PHÂN BỐ CỦA DỊCH VỤ
BÀI 15: THƯƠNG MẠI VÀ DU LỊCH
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Kiến thức:
- Trình bày được tình hình phát triển và phân bố ngành thương mại và du lịch.
- Chứng minh và giải thích được tại sao Hà Nội và TP Hồ Chí Minh là các trung tâm thương mại, du lịch lớn nhất cả nước.
- Thấy được những tiềm năng du lịch và các ngành du lịch đang trở thành ngành kinh tế quan trọng.
2. Kĩ năng:
- Rèn kĩ năng đọc và phân tích các biểu đồ.
- Rèn kĩ năng phân tích bảng số liệu.
3. Thái độ:
- Củng cố thái độ học tập bộ môn cho HS.
- Vận dụng kiến thức đã học để giải thích các hiện tượng địa lí kinh tế.
4. Phát triển năng lực
- Năng lực giao tiếp, năng lực sử dụng ngôn ngữ, năng lực tự học, sáng tạo, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực hợp tác
II. CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ
1. Giáo viên: Bản đồ GTVT và du lịch VN 2. Học sinh: Sách, vở đồ dùng
* Tích hợp giáo dục bảo vệ tài nguyên, môi trường: bỏ rác đúng nơi quy định, tôn trọng quy định vệ sinh môi trường khi tham gia các hoạt động du lịch
III.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY 1.Ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ ( 5ph)
? Nước ta có các loại đường giao thông vận tải nào ? Loại đường có vai trò quan trọng nhất ? Tại sao ? Xác định các quốc lộ chính, các cảng biển lớn.
? Việc phát triển các dịch vụ điện thoại và internet tác động như thế nào đến đời sống KT-XH ?
3. Dạy bài mới ( 35ph)
* Giới thiệu bài(1ph): Trong điều kiện kinh tế càng phát triển và mở cửa, các hoạt động thương mại và du lịch có tác dụng thúc đẩy sản xuất ,cải thiện đời sống và tăng cường quan hệ hợp tác kinh tế với các nước trong khu vực và trên thế giới. Nội dung bài hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu về vai trò đặc điểm của hai ngành trên
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
HOẠT ĐỘNG I
I. THƯƠNG MẠI (19ph)
GV cho hiểu thế nào là thương mại ?
? Ngành thương mại có mấy ngành nhỏ ?
? Hiện nay các hoạt động nội thương có sự chuyển biến như thế nào? ( thay đổi căn bản, thị trường thống nhất, lượng hàng nhiều...)
? Hoạt động nội thương được diễn ra dưới hình thức nào ?
? Thành phần kinh tế nào đã giúp cho nội thương phát triển mạnh nhất ?
? Tại sao kinh tế tư nhân lại giúp cho thương mại phát triển ?
? Quan sát biểu đồ H 15.1 SGK hãy cho biết hoạt động nội thương tập trung nhiều nhất ở những vùng nào của nước ta
? Vùng nào có nội thương phát triển nhất
? tại sao ?
? Tại sao nội thương kém phát triển ở vùng Tây nguyên ? (dân ít, KT chậm phát triển)
? Những nơi nào ở nước ta là trung tâm thương mại, dịch vụ lớn nhất? Vì sao?(vị trí thuận lợi, 2 trung tâm kinh tế lớn, 2 thành phố đông dân nhất, tập trung nhiều tài nguyên du lịch.)
? Quan sát H 15.2 , 15.3 , 15.4, 15.5 sgk để phân tích sự lớn mạnh của ngành
- Gồm nội thương và ngoại thương 1. Nội thương :
- Thay đổi căn bản, thị trường thống nhất, lượng hàng nhiều...
- Phát triển mạnh, không đều giữa các vùng, với hàng hoá đa dạng, phong phú . - Mạng lưới lưu thông hàng hóa có ở khắp các địa phương .
-Hệ thống các chợ hoạt động tấp nập cả thành thị và nông thôn
- Các thành phần kt đặc biệt là kt tư nhân
- Đông Nam Bộ,Đồng bằng sông Cửu Long và Đồng bằng sông Hồng
- Đông Nam Bộ do dân số đông,sức mua tăng kinh tế phát triển
- Dân ít, KT chậm phát triển
- Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh là 2 trung tâm thương mại, DV lớn và đa dạng nhất nước ta.
thương mại .
