Bộ GIáO DụC Và ĐàO TạO TRƯờng đại học nông nghiệp hà nội Nguyễn thị nguyệt quế đánh giá tình hình thực hiện quy hoạch sử dụng đất huyện vĩnh bảo thành phố hải phòng Luận văn thạc sĩ nông nghiệp Chuyên ngành: QUản lý đất đai Mã số : 60.62.16 Ngời hớng dẫn khoa học: PGS. TS. NGUYễN THị VòNG H NI - 2010 Lời cam đoan Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu và kết quả trình bày trong luận văn là trung thực và cha từng đợc ai công bố trong bất cứ công trình nào khác. Tôi xin cam đoan rằng mọi giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này đ đợc cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đều đ đợc chỉ rõ nguồn gốc. Tỏc gi luận văn Nguyễn Thị Nguyệt Quế Lời cảm ơn Tôi xin chân thành cảm ơn sự hớng dẫn hết sức tận tình của ngời hớng dẫn khoa học PGS. TS. NGUyễn thị vòng trong quá trình nghiên cứu và xây dựng luận văn này. Tôi xin cảm ơn các thầy cô giáo khoa Tài nguyên và Môi trờng, khoa Sau Đại học, trờng Đại học Nông Nghiệp Hà Nội, các cán bộ phòng Tài nguyên và Môi trờng huyện Vĩnh Bảo đ giúp đỡ và tạo điều kiện thuận lợi cho tôi hoàn thành nhiệm vụ học tập và nghiên cứu. Và tôi cũng xin chân thành cảm các cá nhân, đơn vị đ giúp đỡ tôi trong quá trình thực hiện đề tài này. Trân trọng cảm ơn ngời thân trong gia đình, bạn bè đ động viên, giúp đỡ tôi trong quá trình làm luận văn. Tác giả luận văn Nguyễn Thị Nguyệt Quế Mục lục Lời cam đoan i Lời cảm ơn ii Mục lục iii Danh mục các chữ viết tắt . v Danh mục bảng vi Danh mục biểu đồ vii 1. mở đầu 8 1.1. Tính cấp thiết của đề tài 8 1.2. Mục đích, yêu cầu của đề tài 9 2. tổng quan nghiên cứu 11 2.1. Cơ sở khoa học cho việc sử dụng đất đai hợp lý 11 2.2. Khái quát chung về quy hoạch sử dụng đất 22 2.3. Một số vấn đề lý luận cơ bản về tính khả thi và hiệu quả của quy hoạch sử dụng đất 29 2.4. Tình hình quy hoạch và thực hiện quy hoạch sử dụng đất của một số nớc trên thế giới 32 2.5. Tình hình quy hoạch sử dụng đất ở Việt Nam 34 2.6. Tình hình quy hoạch sử dụng đất thành phố Hải Phòng 38 3. đối tợng, nội dung và phơng pháp nghiên cứu 40 3.1. Đối tợng và phạm vi nghiên cứu 40 3.2. Nội dung nghiên cứu 40 3.3. Phơng pháp nghiên cứu 41 4. Kết quả nghiên cứu và thảo luận 43 4.1. Đánh giá về điều kiện tự nhiên, kinh tế x hội của huyện Vĩnh Bảo thành phố Hải Phòng tác động đến việc sử dụng đất 43 4.1.1. Điều kiện tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên 43 4.1.2. Thực trạng phát triển kinh tế x hội 48 4.2. Tình hình quản lý và sử dụng đất đai 57 4.2.1. Tình hình quản lý Nhà nớc về đất đai trên địa bàn huyện 57 4.2.2. Hiện trạng sử dụng đất năm 2010 59 4.2.3. Tình hình biến động đất đai giai đoạn 2000 2010 63 4.3. Đánh giá kết quả thực hiện quy hoạch sử dụng đất đai từ năm 2000 đến năm 2010 65 4.3.1. Khái quát chỉ tiêu quy hoạch sử dụng đất đến năm 2010 65 4.3.2. Đánh giá kết quả thực hiện quy hoạch sử dụng đất đai theo phơng án quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2000 2010 67 4.3.3. Đánh giá kết quả thực hiện quy hoạch sử dụng đất theo phơng án điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2006 2010 71 4.3.4. Tìm hiểu một số công trình theo phơng án quy hoạch sử dụng đất.79 4.4. Đánh giá chung về kết quả thực hiện quy hoạch sử dụng đất 80 4.4.1. Những mặt đợc và tồn tại 80 4.4.2. Nguyên nhân tồn tại 82 4.5. Một số giải pháp nhằm nâng cao khả năng thực hiện quy hoạch sử dụng đất 83 5. KếT LUậN Và kiến NGHị 86 5.1. Kết luận 86 5.2. Kiến nghị 87 Tài liệu