CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG TÍNH TỰ GIÁC, TÍCH CỰC TRONG GIỜ HỌC
2.1.1. Biểu hiện của tính tự giác, tích cực trong môn học Giáo dục thể chất
- Biểu hiện chú ý: Chú ý cao độ trong học tập, lắng nghe, theo dõi mọi hành động của giáo viên.
- Biểu hiện sự nỗ lực ý chí: Đƣợc thể hiện với sự kiên trì, nhẫn nại, vƣợt khó khăn khi giải quyết nhiệm vụ nhận thức, kiên trì hoàn thành các bài tập vận động, quyết tâm, nỗ lực ý chí vươn lên trong học tập.
- Biểu hiện bằng hành vi: Hăng hái tham gia vào mọi hình thức của hoạt động học tập, khẩn trương trong hành động và thao tác tư duy.
- Biểu hiện ở kết quả lĩnh hội: Thực hiện nhanh, đúng, tái hiện đƣợc khi cần, vận dụng kiến thức, kĩ năng vào các tình huống khác nhau.
Đặc biệt tính tự giác, tích cực của học sinh trong học tập còn có mối liên hệ nhân quả với các phẩm chất nhân cách nhƣ: Tính tự giác, tính độc lập tƣ duy, tính chủ động, tính sáng tạo. Nó còn phụ thuộc vào hứng thú, nhu cầu, động cơ, năng lực, ý chí, sức khỏe, môi trường học tập.
Người học không những tự giác, tích cực trong hoạt động, mà còn phải rèn luyện cho bản thân khả năng tự đánh giá. Tự học, tự nghiên cứu, tự hợp tác gắn liền với tự kiểm tra, tự đánh giá kết quả thu đƣợc so với mục tiêu ban đầu. Quá trình tự mình nghiên cứu, tự mình thực hiện có thể là chƣa chính xác. Nhƣng, sau khi nhận đƣợc sự góp ý của thầy và của các bạn, học sinh tự đánh giá kết quả của mình, tự rút kinh nghiệm, bổ sung, điều chỉnh những
thiếu sót của bản thân.
Trong hoạt động GDTC trường học, tính tự giác, tích cực trong quá trình tập luyện là yếu tố cơ bản, quyết định trực tiếp đến hiệu quả học tập.
Bản chất hoạt động học Thể dục có tính chất đặc trƣng so với các môn học khác. Đó là quá trình sử dụng phương tiện, gồm các bài tập TDTT, tác động lên cơ thể người học nhằm phát triển năng lực thể chất, hoàn thiện nhân cách người học. Với các môn học khác, thì việc sử dụng các phương tiện là những kiến thức của xã hội loài người nhằm phát triển tri thức, hoàn thiện nhân cách người học. Chính vì vậy, bản thân người học không tự giác, tích cực và không có định hướng hoạt động của mình thì mọi sự tổ chức, điều khiển đều trở nên vô nghĩa, kém hiệu quả.
Hoạt động tập luyện trong thời gian chính khóa để thực hiện kĩ thuật của bài tập rất hạn hẹp, điều đó, đòi hỏi mỗi cá thể đều phải nỗ lực cố gắng.
Thể hiện chính ở sự định hướng, tìm tòi, phát triển tư duy sáng tạo của học sinh trong thời gian học nội khoá và hoạt động ngoại khóa. Việc nắm bắt tốt tri thức, kỹ năng cơ bản sẽ là tiền đề để điều khiển quá trình tự tập luyện.
Đồng thời, việc rèn luyện thường xuyên tại nhà những kiến thức, những kỹ thuật động tác đã đƣợc học, cũng sẽ là điều kiện cần để học sinh tiếp thu những kỹ thuật mới đƣợc nhanh hơn. Qua việc tự đánh giá và thông qua xem xét, kiểm tra của thầy, đánh giá của bạn, học sinh sẽ tự cảm thấy mình đã làm đƣợc những gì, chƣa làm đƣợc gì và cần phải cố gắng hơn nữa.
2.1.2. Tiêu chí đánh giá tính tự giác, tích cực của sinh viên Học viện An ninh nhân dân trong giờ học GDTC
Để xác địch đƣợc các tiêu chí đánh giá tính tự giác, tích cực của SV Học viện An ninh nhân dân trong giờ học GDTC. Đề tài căn cứ vào các biểu hiện của tính tự giác tích cực và đƣa ra các tiêu chí cụ thể sau:
- Biểu hiện ở xúc cảm học tập:
+ Tiêu chí 1: Thái độ đối với môn học.
+ Tiêu chí 2: Tâm trạng đối với kết quả môn học.
- Biểu hiện chú ý:
+ Tiêu chí 1: Chú ý lắng nghe giáo viên giảng bài.
+ Tiêu chí 2: Chú ý quan sát động tác mẫu của giáo viên và của bạn.
- Biểu hiện sự nỗ lực ý chí:
+ Tiêu chí 1: Cố gắng hoàn thành bài tập giáo viên giao ở trên lớp.
+ Tiêu chí 2: Tham gia tập luyện ngoại khóa.
- Biểu hiện bằng hành vi:
+ Tiêu chí 1: Không bỏ giờ học GDTC.
