PHONG TRÀO TÂY SƠN
Tiết 55 IV- Tây Sơn đánh tan quân Thanh
A, Mục tiêu bài học : - Kiến thức :
+ Tài thao lược quân sự của Qtrung và danh tướng Ngô Thì Nhậm.
+ Những sự kiện lớn trong chiến dịch đại phá quân Thanh- Đặc biệt là trận Ngọc Hồi - Đống Đa xuân Kỉ Dậu 1789.
-Tư tưởng : GD lòng yêu nước và tự hào về trang sử vẻ vang của dân tộc ta trong cuộc đại phá quân Thanh xâm lược.
Cảm phục thiên tài quân sự của Quang Trung.
-Kĩ năng : Rèn luyện kĩ năng sử dụng bản đồ.
B, Phương tiện dạy học :
+ Lược đồ : Tây Sơn khởi nghĩa và chống xâm lược.
+ ,, : Trận Ngọc Hồi - Đống Đa C, Hoạt động dạy học :
1, ổn định lớp :
2, Kiểm tra bài cũ : ? Tóm tắt tiến trình cuộc K/n Tây Sơn từ 1783-1788 ? 3, Bài mới :
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS KIẾN THỨC CẦN ĐẠT
? Sau khi Nguyễn Huệ thu phục được Bắc Hà, vua Lê Chiêu Thống có hành động gì ?
? Nhà Thanh có bỏ qua cơ hội này không ?
- GV : Năm 1788, nhà Thanh cử Tôn Sỹ Nghị đem 29 vạn quân tiến vào nước ta.
- Sử dụng lược đồ chỉ các hướng tiến quân của quân Thanh vào nước ta : + Đạo 1 : do Tôn Sỹ Nghị chỉ huy từ Quảng Tây qua Lạng Sơn tiến vào.
+ Đạo2 : Theo đường Cao Bằng do Sầm Nghi Đống chỉ huy.
+ Đạo 3 : Theo đường Tuyên Quang.
+ Đạo 4 : Theo đường Quảng Ninh tiến vào Hải Dương.
? Em có nhận xét gì về sự chuẩn bị của quân Thanh cho cuộc xâm lược này ? +Lực lượng mạnh
+ Có Lê Chiêu Thống dẫn đường + Tướng giặc là những tên tướng giỏi, hiếu chiến và muốn lập công.
1, Quân Thanh xâm lược nước ta : a, Hoàn cảnh :
- Lê Chiêu Thống sang cầu cứu nhà Thanh.
? Em có suy nghĩ gì về bè lũ Lê Chiêu Thống ?
(ông vua bán nước hèn hạ, nhục nhã, chỉ vì quyền lợi cá nhân mà bán rẻ Tổ Quốc) .
? Trước thế giặc mạnh, nghĩa quân Tây Sơn có hành động như thế nào ?
- GV : Giới thiệu phòng tuyến Tam Điệp – Biện Sơn trên lược đồ, nói rõ vị trí , đặc điểm.
? Vì sao quân ta rút khỏi Thăng Long ? ( Bảo toàn lực lượng, làm kiêu lòng địch, chờ thời cơ)
? Vì sao nghĩa quân lập phòng tuyến Tam Điệp- Biện Sơn ?
( Có chiều sâu liên kết thuỷ bộ vững chắc, làm bàn đạp cho quân Tây Sơn tấn công tiêu diệt quân Thanh ở Thăng Long.)
? Thái độ và hành động của quân Thanh khi vào xâm lược nước ta ntn ?
? Nhận được tin cấp báo, Nguyễn Huệ đã làm gì ?
? Vì sao lúc lấy được chính quyền từ tay họ Trịnh, Nguyễn Huệ không lên ngôi mà bây giờ mới lên ngôi ?
? Việc Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng đế có ý nghĩa ntn ?
( Tập hợp được lòng dân, tạo sức mạnh đoàn kết dân tộc, khẳng định chủ quyền dân tộc và cho quân Thanh biết nước Nam có chủ)
- Xác định trên lược đồ đường tiến quân của quân Tây Sơn ra Bắc :
+ Đến Nghệ An Quang Trung cho dừng chân tuyển thêm quân và tổ chức duyệt binh.
