TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÍ LUẬN
Cơ sở lí luận về hiệu quả hoạt động kinh doanh của CTCK
2.2.1 Khái niệm về công ty chứng khoán
Thị trường chứng khoán là phần của thị trường tài chính, nơi diễn ra hoạt động mua bán các chứng khoán theo quy tắc đã được định sẵn Khác với hàng hóa thông thường, chứng khoán không có giá trị sử dụng mà chỉ có giá trị tài chính, do đó giao dịch không thể diễn ra trực tiếp giữa người mua và người bán Thay vào đó, các giao dịch cần thông qua trung gian môi giới, chủ yếu là các công ty chứng khoán, để đảm bảo tính hợp pháp và bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư, đồng thời giảm chi phí cho công ty phát hành chứng khoán, giúp thị trường phát triển một cách công bằng và hiệu quả.
Thị trường chứng khoán Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ cùng với xu hướng toàn cầu, đã trải qua 18 năm lịch sử hình thành và phát triển Trong suốt thời gian này, thị trường đã trải qua nhiều thăng trầm và khó khăn, nhưng từng bước đã vượt qua thử thách để đạt được những thành tựu đáng kể.
Công ty chứng khoán là tổ chức tài chính trung gian quan trọng trên thị trường chứng khoán, thực hiện các hoạt động như mua bán và môi giới chứng khoán để thu hoa hồng, phát hành và bảo lãnh chứng khoán, cũng như cung cấp dịch vụ tư vấn và quản lý quỹ đầu tư cho khách hàng.
Theo giáo trình Kinh doanh chứng khoán của Học viện Ngân hàng, công ty chứng khoán bao gồm các hoạt động như môi giới chứng khoán, tự doanh chứng khoán, bảo lãnh phát hành và tư vấn đầu tư chứng khoán Để được cấp giấy phép kinh doanh chứng khoán tại Việt Nam theo Nghị định số 86/2016/NĐ-CP, công ty cần đáp ứng các điều kiện về trụ sở làm việc, cơ sở vật chất và trang thiết bị theo hướng dẫn của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, sau khi được Bộ Tài chính chấp thuận Về vốn, công ty phải có vốn đã góp tối thiểu bằng mức vốn pháp định theo quy định tại khoản 1, 2 Điều 71 Nghị định 58/2012-CP Ngoài ra, công ty cần có danh sách nhân sự dự kiến với ít nhất 3 người hành nghề chứng khoán cho mỗi nghiệp vụ kinh doanh, cùng với một Tổng giám đốc (Giám đốc) đáp ứng các tiêu chuẩn quy định.
Người có năng lực hành vi dân sự đầy đủ không nằm trong các trường hợp bị truy cứu trách nhiệm hình sự, đang chấp hành án tù, hoặc bị tòa án cấm hành nghề kinh doanh theo quy định của pháp luật.
Có ít nhất 3 năm kinh nghiệm làm việc trong các bộ phận nghiệp vụ của lĩnh vực tài chính, ngân hàng, chứng khoán hoặc tại bộ phận tài chính, kế toán, đầu tư trong doanh nghiệp Ngoài ra, ứng viên cần có kinh nghiệm quản lý điều hành tối thiểu 3 năm.
+ Có chứng chỉ hành nghề phân tích tài chính hoặc Chứng chỉ hành nghề quản lý qựỹ;
+ Không bị xử phạt theo pháp luật chứng khoán và thị trường chứng khoán trog
Khi đăng ký thành lập, tổ chức góp vốn cần đảm bảo không có lỗ lũy kế trên báo cáo tài chính năm gần nhất đã được kiểm toán và báo cáo tài chính bán niên gần nhất đã được soát xét (nếu có).
Công ty chứng khoán có thể được tổ chức dưới hình thức công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên, trong đó chủ sở hữu phải là ngân hàng thương mại, doanh nghiệp bảo hiểm hoặc tổ chức nước ngoài, theo quy định tại Điều 4 của Nghị định này.
