LỜI CẢM ƠN Sau thời gian tìm hiểu làm việc khẩn trƣơng với giúp đỡ tận tình TS Nguyễn Đắc Trung, tác giả hồn thành luận văn với đề tài: “Một số biện pháp nâng cao chất lƣợng đào tạo nghề Điện công nghiệp trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn Thanh Hóa” Tác giả xin chân thành cảm ơn TS Nguyễn Đắc Trung ngƣời dành nhiều thời gian tâm huyết hƣớng dẫn, giúp đỡ tác giả suốt thời gian thực luận văn Tác giả xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu, phịng khoa, thầy giáo em học sinh khoa Điện - Điện tử - Tin học Trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn, thầy giáo, cô giáo Viện Sƣ phạm Kỹ thuật, Viện đào tạo sau đại học - Trƣờng Đại học Bách khoa Hà Nội giúp đỡ nhiều kiến thức chuyên môn, tài liệu nghiên cứu để tơi hồn thành luận văn Tuy cố gắng nhiều nhƣng luận văn nhiều thiếu sót Tác giả mong nhận đƣợc góp ý, bảo Hội đồng chấm luận văn, thầy cô giáo bạn đồng nghiệp để luận văn đƣợc hoàn thiện Hà Nội, ngày 20 tháng 08 năm 2013 Tác giả Nguyễn Văn Mạnh LỜI CAM ĐOAN Đề tài luận văn “Một số biện pháp nâng cao chất lượng đào tạo nghề Điện công nghiệp Trường Trung cấp nghề Nga Sơn Thanh Hóa”, hoàn thành nỗ lực thân tác giả hƣớng dẫn tận tình TS Nguyễn Đắc Trung Tơi xin cam đoan cơng trình nghiên cứu riêng Mọi kết nghiên cứu nhƣ ý tƣởng tác giả khác (nếu có) đƣợc trích dẫn nguồn gốc cụ thể Tất số liệu, kết nghiên cứu trung thực chƣa đƣợc công bố công trình khác Hà Nội, ngày 20 tháng 08 năm 2013 Tác giả Nguyễn Văn Mạnh MỤC LỤC MỞ ĐẦU 1 LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU 3 KHÁCH THỂ VÀ ĐỐI TƢỢNG NGHIÊN CỨU 4 GIẢ THUYẾT KHOA HỌC NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU PHẠM VI NGHIÊN CỨU PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ĐÓNG GÓP CỦA LUẬN VĂN KẾT CẤU LUẬN VĂN Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG ĐÀO TẠO NGHỀ ĐIỆN CÔNG NGHIỆP 1.1 Tổng quan vấn đề nghiên cứu 1.2 Các khái niệm 1.2.1 Khái niệm đào tạo nghề 1.2.2 Khái niệm nghề nghiệp đào tạo nghề 1.3 Khái niệm nghề Điện công nghiệp 11 1.4 Vai trị nghề Điện cơng nghiệp GVDN Điện công nghiệp 13 1.4.1 Vai trị nghề điện cơng nghiệp 13 1.4.2 Vai trò ngƣời giáo viên dạy nghề Điện công nghiệp 14 1.4.3 Nhiệm vụ ngƣời GVDN Điện công nghiệp 15 1.4.4 Vai trò ĐN GVDN Trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn 16 1.5 Những chủ trƣơng sách Đảng, nhà nƣớc PT&ĐT nghề 16 Chƣơng II: THỰC TRẠNG CHẤT LƢỢNG ĐÀO TẠO NGHỀ ĐIỆN CÔNG NGHIỆP TẠI TRƢỜNG TRUNG CẤP NGHỀ NGA SƠN THANH HOÁ 21 2.1 Sơ lƣợc trình phát triển trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn 21 2.1.1 Quá trình hình thành phát triển 21 2.1.2 Cơ cấu tổ chức, quy mô đào tạo 22 2.1.3 Cơ sở vật chất 25 2.2 Quá trình thực nhiệm vụ trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn 28 2.3 Thực trạng đội ngũ giáo viên dạy nghề trƣờng TCN Nga Sơn 29 2.3.1 Về số lƣợng, cấu chất lƣợng đội ngũ giáo viên dạy nghề 29 2.3.2 Năng lực sƣ phạm kỹ thuật giáo viên 33 2.3.3 Thái độ nghề nghiệp, phẩm chất đội ngũ GVDN Trƣờng TCN Nga Sơn 38 2.4 Thực trạng đào tạo nghề Điện công nghiệp trƣờng TCN Nga Sơn 40 2.4.1 Khái quát chung thực trạng đào tạo nghề Điện công nghiệp trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn 40 2.4.2 Thực trạng đào tạo nghề Điện công nghiệp 43 2.4.3 Quy mô tuyển sinh hàng năm (giai đoạn 2008-2012) 44 2.4 Những thuận lợi khó khăn việc nâng cao chất lƣợng đào tạo nghề Điện công nghiệp trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn - Thanh Hóa 46 2.4.1 Những thuận lợi 46 2.4.2 Những khó khăn 47 Chƣơng 3: CÁC BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG ĐÀO TẠO NGHỀ ĐIỆN CÔNG NHIỆP TẠI TRƢỜNG TRUNG CẤP NGHỀ NGA SƠN - THANH HÓA 51 3.1 Định hƣớng, quan điểm tiêu chung phát triển đào tạo nghề Điện công nghiệp phục vụ CNH, HĐH 51 3.1.1 Định hƣớng chung 51 3.1.2 Quan điểm phát triển đào tạo nghề 52 3.1.3 Các tiêu phát triển đào tạo nghề giai đoạn 2011 - 2020 53 3.2 Phƣơng hƣớng mục tiêu cụ thể nhằm góp phần nâng cao chất lƣợng đào tạo nghề Điện công nghiệp trƣờng TCN Nga Sơn - Thanh Hóa 54 3.2.1 Phƣơng hƣớng chung phát triển đào tạo nghề Điện công nghiệp 55 3.2.2 Những mục