tham khảo 88 PHụ LụC 90 Danh mục các chữ viết tắt ĐC Điều chỉnh FAO Tổ chức nông lơng thế giới GCNQSDĐ Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất PAĐC Phơng án điều chỉnh PCLB Phòng chống lụt bo QHSDĐ Quy hoạch sử dụng đất QL Quốc lộ STT Số thứ tự TN MT Tài nguyên Môi trờng UBND Uỷ ban nhân dân WTO Tổ chức thơng mại thế giới danh mục bảng STT Tên bảng Trang 4.1. Diện tích, cơ cấu đất nông nghiệp năm 2010 53 4.2. Diện tích, cơ cấu đất phi nông nghiệp năm 2010 55 4.3. Biến động sử dụng đất giai đoạn 2000 - 2010 56 4.4. Chỉ tiêu quy hoạch và điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến năm 2010 huyện Vĩnh Bảo 60 4.5. So sánh diện tích theo phơng án quy hoạch sử dụng đất và diện tích đ thực hiện đến năm 2005 60 4.6. Kết quả thực hiện phơng án quy hoạch sử dụng đất của nhóm đất nông nghiệp đến năm 2005 huyện Vĩnh Bảo 62 4.7. Kết quả thực hiện phơng án quy hoạch sử dụng đất của nhóm đất phi nông nghiệp đến năm 2005 huyện Vĩnh Bảo 62 4.8. Kết quả thực hiện các chỉ tiêu sử dụng đất năm 2010 so với quy hoạch điều chỉnh (giai đoạn 2006 2010) huyện Vĩnh Bảo 65 4.9. Kết quả thực hiện phơng án điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất của nhóm nông nghiệp đến năm 2010 huyện Vĩnh Bảo 66 4.10. Kết quả thực hiện phơng án điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất của nhóm đất phi nông nghiệp đến năm 2010 huyện Vĩnh Bảo 68 Danh mục biểu đồ STT Tên biểu đồ Trang 4.1 Cơ cấu đất đai năm 2010 của huyện Vĩnh Bảo 53 4.2 Kết quả thực hiện quy hoạch và điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất của nhóm đất nông nghiệp từ năm 2000 đến năm 2010 huyện Vĩnh Bảo 71 4.3 Kết quả thực hiện quy hoạch và điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất của nhóm đất phi nông nghiệp từ năm 2000 đến năm 2010 huyện Vĩnh Bảo 71 4.4 Kết quả thực hiện khai hoang, cải tạo nhóm đất cha sử dụng từ năm 2000 đến năm 2010 của huyện Vĩnh Bảo 72 1. mở đầu 1.1. Tính cấp thiết của đề tài Mỗi dân tộc, mỗi quốc gia trên thế giới đều hình thành, tồn tại và phát triển trên nền tảng quan trọng nhất đó là đất đai. Ngay từ khi mới xuất hiện, con ngời đ lấy đất đai làm nơi c ngụ, sinh tồn, phát triển. Bất kỳ một quốc gia nào, nhà nớc nào cũng có một quỹ đất đai nhất định đợc giới hạn bởi biên giới quốc gia mà thiên nhiên trao tặng cho loài ngời. Đất đai là tài nguyên quốc gia vô cùng quý giá, là t liệu sản xuất đặc biệt, là thành phần quan trọng hàng đầu của môi trờng sống, là địa bàn phân bố các khu dân c, xây dựng các cơ sở kinh tế, văn hoá, x hội, an ninh và quốc phòng. Đất đai là nguồn tài nguyên có hạn về số lợng, cố định về vị trí, do vậy việc sử dụng đất phải tuân theo quy hoạch cụ thể và có sự quản lý hợp lý. Quy hoạch sử dụng đất là một trong những nội dung quan trọng trong công tác quản lý Nhà nớc về đất đai. Hiến pháp nớc Cộng hoà x hội chủ nghĩa Việt Nam năm 1992, tại Chơng II, Điều 18 quy định: Nhà nớc thống nhất quản lý đất đai theo quy hoạch và pháp luật nhằm đảm bảo sử dụng đất đúng mục đích và có hiệu quả. Luật Đất đai năm 2003 đ dành 10 điều, từ Điều 21 đến Điều 30 quy định về nguyên tắc, nội dung, trình tự, thẩm quyền lập và xét duyệt quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất các cấp. Trong thời gian qua, công tác lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất các cấp luôn nhận đợc sự quan tâm chỉ đạo của Đảng, Chính phủ, đợc triển khai rộng khắp trên phạm vi cả nớc. Thành phố Hải Phòng đ xây dựng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất theo Quyết định số 608/TTg ngày 20/12/1993 của Thủ tớng Chính phủ về việc phê duyệt đồ án quy hoạch chung thành phố Hải Phòng đến năm 2010. Huyện Vĩnh Bảo đ xây dựng quy hoạch sử dụng đất đến năm 2010, đợc phê duyệt theo Quyết định số 136/QĐ-UBND ngày 17 tháng 01 năm 2003 của UBND thành phố Hải Phòng. