Phạm Thị Thúy Vân là giảng viên cao cấp về Dược lâm sàng, Trưởng khoa Dược lý- Dược lâm sàng, Trường Đại học Dược Hà Nội đồng thời là Trưởng đơn vị Dược lâm sàng tại Bệnh viện Hữu Nghị..
Trang 1HỘI NGHỊ NHI KHOA TOÀN QUỐC LẦN THỨ 25
PHIÊN ĐÀO TẠO TIỀN HỘI NGHỊ
Hà Nội, ngày 31 tháng 10 năm 2024
Trang 2HỘI NGHỊ NHI KHOA TOÀN QUỐC LẦN THỨ 25
PHIÊN ĐÀO TẠO TIỀN HỘI NGHỊ
PGS.TS.DS.
Phạm Thị Thúy Vân
Trưởng khoa Dược lý- Dược lâm sàng, Trường Đại học Dược Hà Nội
Trưởng đơn vị Dược lâm sàng tại Bệnh viện Hữu Nghị
PGS.TS Phạm Thị Thúy Vân là giảng viên cao cấp về Dược lâm sàng, Trưởng khoa Dược lý- Dược lâm sàng, Trường Đại học Dược Hà Nội đồng thời là Trưởng đơn vị Dược lâm sàng tại Bệnh viện Hữu Nghị
Tốt nghiệp Dược sĩ đa khoa tại Trường Đại học Dược Hà Nội năm 1995, bà tiếp tục bảo vệ luận án Tiến sĩ năm
2013, được phong học hàm phó giáo sư năm 2018.
Cho đến nay, bà đã có gần 75 bài báo quốc tế và trong nước về lĩnh vực dược lâm sàng, tham gia biên soạn 12 sách và tài liệu tham khảo, hướng dẫn trên 90 sinh viên và học viên cao học, dược sĩ chuyên khoa I, II thực hiện các
đề tài tốt nghiệp, tham gia nhiều hội thảo quốc tế và trong nước để chia sẻ các nghiên cứu trong lĩnh vực Dược lâm sàng.
Là trưởng đơn vị Dược lâm sàng tại bệnh viện Hữu nghị, bà đã xây dựng mô hình hoạt động viện – trường, kết hợp giảng dạy-nghiên cứu-thực hành về An toàn thuốc, Quản lý kháng sinh trong bệnh viện và hoạt động dược lâm sàng trong các bệnh không lây nhiễm và Dược động học lâm sàng.
Bà cũng là chuyên gia đánh giá hồ sơ lâm sàng và tương đương sinh học cho Cục Quản lý Dược để cấp phép cho
hồ sơ đăng ký thuốc tại Việt Nam và là thành viên của Hội đồng Tư vấn cấp giấy đăng lý lưu hành thuốc, Bộ Y tế.
Trang 3sàngTrường ĐH Dược Hà Nội
Trưởng Đơn vị DLS – BV Hữu Nghị
Trang 4TDM (Therapeutic drug monitoring)
Giám sát nồng độ thuốc
Trang 5TDM (Therapeutic drug monitoring)
Giám sát nồng độ thuốc
Giám sát nồng độ thuốc là cần
thiết
Trang 6TDM (Therapeutic drug
monitoring) Giám sát nồng độ thuốc
Đo lường nồng độ thuốc trong máu/huyết tương nhằm mục tiêu:
• Tối ưu hóa chế độ liều cho từng bệnh nhân
• Tối đa hiệu quả, giảm thiểu độc tính
Trang 7TDM (Therapeutic drug monitoring)
Giám sát nồng độ thuốc
Tiêu chuẩn 1 thuốc phù hợp với TDM:
PK:
Dao động giữa các cá thể lớnDao động nội tại cá thể nhỏ (giữa các lần dùng)
Trang 8TDM (Therapeutic drug monitoring)
Giám sát nồng độ thuốc
• Kháng sinh (gentamicin, vancomycin….)
