CHƯƠNG I VIỆT NAM TỪ NĂM 1919 ĐẾN NĂM 1930
Bài 13: PHONG TRÀO DÂN TỘC DÂN CHỦ Ở VIỆT NAM
I. Sự ra đời và hoạt động của ba tổ chức cách mạng:
1. Hội Việt Nam Cách mạng thanh niên
* Sự ra đời
- Tháng 2-1925 Nguyễn Ái Quốc lựa chọn, giác ngộ một số thanh niên tích cực trong tổ chức Tâm Tâm xã lập ra Cộng sản đoàn
- Tháng 6-1925, Nguyễn Ái Quốc thành lập Hội Việt Nam Cách mạng thanh niên nhằm tổ chức và lãnh đạo quần chúng đoàn kết đấu tranh đánh đổ đế quốc và tay sai.
* Hoạt động
- Mở lớp huấn luyện để đào tạo cán bộ cách mạng bí mật đưa về nước hoạt động.
- Ngày 21-6-1925 ra Báo Thanh niên làm cơ quan ngôn luận của Hội.
- Đầu năm 1927, những bài giảng của Nguyễn Ái Quốc được tập hợp thành tác phẩm “Đường Kách mệnh”
→ Báo Thanh niên và sách “Đường Kách mệnh” đã trang bị lí luận cách mạng cho cán bộ của Hội Việt Nam Cách mạng thanh niên để tuyên truyền cho giai cấp công nhân và các tầng lớp nhân dân Việt Nam.
- Cuối năm 1928, thực hiện chủ trương “vô sản hóa” nhiều cán bộ của Hội đi sâu vào nhà máy, xí nghiệp, đồn điền . . . để tuyên truyền và vận động cách mạng nâng cao ý thức chính trị cho công nhân. Nhờ đó phong trào công nhân phát triển mạnh mẽ trở thành nòng cốt của phong trào dân chủ trong cả nước.
- Năm 1929 cơ sở của Hội được xây dựng khắp cả nước với 1700 hội viên.
Sự truyền bá chủ nghĩa Mác Lê-nin đã khiến cho phong trào công nhân Việt Nam từ năm 1928 trở đi có chuyển biến rõ rệt về chất, tạo điều kiện cho sự ra đời của 3 tổ chức cộng sản vào năm 1929.
2. Tân Việt cách mạng đảng (đọc thêm)
3. Việt Nam Quốc dân đảng
* Sự ra đời:
- Ngày 25-12-1927, Nguyễn Thái Học và Phó Đức Chính… sáng lập Việt Nam Quốc dân đảng, từ cơ sở hạt nhân đầu tiên là Nam Đồng thư xã.
- Đây là tổ chức đại diện cho tư sản dân tộc theo khuynh hướng cách mạng dân chủ tư sản.
* Tôn chỉ mục đích
- Lúc mới thành lập chỉ nêu chung chung là: trước làm dân tộc cách mạng, sau làm thế giới cách mạng. Năm 1929 nêu nguyên tắc “Tự do-Bình đẳng-Bác ái”.
* Hoạt động
- Chia làm 4 thời kì, kì cuối là bất hợp tác với chính phủ Pháp và triều Đình nhà Nguyễn, cổ động bãi công, đánh đuổi giặc Pháp, đánh đổ ngôi vua thiết lập dân quyền.
- Chủ trương: tiến hành cách mạng bạo lực.
- Lực lượng: lấy lực lượng binh lính người Việt trong quân đội Pháp giác ngộ làm lực lượng chủ lực, lực lượng quần chúng ít.
- Địa bàn: chủ yếu ở Bắc kì, còn ở Trung kì và Nam kì không đáng kể.
- Tháng 02-1929, tổ chức ám sát tên trùm mộ phu Badanh ở Hà Nội
→ thực dân Pháp khủng bố .
- Tổ chức khởi nghĩa: bùng nổ ở Yên Bái (09-02-1930) rồi Phú Thọ, Sơn Tây, Hải Dương, Thái Bình, Hà Nội… nhưng nhanh chóng thất bại.
- Ý nghĩa:
+ Cổ vũ lòng yêu nước và chí căm thù của nhân dân Việt Nam đối với thực dân Pháp và tay sai.
+ Là sự nối tiếp truyền thống yêu nước bất khuất của dân tộc Việt Nam.
+ Vai trò lịch sử của Việt Nam Quốc dân Đảng với tư cách là một chính đảng cách mạng trong phong trào dân tộc đã chấm dứt với sự thất bại của khởi nghĩa Yên Bái .
- Nguyên nhân thất bại:
+ Chưa có cương lĩnh rõ ràng, thành phần ô hợp, không tập hợp được đông đảo quần chúng tham gia.
+ Khởi nghĩa bị động, không có sự chuẩn bị kỹ càng, thực dân Pháp còn đủ mạnh để đàn áp.
II. Đảng cộng sản Việt Nam ra đời:
1. Sự xuất hiện các tổ chức cộng sản năm 1929
- Năm 1929, phong trào công nhân, nông dân và các tầng lớp yêu nước khác phát triển mạnh, kết thành làn sóng dân tộc ngày càng sâu rộng.