tiêu cụ thể 57 3.3 Các biện pháp góp phần nâng cao chất lƣợng đào tạo nghề Điện công nghiệp trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn - Thanh Hóa 57 3.3.1 Nâng cao nhận thức cho thành viên nhà trƣờng vị trí, vai trị nghề Điện cơng nghiệp tình hình 58 3.3.2 Nâng cao lực giáo viên sƣ phạm kỹ thuật, chuyên môn nghề nghiệp, lực bổ trợ thái độ, phẩm chất đạo đức trị cho ĐNGV 58 3.3.3 Làm tốt cơng tác rà sốt, xây dựng chƣơng trình, viết giáo trình phù hợp với sản xuất xu phát triển khoa học công nghệ 64 3.3.4 Giải pháp nâng cao sở vật chất, trang thiết bị 65 3.3.5 Khuyến khích hoạt động tự học, tự bồi dƣỡng nâng cao chất lƣợng đầu vào học sinh 66 3.3.6 Làm tốt công tác xây dựng phát triển ĐN GVDN Điện công nghiệp 67 3.4 Tổ chức thực giải pháp 70 3.4.1 Đảm bảo tính đồng mối quan hệ biện pháp 70 3.4.2 Điều kiện cần thiết để thực giải pháp 71 3.5 Tổ chức thực 72 3.6 Kết thăm dị mức độ cần thiết tính khả thi biện pháp 73 3.7 Khảo sát mức độ cần thiết tính khả thi biện pháp góp phần nâng cao chất lƣợng đào tạo nghề Điện công nghiệp trƣờng TCN Nga Sơn 76 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 78 Kết luận 78 Kiến nghị 79 TÀI LIỆU THAM KHẢO 81 DANH MỤC SƠ ĐỒ Sơ đồ 2.1: Cơ cấu tổ chức máy trƣờng trung cấp nghề Nga Sơn Sơ đồ 3.1: Sơ đồ đào tạo bồi dƣỡng Sơ đồ 3.2: Sơ đồ Nguyên tắc học tập học sinh Sơ đồ 3.3: Mối quan hệ biện pháp nâng cao chất lƣợng đào tạo nghề điện Công nghiệp DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT CNH-HĐN : TTDN : UBND : LĐTB&XH : TBXH : ĐNGV : GVDN : GV : Đn : GDTX : GDTX&DN : TCN : CN : DD : XD : KHKT : NVSP : THCN : CNTT : XHCN : GD&ĐT : TW : KT-XH : CP : NĐ-CP : TDTT : THCS : NCNT NCNLGV : Cơng nghiệp hố, đại hoá Trung tâm dạy nghề Ủy ban nhân dân Lao động thƣơng binh xã hội Thƣơng binh xã hội Đội ngũ giáo viên Giáo viên dạy nghề Giáo viên Dạy nghề Giáo dục thƣờng xuyên Giáo dục thƣờng xuyên dạy nghề Trung cấp nghề Công nghiệp Dân dụng Xây dựng Khoa học kỹ thuật Nghiệp vụ sƣ phạm Trung học chuyên nghiệp Công nghệ thông tin Xã hội chủ nghĩa Giáo dục đào tạo Trung ƣơng Kinh tế xã hội Chính phủ Nghị định phủ Thể dục thể thao Trung học sở : Nâng cao nhận thức Nâng cao lực giáo viên XDCTGT KTTHHS PTĐNGV SX : : : : Xây dựng chƣơng trình giáo trình Khuyến khích tự học học sinh Phát triển đội ngũ giáo viên Sản xuất GV : Giáo viên CNKT : Công nhân kỹ thuật KTV : Kỹ thuật viên GVKT : Giáo viên kỹ thuật ĐNGV : Đội ngũ giáo viên SV : Sinh viên HS : SPKT : Sƣ phạm kỹ thuật TCDN : Học sinh Tổng cục dạy nghề LĐ-TB&XH : Lao động - Thƣơng binh xã hội BD : Bồi dƣỡng DH : Dạy học HT : Học tập NXB : Nhà xuất PPDH : Phƣơng pháp dạy học MỞ ĐẦU LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI a Trong năm qua, nhiệm vụ phát triển nâng cao chất lƣợng nguồn nhân lực đƣợc Cấp ủy Đảng, Chính quyền quan tâm lãnh đạo, tạo nên chuyển biến tích cực, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trị, góp phần thực thắng lợi Nghị Đại hội Đảng cấp nhiệm kỳ 2011-2015 Tuy nhiên, chất lƣợng nguồn nhân lực chƣa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trị giai đoạn nay; Tiềm nguồn nhân lực chƣa đƣợc khai thác phát huy có hiệu Cơng tác tun truyền nâng cao nhận thức cho cán bộ, Đảng viên nhân dân Chủ trƣơng, Chính sách Đảng, Nhà nƣớc liên quan đến đào tạo nghề, giải việc làm cho ngƣời lao động chƣa thƣờng xuyên hiệu qủa chƣa cao Trình độ kiến thức, kỹ thực hành lao động cịn thấp, cơng tác đào tạo nghề chƣa gắn với nhu cầu xã hội; Tỷ lệ chất lƣợng lao động đƣợc đào tạo nghề chƣa có chiều sâu Giai đoạn nay, công tác đào tạo nghề đƣợc Đảng Nhà nƣớc đặc biệt coi trọng, giai đoạn đẩy mạnh CNH - HĐH đất nƣớc Sự nghiệp CNH - HĐH đòi hỏi nguồn nhân lực phải có trình độ chun mơn kỹ thuật vững vàng, đặc biệt đội ngũ công nhân kỹ thuật lành nghề Hằng năm, Việt Nam có triệu niên bƣớc vào tuổi lao động có nhu cầu tìm việc làm Tâm lý “Phi đại học bất thành nhân” dần đƣợc loại bỏ Thực tế cho thấy rằng, đại đa số niên sau học hết bậc phổ thông không vào đƣợc đại học mà phần lớn số họ chọn cho đƣờng đến với trƣờng nghề nhằm tạo hội cho việc tìm kiếm việc làm, nhu cầu học nghề niên ngày tăng, nay, lao