❖ Quy định về vốn đối với công ty chứng khoán:
Theo Nghị định 14/2007/NĐ-CP ngày 19 tháng 01 năm 2007, vốn pháp định cho các nghiệp vụ kinh doanh của công ty chứng khoán, bao gồm công ty chứng khoán có vốn đầu tư nước ngoài và chi nhánh công ty chứng khoán nước ngoài tại Việt Nam, được quy định cụ thể trong khoản 1 điều 18.
- Môi giới chứng khoán: 25 tỷ đồng Việt Nam.
- Tự doanh chứng khoán: 100 tỷ đồng Việt Nam.
- Bảo lãnh phát hành chứng khoán: 165 tỷ đồng Việt Nam.
- Tư vấn đầu tư chứng khoán: 10 tỷ đồng Viêt Nam.
2.2.1.2 Mô hình công ty chứng khoán
Hiện nay, công ty chứng khoán được tổ chức theo hai mô hình chính: mô hình đa năng và mô hình chuyên doanh Mô hình công ty chứng khoán đa năng cho phép cung cấp nhiều dịch vụ tài chính khác nhau, từ môi giới chứng khoán đến quản lý quỹ và tư vấn đầu tư, nhằm đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng.
Theo mô hình công ty đa năng, công ty chứng khoán được xem là một phần của ngân hàng thương mại, cho thấy rằng ngân hàng thương mại hoạt động trong cả hai lĩnh vực tiền tệ và chứng khoán.
Ngân hàng thương mại là những công ty có vốn lớn, sẵn sàng tham gia vào các ngành sinh lợi cao Với kinh nghiệm và chuyên môn vượt trội, ngân hàng thương mại cung cấp nhiều dịch vụ tài chính đa dạng, bao gồm tài chính tiền tệ, chứng khoán và các hoạt động tài chính khác Mô hình ngân hàng thương mại hiện có hai hình thức: đa năng hoàn toàn, cho phép các ngân hàng trực tiếp kinh doanh chứng khoán, bảo hiểm và tiền tệ cùng các dịch vụ tài chính khác Ưu điểm của mô hình này là khả năng tối ưu hóa lợi nhuận và mở rộng dịch vụ cho khách hàng.
Các ngân hàng có khả năng kết hợp nhiều lĩnh vực kinh doanh, từ đó giảm thiểu rủi ro trong hoạt động của mình thông qua việc đa dạng hóa đầu tư.
Ngân hàng cần nâng cao khả năng chịu đựng trước biến động thị trường tài chính, đồng thời tận dụng lợi thế về vốn lớn, cơ sở vật chất hiện đại và hiểu biết sâu sắc về khách hàng và doanh nghiệp trong việc cấp tín dụng và tài trợ dự án.
Hạn chế của mô hình này:
Là một tổ chức tín dụng kết hợp với hoạt động kinh doanh chứng khoán, khả năng chuyên môn của tổ chức này không thể sâu sắc bằng các công ty chứng khoán chuyên nghiệp.
- Công ty có thể sẽ lợi dụng những ưu thế của mình để lũng đoạn thị trường. b, Mô hình công ty chứng khoán chuyên doanh
THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA CÔNG
Giới thiệu chung về công ty cổ phần chứng khoán MB
3.1.1 Giới th iệu về công ty
Công ty cổ phần Chứng khoán MB, tiền thân là Chứng khoán Thăng Long, được thành lập vào ngày 11 tháng 5 năm 2000, theo Giấy phép hoạt động kinh doanh số 05/GPHDKD Công ty có trụ sở chính tại số 3 Liễu Giai, quận Ba Đình, Hà Nội, cùng với nhiều chi nhánh và phòng giao dịch tại Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, và Hải Phòng MBS là một trong 5 công ty chứng khoán hàng đầu tại Việt Nam và đã dẫn đầu thị phần môi giới tại Sở GDCK Hà Nội (HNX) và Sở GDCK TP.HCM trong hai năm liên tiếp 2009 và 2010 Giấy phép điều chỉnh mới nhất của công ty là số 07/GPDC/UBCK, được cấp vào ngày 14 tháng 01 năm 2013.
