HỌC VIỆN NGÂN HÀNG CHƯƠNG TRÌNH CHẤT LƯỢNG CAO ( ∕4φ∖ KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP Tên đề tài: HỒN THIỆN CƠNG TÁC PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH KHÁCH HÀNG DOANH NGHIỆP TRONG HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIEN VIỆT NAM - CHI NHÁNH HÀ TÂY Sinh viên: Mai Thanh Tùng Mã: 18A4030502 Khoa: Tài Chính Lớp: K18CLCE HÀ NỘI - 2019 HỌC VIỆN NGÂN HÀNG CHƯƠNG TRÌNH CHẤT LƯỢNG CAO > √i.' < t KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP Tên đề tài: HỒN THIỆN CƠNG TÁC PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH KHÁCH HÀNG DOANH NGHIỆP TRONG HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIEN VIỆT NAM - CHI NHÁNH HÀ TÂY Sinh viên: Mai Thanh Tùng Mã: 18A4030502 Khoa: Tài Chính Lớp: K18CLCE GVHD: TS.Nguyễn Thị Đào HÀ NỘI - 2019 LỜI CAM ĐOAN Em xin cam đoan cơng trình nghiên cứu riêng em, em trực tiếp thể Các số liệu trích dẫn từ nguồn tài liệu tham khảo tin cậy Các kết nghiên cứu khóa luận trung thực, khơng mang tính chép Em xin chịu trách nhiệm toàn lời cam đoan Tác giả LỜI CẢM ƠN Đề tài “ Hồn thiện cơng tác phân tích tài khách hàng doanh nghiệp hoạt động tín dụng Ngân hàng Đầu tư Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Hà Tây” nội dung em chọn để nghiên cứu làm khóa luận tốt nghiệp sau năm theo học chuyên ngành Tài Học viện Ngân hàng Trong q trình thực khóa luận, em xin gửi lời cảm ơn chân thành tới TS Nguyễn Thị Đào, Khoa Tài chính, Học viện Ngân hàng Cơ dành thời gian tận tình bảo, góp ý để em hoàn thành đề tài Đồng thời, em muốn cảm ơn thầy Khoa Tài bên cạnh sinh viên, truyền đạt kiến thức phục vụ cho công việc sau Nhân dịp này, em muốn nói lời cảm ơn tới chú, anh chị Phịng Khách hàng Cá nhân, Ngân hàng BIDV - Chi nhánh Hà Tây dìu dắt, hỗ trợ suốt thời gian qua Em ghi nhớ kĩ năng, kinh nghiệm dạy thực tập Tuy nhiên kiến thức chun mơn hạn chế nên nội dung báo cáo nhiều thiếu sót, em mong nhận góp ý từ phía thầy cô cán công nhân viên ngân hàng BIDV nhằm hồn thiện nội dung khóa luận Hà Nội, ngày tháng năm Table of Contents Chương 1: LỜI MỞ ĐẦU 1 Tính cấp thiết đề tài Mục tiêu nghiên cứu: Đối tượng phạm vi nghiên cứu Tính nghiên cứu Nội dung khóa luận: Chương II: Tổng quan nghiên cứu Tổng quan nghiên cứu LÝ LUẬN CHUNG VỀ CƠNG TÁC PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH KHÁCH HÀNG DOANH NGHIỆP TRONG HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI .6 2.1 Ngân hàng thương mại hoạt động tín dụng 2.1.1 Ngân hàng thương mại .6 2.1.1.1 Khái niệm 2.1.1.2 Chức năng: 2.1.1.3 Phân loại ngân hàng thương mại: 2.1.1.4 Hoạt động ngân hàng thương mại .8 2.1.2 Hoạt động tín dụng 2.2 Phân tích tài doanh nghiệp hoạt động tín dụng ngân hàng thương mại ' ' 10 2.2.1 Khái niệm phân tích tài doanh nghiệp 10 2.2.2 Nội dung phân tích tài doanh nghiệp 12 2.2.2.1 Phân tích báo cáo kết kinh doanh 12 2.2.2.2 Phân tích cấu tài sản nguồn vốn .14 2.2.2.3 Phân tích mối quan hệ bảng cân đốikế toán 15 2.2.2.4 Phân tích tỷ số tài 16 2.2.2.5 Phân tích báo cáo lưu chuyển tiền tệ 20 2.2.3 Phương pháp phân tích 21 2.2.3.1 Phương pháp so sánh .21 2.2.3.2 Phương pháp phân tổ .22 2.2.3.3 Phương