động qua đào tạo nƣớc ta đạt khoảng 30%, điều cho thấy bất cập lực lƣợng lao động có tay nghề với yêu cầu nghiệp CNH - HĐH Ngày 19/4/2012 Thủ tƣớng Chính phủ ký phê duyệt Chiến lƣợc phát triển nhân lực Việt Nam thời kỳ 2011- 2020 Trong phấn đấu tỷ lệ lao động qua đào tạo đến năm 2015 55%, năm 2020 70% Trong danh mục nghề đào tạo Việt Nam, nghề Điện công nghiệp thu hút ngƣời học đơng cần kỹ sƣ, thợ lành nghề, nên đào tạo nguồn nhân lực cho nghề Điện công nghiệp thị trƣờng lao động cần thiết cấp bách b Trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn, huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Hoá đƣợc thành lập theo Quyết định 1442QĐ/UBND Chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh Thanh Hoá, sở từ Trung tâm Dạy nghề (TTDN) huyện Nga Sơn Đây Trƣờng Trung cấp nghề trực thuộc UBND huyện, mơ hình cịn mẻ, địi hỏi nhà quản lý cần hoạch định chiến lƣợc cụ thể sát với tình hình thực tế để xây dựng nên chất lƣợng đào tạo nghề nói chung đào tạo nghề Điện cơng nghiệp nói riêng đáp ứng nhu cầu nguồn nhân lực có chất lƣợng cho xã hội Trong năm qua trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn tổ chức hình thức đào tạo là: Trung cấp nghề, sơ cấp nghề đào tạo nghề thƣờng xuyên Liên kết đào tạo dài hạn với nghề phù hợp với tình hình thực tế địa phƣơng Quyết định thành lập trƣờng Chủ tịch UBND tỉnh ghi rõ “Trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn trực thuộc UBND huyện Nga Sơn” có nhiệm vụ: “Đào tạo trung cấp nghề, sơ cấp nghề, ngành nghề đào tạo Trƣờng thực theo quy định Bộ LĐTB&XH, đăng ký danh mục nghề với Sở LĐTB&XH tỉnh Thanh Hóa” - Bồi dƣỡng nâng cao trình độ kỹ nghề cho ngƣời lao động theo yêu cầu tổ chức, sở sản xuất kinh doanh, dịch vụ ngƣời lao động - Nghiên cứu ứng dụng khoa học kỹ thuật công nghệ nhằm nâng cao chất lƣợng hiệu đào tạo, tổ chức sản xuất kinh doanh dịch vụ theo quy định pháp luật” Với mục tiêu đào tạo nguồn nhân lực kỹ thuật trực tiếp sản xuất dịch vụ, cung cấp nguồn nhân lực, phục vụ nghiệp phát triển kinh tế xã hội địa bàn thời kỳ hội nhập Trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn định hƣớng hoạt động đào tạo nhƣ sau: Phát triển nghề đào tạo; Tiếp tục cập nhật, hồn chỉnh nghề đào tạo có xây dựng chƣơng trình, giáo trình nghề theo nhu cầu sử dụng nhân lực xã hội tác chủ động xếp đƣợc kế hoạch đào tạo, bồi dƣỡng mà đảm bảo đƣợc hoạt động bình thƣờng khóa đào tạo - Xây dựng kế hoạch tuyển chọn bổ sung giáo viên: Cần cụ thể hoá đƣợc cơng tác tuyển chọn bổ sung giáo viên Ví dụ: Môđul nào, môn nào, cần phải bổ sung, bổ sung bổ sung vào thời gian nào? Phải cụ thể hố, cơng khai hố tiêu chuẩn lựa chọn, phƣơng thức tuyển chọn… Đồng thời phải có cách làm mềm dẻo, linh hoạt, không gây phiền hà có chế thu hút ngƣời tài giỏi đến với nhà trƣờng để nhanh chóng củng cố đƣợc đội ngũ - Phải tạo nguồn lực, nguồn lực tài để triển khai thực có hiệu kế hoạch lập Ví dụ nhƣ chi phí tuyển dụng: thơng tin, quảng cáo, tun truyền, chí kể việc cử cán tìm ngƣời giỏi nhà trƣờng; chi phí hỗ trợ cho cơng tác đào tạo bồi dƣỡng đội ngũ, đầu tƣ sở vật chất đáp ứng yêu cầu học tập, nghiên cứu đội ngũ giáo viên - Phải kiên đạo triển khai thực quy hoạch, kế hoạch xây dựng, tránh tình trạng “đánh trống bỏ dùi” quy hoạch đƣờng làm nẻo, đƣợc hay - Q trình thực cần có kiểm chứng thực tiễn để điều chỉnh bổ sung kịp thời giải pháp nhằm nâng cao hiệu thực Căn vào nhu cầu giáo viên Trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn, số lƣợng giáo viên cịn thiếu: 47 giáo viên, đó: giáo viên dạy nghề thiếu 36 giáo viên; giáo viên dạy mơn (Chính trị, Ngoại ngữ, Tin học, Quân sự) thiếu 11 giáo viên, riêng nghề điện thiếu 07 giáo viên Qua số liệu cho thấy thiếu với số lƣợng lớn số giáo viên dạy đƣợc giáo án tích hợp (vừa dạy đƣợc lý thuyết vừa dạy đƣợc thực hành) có khả áp dụng tốt công nghệ thông tin vào dạy học đội ngũ giáo viên gọi “giáo viên toàn năng” nghề điện đƣợc 02 giáo viên 68 Để đảm bảo đủ số lƣợng giáo viên, từ đầu năm học Chi bộ, Ban giám hiệu lập kế hoạch tuyển dụng trình Chủ tịch UBND huyện Trong kế hoạch phải phân chia thời gian, yêu cầu, điều kiện đối tƣợng