? Quang Trung mở cuộc duyệt binh để làm gì ?
( Lấy khí thế và tinh thần cho quân lính)
+ Đến Thanh Hoá, Quang Trung lại dừng chân tuyển thêm quân và làm lễ
b, Chuẩn bị của nghĩa quân : - Rút quân khỏi Thăng Long
- Lập phòng tuyến Tam Điệp – Biện Sơn.
2, Quang Trung đại phá quân Thanh : - 11-1788, Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng đế, lấy niên hiệu là Quang Trung ->
Tiến quân ra Bắc.
tuyên thể.
- 1 HS đọc lời tuyên thể của Quang Trung.
? Em có nhận xét gì về lời tuyên thể ? ( Thể hiện tinh thần quyết tâm đánh giặc )
? Quang Trung dự định đánh quân Thanh vào thời gian nào ?
? Vì sao Quang Trung quyết định tiêu diệt quân Thanh ngay trong tết kỉ Dậu ?
? Quang Trung chuẩn bị cho cuộc đại phá quân Thanh ntn ?
- Chỉ 5 đạo quân của Quang Trung tiến ra bắc trên lược đồ .
- GV Tường thuật diễn biến ?
? Trận Ngọc Hồi - Đống Đa diễn ra ntn ?
+ Ngày 5 tết, quân tây Sơn đánh mạnh vào phía nam Ngọc Hồi-> địch chạy ra đầm mực, bị quân của đô đốc Bảo bao vây tiêu diệt.
?Tại sao ta đánh Ngọc Hồi và Đống Đa cùng 1 lúc ?
( Hợp đồng tác chiến cùng 1 lúc, địch sẽ bối rối và không điều quân tiếp viện đến kịp cho mặt trận phía Nam .)
? Kết quả của chiến dịch đại phá quân Thanh ntn ?
? Trong suốt 17 năm , nghĩa quân Tây Sơn đã giành được những thắng lợi to lớn nào ?
? Vì sao nghĩa quân Tây Sơn lại giành được những thắng lợi đó ?
-Quang Trung quyết định tiêu diệt quân Thanh ngay trong tết Kỉ Dậu ( 1789 )
-Quang Trung chia làm 5 đạo quân tiến ra bắc.
-Diễn biến :
+Đêm 30 tết (âm lịch ) : Ta vượt sông Gián Khẩu, tiêu dệt địch ở đồn tiền tiêu.
+ Đêm 3 tết : Hạ đồn Hà Hồi.
+ Sáng 5 tết : Trận Ngọc Hồi- Đống Đa :
. Trận Ngọc Hồi :
->Đây là vị trí quan trọng nhất của địch ở phía nam Thăng Long, làm cho địch hoảng loạn, khí thế của ta ngày càng dâng lên.
.Trận Đống Đa :
-Kết quả : 29 vạn quân Thanh bị tiêu diệt.
3, Nguyên nhân thắng lợi, ý nghĩa lịch sử của phong trào Tây Sơn ?
- ý nghĩa lịch sử :
+ Lật đổ các tập đoàn phong kiến.
+ Lập lại thống nhất đất nước.
+ Đánh đuổi quân xâm lược Xiêm, Thanh, bảo vệ nền độc lập dân tộc.
-Nguyên nhân thắng lợi : + Được nhân dân ủng hộ.
+ Sự lãnh đạo tài tình của Quang Trung
và bộ chỉ huy nghĩa quân với nghệ thuật chỉ đạo chiến tranh : Thần tốc, bất ngờ, táo bạo, chỉ đạo và tổ chức chiến đấu cơ động).
4, Củng cố, dặn dò :
- GV Tổng kết lại những sự kiện chính của Phong trào Tây Sơn từ 1771 – 1789.
- Dặn học sinh về nhà học bài . D. Rút kinh nghiệm sau tiết dạy :
---
Soạn: Giảng:
Tiết 56 Bài 26