• Glycosid tim (digoxin)
• Thuốc chống động kinh (carbamazepine,
valproic acid, phenytoin )
• Methotrexate
• Theophylline
• Thuốc ức chế miễn dịch (cyclosporine,
tacrolimus, everolimus, sirolimus, MPA )
• Thuốc chống loạn nhịp (amiodarone)
• Thuốc chống trầm cảm (Lithium, TCA ?)
• Thuốc chống động kinh mới
(levetiracetam, oxcarbazepine, lamotrigine )
• Thuốc kháng virus (efavirenz,
L-• Thuốc chống đông (rivaroxaban,
dabigatran,…)
Trang 9TDM (Therapeutic drug monitoring)
Giám sát nồng độ thuốc
AMINOGLYCOS
ID
Trang 10TDM (Therapeutic drug monitoring)
monitoring not recommended
• AUC-Guided Dosing and Monitoring
Am J Health Syst Pharm 2020 May 19;77(11):835-864
Trang 11TDM (Therapeutic drug monitoring)
Giám sát nồng độ thuốc
Carbapenem
Lechtig-Wasserman S, Liebisch-Rey H, Diaz-Pinilla N, Blanco J, Fuentes-Barreiro YV, Bustos RH Carbapenem Therapeutic Drug Monitoring in Critically Ill Adult
Patients and Clinical Outcomes: A Systematic Review with Meta-Analysis Antibiotics (Basel) 2021 Feb 10;10(2):177 doi: 10.3390/antibiotics10020177 PMID:
33578672; PMCID: PMC7916352.
Tỷ lệ tử vong fT>MIC
Trang 12TDM (Therapeutic drug monitoring)
Giám sát nồng độ thuốc
Brunet, Mercè PharmD, PhD 1 ; van Gelder, Teun MD, PhD 2 ; Åsberg, Anders PhD 3 ; Haufroid, Vincent PharmD, PhD 4,5 ; Hesselink, Dennis A MD, PhD 6 ; Langman, Loralie PhD 7 ; Lemaitre, Florian
PharmD, PhD 8 ; Marquet, Pierre MD, PhD 9 ; Seger, Christoph PhD 10 ; Shipkova, Maria MD 11 ; Vinks, Alexander PharmD, PhD 12,13 ; Wallemacq, Pierre PharmD, PhD 14 ; Wieland, Eberhard MD 11 ;
Woillard, Jean Baptiste PharmD, PhD 15 ; Barten, Markus J MD 16 ; Budde, Klemens MD, PhD 17 ; Colom, Helena PharmD, PhD 18 ; Dieterlen, Maja-Theresa MD 19 ; Elens, Laure PhD 20 ; Johnson-Davis,
Kamisha L PhD 21 ; Kunicki, Paweł K PhD 22,23 ; MacPhee, Iain MD 24 ; Masuda, Satohiro PhD 25 ; Mathew, Binu S MD 26 ; Millán, Olga PhD 1 ; Mizuno, Tomoyuki MD 12,13 ; Moes, Dirk-Jan A R PharmD,
PhD 27 ; Monchaud, Caroline PharmD, PhD 15 ; Noceti, Ofelia PharmD, PhD 28 ; Pawinski, Tomasz PhD 23 ; Picard, Nicolas PharmD, PhD 15 ; van Schaik, Ron MD 29 ; Sommerer, Claudia MD 30 ; Vethe, Nils
Tore PhD 31 ; de Winter, Brenda PharmD, PhD 32 ; Christians, Uwe MD, PhD 33 ; Bergan, Stein PhD 31 Therapeutic Drug Monitoring of Tacrolimus-Personalized Therapy: Second Consensus Report
Therapeutic Drug Monitoring 41(3):p 261-307, June 2019 | DOI: 10.1097/FTD.0000000000000640
Phụ thuộc trung tâm ghép tạng
Thuốc ức chế miễn
dịch
Trang 13TDM (Therapeutic drug monitoring)
Giám sát nồng độ thuốc
Thuốc chống nấm
Ashbee HR, Barnes RA, Johnson EM, Richardson MD, Gorton R, Hope WW Therapeutic
drug monitoring (TDM) of antifungal agents: guidelines from the British Society for
Medical Mycology J Antimicrob Chemother 2014 May;69(5):1162-76 doi:
10.1093/jac/dkt508 Epub 2013 Dec 29 PMID: 24379304; PMCID: PMC3977608
Trang 14TDM (Therapeutic drug monitoring)