cần tuyển dụng Đồng thời phải thông qua Hội đồng sƣ phạm thông báo rộng rãi phƣơng tiện thông tin đại chúng Phịng tổ chức- hành kiểm tra xét duyệt hồ sơ, khoa chuyên môn kiểm tra tay nghề báo cáo Ban giám hiệu để có phƣơng hƣớng tuyển dụng phù hợp Kế hoạch hoàn thiện số lƣợng đội ngũ giáo viên đƣợc cấp uỷ Chi bộ, Ban giám hiệu Trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn xây dựng, song cần phải cụ thể kế hoạch tổ chức thực Hằng năm báo cáo tổng kết công tác Chi công tác chuyên môn, phần phƣơng hƣớng năm tới cần đƣa mục tiêu cụ thể giao cho phận lập kế hoạch triển khai Kế hoạch phải sát với tình hình thực tiễn, phù hợp với nhu cầu nhà trƣờng Trong tuyển dụng, ngồi tiêu chuẩn cần có sách vật chất, chế độ đãi ngộ phải có tính hấp dẫn thu hút, có nhƣ tuyển dụng đƣợc số giáo viên đảm bảo đƣợc yêu cầu cần đặt Mặt khác nhà trƣờng liên hệ với trƣờng Đại học sƣ phạm kỹ thuật để lựa chọn sinh viên tốt nghiệp tƣ vấn nghề nghiệp cho học sinh Trƣờng Trung cấp nghề, nhƣ mở hƣớng đào tạo liên thơng để có văn trình độ cao nhƣ, cao đẳng nghề, đại học nghề Bằng biện pháp nhƣ nêu trên, Trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn tuyển dụng đƣợc giáo viên có lực bổ sung cho đội ngũ giáo viên nghề điện, nhằm thực tốt nhiệm vụ đƣợc giao Trong tuyển dụng giáo viên cần phải quan tâm đến tuyển giáo viên nữ Trong tập thể giáo viên giáo viên dạy nghề chế phù hợp khó tuyển dụng đƣợc giáo viên dạy nghề có đủ lực Trong tập thể đội ngũ giáo viên tỷ lệ nữ thấp chƣa phải đội ngũ mạnh tồn diện Vì vậy, quan điểm linh hoạt tuyển dụng giáo viên nữ nhận 69 đƣợc đồng tình cao cán cơng nhân viên chức nói chung đặc biệt trƣờng dạy nghề Tóm lại: Nâng cao chất lƣợng đào tạo nghề Điện công nghiệp Trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn việc làm vừa có tính cấp bách vừa có tính lâu dài, đồng thời có ý nghĩa định đến trình phát triển nhà trƣờng Để đạt đƣợc mục tiêu đó, ngồi sách, chế độ Đảng Nhà nƣớc đào tạo, Nhà trƣờng cần có sách, chế phù hợp, quan tâm mặt mức, tạo điều kiện sở vật chất trang thiết bị, phƣơng tiện để giáo viên phát huy trí tuệ, lực thực có chất lƣợng công tác đào tạo nghề 3.4 Tổ chức thực giải pháp Việc tìm biện pháp để nâng cao chất lƣợng đào tạo nghề Điện công nghiệp quan trọng nhƣng việc tổ chức thực tốt biện pháp cần thiết Biện pháp có hay đến đâu nhƣng khơng biết quản lý tổ chức thực khơng thể có kết nhƣ mong muốn Do đó, để quản lý tổ chức thực biện pháp nêu trên, nhà trƣờng cần tập trung thực tốt số nội dung sau: 3.4.1 Đảm bảo tính đồng mối quan hệ biện pháp Từ phân tích lý luận nhƣ qua tổng kết kinh nghiệm khảo sát cho thấy: Trong trình tổ chức thực cần phải đƣợc tiến hành đồng giải pháp Trong thực tiễn cơng tác đào tạo nghề nói chung, đào tạo nghề Điện cơng nghiệp nói riêng biện pháp nêu có tác động tƣơng hỗ với nhau, biện pháp có tác động thúc đẩy biện pháp ngƣợc lại, việc nâng cao chất lƣợng đào tạo, giải pháp thiết yếu trực tiếp Ngồi cịn có giải pháp khác cần phối hợp nhƣ: Phân cấp nội dung bồi dƣỡng, đánh giá kết bồi dƣỡng, chƣơng trình, giáo trình bồi dƣỡng, thực quy chế dân chủ trƣờng học, nâng cao vai trị Đảng, quyền, tổ chức đoàn thể Tuy vậy, triển khai biện pháp, tùy vào thời điểm, hoàn cảnh cụ thể mà ƣu tiên lựa chọn triển khai biện cho phù hợp 70 Sơ đồ 3.3 Mối quan hệ biện pháp nâng cao chất lượng đào tạo nghề điện công nghiệp NCNT Ghi : KK THHS XD CTGT - NCNT : Nâng cao nhận thức - NCNLGV : Nâng cao lực giáo viên - PT ĐNGV: Phát triển đội ngũ giáo viên NCNLGV PT ĐNGV - XD CTGT : Xây dựng chƣơng trình giáo - NC CSVC : Nâng cao sở vật chất - KK THHS : Khuyến khích tự học học sinh NC CSVC 3.4.2 Điều kiện cần thiết để thực giải pháp Muốn thực đƣợc giải pháp trên, ban giám hiệu trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn phải lập kế hoạch tổ chức thực hiện, đạo điều khiển thực kiểm tra giải pháp Về nâng cao lực cho giáo viên, phải xây dựng kế hoạch đào tạo bồi dƣỡng, phải thƣờng xuyên cử cán giáo viên bồi dƣỡng nƣớc nƣớc ngoài, tạo điều kiện cho giáo viên đƣợc tiếp xúc liên kết với sở sản xuất đại, cập nhật kịp thời kiến thức cơng nghệ mới, khuyến khích giáo viên học nâng cao