- GV: Ngành nội thương hiện nay còn những hạn chế:
- Hàng thật, hàng giả cùng tồn tại trên thị trường.
- Lợi ích của người kinh doanh chân chính và của người tiêu dùng chưa được bảo vệ đúng mức.
- Cơ sở vật chất còn chậm đổi mới.
GV chuyển ý:
? Em hiểu ngoại thương là gì?
? Ngành ngoại thương có vai trò gì trong đời sống và kinh tế - xã hội ?
? Lấy ví dụ hoạt động ngoại thương thúc đẩy nền kinh tế phát triển (May mặc, xuất khẩu cây công nghiệp)
GV: Kết luận: ngoại thương là hoat động kinh tế đối ngoại quan trọng nhất nước ta
? Quan sát h.15.6 biểu đồ cơ cấu giá trị xuất khẩu năm 2002 . Hãy nhận xét và kể tên các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của nước ta mà em biết ?
? Các mặt hàng nhập khẩu của nước ta là mặt hàng nào ?
? Tình hình xuất nhập khẩu của nước ta hiện nay như thế nào ?
? Tại sao nước ta lại buôn bán nhiều nhất với khu vực Châu Á-TBD?
(-Vị trí thuận lợi vận chuyển, giao nhận hàng hóa.
-Các mối quan hệ có tính truyền thống.
-Thị hiếu tiêu dùng, tiêu chuẩn hàng hóa không cao phù hợp với trình độ sx còn thấp của VN)
? Ngành ngoại thương ở nước ta còn có những hạn chế gì
2. Ngoại thương :
- Khái niệm: Là ngành kinh tế tạo ra mối quan hệ kinh tế giữa nước ta với các nước trên thế giới
- Vai trò:
+ Giải quyết đầu ra cho sản phẩm
+ Đổi mới công nghệ, mở rộng sản xuất + Cải thiên đời sống
- Xuất khẩu : nông- lâm- thủy sản, hàng CN nhẹ, tiểu thủ CN, khoáng sản.
- Nhập khẩu: máy móc, thiết bị, nguyên liệu, nhiên liệu, hàng tiêu dùng.
- Hiện nay ta quan hệ buôn bán chủ yếu với thị trường khu vực Châu Á-TBD như Nhật Bản,các nước ASEAN, Trung Quốc, Hàn Quốc, Ôx-trây-lia, châu Âu, Bắc Mĩ.
- Hạn chế: Mặt hàng sản xuất còn kém chất lượng, chậm đổi mới nên thị trường chưa rộng
HOẠT ĐỘNG II
II. DU LỊCH (15ph)
? Nước ta có những nguồn tài nguyên thiên nhiên nào để phát triển du lịch ?
* Các nhóm thảo luận - Chia nhóm :4 nhóm - Thời gian: 5ph - Nội dung thảo luận
+Nhóm 1,3:? Tìm các tài nguyên du lịch tự nhiên
+ Nhóm 2,4:Tìm các tài nguyên du lịch nhân văn
- GV bổ sung: Tài nguyên du lịch tự nhiên( Hạ Long, Hoa Lư, Phong Nha- KB, Đà Lạt, SaPa…, các bãi tắm, các vườn quốc gia…)
Tài nguyên du lịch nhân văn(công trình kiến trúc,lễ hội chùa Hương, Đền Hùng,di tích lịch sử,làng nghề truyền thống, văn hóa dân gian( các món ăn,hát đối, hát quan họ…)
? Tìm hiểu các tài nguyên du lịch ở địa phương
- Cho HS xác định trên bản đồ 1 số trung tâm du lịch nổi tiếng.
? Hiện nay hoạt động của ngành du lịch ở nước ta như thế nào?
* Tích hợp giáo dục bảo vệ tài nguyên, môi trường: bỏ rác đúng nơi quy định, tôn trọng quy định vệ sinh môi trường khi tham gia các hoạt động du lịch
GV kết luận: du lịch có nhiều tiềm năng phát triển, phong phú, đa dạng, hấp dẫn.
