PHẦN 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
4.3. Đánh giá công tác giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo về đất đai trên địa bàn thành phố Cao Bằng tỉnh Cao Bằng giai đoạn 2012 - 2014
4.3.1. Công tác tiếp nhận và phân loại đơn thư
Công tác tiếp nhận đơn thư là nhịp cầu nối giữa nhân dân và cơ quan quản lý.
Nguyện vọng và nhu cầu của nhân dân được chính quyền địa phương nắm bắt và giải
quyết. Do đó, công tác tiếp dân đóng vai trò quan trọng trong công tác quản lý xã hội tại địa phương, đặc biệt trong công tác quản lý đơn thư khiếu nại, tranh chấp, tố cáp đất đai. Thì vai trò của công tác tiếp dân càng phát huy mạnh mẽ, hoạt động này giúp dân giải quyết những vướng mắc trong quá trình sử dụng dất, đồng thời qua đó cơ quan có thẩm quyền xem xét, xử lý các đơn thư kịp thời, chính xác và đứng pháp luật.
Nhận thức được tầm quan trọng của công tác tiếp dân và thực hiện đúng luật khiếu nại, tố cáo UBND tỉnh đã có những chỉ đạo cụ thể, sâu sắc về công tác tiếp dân, xác định tiếp dân phải gắn với giải quyết tranh chấp đất đai, khiếu nại, tố cáo đất đai. Công tác tiếp dân được duy trì hang ngày tại phòng tiếp dân, mọi thắc mắc phản ánh của người dân được ghi chép đầy đủ cụ thể trong sổ tiếp công dân.
Sau khi nhận được đơn thư, cán bộ chuyên trách sẽ tiến hành phân loại đơn thư. Với những đơn thư không thuộc thẩm quyền sẽ có văn bản trả lời hướng dẫn cụ thể cho công dân hiểu và thực hiện đúng. Đối với những đơn thư thuộc thẩm quyền, UBND thành phố giao cho phòng TN&MT tham mưu, đề xuất phương án giải quyết kịp thời, nhanh chóng, đầy đủ, chính xác cho nhân dân, giúp người dân yên tâm sản xuất, góp phần ổn định xã hội và phát triển kinh tế.
Sau đây là bảng tổng hợp công tác tiếp nhận và phân loại đơn thư về đất đai trên địa bàn Thành phố Cao Bằng giai đoạn 2012 - 2014.
Bảng 4.3: Kết quả phân loại đơn thƣ về đất đai trên địa bàn Thành phố Cao Bằng giai đoạn 2012 - 2014
Năm
Số lƣợng
(vụ)
Loại hình
Tranh chấp Khiếu nại Tố cáo
Số lƣợng
(vụ)
Tỷ lệ (%)
Số lƣợng
(vụ)
Tỷ lệ (%)
Số lƣợng
(vụ)
Tỷ lệ (%)
2012 179 110 61,45 62 34,63 7 3,92
2013 19 17 89,47 2 10,53 0 0,00
2014 15 9 60,00 5 33.33 1 6,67
Tổng số 213 136 63,85 69 32,39 8 3,76
(Nguồn: Phòng TN&MT Thành phố Cao Bằng)
Từ bảng số liệu trên, trong 3 năm có tổng số là 213 vụ tranh chấp, khiếu nại, tố cáo về đất đai. Số lượng các vụ khiếu nại, tố cáo và tranh chấp đất đai có sự biến động qua các năm theo xu hướng tích cực. Giảm mạnh từ năm 2012 đến năm 2013 từ 179 vụ xuống còn 19 vụ, giảm nhẹ từ 2013 đến 2014 còn 15 vụ.Nhờ sự chỉ đạo xát sao của chính quyền và sự nhiệt tình của các cán bộ ngành TN&MT đã hoàn thành tốt công tác giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo đất đai của địa phương.
4.3.1.1. Tình hình tranh chấp về đất đai trên đị a bàn Thành phố Cao Bằng
Bảng 4.4: Tình hình tranh chấp về đất đai trên địa bàn Thành phố Cao Bằng giai đoạn 2012 - 2014
Năm Số vụ
Nội dung tranh chấp Ranh giới
thửa đất
Quyền sử dụng đất
Lấn, chiếm
đất Nội dung khác
2012 110 73 22 12 3
2013 17 15 0 2 0
2014 9 5 1 2 1
Tổng 136 93 23 16 4
(Nguồn: Phòng TN&MT Thành phố Cao Bằng)
Tranh chấp đất đai luôn là vấn đề nóng hổi của toàn xã hội. Trong những năm qua Thành phố Cao Bằng cũng có nhiều vụ tranh chấp đất đai phát sinh, như:
trong quá trình xây dựng, nâng cấp đường phố,... Trong giai đoạn 2012-2014 trên địa bàn Thành phố xảy ra 136/213 vụ tranh chấp về đất đai chiếm 63, 85% tổng số vụ tranh chấp, khiếu nại tố cáo về đất đai. Tuy nhiên vụ việc có giảm dần qua các năm. Năm 2012 có 110 vụ chiếm 80,88%; đã giảm còn 17 vụ trong năm 2013 chiếm 12,5%; và còn 9 vụ trong năm 2014 chiếm 6,62%.