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện quy hoạch sử dụng đất bộc lộ nhiều hạn chế bất cập. Trên cơ sở phát triển đảm bảo thực hiện các mục tiêu kinh tế x hội và có u tiên tối đa đất đai cho phát triển nhanh công nghiệp, đô thị trên địa bàn huyện, huyện đ thực hiện phơng án điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2006 2010 theo Nghị quyết số 46/2007/NQ-HĐND ngày 20 tháng 7 năm 2007. Về mặt số lợng có thể thấy, việc lập quy hoạch sử dụng đất đ đợc triển khai trên diện rộng và khá đồng bộ. Tuy nhiên, quy hoạch sử dụng đất mới chủ yếu dừng lại ở việc giải quyết, sắp xếp quỹ đất theo mục đích sử dụng, cha căn cứ vào tiềm năng đất, cha thực sự tính toán đầy đủ tới mục tiêu đạt hiệu quả kinh tế, x hội và môi trờng. Vấn đề này dẫn đến thực trạng đất sản xuất nông nghiệp còn manh mún, đất sử dụng tại các khu công nghiệp, doanh nghiệp, công trình hạ tầng ở tình trạng vừa thừa, vừa thiếu quỹ đất, những nhà đầu t đợc giao, cho thuê đất nhng không sử dụng hoặc sử dụng không hiệu quả gây lng phí đất, Xuất phát từ những vấn đề nêu trên, nghiên cứu đề tài: Đánh giá tình hình thực hiện quy hoạch sử dụng đất huyện Vĩnh Bảo thành phố Hải Phòng là một vấn đề quan trọng và cần thiết nhằm kiểm tra tình hình sử dụng đất thực tế trên địa bàn, kiến nghị điều chỉnh kịp thời những nội dung sử dụng đất bất hợp lý, không phù hợp với phơng án quy hoạch sử dụng đất đ đợc phê duyệt. 1.2. Mục đích, yêu cầu của đề tài 1.2.1. Mục đích - Nghiên cứu thực trạng, và đánh giá việc thực hiện quy hoạch sử dụng đất của huyện Vĩnh Bảo. - Đề xuất các giải pháp để nâng cao khả năng thực hiện phơng án quy hoạch sử dụng đất trong tơng lai của huyện Vĩnh Bảo. 1.2.2. Yêu cầu [...]... có hiệu quả nhất thiết phải l m quy hoạch 2.2.3 Các loại hình quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đai Theo Luật Đất đai năm 2003 (Điều 25) [9] quy định: Quy hoạch sử dụng đất đợc tiến h nh theo 4 cấp l nh thổ: 1 Quy hoạch sử dụng đất to n quốc 2 Quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh 3 Quy hoạch sử dụng đất cấp huyện 4 Quy hoạch sử dụng đất chi tiết (cấp x ) Đối tợng của quy hoạch sử dụng đất theo l nh thổ l to... án quy hoạch sử dụng đất v phơng án điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến năm 2010 của huyện Vĩnh Bảo th nh phố Hải Phòng - Tổng hợp, phân tích, đánh giá tình hình thực hiện quy hoạch sử dụng đất theo các số liệu đ điều tra v từ đó đa ra các giải pháp nhằm nâng cao khả năng thực hiện quy hoạch sử dụng đất của huyện Vĩnh Bảo th nh phố Hải Phòng 2 tổng quan nghiên cứu 2.1 Cơ sở khoa học cho việc sử dụng. .. dụng đất đợc thể hiện theo bốn mặt sau: - Sử dụng đất hợp lý về không gian, hình th nh hiệu quả kinh tế không gian sử dụng đất; - Phân phối hợp lý cơ cấu đất đai trên diện tích đất đợc sử dụng, hình th nh cơ cấu kinh tế sử dụng đất; - Quy mô sử dụng đất cần có sự tập trung thích hợp, hình th nh quy mô kinh tế sử dụng đất; - Giữ mật độ sử dụng đất thích hợp, hình th nh việc sử dụng đất một cách kinh... cấp, quy hoạch sử dụng đất có nội dung v ý nghĩa khác nhau Quy hoạch của cấp