Giám sát nồng độ thuốc
Brunet, Mercè PharmD, PhD 1 ; van Gelder, Teun MD, PhD 2 ; Åsberg, Anders PhD 3 ; Haufroid, Vincent PharmD, PhD 4,5 ; Hesselink, Dennis A MD, PhD 6 ; Langman, Loralie PhD 7 ; Lemaitre, Florian
PharmD, PhD 8 ; Marquet, Pierre MD, PhD 9 ; Seger, Christoph PhD 10 ; Shipkova, Maria MD 11 ; Vinks, Alexander PharmD, PhD 12,13 ; Wallemacq, Pierre PharmD, PhD 14 ; Wieland, Eberhard MD 11 ;
Woillard, Jean Baptiste PharmD, PhD 15 ; Barten, Markus J MD 16 ; Budde, Klemens MD, PhD 17 ; Colom, Helena PharmD, PhD 18 ; Dieterlen, Maja-Theresa MD 19 ; Elens, Laure PhD 20 ; Johnson-Davis,
Kamisha L PhD 21 ; Kunicki, Paweł K PhD 22,23 ; MacPhee, Iain MD 24 ; Masuda, Satohiro PhD 25 ; Mathew, Binu S MD 26 ; Millán, Olga PhD 1 ; Mizuno, Tomoyuki MD 12,13 ; Moes, Dirk-Jan A R PharmD,
PhD 27 ; Monchaud, Caroline PharmD, PhD 15 ; Noceti, Ofelia PharmD, PhD 28 ; Pawinski, Tomasz PhD 23 ; Picard, Nicolas PharmD, PhD 15 ; van Schaik, Ron MD 29 ; Sommerer, Claudia MD 30 ; Vethe, Nils
Tore PhD 31 ; de Winter, Brenda PharmD, PhD 32 ; Christians, Uwe MD, PhD 33 ; Bergan, Stein PhD 31 Therapeutic Drug Monitoring of Tacrolimus-Personalized Therapy: Second Consensus Report
Therapeutic Drug Monitoring 41(3):p 261-307, June 2019 | DOI: 10.1097/FTD.0000000000000640
Thuốc chống nấm
Một số mức đích khuyến cáo cho thuốc kháng nấm
Trang 15•Bệnh nhân trẻ em:
•Sự biến thiên lớn về dược động học và
cần liều lượng chính xác
•Bệnh nhân cao tuổi:
•Thay đổi trong chuyển hóa và thải trừ
Trang 16TDM (Therapeutic drug
monitoring) Giám sát nồng độ thuốc
•Liều trẻ em: Ngoại suy từ người lớn
•Nhưng trẻ em không phải là
Trang 17TDM (Therapeutic drug monitoring)
Giám sát nồng độ thuốc
Yellepeddi VK, Joseph A, Nance E Pharmacokinetics of nanotechnology-based formulations in pediatric
populations Advanced Drug Delivery Reviews 2019;151-152:44-55.
Trang 18TDM (Therapeutic drug monitoring)
Giám sát nồng độ thuốc
Giám sát nồng độ thuốc là cần
thiết
Trang 21Quy trình TDM Cải Tiến TCI - Target concentration intervention
Đích
Khoảng "cửa sổ điều trị" không dẫn trực tiếp đến liều phù
TCI sử dụng mục tiêu
và các tham số cá nhân như độ thanh thải để khuyến nghị cho bác sĩ lâm sàng một liều phù hợp
Holford N Pharmacodynamic principles and target concentration intervention Transl Clin
Pharmacol 2018 Dec;26(4):150-154. https://doi.org/10.12793/tcp.2018.26.4.150
Trang 23CÔNG CỤ HỖ TRỢ TDM – ÁP DỤNG NGUYÊN LÝ
PK/PD
Trang 24ĐÒI HỎI
• Dược sĩ TDM được đào tạo chuyên sâu về PK/PD
Trang 25TDM (Therapeutic drug monitoring)
Giám sát nồng độ thuốc
Ye ZK, Tang et al Benefits of therapeutic drug monitoring of
vancomycin: a systematic review and meta-analysis 2018.doi:
10.1371/journal.pone.0077169
Soldin OP, Soldin SJ Review: therapeutic drug monitoring in pediatrics Ther Drug Monit 2002 Feb;24(1):1-8 doi: 10.1097/00007691-200202000-00001 PMID: 11805714; PMCID: PMC3641772.