4.3.1.2. Tình hình khiếu nại về đất đai trên đị a bàn Thành phố Cao Bằng
Trong lĩnh vực đất đai, các khiếu nại phát sinh khi người sử dụng đất thấy quyết định hành chính, hành vi hành chính về đất đai như sau: Quyết đinh thu hồi đất, Quyết định giao đất, cho thuê đất, Quyết định cấp GCNQSD đất… có dấu hiệu vi phạm pháp luật, xâm phạm đến quyền lợi hợp pháp của họ.
Trong giai đoạn 2012-2014, Thành phố Cao Bằng đã thực hiện một số dự án mở rộng đường, xây dựng cơ sở hạ tầng. Trong quá trình thực hiện các công trình này đã phát sinh nhiều vụ kiện liên quan đến đất đai. Nội dung khiếu nại chủ yếu:
Công tác bồi thường GPMB, lấn chiếm đất công, giá bồi thười thiệu hại thấp, thiệt hại về đất và tài sản gắn liền với đất… Nhìn chung các vụ kiện khiếu nại liên quan đến đất đai xảy ra trên địa bàn Thành phố là hệ quả tất yếu của việc xây dựng, nâng cấp cơ sở hạ tầng, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của Thành phố. Số vụ khiếu nại về đất đai chiếm 69/213 vụ trong tổng số vụ tranh chấp, khiếu nại, tố cáo về đất đai, chiếm 32,39%. Thể hiện qua bảng 4.5 dười đây:
Bảng 4.5: Tình hình khiếu nại về đất đai trên địa bàn Thành phố Cao Bằng giai đoạn 2012 - 2014
Năm Số vụ
Nội dung khiếu nại Bồi thường
GPMB
Lấn, chiếm đất
Quyết định giao đất
Nội dung khác
2012 62 51 8 1 2
2013 2 2 0 0 0
2014 5 3 1 1 0
Tổng 69 56 9 2 2
(Nguồn: Phòng TN&MT Thành phố Cao Bằng)
Tại bảng trên, ta thấy số vụ khiếu nại đất đai giảm manh từ năm 2012 là 62 vụ chiếm 89,95%; đến năm 2013 còn 02 vụ chiếm 2, 90%. Tuy nhiên có tăng lại nhưng không đáng kể ở năm 2014 là 5 vụ chiếm 7,15%.
Số vụ khiếu nại tập trung nhiều chủ yếu liên quan đến lĩnh vực bồi thường giải phóng mặt bằng chiếm 56/69 vụ chiếm 81,16%; lấn chiếm đất chiếm 9/69 vụ chiếm 13,04%; Ngoài hai nội dung chính ở trên thì quyết định giao đất và nội dung khác chiếm 4/69 vụ chiếm 5,8%.
4.3.1.3. Tình hình tố cáo về đất đai trên đị a bàn Thành phố Cao Bằng
Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tố cáo về đất đai là do sử dụng đất sai mục đích: tự ý chuyển đất ruộng sang đất nhà ở hoặc từ đất ruộng sang đất làm ao nuôi
cá, xay dựng trái phép những ki ốt để kinh doanh mà không có giấy tờ. ngoài ra còn do cán bộ ngành TN&MT chưa xử lý một cách thỏa đáng yêu cầu của người dân…
Các trường hợp sử dụng đất sai mục đích rất khó đưc về hiện trạng ban đầu. Vì vậy, tình trang sử dụng đất sai mục đích cần được ngăn chặn một cách triệt để.
Dưới đây là bảng 4.6, thống kê số vụ tố cáo giai đoạn 2012-2014:
Bảng 4.6: Tình hình tố cáo về đất đai trên địa bàn Thành phố Cao Bằng giai đoạn 2012 - 2014
Năm Số vụ
Nội dung tố cáo Bồi thường
GPMB
Lấn, chiếm đất
Quyết định giao đất
Nội dung khác
2012 7 6 0 1 0
2013 0 0 0 0 0
2014 1 0 0 0 1
Tổng 8 6 0 1 1
(Nguồn: Phòng TN&MT Thành phố Cao Bằng)
Trong giai đoạn từ 2012-2014 trên toàn Thành phố xảy ra 8/213 vụ tố cáo về đất đai, trong đó năm 2012 có 6 vụ chiếm 75% tổng số vụ tố cáo. Năm 2013 không có vụ nào.Năm 2014 có 2 vụ chiếm 25%. Số vụ tố cáo chủ yếu là do bồi thường giải phóng mặt bằng.