kiến thức đạt chuẩn chuẩn Đội ngũ giáo viên phận nằm hệ thống cấu tổ chức nhà trƣờng Vì phát 71 triển đội ngũ giáo viên phát triển quản lý cấu tổ chức, máy tổng thể nhà trƣờng Do nhà trƣờng cần chăm lo xây dựng cấu tổ chức máy cách đồng bộ, tuân thủ quy định nghề mà luật giáo dục, quy chế ngành, quy chế nội quan đề Đó xây dựng máy tổ chức gọn nhẹ, hoạt động có hiệu quả, động sáng tạo, biết tổ chức thực cá c biện pháp để hồn thành nhiệm vụ đƣợc giao Về chƣơng trình giáo trình, phải tiến hành liên tục cho giáo viên thảo luận, trao đổi với sở đào tạo sở sản xuất lấy ý kiến thông tin ngƣời học ngƣời sử dụng lao động để kịp thời chỉnh sửa bổ sung Về sở vật chất, phải tranh thủ nguồn vốn lao động thƣơng binh xã hội, UBND tỉnh Thanh Hóa, UBND huyện Nga Sơn, kêu gọi dự án không hoàn lại nguồn thu khác nhà trƣờng, nhanh chóng xây dựng phịng học, nhà xƣởng quy định, mua sắm trang thiết bị dạy học trọng mua sắm linh kiện thiết bị rời để học sinh thực hành Về tính tự học, tự bồi dƣỡng nâng cao chất lƣợng đầu vào, giáo viên lên lớp cần phát huy tính tự học, tự bồi dƣỡng học sinh, phát huy cao độ tính sáng tạo ứng dụng nhiều tập mở để học sinh tìm tòi Trƣờng thƣờng xuyên kết hợp với phòng giáo dục đào tạo, trƣờng trung học sở dạy môn hƣớng nghiệp, phân luồng học sinh Những học sinh trung bình khá, trung bình học sinh yếu định hƣớng cho em rèn đức luyện nghề lập nghiệp 3.5 Tổ chức thực Dƣới hƣớng dẫn Tiến sĩ Nguyễn Đắc Trung, đƣợc tận tình giúp đỡ Chi bộ, ban giám hiệu, phòng khoa trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn hồn thành đề tài nghiên cứu Qua đề tài tơi kiến nghị với lãnh đạo trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn quan tâm đến việc tổ chức thực - Trƣờng tổ chức hội thảo chuyên đề, mời chuyên gia, chuyên viên lao động, doanh nghiệp sử dụng lao động, để thống vấn đề 72 biện pháp nâng cao chất lƣợng dạy nghề Điện công nghiệp trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn - Thanh Hóa - Chi Đảng nghị để thực chuyên đề - Nhà trƣờng xây dựng chƣơng trình, kế hoạch thực đề tài từ năm 2011 2015 cho năm - Các phòng, khoa chức năng, tổ chức đồn thể nhà trƣờng có chƣơng trình, kế hoạch triển khai, phân công cụ thể ngƣời khâu việc, thời gian thực hoàn thành - Xây dựng kế hoạch kinh phí năm để thực chƣơng trình, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt cấp kinh phí - Hằng năm tổ chức tổng kết rút kinh nghiệm, làm tốt công tác thi đua khen thƣởng thơng qua chƣơng trình kế hoạch thực năm sau 3.6 Kết thăm dò mức độ cần thiết tính khả thi biện pháp Để khảo sát mức độ thiết thực tính khả thi biện pháp quản lý góp phần nâng cao chất lƣợng đào tạo nghề Điện công nghiệp trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn, huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Hóa Tác giả áp dụng phƣơng pháp nghiện cứu xã hội học, kết hợp phƣơng pháp chuyên gia tiến hành lập phiếu xin ý kiến 90 ngƣời, gồm cán quản lý, 31 giáo viên dạy nghề Điện trƣờng Trung cấp tỉnh Thanh Hóa, cán chuyên viên sở LĐTB&XH, Cán chủ chốt huyện Nga Sơn, 35 học sinh học nghề Điện công nghiệp với nội dung: Mức độ cần thiết tính khả thi triển khai biện pháp Cách đánh giá cho điểm theo mức độ + Rất cần thiết: điểm; + Cần thiết: điểm; + Không cần thiết: điểm + Rất khả thi: điểm; + Khả thi: điểm; + Không khả thi: điểm Kết thu đƣợc nhƣ bảng 3.1 sau:  X  3; n  90 73 Bảng 3.1 Kết nghiên cứu mức độ cần thiết tính khả thi biện pháp đề xuất Mức độ cần thiết T T Nội dung khảo sát Nâng cao nhận thức cho thành viên 01 nhà trƣờng vị trí, vai trị nghề điện cơng nghiệp tình hình Nâng cao lực giáo viên sƣ phạm kỹ thuật, chuyên môn nghề nghiệp, lực bổ trợ thái độ, phẩm chất đạo đức trị cho đội ngũ giáo viên 02 - Nâng cao lực sư phạm kỹ thuật - Nâng cao lực chuyên môn - Nâng cao lực bổ trợ + Ngoại ngữ (Ngƣời), % Rất cần tiết (88) 97,8 Cần thiết Tính khả thi Điểm trung bình Theo bậc - 2,98 - 2,84 - 2,89 - 2,91 - 2,78 - 2,44 Không cần thiết (2) 2,2 (76) (14) 84,4 15,6 (80) (10) 88,9 11,1 (82) (8) 91,1 8,9 (70) (20) 77,8 22,2 (40) (50) 44,4 55,6 74 (Ngƣời), % Rất cần tiết Cần thiết Không cần thiết (76) (11) (3) 84,4 12,2 3,3 (83) (7) 