Hiệu quả TDM/ Nghiên cứu lâm sàng
Trang 26TDM (Therapeutic drug monitoring)
Giám sát nồng độ thuốc
Soldin OP, Soldin SJ Review: therapeutic drug monitoring in pediatrics Ther Drug
Monit 2002 Feb;24(1):1-8 doi: 10.1097/00007691-200202000-00001 PMID:
11805714; PMCID: PMC3641772.
Hiệu quả TDM/ Nghiên cứu lâm sàng
Trang 27TDM (Therapeutic drug monitoring)
Giám sát nồng độ thuốc
Bệnh viện Trung Ương Quân Đội
Bệnh viện Hữu Nghị Hà Nội
Đã triển khai thường quy: Hoạt động giám sát nồng độ thuốc trong máu người bệnh
Trang 28TDM (Therapeutic drug monitoring)
Giám sát nồng độ thuốc
• Nhóm chuyên gia đa ngành
• Tính sẵn có của phương pháp định lượng
• Phương án chi trả
Một số yếu tố chính thúc đẩy triển khai hoạt động TDM thành công
Trang 29TDM (Therapeutic drug monitoring)
Giám sát nồng độ thuốc
• Nhóm chuyên gia đa ngành
• Bác sĩ điều trị, Dược sĩ lâm sàng, Bác
sĩ xét nghiệm, Điều dưỡng : Phối hợp
triển khai
• Các thành viên được đào tạo chuyên sâu về hoạt động TDM, lợi ích của hoạt động TDM
• Dược sĩ được đào tạo chuyên sâu về dược động học lâm sàng, hướng dẫn điều trị
Một số yếu tố chính thúc đẩy triển khai hoạt động TDM thành công
Trang 30TDM (Therapeutic drug monitoring)
Giám sát nồng độ thuốc
• Tính sẵn có của phương pháp định lượng
• Hệ thống máy sinh hóa – miễn dịch/
• Định lượng được hầu hết các thuốc
Một số yếu tố chính thúc đẩy triển khai hoạt động TDM thành công
Trang 31TDM (Therapeutic drug monitoring)
Trang 32Take home message:
•TDM là công cụ quan trọng trong việc tối ưu hóa điều trị và đảm bảo an
toàn cho bệnh nhân
Lợi ích của TDM:
•Cá nhân hóa điều trị dựa trên đáp ứng của từng bệnh nhân
•Giảm thiểu rủi ro và biến chứng liên quan đến việc sử dụng thuốc
•Tăng cường sự hiểu biết về dược động học và dược lực học của thuốc
TDM (Therapeutic drug monitoring)
Giám sát nồng độ thuốc
Hướng phát triển trong tương lai:
•Tích hợp công nghệ mới vào TDM (như công nghệ sinh học và phân tích dữ liệu lớn)
•Nghiên cứu và phát triển các phương pháp TDM cho các thuốc mới và thuốc điều trị khó
•Đào tạo chuyên sâu cho nhân viên y tế về TDM để nâng cao chất lượng điều trị
Trang 33PGS.TS Phạm Thị Thúy Vân
vanptt@hup.edu.vn
Trang 34HỘI NGHỊ NHI KHOA TOÀN QUỐC LẦN THỨ 25
PHIÊN ĐÀO TẠO TIỀN HỘI NGHỊ
Hà Nội, ngày 31 tháng 10 năm 2024