pháp phân tích tỷ lệ 22 2.2.3.4 Phương pháp Dupont .22 2.2.3.5 Phương pháp xác định mức độ ảnh hưởng nhân tố đến kết kinh tế 23 2.2.3.6 Các phương pháp phân tích khác 23 2.3 Sự cần thiết phải phân tích tài doanh nghiệp hoạt động tín dụng ngân hàng thương mại 23 Chương SỐ LIỆU SỬ DỤNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 26 Chương 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 27 DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT 4.1 Tổng quan Ngân hàng Đầu tư & Phát triển Chi nhánh Hà Tây 27 4.1.1 Lịch sử hình thành 27 4.1.2 Cơ cấu tổ chức 27 4.1.3 Các hoạt động chủ yếu 29 4.1.3.1 Huy động vốn 30 4.1.3.2 Hoạt động tín dụng 30 4.1.3.3 Dịch vụ toán ngân quỹ .31 4.1.3.4 Các hoạt động khác .31 4.1.4 Kết kinh doanh ngân hàng BIDV giai đoạn 2016-2018 .32 4.2 Thực trạng phân tích tài doanh nghiệp hoạt động tín dụng Chi nhánh NHĐT&PT Ha Tây 34 4.2.1 Tổ chức cơng tác phân tích tài doanh nghiệp hoạt động tín dụng Chi nhánh BIDV Hà Tây 34 4.2.2 Quy trình phân tích tài doanh nghiệp khách hàng hoạt động tín dụng Chi nhánh 35 4.2.3 Kênh thơng tin phục vụ phân tích tài doanh nghiệp Ngân hàng Đầu tư & Phát triển Chi nhánh Hà Tây 35 4.2.4 Nội dung phân tích 37 4.2.5 Phương pháp sử dụng phân tích tài doanh nghiệp BIDV Hà Tây 38 4.2.6 Ví dụ cụ thể: 38 4.3 Đánh giá cơng tác phân tích tài doanh nghiệp khách hàng hoạt động tín dụng Chi nhánh 49 4.3.1 Những kết đạt 49 4.3.2 Hạn chế nguyên nhân 50 4.4 Định hướng hoạt động BIDV Chi nhánh Hà Tây đến năm 2020 .52 4.4.1 Định hướng chung 52 4.4.2 Mục tiêu, phương hướng nhiệm vụ năm 2019 53 4.4.2.1 Mục tiêu tổng quát .53 4.4.2.2 Mục tiêu hoạt động tín dụng 53 4.5 Giải pháp hoàn thiện hoạt động phân tích tài doanh nghiệp Chi nhánh 54 4.5.1 Các giải pháp cụ thể ( Cơng tác tổ chức, hồn thiện tiêu chí, phương pháp tài liệu) 54 4.5.2 Các giải pháp hỗ trợ ( nhân lực, thi đua khen thường, kiểm tra kiểm sốt, cơng nghệ thơng tin 58 Phần V: KẾT LUẬN 60 Chữ viết tắt Ý nghĩa NHTM Ngân hàng thương mại TMCP Thương mại Cổ phần ^CP Cổ phần VLĐ Vốn lưu động DTT Doanh thu VCSH Vốn chủ sở hữu TNDN Thu nhập doanh nghiệp NHNN Ngân hàng Nhà nước TNHH Trách nhiệm hữu hạn Cán Quản lý khách hàng QHKH phòng Khách hàng doanh nghiệp BQL Ban quản lý ^DA Dự án ^TK Thiết kế ^XD Xây dựng PTTH Phát truyền hình DT Đầu tư VLXD Vật liệu xây dựng BĐH Ban điều hành SXKD Sản xuất kinh doanh T Sơ đồ 2.1 Bộ máy tổ chức BIDV - Chi nhánh Hà Tây Bảng 4.1 Ket kinh doanh BIDV - Chi nhánh Hà Tây giai đoạn 2016 -2018 Danh mục bảng biểu sơ đồ Bảng 4.2 Kết hoạt động tín dụng giai đoạn 2016 -2018 Bảng 4.3 Kết kinh doanh Công ty CP Xây dựng số gian đoạn 2016 -2017 Bảng 4.4 Doanh thu từ hoạt động xây lắp Công ty Xây dựng số Bảng 4.5 Chỉ tiêu bảng cân đối kế tốn Bảng 4.6 Khoản phải thu Cơng ty Xây dựng Số Bảng 4.7 Cơ cấu hàng tồn kho Công ty Cổ phần Xây dựng số Bảng 4.8 Khoản phải trả người bán CTCP Xây dựng số Bảng 4.9 Các tiêu khoản CTCP Xây dựng Số Bảng 4.10 Các tiêu hoạt động CTCP Xây dựng Số Bảng 4.11 Các tiêu cấu tài CTCP Xây dựng Số Bảng 4.12 Các tiêu thu nhập CTCP Xây dựng Số Bảng 4.13 Thống kê ngành xây dựng vật liệu xây dựng Bảng 4.14 Tính toán kết kinh doanh giai