+ Tiêu chí 2: Đến lớp đúng giờ.
+ Tiêu chí 3: Chủ động lấy và sắp xếp dụng cụ trên lớp.
+ Tiêu chí 4: Sốt sắng khi đƣợc giao nhiệm vụ.
+ Tiêu chí 5: Chịu khó hỏi han giáo viên về bài học.
+ Tiêu chí 6: Nhiệt tình giúp đỡ bạn bè trong giờ học.
+ Tiêu chí 7: Theo dõi các thông tin có liên quan đến TDTT.
- Biểu hiện ở kết quả lĩnh hội:
+ Tiêu chí 1: Kết quả học tập môn GDTC + Tiêu chí 2: Trình độ thể lực chung
Sau khi đưa ra các tiêu chí cụ thể, bước tiếp theo đề tài tiến hành phỏng vấn để lựa chọn các tiêu chí khoa học và phù hợp. Đối tƣợng phỏng vấn là 30 chuyên gia trong lĩnh vực tâm lí, giáo dục thể chất và huấn luyện thể thao.
Trong đó TS là 10 người, chiếm 33.33%; Thạc sĩ là 12 người, chiếm 40% và cử nhân là 8 người, chiếm 26.67%. Cấu trúc trình độ của người phỏng vấn đƣợc giới thiệu ở biểu đồ 2.1.
Sơ đồ 2.1. Cấu trúc trình độ của đối tƣợng phỏng vấn
Kết quả phỏng vấn đƣợc trình bày tại bảng 2.1.
Bảng 2.1. Kết quả phỏng vấn các tiêu chí đánh giá tính tự giác, tích của SV Học viện An ninh nhân dân trong giờ học GDTC (n=30)
TT Nội dung phỏng vấn
Đồng ý Không đồng ý Số
lƣợng % Số
lƣợng % Biểu hiện ở xúc cảm học tập:
1 Thái độ đối với môn học. 22 76.67 8 23.33
2 Tâm trạng đối với kết quả môn học. 25 83.33 5 16.67 Biểu hiện chú ý:
3 Chú ý nghe giáo viên giảng bài 21 70.00 9 30.00 4 Chú ý quan sát động tác mẫu của giáo viên và
của bạn. 24 80.00 6 20.00
Biểu hiện sự nỗ lực ý chí:
5 Cố gắng hoàn thành bài tập giáo viên giao ở
trên lớp. 26 86.67 4 13.33
6 Tham gia tập luyện ngoại khóa. 24 80.00 6 20.00 Biểu hiện bằng hành vi:
7 Không bỏ giờ học GDTC. 22 73.33 8 26.67
8 Đến lớp đúng giờ. 21 70.00 9 30.00
9 Chủ động lấy và sắp xếp dụng cụ trên lớp. 13 43.33 17 56.67 10 Sốt sắng khi đƣợc giao nhiệm vụ. 19 63.33 11 36.67 11 Chịu khó hỏi han giáo viên về bài học. 20 66.67 10 33.33 12 Nhiệt tình giúp đỡ bạn bè trong giờ học. 21 70.00 9 30.00 13 Theo dõi các thông tin có liên quan đến
TDTT. 23 76.67 7 23.33
Biểu hiện ở kết quả lĩnh hội:
14 Kết quả học tập môn GDTC 26 86.67 4 13.33
15 Trình độ thể lực chung 21 70.00 9 30.00
Qua bảng 2.1 cho thấy: 15 tiêu chí mà đề tài đƣa ra đều có số phiếu đồng thuận cao chiếm tỷ lệ 63.33% - 86.67%. Chỉ có một tiêu chí duy nhất
“Chủ động lấy dụng cụ và sắp xếp dụng cụ trên lớp” là có số phiếu đồng thuận thấp 43.33%.
Qua kết quả phỏng vấn, căn cứ vào những ý kiến có số phiếu đồng ý trên 50% làm định hướng để lựa chọn các tiêu chí. Đề tài đã lựa chọn được 14 tiêu chí phù hợp đánh giá tính tự giác, tích cực của SV Học viện An ninh nhân dân.
Cụ thể là:
+ Tiêu chí 1: Thái độ đối với môn học.
+ Tiêu chí 2: Tâm trạng đối với kết quả môn học.
+ Tiêu chí 3: Chú ý nghe giáo viên giảng bài.
+ Tiêu chí 4: Chú ý quan sát động tác mẫu của giáo viên và của bạn.
+ Tiêu chí 5: Cố gắng hoàn thành bài tập giáo viên giao ở trên lớp.
+ Tiêu chí 6: Tham gia tập luyện ngoại khóa.
+ Tiêu chí 7: Không bỏ giờ học GDTC.
+ Tiêu chí 8: Đến lớp đúng giờ.
+ Tiêu chí 9: Sốt sắng khi đƣợc giao nhiệm vụ.
+ Tiêu chí 10: Chịu khó hỏi han giáo viên về bài học.
+ Tiêu chí 11: Nhiệt tình giúp đỡ bạn bè trong giờ học.
+ Tiêu chí 12: Theo dõi các thông tin có liên quan đến TDTT.
+ Tiêu chí 13: Kết quả học tập môn GDTC.
+ Tiêu chí 14: Trình độ thể lực chung.