I/. Mục tiêu 1. Kiến thức
- HS nắm được cấu tạo chung 1 xương dài. Từ đó giải thích được sự lớn lên và dài ra của xương - Xác định được thành phần hoá học của xương chứng minh được tính đàn hồi và cứng rắn của xương.
- Rèn kĩ năng lắp đặt thí nghiệm đơn giản.
2. Kỹ năng Rèn kĩ năng:
- Quan sát tranh, thí nghiệm tìm ra kiến thức trong giờ học lí thuyết.
- Hoạt động nhóm.
3. Thái độ Giáo dục ý thức bảo vệ xương, liên hệ với thức ăn của lứa tuổi HS . II/. Chuẩn bị:
- GV: + Tranh vẽ hình 8.1 đến 8.4 SGK . + Hai xương đùi ếch sạch.
+ Chuẩn bị mẫu xương ngâm trong dung dịch HCL 10%.
+ Panh, đèn cồn, cốc nước lã, cốc đựng dung dịch axit HCl 10%.
- HS : Xương đùi ếch, hay xương sườn gà.
III/. Tiến trình tiết dạy:
1. Ổn định lớp :chào HS cho các em ngồi, kiểm tra vệ sinh, dụng cụ học tập 2. . Kiểm tra bài cũ : 3p
GV: ? Bộ xương người gồm mấy phần ? Cho biết các xương của ở mõi phần đó ? HS: Trả lời
3.Bài mới
3.1. Mở bài:1’ HS đọc mục '' Em có biết '' ở tr. 31. Thông tin đó cho các em biết xương có sức chịu đựng rất lớn. Do đâu mà xương có khả năng đó ?
3.2 Các hoạt động.
TG HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG
15P Hoạt động 1: CẤU TẠO CỦA XƯƠNG
Mục tiêu : HS chỉ ra được cấu tạo của xương dài,
I. Cấu tạo của xương.
1. Cấu tạo và chức năng của
10P
xương dẹt và chức năng của nó.
GV: yêu cầu HS nghiên cứu thông tin SGK. Trả lời câu hỏi:
? Sức chịu đựng rất lớn của xương có liên quan gì đến cấu tạo xương ?
HS: nghiên cứu thông tin.
HS: thảo luận nhóm đưa ra ý kiến khẳng định: Chắc chắn xương phải có cấu tạo đặc biệt.
Để trả lời vấn đề đặc ra → GV cho tiếp câu hỏi:
? Xương dài có cấu tạo như thế nào ?
? Cấu tạo hình ống và đầu xương như vậy có nghĩa gì đối với chức năng của xương ?
Hs: Cá nhân nghiên cứu thông tin trong SGK, quan sát hình 8.1, 8.2 → ghi nhớ kiến thức.
- Trao đổi nhóm thống nhất ý kiến:
- Đại diện nhóm trình bày ý kiến bằng cách giới thiệu trên hình vẽ, nhóm khác bổ sung → Vậy điều khẳng định lúc đầu là đúng.
GV: kiểm tra kiến thức các em nắm được thông qua phần trình bày của nhóm.
GV: yêu cầu: nêu cấu tạo và chức năng của xương dài.
Hs: Các nhóm nghiên cứu bảng 8.1 tr. 29 SGK → 1 đến 2 nhóm trình bày.
- HS nhớ lại kiến thức tự trả lời. ( Dưới sự hướng dẫn của GV ). GV: chốt lại kiến thức.
- GV chuyển ý:
? Hãy kể các xương dẹt và xương ngắn ở cơ thể người ?
? Xương dẹt và xương ngắn có chức năng gì ? - GV yêu cầu liên hệ thực tế :
? Với cấu tạo hình trụ rồng, phần đầu có nan hình vòng cung tạo các ô giúp các em liên tưởng đến kiến trúc nào trong đời sống ?
HS nghiên cứu thông tin trong SGK và hình 8.3 tr.29 trả lời câu hỏi → HS khác bổ sung.
- HS có thể nêu : Giống trụ cầu, tháp Epphen, vòm nhà thờ...
- GV nhận xét và bổ sung → ứng dụng trong xây dựng đảm bảo bền vững và tiết kiệm vật liệu.
- HS rúc ra kết luận.
