Cơ sở hạ tầng đường sắt Trung Quốc 11
Trung Quốc hiện nay được biết đến với hệ thống đường sắt hiện đại và dài nhất thế giới, đặc biệt là các tuyến Vũ Hán - Quảng Châu và Thượng Hải - Côn Minh Bên cạnh đó, Bắc Kinh cũng tích cực xuất khẩu công nghệ đường sắt đến nhiều quốc gia, thông qua chiến lược “ngoại giao đường sắt” nổi bật.
Thành tựu phát triển hạ tầng đường sắt của Trung Quốc được coi là kỳ diệu, đặc biệt khi nhìn lại hơn nửa thế kỷ trước, vào năm 1949, nước này chỉ có 21.000 km đường sắt, phục vụ cho 400 triệu dân Đến năm 2006, tổng chiều dài đường sắt đã tăng lên 76.000 km, nhưng vẫn không đủ để đáp ứng nhu cầu, dẫn đến tình trạng quá tải nghiêm trọng Hệ thống đường sắt của Trung Quốc hiện nay là bận rộn nhất thế giới, chiếm 24% hoạt động giao thông đường sắt toàn cầu, mặc dù chỉ chiếm 6% tổng chiều dài đường ray toàn cầu.
Trung Quốc đã khởi động kế hoạch phát triển hệ thống đường sắt thông qua việc cải cách các cơ quan quản lý Trong suốt thập kỷ qua, hệ thống đường sắt cao tốc của nước này đã được mở rộng một cách nhanh chóng, hiện có tổng chiều dài lên tới 35.000 km, trở thành hệ thống đường sắt cao tốc lớn nhất toàn cầu.
Hình 1.2 - Sự phát triển hệ thống đường sắt Trung Quốc 2008 - 2018
Railway map of People's Republic OfChina
Colored lines showing CRH and other high speed rail services
Hình 1.3 - Hệ thống đường sắt Trung Quốc tính đến 29/02/2020
Cơ sở hạ tầng đường sắt Châu Âu 13
Liên minh Châu Âu là một tổ chức bao gồm nhiều quốc gia với mục tiêu kinh tế và chính trị chung Để thúc đẩy thương mại giữa các quốc gia, từ những năm 1990, châu Âu đã triển khai nhiều gói đầu tư phát triển mạng lưới đường sắt Hiện nay, mạng lưới đường sắt châu Âu rất đa dạng về kỹ thuật và cơ sở hạ tầng, được duy trì và phát triển tốt với lưu lượng và tốc độ vận tải cao, đồng thời khả năng kết nối với các phương tiện khác cũng được cải thiện đáng kể.
Hình 1.4 - Mạng lưới đường sắt Châu Âu
1.1.4 Kết nối các tuyến đường sắt
1.1.4.1 Con đường tơ lụa mới của Trung Quốc
Chiến lược Con đường tơ lụa mới của Trung Quốc lấy cảm hứng từ lịch sử, với mục tiêu kết nối Trung Quốc với các nước Châu Á, Châu Phi và Châu Âu qua các tuyến đường bộ và đường biển Trong gần bốn thập kỷ cải cách, Trung Quốc đã phát triển một hệ thống giao thông hiện đại, bao gồm đường cao tốc và đường sắt, kết nối từ bắc vào nam và từ đông sang các khu vực kém phát triển phía tây và tây nam.
14 được điều này, Trung Quốc coi đó là cơ hội để liên kết với các khu vực ở Nam Á, Châu Âu, Châu Phi và thậm chí cả Châu Mỹ.
Hình 1.5 - Con đường tơ lụa mới của Trung Quốc trên đất liền và trên biển
Vành đai kinh tế Con đường tơ lụa mới bao gồm hai phần chính: Vành đai kinh tế trên bộ và Con đường tơ lụa trên biển, nhằm kết nối ba lục địa Á, Âu và Phi Dự án này có điểm khởi đầu tại trung tâm kinh tế Đông Á và kết thúc tại Châu Âu, cả hai khu vực đều phát triển mạnh mẽ, trong khi các quốc gia nằm giữa sở hữu tiềm năng phát triển lớn Vành đai kinh tế trên bộ sẽ tạo ra sự liên kết giữa các trọng điểm kinh tế của Đông Á, Tây Á và Nam Á, đặc biệt là tuyến đường sắt nối liền lục địa Á - Âu.
Hình 1.6 - Tuyến đường sắt thuộc con đường tơ lụa
“Hiện đại hóa mạng lưới thương mại cổ đại
Con đường Tơ lụa Mới là sự hồi sinh hiện đại của Con Đường Tơ Lụa cổ xưa, bắt nguồn từ triều đại Tây Hán Mạng lưới này đã kết nối nhiều khu vực khác nhau qua đường bộ và đường biển, nhưng sự phát triển trong ngành hàng hải đã làm cho các tuyến đường bộ trở nên kém cạnh tranh về mặt kinh tế.
Con đường Tơ lụa, hay còn gọi là “Tây vực” (xi yu), bao gồm các vùng đất phía Tây Ngọc Môn Quan, như Tân Cương và Trung Á, có tầm quan trọng chiến lược từ thế kỷ 3 trước công nguyên Trong nghĩa rộng hơn, “Tây vực” còn mở rộng đến tiểu lục địa Ản Độ, Châu Âu, Trung Đông và Châu Phi.