- Tháng 3-1929 một số hội viên tiên tiến của Hội Việt Nam cách mạng thanh niên ở Bắc Kì thành lập chi bộ cộng sản đầu tiên
- Tháng 5-1929 tại Đại hội lần thứ nhất Hội Việt Nam cách mạng thanh niên ở Hương Cảng (Trung Quốc), đoàn đại biểu Bắc Kì đề nghị thành lập một Đảng Cộng sản nhưng không được chấp nhận nên bỏ về nước.
- Ngày 17-6-1929, đại biểu các tổ chức cộng sản ở Bắc Kỳ quyết định thành lập Đông Dương Cộng sản đảng.
- Khoảng tháng 8-1929, những hội viên của Hội Việt Nam Cách mạng thanh niên ở Nam Kì thành lập An Nam Cộng sản đảng.
- Tháng 9-1929, đảng viên tiên tiến của Tân Việt thành lập Đông Dương Cộng sản liên đoàn.
Ý Nghĩa:
Sự ra đời của 3 tổ chức cộng sản phản ánh xu thế khách quan của cuộc vận động giải phóng dân tộc ở Việt Nam theo con đường cách mạng vô sản.
2. Hội nghị thành lập Đảng:
* Hoàn cảnh
+ Năm 1929, ba tổ chức cộng sản ra đời, hoạt động riêng rẽ, tranh giành ảnh hưởng với nhau, làm cho phong trào cách mạng trong nước có nguy cơ bị chia rẽ.
+ Yêu cầu thống nhất các tổ chức cộng sản được đặt ra một cách bức thiết.
+ Nguyễn Ái Quốc đã chủ động từ Thái Lan về Trung Quốc, triệu tập hội nghị hợp nhất các tổ chức cộng sản thành một đảng duy nhất.
+ Hội nghị hợp nhất Đảng họp ở Cửu Long (Hương Cảng-Trung Quốc), do Nguyễn Ái Quốc chủ trì bắt đầu từ ngày 06-01-1930
* Nội dung hội nghị
- Nguyễn Ái Quốc phê phán những quan điểm sai lầm của các tổ chức Cộng sản và nêu chương trình hội nghị.
- Hội nghị thảo luận và nhất trí thống nhất các tổ chức Cộng sản thành một Đảng duy nhất lấy tên là Đảng Cộng sản Việt Nam.
- Thông qua Chính cương vắn tắt, sách lược vắn tắt của Đảng... do Nguyễn Ái Quốc soạn thảo gọi chung là Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng.
- Nội dung Cương lĩnh::
+ Xác định đường lối chiến lược Cách mạng của Đảng là: tiến hành cuộc “tư sản dân quyền cách mạng và thổ địa cách mạng để đi tới xã hội cộng sản”.
+ Nhiệm vụ của cách mạng: đánh đổ đế quốc, bọn phong kiến và tư sản phản cách mạng làm cho nước Việt Nam được độc lập, tự do;
lập chính phủ công nông binh, tổ chức quân đội công nông binh; tịch thu sản nghiệp, ruộng đất của đế quốc và bọn phản cách mạng chia cho dân cày nghèo. Tiến hành cách mạng ruộng đất.
+ Lực lượng: công, nông, tiểu tư sản, trí thức. Lợi dụng hoặc trung lập đối với phú nông, tiểu, trung địa chủ, tư sản.
+ Cách mạng Việt Nam phải liên lạc với các dân tộc bị áp bức và vô sản thế giới.
+ Đảng Cộng sản Việt Nam - đội tiên phong của giai cấp vô sản, giữ vai trò lãnh đạo cách mạng.
→ Đây là cương lĩnh giải phóng dân tộc sáng tạo, kết hợp đúng đắn vấn đề dân tộc và giai cấp, độc lập và tự do là tư tưởng cốt lõi của cương lĩnh này.
* Ý nghĩa: Hội nghị có tầm vóc như một đại hội thành lập Đảng.
* Ý nghĩa sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam.
- Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời là kết quả tất yếu của cuộc đấu tranh dân tộc và giai cấp của nhân dân Việt Nam…
- Đảng là sản phẩm của sự kết hợp chủ nghĩa Mác-Lênin với phong trào công nhân và phong trào yêu nước Việt Nam trong thời đại mới…
- Là bước ngoặt vĩ đại trong lịch sử cách mạng Việt Nam.
+ Đảng theo học thuyết Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh.
+ Có đường lối cách mạng khoa học và sáng tạo, có tổ chức chặt chẽ, đội ngũ cán bộ kiên trung.
- Đảng ra đời là sự chuẩn bị tất yếu cho những bước phát triển nhảy vọt mới trong lịch sử phát triển của dân tộc Việt Nam.
Hệ thống câu hỏi:
Câu 1. Sự ra đời, hoạt động của Hội Việt Nam cách mạng thanh niên.
Câu 2. Sự ra đời, hoạt động của Việt Nam Quốc dân Đảng
Câu 3. Trình bày hoàn cảnh lịch sử và diễn biến của Hội nghị thành lập Đảng
Câu 4. Nêu vai trò của Nguyễn Ái Quốc đối với quá trình vận động chuẩn bị thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam.
Câu 5. Nêu nội dung chính cương vắn tắt, Sách lược vắn tắt của Đảng Cộng sản Việt Nam?
Câu 5. Ý nghĩa lịch sử của việc thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam đầu năm 1930?
__________________
CHƯƠNG II