trên l chỗ dựa cho quy hoạch sử dụng đất của cấp dới; quy hoạch sử dụng đất của cấp dới l phần tiếp theo, cụ thể hoá quy hoạch của cấp trên v l căn cứ điều chỉnh các quy hoạch vĩ mô 2.3 Một số vấn đề lý luận cơ bản về tính khả thi v hiệu quả của quy hoạch sử dụng đất 2.3.1 Bản chất v phân loại tính khả thi của quy hoạch sử dụng. .. hoạch, kế hoạch sử dụng đất, giúp giải quy t về mặt nguyên tắc những vấn đề đặt ra: - Sự cần thiết về mặt pháp lý phải lập quy hoạch sử dụng đất ? - Trách nhiệm lập quy hoạch sử dụng đất ? - Thẩm quy n xét duyệt quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất ? * Sự cần thiết về mặt pháp lý phải lập quy hoạch sử dụng đất - Hiến pháp nớc cộng hòa x hội chủ nghĩa Việt Nam năm 1992 [7] đ khẳng định: Đất đai thuộc sở... hoạch, kế hoạch sử dụng đất đai cho Giám đốc Sở Địa chính tất cả các tỉnh, th nh phố trực thuộc Trung ơng của cả nớc Sau hội nghị, công tác lập quy hoạch sử dụng đất đợc triển khai ở 4 cấp l : cả nớc, tỉnh, huyện, x Công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đ góp phần đảm bảo tính thống nhất trong công tác quản lý nh nớc về đất đai Thông qua quy hoạch sử dụng đất, Nh nớc thực hiện quy n định đoạt về đất. .. mặt quy trình sản xuất Nh vậy, nội dung luận chứng tổng hợp v đánh giá phơng án quy hoạch sử dụng đất sẽ bao gồm các hợp phần sau: - Luận chứng v đánh giá về kỹ thuật; - Luận chứng v đánh giá về quy trình công nghệ; - Luận chứng v đánh giá về kinh tế; - Luận chứng v đánh giá tổng hợp (chứa đựng đồng thời các yếu tố kinh tế x hội môi trờng) 2.4 Tình hình quy hoạch v thực hiện quy hoạch sử dụng đất. .. m quy hoạch sử dụng đất sẽ đem lại khi có thể triển khai thực hiện phơng án trong thực tiễn Quy hoạch sử dụng đất l một bộ phận hợp th nh trong hệ thống kinh tế của x hội Quá trình lập phơng án quy hoạch sử dụng đất khá phức tạp, liên quan đến nhiều vấn đề v chịu tác động của nhiều yếu tố khác nhau Khi xem xét hiệu quả sử dụng đất cần lu ý các vấn đề: - Hiệu quả của quy hoạch sử dụng đất phải đợc đánh. .. v hiện trạng sử dụng đất; đánh giá tiềm năng đất đai; b Xác định phơng hớng, mục tiêu sử dụng đất trong kỳ quy hoạch; c Xác định diện tích các loại đất phân bổ cho nhu cầu phát triển kinh tế x hội, quốc phòng, an ninh; d Xác định diện tích đất phải thu hồi để thực hiện các công trình dự án; đ Xác định các biện pháp sử dụng, bảo vệ, cải tạo đất v bảo vệ môi trờng; e Giải pháp tổ chức thực hiện quy hoạch. .. hoá sử dụng đất l sản phẩm tất yếu v l yêu cầu khách quan của sự phát triển x hội hoá sản xuất Vì vậy, x hội hoá sử dụng đất v công hữu hoá l xu thế tất yếu Muốn kinh tế phát triển v thúc đẩy x hội sản xuất cao hơn, cần phải thực hiện x hội hoá v công hữu hoá sử dụng đất 2.2 Khái quát chung về quy hoạch sử dụng đất 2.2.1 Đặc điểm quy hoạch sử dụng đất Theo Viện điều tra quy hoạch đất đai [20]: Quy hoạch . án quy hoạch sử dụng đất và phơng án điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến năm 2010 của huyện Vĩnh Bảo thành phố Hải Phòng. - Tổng hợp, phân tích, đánh giá tình hình thực hiện quy hoạch sử dụng. quy hoạch và thực hiện quy hoạch sử dụng đất của một số nớc trên thế giới 32 2.5. Tình hình quy hoạch sử dụng đất ở Việt Nam 34 2.6. Tình hình quy hoạch sử dụng đất thành phố Hải Phòng 38 3 nghiên cứu đề tài: Đánh giá tình hình thực hiện quy hoạch sử dụng đất huyện Vĩnh Bảo thành phố Hải Phòng là một vấn đề quan trọng và cần thiết nhằm kiểm tra tình hình sử dụng đất thực tế trên địa