đoạn 2016 -2017 theo giá trị tuyệt đối Bảng 4.15 Bảng cân đối kế toán theo phương pháp so sánh dọc STT Chỉ tiêu 2017 2016 Lợi nhuận gộp 0.07 0.07 Doanh thu Đối với nhóm tiêu sinh lời, số quan trọng ROA, ROE Lợi nhuận từ 0.07 hoạt cho độngthấy kinhtình doanh 0.09dựng Số ổn định 0.01 hình tài chính0.09 Cơng ty CP Xây Doanh thu lợi nhuận sau thuế giảm so với năm 2016 ROE 007 007 ROA Bảng 4.12: Các001 tiêu thu nhập 0^1 Nguồn: Phòng Khách hàng doanh nghiệp BIDV Chi nhánh Hà Tây 47 Nguồn: Phòng Khách hàng doanh nghiệp BIDV Chi nhánh Hà Tây Năm 2017 vòng quay vốn lưu động tính mức 0.79 vịng/ năm Cơng ty dự tính năm 2018 thực việc kiểm soát khoản mục phải thu khách hàng chi phí sản xuất kinh doanh dở dang nhằm mục đích cải thiện số vịng quay vốn lưu động Vốn lưu động xác định trình hoạt động kinh doanh 180 tỷ đồng Sau phân tích tình hình tài khách hàng doanh nghiệp, cán phân tích đưa kết luận “ Quy mơ tài sản, nguồn vốn doanh thu công ty có tăng trưởng so với năm 2016 Tình hình tài cơng ty tương đối ổn định, khơng bị cân đối vốn, có khả tốn, hoạt động sản xuất kinh doanh có lãi Tuy nhiên, công ty cần tiếp tục đề biện pháp tiết giảm giá vốn hàng bán, khoản mục chi phí để nâng cao hiệu kinh doanh thời gian tới” ( Hồ sơ khách hàng) Kết luận sở quan trọng để cán tín dụng xem xét cấp tín dụng Để đưa định cấp tín dụng hay khơng, cán tín dụng cịn phân tích nhu cầu vay vốn vào kế hoạch sản xuất kinh doanh năm 2018 doanh nghiệp Tiếp đến thẩm định phương án sản xuất kinh doanh nhu cầu vay vốn; xem xét biện pháp bảo đảm tiền vay; đánh giá rủi ro tổng thể phương diện vĩ mô, rủi ro hoạt động, rủi ro toán, rủi ro cạnh tranh Cuối chấm điểm tín dụng, xếp loại khách hàng đưa đề xuất cấp tín dụng cụ thể 48 Trong ví dụ này, Cơng ty cổ phần Xây dựng số xếp hạng tín dụng loại A đề xuất cấp tín dụng theo tỷ lệ tài sản đảm bảo tối thiểu 10% dư cấp tín dụng sau quy đổi thời điểm 4.3 Đánh giá cơng tác phân tích tài doanh nghiệp khách hàng hoạt động tín dụng Chi nhánh 4.3.1 Những kết đạt Hoạt động phân tích tài khách hàng doanh nghiệp ngày đẩy mạnh Điều thể qua thành tựu năm qua Thứ nhất, Ngân hàng BIDV - Chi nhánh Hà Tây tổ chức tốt công tác phân tích tài doanh nghiệp Đội ngũ cán tín dụng Ngân hàng BIDV - Chi nhánh Hà Tây đưa văn cụ thể hình thức phân tích, đánh giá, đề xuất, thẩm định tín dụng hồ sơ tín dụng Ngồi thơng tin phục vụ cơng tác phân tích, Ngân hàng nêu yêu cầu cần thiết loại hình cơng ty Doanh nghiệp thành lập khoảng thời gian năm cần cung cấp báo cáo tài từ lúc thành lập tới quý gần Đối với doanh nghiệp thực cấp tín dụng trước đó, cán tín dụng đảm bảo nhận thơng tin báo cáo tài cập nhật Bên cạnh đó, BIDV quy định hồ sơ theo thời hạn cấp tín dụng Khách hàng cung cấp kế hoạch sản xuất, phương án vay vốn cung cấp hợp đồng kinh tế có nhu cầu vay ngắn hạn thiết kế sở, tổng dự tốn phê duyệt cấp có thẩm quyền dự án dài hạn BIDV - chi nhánh Hà Tây linh hoạt việc nhận hồ sơ tín dụng xét đến đặc thù dự án khoản vay ngành kinh doanh khác Thứ hai, quy trình phân tích Cán xây dựng quy trình phù hợp đảm bảo tiết kiệm thời gian cho doanh nghiệp vay vốn đồng thời phòng ngừa rủi ro cho ngân hàng Thứ ba, cán