92,2 7,8 (66) (10) (14) 73,3 11,1 15,6 (58) (19) (13) 64,4 21,2 14,4 (65) (25) 72,2 27,8 (50) (40) 55,6 44,4 - Điểm Thứ trung bậc bình 2,81 2,92 2,58 2,5 - 2,72 - 2,56 + Tin học - Bồi dưỡng nâng cao hiểu biết KT-XH thái độ phẩm chất nghề nghiệp + Hiểu biết xã hội + Thái độ phẩm chất nghề nghiệp (60) (30) 66,7 33,3 (55) (35) 61,1 38,9 (43) (45) (2) 47,8 50 2,2 (46) (44) 51,1 48,9 (80) (10) 88,9 11,1 (67) (23) - 2,67 - 2,61 2,46 - 2,51 - 2,89 - 2,74 (52) (38) 57,8 42,2 (48) (38) (4) 53,3 42,2 4,4 (46) (40) (4) 51,2 44,4 4,4 (39) (50) (1) 43,3 55,6 1,1 (81) (9) 90 10 (79) (8) (3) 87,8 8,9 3,3 (77) (10) (3) 85,6 11,1 3,3 (70) (14) (6) 77,8 15,6 6,7 - 2,58 2,49 2,47 2,42 + Về đạo đức nghề nghiệp Làm tốt cơng tác rà sốt, xây dựng chƣơng trình, giáo 03 trình phù hợp với sản xuất xu phát triển khoa học công nghệ 04 Giải pháp sở vật chất Khuyết khích hoạt 05 động tự học tự bồi dƣỡng Làm tốt công tác xây dựng phát 06 triển đọi ngũ giáo viên Điểm trung bình 74,4 25,6 (60) (30) 66,7 33,3 (74) (16) 82,2 17,8 - 2,67 - 2,82 2,73 - 2,9 2,84 2,82 2,71 2,67 Kết bảng 3.1 cho thấy đánh giá mức độ cần thiết tính khả thi biện pháp đề xuất nâng cao chất lƣợng tạo nghề Điện công nghiệp trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn tƣơng đối cao Thể điểm trung bình chung mức độ cần 75 thiết 2,73 điểm trung bình chung tính khả thi 2,67 so với điểm cao 3,0 có 6/6 biện pháp có điểm trung bình lớn 2,0 Biện pháp biện pháp đƣợc đánh giá cao với số điểm >2,89 điểm xếp thứ bậc mức độ cần thiết, với đánh giá trùng với kiến tác giả Phải thay đổi suy nghĩ ngƣời tầm quan trọng nâng cao chất lƣợng đào tạo nghề, nâng cao trình độ chun mơn nghề nghiệp, cao lực sƣ phạm kỹ thuật, lực bổ trợ việc cần thiết nhà trƣờng non trẻ Ở biện pháp 1, 5, tính khả thi đƣợc chuyên gia giáo viên chƣa đánh giá cao, lẽ biện pháp dựa vào yếu tố tác động bên ngồi, mang nhiều tính chủ quan nhƣ việc nâng cao nhận thức cho thành viên nhà trƣờng vị trí vai trị nghề Điện cơng nghiệp tình hình phụ thuộc vào mức độ quan tâm cấp việc nâng cao chất lƣợng đào tạo 3.7 Khảo sát mức độ cần thiết tính khả thi biện pháp góp phần nâng cao chất lƣợng đào tạo nghề Điện công nghiệp trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn Do thời gian điều kiện có hạn nên giải pháp chƣa đƣợc áp dụng kiểm chứng thực tế Để khảo sát mức độ thiết thức tính khả thi biện pháp nâng cao chất lƣợng đào tạo nghề điện công nghiệp Trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn, tác giả áp dụng phƣơng pháp nghiên cứu xã hội học giáo dục, kết hợp phƣơng pháp chuyên gia tiến hành lập phiếu xin ý kiến 15 cán bộ, giáo viên chủ yếu nhà trƣờng 10 cán giáo viên trƣờng tỉnh Theo phiếu điều tra tác giả thu đƣợc kết nhƣ sau:  100% Ý kiến cho giải pháp nâng cao chất lƣợng đào tạo nghề điện công nghiệp trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn cần thiết 76  90% Cán trƣờng đánh giá sở lý luận việc xây dựng giải pháp nâng cao chất lƣợng đào tạo nghề điện công nghiệp trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn khoa học có tính thuyết phục cao, 10% cho chấp nhận đƣợc  90% Cho tác giả phản ánh xác, đầy đủ sâu sắc thực trạng đào tạo, 10% cho phản ánh nhƣng chƣa đầy đủ  100% Ý kiến cho tác giả xây dựng giải pháp nâng cao chất lƣợng đào tạo nghề Điện công nghiệp trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn thể tính khoa học sáng tạo  100% cán quản lý giáo viên trƣờng cho giải pháp nâng cao chất lƣợng đào tạo nghề Điện công nghiệp trƣờng trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn phù hợp với điều kiện thực tế  70% cho khả thực giải pháp tối ƣu, 30% cho việc thực giải pháp khả thi Tiểu kết chƣơng Từ phân tích thực trạng trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn, tác giả đề xuất số giải pháp mang tínhtồn diện nhằm nâng cao chất lƣợng đào tạo trƣờng nói chung đào tạo nghề điện cơng nghiệp nói riêng Các giải pháp đƣợc liên kết, gắn với điều kiện thực tế trƣờng sách thích hợp Đảng, Nhà nƣớc giải pháp có tính hiệu cao 77 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ Kết luận Đào tạo nghề nghiệp toàn xã hội, nhằm mục tiêu phát triển nguồn