Giống như đa số các trường hợp được hồi sinh, Con đường Tơ lụa Mới của Trung
Sáng kiến Con đường Tơ lụa Mới đã kế thừa và điều chỉnh một số khái niệm từ phiên bản gốc, tập trung vào các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng "cứng" như đường xá, đường sắt và đường ống dẫn năng lượng, cùng với các dự án "mềm" như thương mại điện tử Các phương tiện vận chuyển hiện đại như xe tải và tàu hỏa đã thay thế các đoàn lữ hành truyền thống, thúc đẩy giao thương hiệu quả hơn Đối với các chính phủ thành viên, sáng kiến này mang lại cơ hội phát triển cho những khu vực và quốc gia có nền kinh tế kém phát triển, như việc Tổng thống Pakistan ca ngợi Hành lang Kinh tế Trung Quốc-Pakistan là "tượng đài của thế kỷ", với hàng tỷ người hưởng lợi từ các tuyến đường mới, hệ thống đường sắt dài 1.800 km, đường ống dẫn dầu và bến cảng Gwadar trị giá hàng tỷ đô la.
Con đường Tơ lụa Mới là một dự án quan trọng, hứa hẹn mang lại lợi ích kinh tế cho các quốc gia mới nổi và đang phát triển Một ngôi làng hẻo lánh ở ngoại ô Kyrgyzstan có thể trải nghiệm sự thịnh vượng tương tự như các nước thành viên của Liên minh châu Âu.
Đức và Ba Lan đang phát triển các cảng cạn và khu công nghiệp trong khuôn khổ Con đường Tơ lụa Mới, nhằm tạo ra công ăn việc làm và nâng cao cơ sở hạ tầng kinh tế cho các chính phủ thành viên Tuy nhiên, việc này cũng đặt ra nhiều yêu cầu đối với các khu vực mà Con đường Tơ lụa Mới đi qua, đặc biệt là từ các công ty Trung Quốc.
Nhiều doanh nghiệp thường ưu tiên sử dụng lao động người Trung Quốc thay vì lao động địa phương, điều này có thể dẫn đến việc giảm cơ hội việc làm cho người dân tại các quốc gia sở tại Chính phủ các nước cũng rất quan tâm đến các tiêu chuẩn về môi trường, an toàn lao động và việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ Hơn nữa, việc tiếp cận thị trường Trung Quốc của các doanh nghiệp nước ngoài gặp nhiều khó khăn, đây là vấn đề cần được giải quyết.
“Ngày 1/1/2017, Trung Quốc khai trương tuyến tàu lửa chở hàng dài gần 12.000 km từ tỉnh Chiết Giang (miền đông Trung Quốc) đến thị trấn Barking (London, Anh).
Trong hành trình kéo dài 18 ngày, chuyến tàu sẽ đi qua các quốc gia Kazakhstan, Nga, Belarus, Ba Lan, Đức, Bỉ và Pháp trước khi đến Anh Anh là quốc gia thứ 8 được bổ sung vào tuyến đường sắt Trung Quốc - châu Âu, trong khi London là thành phố thứ 15 trong hành trình này.
Tập đoàn Đường sắt Trung Quốc thông báo rằng tuyến đường sắt kết nối với London sẽ tăng cường mối quan hệ hợp tác giữa Trung Quốc và Anh Hiện tại, đã có 39 tuyến đường sắt kết nối 16 thành phố của Trung Quốc với 12 thành phố ở châu Âu.
Hình 1.7 - Một đoạn đường sắt ở tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc nằm trên tuyến đường sắt A - Âu.
1.1.4.2 Khu vực tăng trưởng kinh tế xuyên Himalaya
Sau 5 năm triển khai Sáng kiến Vành đai Con đường, Nam Á đã trở thành "khu vực ưu tiên hàng đầu" trong chiến lược của Trung Quốc, với nhiều dự án khai thác ban đầu Việc xác định Nam Á là vị trí chiến lược trong mối liên kết giữa Vành đai Kinh tế Con đường tơ lụa và Con đường tơ lụa Hàng hải Thế kỷ 21 cho thấy các nhà hoạch định chính sách Trung Quốc coi đây là yếu tố quan trọng để củng cố sự hiện diện chiến lược tại khu vực Điều này không chỉ giúp Trung Quốc đảm bảo hòa nhập kinh tế với Nam Á mà còn ngăn chặn các mưu toan của đối thủ nhằm cản trở sự phát triển của Trung Quốc tại Đông Á Mặc dù đối mặt với nhiều thách thức, Trung Quốc vẫn kiên định theo đuổi tầm nhìn này.
"vành đai - con đường" tới Nam Á.
Theo báo cáo, Sáng kiến Vành đai Con đường tại Nam Á bao gồm bốn dự án phụ quan trọng, trong đó có Hành lang Kinh tế Trung Quốc - Pakistan (CPEC) và Hành lang Kinh tế Bangladesh.
Trung Quốc, Ấn Độ và Myanmar (BCIM) đang thúc đẩy hợp tác qua Hành lang xuyên Himalaya, đồng thời tăng cường quan hệ với Bangladesh, Sri Lanka và Maldives trong khuôn khổ Con đường tơ lụa Hàng hải thế kỷ 21 Sự kết nối này không chỉ nâng cao tiềm năng thương mại mà còn tạo ra cơ hội phát triển bền vững cho khu vực Hợp tác đa phương này thể hiện tầm quan trọng của các quốc gia trong việc xây dựng một mạng lưới kinh tế vững mạnh và thúc đẩy giao lưu văn hóa.
- Hành lang kinh tế Trung Quốc - Pakistan (CPEC)
Dự án Hành lang Kinh tế Trung Quốc-Pakistan (CPEC) trị giá 62 tỷ USD được xem là dự án quan trọng nhất với tiến độ triển khai nhanh chóng Sau khi ký kết biên bản ghi nhớ vào năm 2013, Trung Quốc và Pakistan đã nhanh chóng thành lập Ủy ban Hợp tác chung (JCC) để thiết lập cấu trúc hợp tác hiệu quả.
