, cú ủiều kiện học tập tốt hơn.
ðược sự quan tâm của cấp ủy ðảng, chính quyền và các tổ chức chính trị xó hội nờn cỏc chương trỡnh phỏt triển giỏo dục ủều ủược triển khai thực hiện tốt, như: xõy dựng trường chuẩn quốc gia, PCGD,…; ủiều kiện CSVC, TTBDH ủược ủầu tư từng bước theo hướng chuẩn húa, hiện ủại húa.
2.1.3.2. Khó khăn
Lộc Hà là huyện ủồng bằng ven biển, nghốo, cú xuất phỏt ủiểm thấp.
Mức sống và khả năng tích luỹ của người dân còn rất thấp; thu nhập bình quân ủầu người trờn 14,5 triệu ủồng/người/năm; tỷ lệ hộ nghốo là 17,1% (cao hơn mức bình quân của tỉnh). Hàng năm phải chịu ảnh hưởng nhiều của thiên tai.
Hạ tầng chưa ủỏp ứng ủược yờu cầu phỏt triển kinh tế - xó hội. Thương mại - dịch vụ chủ yếu buụn bỏn nhỏ. Du lịch chưa trở thành một ngành hoạt ủộng kinh doanh thực sự. ðất canh tỏc bỡnh quõn trờn một người dõn thấp; mật ủộ
dõn cư ủụng, thiếu nguồn lao ủộng ủược ủào tạo, thiếu việc làm, ủang là khú khăn lớn nhất của huyện.
Do ủú, nguồn ủầu tư xõy dựng CSVC cỏc trường học và kinh phớ ủầu tư cho GD-ðT từ ngõn sỏch huyện rất thấp, chưa ủỏp ứng yờu cầu phỏt triển giỏo dục trong giai ủoạn hiện nay. Chất lượng giỏo dục toàn diện, giỏo dục ủại trà một số mặt cũn hạn chế. Cơ sở vật chất cũn thiếu ủồng bộ, chủ yếu là ủang tập trung ủầu tư về phũng học, chưa chỳ trọng ủầu tư thớch ủỏng về trang thiết bị, cỏc phũng chức năng và xõy dựng hệ thống trường trọng ủiểm của huyện.