nhân lực cho nghiệp CNH, HĐH xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam Đối với huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Hố huyện có nguồn nhân lực lao động dồi Vấn đề đào tạo nghề để nâng cao tỷ lệ ngƣời lao động qua đào tạo nhằm góp phần quan trọng chuyển dịch cấu ngành nghề theo hƣớng CNH, HĐH đáp ứng phần cơng tác xuất lao động có tay nghề vơ cần thiết Để góp phần đạt đƣợc mục tiêu trên, Trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn phải không ngừng nâng cao chất lƣợng đào tạo Để nâng cao chất lƣợng dạy nghề Điện công nghiệp vấn đề phức tạp, phụ thuộc vào nhiều yếu tố nhƣ trình độ đội ngũ giáo viên, sở vật chất, chƣơng trình giáo trình, ý thức học tập học sinh, điều kiện kinh tế, trị xã hội … Từ phân tích sở lý luận đánh giá thực trạng chất lƣợng Trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn, đề xuất số biện pháp có tính khả thi nhằm góp phần nâng cao chất lƣợng đào tạo nghề Điện công nghiệp là: Nâng cao nhận thức cho thành viên trƣờng vị trí, vai trị giáo viên tình hình Nâng cao lực sƣ phạm kỹ thuật, chuyên môn nghề nghiệp, lực bổ trợ, phẩm chất trị, đạo đức cho đội ngũ giáo viên Làm tốt công tác rà sốt, xây dựng chƣơng trình, viết giáo trình phù hợp với sản xuất xu phát triển khoa học công nghệ Giải pháp nâng cao cớ sở vật chất trang thiết bị Khuyến khích tự học, tự bồi dƣỡng nâng cao chất lƣợng đầu vào học sinh Làm tốt công tác xây dựng đội ngũ giáo viên nghề Điện công nghiệp Sau trình nghiên cứu thấy rằng: kết nghiên cứu thu đƣợc phù hợp với mục đích yêu cầu, nhiệm vụ đề tài đặt Những biện pháp trình bày đƣợc đánh giá với tỷ lệ cao mức độ cần thiết tính khả thi thực Các biện 78 pháp cần phải đƣợc giải cách đồng bộ, phối hợp xen kẽ xu vận động phát triển Biện pháp tiền đề, sở để thực biện pháp ngƣợc lại Do thời gian hạn hẹp, điều kiện nghiên cứu hạn chế số lý chủ quan, khách quan khác nên luận văn tránh khỏi hạn chế định Chúng tơi mong nhận đƣợc ý kiến đóng góp bổ sung để đề tài tiếp tục đƣợc hoàn thiện, triển khai có hiệu việc nâng cao chất lƣợng đào tạo nghề Điện công nghiệp trƣờng Trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn, huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Hố nhƣ Trƣờng Trung cấp nghề có đặc điểm tƣơng đồng Kiến nghị Để thực tốt biện pháp nâng cao chất lƣợng đào tạo nghề điện công nghiệp Trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn, chúng tơi xin có số kiến nghị sau: 2.1 Với quan chức quản lý cấp - Tiếp tục tuyên truyền nâng cao nhận thức tầm quan trọng công tác đào tạo nghề xã hội - Đƣa sách phù hợp thu hút giáo viên có chun mơn tay nghề điện vững vào làm giáo viên, lôi động viên đội ngũ giáo viên toàn tâm toàn lực tập trung làm tốt công tác giảng dạy, học tập, nghiên cứu khoa học - Có kế hoạch tổ chức cho giáo viên tham quan, giao lƣu học tập kinh nghiệm nƣớc để nâng tầm nhận thức 2.2 Đối với Trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn - Trƣớc mắt khẩn trƣơng xây dựng kế hoạch nâng cao chất lƣợng đào tạo nghề thực xem kế hoạch tiêu pháp lệnh - Trên sở Nghị định 43/2006/NĐ- CP giao quyền tự chủ cho đơn vị nghiệp công lập, bổ sung kịp thời vào quy chế chi tiêu nội chế độ đãi ngộ vật chất, tinh thần phù hợp, hấp dẫn, công tác tuyển dụng, đào tạo bồi dƣỡng, đồng thời 79 xếp bố trí cơng tác khác giáo viên không đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ mới, có chế độ khuyến học, khuyến tài, học bổng cho học sinh - Cần tăng cƣờng công tác kiểm tra đánh giá, tra hoạt động đào tạo - Cần chuẩn hóa nội dung chƣơng trình, giáo trình đào tạo, thăm dò ý kiến ngƣời sử dụng lao động, doanh nghiệp học sinh trƣờng để chuẩn chƣơng trình, giáo trình đào tạo - Cần có sách hỗ trợ đời sống điều kiện làm việc cho giáo viên mức lƣơng theo mặt chung thấp mà giáo viện dạy nghề đầu tƣ nhiều - Trong trình thực hiện, vào thực trạng đơn vị thời gian cụ thể, để tiến hành đồng bộ, phối hợp xen kẽ biện pháp nhƣ nêu Trên số kiến nghị nhằm tạo nên sức mạnh tổng hợp thúc đẩy nâng cao chất lƣợng đào tạo nghề nói chung đào tạo nghề Điện cơng nghiệp nói riêng trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn Nếu có