ngân hàng sử dụng hiệu nguồn tài liệu Khi khách hàng doanh nghiệp có nhu cầu vay vốn cho hoạt động kinh doanh, cán ngân hàng thường yêu cầu tài liệu hồ sơ pháp lý, hồ sơ tài chính, hồ sơ dự 49 án, hồ sơ tín dụng Cùng với đó, cán thực việc thu thập thông tin từ nguồn khác Thứ tư, nội dung phân tích Cán tín dụng q trình phân tích đưa thơng tin tổng quan khách hàng có đánh giá mối quan hệ đối tác rủi ro gặp phải Cùng với số liệu thể bảng biểu, cơng thức đì kèm với yếu tố so sánh tăng giảm hợp lý năm Chỉ tiêu vòng quay vốn lưu động vốn lưu động quan tâm trình thẩm định tín dụng Thứ năm, phương pháp sử dụng Việc sử dụng kết hợp bảng biểu theo hình thức so sánh tạo điều kiện thuận lợi cho trình phân tích 4.3.2 Hạn chế nguyên nhân Bên cạnh kết đạt được, cơng tác phân tích tài cịn tồn số hạn chế > Cơng tác phân tích Cơng tác phân tích tiềm ẩn rủi ro, nợ xấu chưa giải cách triệt để > > Thông tin sử dụng bị giới hạn phạm vi định Chưa sử dụng đa dạng phương pháp phân tích Những hạn chế cơng tác phân tích tài có ngun nhân từ phía khách hàng Chi nhánh ngân hàng: Về phía Chi nhánh ngân hàng - Thời gian phân tích hạn hẹp Cán tín dụng ln đối mặt với khối lượng công việc lớn Tại Chi nhánh BIDV Hà Tây, cán tín dụng vừa thực nghiệp vụ tín dụng vừa thực nghiệp vụ phân tích tài khách hàng Điều gắn trách nhiệm cán tín dụng khoản cho vay, giảm rủi ro nợ xấu cho Chi nhánh Tuy nhiên công việc lại tạo áp lực thời gian lớn cho cán tín dụng Mỗi hồ sơ vay vốn, cán tín dụng có thời gian để phân tích tình hình tài khách hàng chấm điểm tín dụng 50 Những dự án có quy mơ lớn thời gian phân tích mười ngày dự án nhỏ khoảng vài ba ngày Trong khoảng thời gian cán tín dụng cịn phải làm công việc chuyên môn khác nên chưa thể tồn tâm tồn ý cho cơng tác phân tích Đây nguyên nhân dẫn đến chất lượng phân tích đơi chưa tốt - Kiến thức ngành nghề kinh doanh cán phân tích có giới hạn Khách hàng ngân hàng thương mại nói chung BIDV Hà Tây nói riêng đa dạng Đa dạng loại hình sở hữu, đa dạng ngành nghề kinh doanh, đa dạng quy mơ Trong tính đa dạng ngành nghề kinh doanh gây nhiều phiền phức cho cán phân tích Mối ngành nghề kinh doanh có đặc thù riêng theo phân tích, dự báo kêt luận khơng thể suy luận giống Nếu cán phân tích khơng sau kiến thức ngành nghề đưa kết luận khơng xác Điều dẫn đến việc cấp tín dụng với rủi ro cao từ chối khách hàng có khả trả nợ tốt - Khơng có phận phân tích khách hàng doanh nghiệp chuyên sâu Trước Chi nhánh thuộc Ngân hàng Đầu tư Phát triển Việt Nam có phân thẩm định tín dụng riêng chun thẩm định tình hình tài khách hàng Do chuyên sâu vào lĩnh vực phân tích doanh nghiệp nên chất lượng phân tích tốt bất cập cán cho vay trách nhiệm khoản vay, nguy tạo nợ xấu cao Việc cán tín dụng kiêm nhiệm cơng tác phân tích tài khách hàng khơng chịu áp lực thời gian mà cịn chịu áp lực kiến thức chuyên sâu Như chất lượng phân tích tài khách hàng doanh nghiệp khơng phải hồn hảo - Khó kiểm chứng, xác minh thực tế Trong điều kiện kinh tế mở, doanh nghiệp hoạt động đa hoạt động nhiều địa phương khác Nếu cán phân tích vào hồ sơ khách hàng cung cấp, khơng có điều kiện đến trường có nguy rủi ro cao Trên thực tế có doanh