Hoạt động 2: Phân biệt các loại xương: ( Không dạy) Hoạt động 2: THÀNH PHẦN HÓA HỌC VÀ TÍNH CHẤT CỦA XƯƠNG
Mục tiêu: Thông qua thí nghiệm, HS chỉ ra được 2 thành phần cơ bản của xương có liên quan đến tính chất của xương – liên hệ thực tế.
GV: yêu cầu HS đọc thông tin hiểu thí nghiệm.
xương dài.
* Kết luận:
Nội dung kiến thức ở bảng 8.1 Tr .29.
2. Cấu tạo và chức năng xương ngắn và xương dẹt.
* Cấu tạo:
- Ngoài là mô xương cứng.
- Trong là mô xương xốp.
* Chức năng : Chứa tủy đỏ.
II. Phân biệt các loại xương:
( Không dạy)
II. Thành phần hóa học và tính chất của xương.
Sinh học 8 23 Lưu Nhật Phương Trâm
10p
GV: Cho nhóm" yêu mô sinh" biểu diễn thí nghiệm trước lớp.
HS: đọc thí nghiệm.
HS: Biễu diễn thí nghiệm.
+ Thả một xương đùi ếch vào cốc dung dich HCL 10%.
+ Kẹp xương đùi ếch → đốt trên đèn cồn → HS cả lớp quan sát các hiện tượng xảy ra → ghi nhớ.
- Nhóm "yêu môn sinh" yêu cầu cả lớp cho kết quả của thí nghiệm:
+ Đối với xương ngâm thì dùng kết quả đã chuẩn bị trước.
+ Đối với xương đốt đặt lên giấy gõ nhẹ.
:GV: Đưa câu hỏi:
? Phần nào của xương cháy có mùi khét ?
? Bọt khí nổi lên khi ngâm xương đó là khí gì ?
? Tại sao sau khi ngâm xương lại bị dẻo và có thể kéo dài, thắt nút ?
HS: Trao đổi nhóm trả lời câu hỏi.
+ Cháy chỉ có thể là chất hữu cơ.
+ Bọt khí đó là CO2.
+ Xương mất phần rắn bị hoà vào HCl chỉ có thể là chất có canxi và cac bon.
- Các nhóm còn lại theo dõi bổ sung bổ sung.
HS: rút ra kết luận.
GV: giúp HS hoàn thiện kiến thức này.
GV: giải thích về tỉ lệ chất hữu cơ và vô cơ trong xương thay đổi theo tuổi.
GV: Cho HS rút ra kết luận →
Hoạt động 3: SỰ LỚN LÊN VÀ DÀI RA CỦA XƯƠNG Mục tiêu : HS chỉ ra được xương dài ra do sụn tăng trưởng, to ra nhờ các tế bào màng xương.
:HS nghiên cứu thông tin SGK, quan sát hình 8.4 và 8.5 tr.
29, 30 → ghi nhớ kiến thức.
- Trao đổi nhóm trả lời câu hỏi.
Yêu cầu:
+ Khoảng BC không tăng.
+ Khoảng AB, CD tăng nhiều đã làm cho xương dài ra.
Đại diện nhóm trả lời → nhóm khác bổ sung
* Kết luận:
Thành phần hóa học của xương gồm:
+ Chất vô cơ: Muối can xi + Chất hửu cơ: Cốt giao.
• Tính chất: Rắn chắc và đàn hồi
III. Sự to ra và dài ra của xương.
* Kết luận:
- Xương dài ra: Do sự phân chia các tế bào ở lớp sụn tăng trưởng.
- Xương to thêm nhờ sự phân chia của các tế bào màng xương.
IV. Củng cố 4’
- GV cho HS làm bài tập 1 tr. 31.
- GV chữa bằng cách: + Cho HS đổi bài của nhau. + HS tự chấm bài cho nhau.
+ GV thông báo đáp án đúng. + Tìm hiểu có bao nhiêu em làm đúng, V. Dặn dò 1’
- Học bài, trả lời câu hỏi SGK vào vở bài tập.
- Đọc trước bài mới: Bài 9 tr.32.
- GV hướng dẫn HS chuẩn bị bài ở nhà.
Tuần :5 Tiết: 9
Ngày soạn: 11 / 8 / 2011