đƣợc sách hợp lý tạo động lực thu hút nguồn tài trợ, khơi dạy lòng yêu nghề giáo viên, tạo điều kiện cho việc nâng cao chất lƣợng đào tạo Qua thời gian đầu tƣ, nghiên cứu, dƣới hƣớng dẫn TS Nguyễn Đắc Trung tác giả xin mạnh dạn đệ trình số giải pháp nhằm nâng cao chất lƣợng dạy nghề Điện công nghiệp trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn, kính mong lãnh đạo trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn nghiên cứu áp dụng Đây vấn đề lớn lần đầu tiện tác giả thử nghiệm chắn không tránh khỏi sai sót, mong nhận đƣợc nhiều ý kiến đóng góp Tôi xin chân thành cảm ơn! 80 TÀI LIỆU THAM KHẢO Tiếng việt Đặng Danh ánh (1998), Dạy nghề nỗi lo cịn đó, NXB Giáo dục, Hà Nội Bộ LĐTB&XH, QĐ số 07/2007/QĐ-BLĐTBXH, ngày 23/3/2007 việc ban hành Quy định sử dụng bồi dưỡng giáo viên dạy nghề Chỉ thị số 40/CT-TƢ ngày 15/6/2004 Ban Bí thƣ Trung ƣơng Đảng Cộng sản Việt Nam việc xây dựng nâng cao chất lƣợng đội ngũ nhà giáo cán quản lý giáo dục Đảng Cộng sản Việt Nam (1996), “Văn kiện Đại hội đại biểu tồn quốc lần thứ 8”, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội Đảng Cộng sản Việt Nam (1998), “Văn kiện Hội nghị lần thứ Ban chấp hành Trung ương khố VIII”, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội Đảng Cộng sản Việt Nam (2001), “Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ 9”, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội TS Nguyễn Khang (2004), Bài giảng cao học “Đào tạo ngƣời lớn đào tạo liên tục”; Viện SPKT, Đại học Bách khoa Hà Nội TS Nguyễn Khang, Nguyễn Trung Thành (2005) Phân tích thực trạng giải pháp đào tạo nâng cao chất lƣợng đội ngũ giáo viên dạy nghề “ Khoa học đào tạo nghề” Tổng cục dạy nghề Trần Khánh Đức (2003), Giáo dục kỹ thuật nghề nghiệp phát triển nhân lực, NXB Giáo dục, Hà Nội 10 Nguyễn Minh Đƣờng (1996): Bồi dưỡng đào tạo đội ngũ nhân lực điều kiện mới, chƣơng trình khoa học cơng nghệ cấp Nhà nƣớc K70-14, Hà Nội 11 E.A.Climov! (1991), “Nay học, mai làm gì” Đại học Sƣ phạm Hà Nội 12 GS.TS Nguyễn Xuân Lạc (2003) Bài giảng phƣơng pháp luận nghiên cứu khoa học, Đại học Bách khoa Hà Nội 81 13 TS Lê Thanh Nhu (2003 - 2005) Bài giảng lý luận cụng nghệ dạy học, Đại học Bách khoa Hà Nội 14 TS Lê Thanh Nhu (2006) “ Một số kỹ dạy học theo định hƣớng nghiên cứu khoa học”, Hội khoa học lần thứ 20, Đại học Bách khoa Hà Nội 15 Tổng cục dạy nghề - Bộ LĐ - TB&XH (2011) phƣơng hƣớng mục tiêu, giải pháp phát triển dạy nghề thời kỳ 2002 - 2005 2005 - 2010 16 Luật Giáo dục (2005) NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội 17 Luật giáo dục (2005), NXB Lao động - xã hội, Hà nội 18 Trần Hùng Lƣợng (2005), Đào tạo bồi dưỡng lực sư phạm kỹ thuật cho đội ngũ giáo viên dạy nghề, NXB Giáo dục, Hà Nội 19 Quy định sử dụng, bồi dƣỡng giáo viên dạy nghề, ban hành theo định số 1607/2002/QĐ-BLĐTBXH ngày 20/12/2002 Bộ LĐTBXH 20 Quyết định số 57/2008/QĐ-BLĐTBXH ngày 26/5/2008 việc sử dụng, bồi dƣỡng giáo viên dạy nghề 21 Sở Giáo dục - Đào tạo Thanh Hoá (2001) Chiến lược phát triển GD-ĐT tỉnh Thanh Hoá giai đoạn 2001 - 2010 22 Nguyễn Viết Sự (2004) “Giáo dục nghề nghiệp vấn đề giải pháp” NXB Giáo dục, Hà Nội 23 Tổng cục dạy nghề (2008), Tài liệu bồi dưỡng nghiệp vụ quản lý cho cán quản lý dạy nghề 24 Từ điển Tiếng Việt (1994), Viện Khoa học xã hội Việt Nam 25 Từ điển tiếng Việt (2001), Viện ngôn ngữ học, NXB khoa học xã hội 26 Nguyễn Quang Uẩn (2007), Quản lý tổ chức nhân sự, Tập giảng cho học viên cao học, ĐHSP Hà Nội 82 ... dạng đào tạo: đào tạo bản, đào tạo chuyên sâu, đào tạo chuyên môn đào tạo nghề, đào tạo lại, đào tạo từ xa, tự đào tạo, đào tạo liên tục 1.2.2 Khái niệm nghề nghiệp đào tạo nghề * Khái niệm ? ?nghề? ??... Các biện pháp nâng cao chất lƣợng đào tạo nghề Điện công nghiệp Trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn - Thanh Hoá Chƣơng CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG ĐÀO TẠO NGHỀ ĐIỆN CÔNG NGHIỆP 1.1... luận biện pháp nâng cao chất lƣợng đào tạo nghề Điện công nghiệp Chương 2: Thực trạng chất lƣợng đào tạo nghề Điện công nghiệp Trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn, tỉnh Thanh Hoá Chương 3: Các biện pháp