Gv yêu cầu hs kể tên và xác định một số tài nguyên du lịch ,chuẩn xác theo bảng sau:
- Du lịch có nhiều tiềm năng phát triển phong phú, gồm:
-Hs thảo luận,hết thời gian đại diện trả lời,nhóm khác nhận xét bổ sung
+ Tài nguyên du lịch tự nhiên: phong cảnh, bãi tắm đẹp, khí hậu tốt....
+ Tài nguyên du lịch nhân văn: các công trình kiến trúc, di tích lịch sử, lễ hội truyền thống...
Hs xác định
- Phát triển ngày càng nhanh.
Nhóm
TN Tài nguyên Ví dụ cụ thể
Tài nguyên
du lịch tự nhiên
Phong cảnh đẹp
Vịnh Hạ Long, Phong Nha-Kẻ Bàng, Sapa, Đà Lạt, Tam đảo, Đà Lạt, Hồ Ba B...
Bãi tắm tốt Trà Cổ, Đồ Sơn, Sầm Sơn, Cửa Lò, Thiên Cầm, Lăng Cô, Vân Phong, Nha Trang, Vũng Tàu...
Khí hậu tốt Khí hậu nhiệt đới gió
Tài nguyên động, thực vật
quí hiếm
Các sân chim Nam bộ, 27 vườn quốc gia, 44 khu bảo tồn thiên nhiên.
Tài nguyên
du lịch nhân
văn
Các công trình kiến trúc
Chùa Tây Phương, Tháp Chàm, Tòa Thánh Tây Ninh, Phố cổ Hội An, Cố đô Huế, Văn Miếu...
Các lễ hội dân gian
Hội Chùa Hương, Đền Hùng, Hội Lim, Hội Gióng, chọi trâu, yên
Di tích lịch sử Cố đô Huế, Hang Pắc Pó, Tháp Chàm Mĩ Sơn, Dinh Độc Lập, nhà tù Côn Đảo, cảng nhà Rồng...
Làng nghề truyền thống
Lụa Hà Đông, gốm Bát Tràng, sơn mài, chạm khắc, đúc đồng, Tranh Đông Hồ (Bắc Ninh)...
Văn hóa dân gian
+ Món ăn độc đáo các miền: Cốm (Làng Vòng).
+ Hát đối đáp, hát quan họ, hát chèo, tuồng, cải lương, ném còn, hát trường ca Tây Nguyên...
4. Củng cố ( 3ph)
? Yếu tố nào dưới đây đã tạo nên mức độ tập trung của các hoạt động thương mại giữa các vùng trong nước ?
A. Sự phát triển của các hoạt động kinh tế. C. Qui mô dân số.
B. Sức mua của người dân tăng lên. D. Tất cả các yếu tố trên.
? Hoạt động ngoại thương tập trung nhiều nhất ở :
A. ĐB. Sông Hồng và ĐB. SCL C. Đông Nam Bộ B. DH. Nam Trung Bộ D. Tây Nguyên.
? Hãy xác định trên lược đồ Việt Nam một số trung tâm du lịch nổi tiếng ? 5. Dặn dò ( 2ph)
- Học bài ,làm bài tập trong tập bản đồ - Hướng dẫn trả lời câu hỏi cuối bài
Câu 1 : Hà Nội và Thành phố Hồ Chí minh có những điều kiện thuận lợi nào để trở thành các trung tâm thương mại dịch vụ lớn nhất cả nước
Gợi ý : Thuận lợi về tự nhiên và kinh tế xã hội + Vị trí thuận lợi
+ Là 2 trung tâm kinh tế lớn nhất cả nước + Hai thành phố đông dân
+ Tập trung nhiều tài nguyên du lịch
Câu 3 :Tại sao nước ta lại buôn bán nhiều với thị trường khu vực châu Á – Thái Bình Dương
+ Đây là hai khu vực gần nước ta
+ Khu vực đông dân và có tốc độ phát triển nhanh
- Chuẩn bị bài 16: thực hành- đem theo thước kẻ, bút chì, máy tính
Tuần : 08
CHỦ ĐỀ 2
Tiết : 11
Ngày dạy : ………..