nghiệp làm ăn chân chính, lấy chữ tín làm phương châm kinh doanh khơng doanh nghiệp lợi dụng kẽ hở để thu lợi bất Việc phân tích tình hình tài khách hàng có kiểm chứng thực tế vấn đề cần thiết để giảm rủi cho ngân hàng cho cán tín dụng việc 51 thực khoảng cách địa lý xa nơi làm việc phía khách hàng, đối tác - Hồ sơ, tài liệu khách hàng doanh nghiệp gửi cho Chi nhánh chưa có độ tin cậy cao Trên góc độ khách hàng vay vốn, muốn vay nhiều vốn với thời gian nhanh Với mong muốn doanh nghiệp thường làm đẹp hồ sơ trước mang đến ngân hàng để vay vốn Điều ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng phân tích cán tín dụng - Khách hàng doanh nghiệp chưa có nhận thức đầy đủ bước chuẩn bị tài liệu phục vụ cho phân tích Do tư “thực chính, kế hoạch phụ”, thực đến đâu điều chỉnh kế hoạch đến nên số khách hàng doanh nghiệp trọng đến công tác lập kế hoạch Việc lập dự án đầu tư, lên kế hoạch tài cho dự án thường làm đại khái, ý đến chi tiết cụ thể Việc gây khó khăn cho cán phân tích, ảnh hưởng đến chất lượng phân tích 4.4 Định hướng hoạt động BIDV Chi nhánh Hà Tây đến năm 2020 4.4.1 Định hướng chung BIDV Hà Tây thực mục tiêu theo định hướng phát triển ngân hàng BIDV “ Tiếp tục nhà cung cấp dịch vụ tài hàng đầu Việt Nam” Muốn làm điều này, cán công nhân viên Ngân hàng bước nâng cao lực phục vụ, bám sát nhu cầu thực tiễn khối khách hàng cá nhân doanh nghiệp Vì mục tiêu tăng trưởng ổn định đảm bảo hạn chế rủi ro khâu tín dụng Xây dựng đội ngũ cán nhân viên đủ lực trình độ, có tác phong làm việc chuyên nghiệp, cải thiện suất lao động sở sách lao động phù hợp Xây dựng hệ thống quản trị rủi ro song song q trình phát triển mảng cơng nghệ thông tin sẵn sàng cho mục tiêu dài hạn 52 4.4.2 Mục tiêu, phương hướng nhiệm vụ năm 2019 4.4.2.1 Mục tiêu tổng quát Mục tiêu cụ thể xây dựng sở định hướng chung Trong báo cáo thường niên, ngân hàng đặt nhiệm vụ trọng tâm bao gồm: thực nhiệm vụ trị; cơng tác trị tư tưởng công tác xây dựng Đảng; Công tác lãnh đạo tổ chức, đồn thể; Cơng tác kiểm tra giám sát Tuy nhiên, luận văn tập trung vào công tác tư tưởng công tác điều tra giám sát Đây mục tiêu phục vụ cho trình phân tích tài khách hàng doanh nghiệp mặt công tác tư tưởng cán Mục tiêu cán tín dụng việc tiếp cận nguồn thơng tin xác thực từ đưa định cấp tín dụng hiệu Bởi lẽ đó, Ngân hàng tổ chức họp nhằm cập nhật tình hình kinh tế, trị, xã hội nước nước ngồi Cùng với đó, cán tín dụng có trách nhiệm khắc phục mặt cịn tồn hạn chế hướng tới hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ giao theo quý theo năm Công tác kiểm tra giám sát Bởi đặc thù mảng tín dụng tiềm ẩn rủi ro, việc kiểm tra giám sát ln phải diễn định kì Trong trường hợp phát dấu vi phạm, cán ngân hàng đảm bảo tìm phương hướng giải phù hợp Trước mắt năm 2019 BIDV Hà Tây hướng tới mục tiêu kinh doanh mảng chênh lệch thu chi, lợi nhuận trước thuế, huy động vốn cuối kỳ, Dư nợ tín dụng cuối kỳ, thu dịch vụ rịng, tỷ lệ nợ xấu gộp Trong phấn đấu tăng trưởng 12% chênh lệch thu chi, Huy động 15000 tỷ đồng việc dư nợ tín dụng tăng 12% so với năm 2018 Lợi nhuận trước thuế thu dịch vụ ròng tăng 17% 13% so với năm trước Cuối tỷ lệ nợ xấu gộp