TP Hồ Chí Minh (HOSE).
MBS, một công ty thành viên của Tập đoàn MB, không ngừng phát triển cả về quy mô lẫn nghiệp vụ, với vốn điều lệ hiện tại vượt quá 1.200 tỷ VNĐ.
Hiện nay, MBS đang tập trung vào việc phát triển các hoạt động kinh doanh chủ yếu như môi giới chứng khoán, tư vấn tài chính, bảo lãnh phát hành chứng khoán, tự doanh chứng khoán và dịch vụ lưu ký chứng khoán.
MBS hiểu rằng mỗi khách hàng đều có đặc điểm và nhu cầu riêng, từ điều kiện tài chính đến mục tiêu đầu tư, và đều mong muốn đạt được sự tăng trưởng tài chính bền vững Vì vậy, MBS cam kết sáng tạo và nỗ lực không ngừng để cung cấp những cơ hội đầu tư phù hợp, hỗ trợ khách hàng và đối tác trong hành trình đạt được mục tiêu tài chính của họ.
3.1.2 Lịch sử hình thành và phát triển khoán trên thế giới, Việt Nam đã quyết định thành lập thị trường chứng khoán với những đặc thù riêng biệt Sự ra đời của TTCK Việt Nam được đánh dấu bằng việc đưa vào vận hành Trung tâm giao dịch chứng khoán tại thành phố Hồ Chí Minh ngày 20/07/2000, và thực hiện giao dịch đầu tiên vào ngày 28/07/2000 Thị trường chứng khoán đã đáp ứng phần nào nhu cầu về vốn để tái cơ cấu và phát triển nền kinh tế. TTCK Việt Nam đã chiếm tỷ trọng lớn trong GDP, góp phần vào công cuộc CNH - HĐH của đất nước Hình thành và phát triển TTCK cả về số lượng và chất lượng là một trong những định hướng phát triển của Chính Phủ nhằm phát triển thị trường. Công ty chứng khoán là một trong những chủ thể tham gia trên thị trường chứng khoán Việt
Theo Quyết định số 04/1998/QĐ-UBCK, các công ty chứng khoán (CTCK) tại Việt Nam được thành lập dưới hình thức công ty cổ phần hoặc trách nhiệm hữu hạn, với tư cách pháp nhân và hạch toán độc lập Các CTCK có thể thực hiện nhiều nghiệp vụ kinh doanh chứng khoán như môi giới, tự doanh, bảo lãnh phát hành, tư vấn và lưu ký chứng khoán, tùy thuộc vào vốn điều lệ và đăng ký kinh doanh CTCP Chứng khoán MB (MBS), được thành lập vào tháng 5 năm 2000 bởi Ngân hàng TMCP Quân đội (MB), là một trong năm công ty chứng khoán đầu tiên tại Việt Nam.
Sau gần 14 năm phát triển, MBS đã khẳng định vị thế là một trong những công ty chứng khoán hàng đầu tại Việt Nam Trong hai năm 2009 và 2010, MBS dẫn đầu thị phần môi giới tại Sở GDCK Hà Nội và Sở GDCK TP HCM, đồng thời luôn nằm trong Top 10 thị phần của cả hai sở Là công ty thành viên của Tập đoàn MB, MBS không ngừng mở rộng quy mô và nâng cao nghiệp vụ, với vốn điều lệ tăng từ 9 tỷ VNĐ lên 1.200 tỷ VNĐ qua các năm.
2000 Thành lập bởi Ngân hàng TMCP Quân Đội với vốn điều lệ 9 tỷ đồng.
2003 Tăng vốn điều lệ lên 43 tỷ đồng.
Khai trương chi nhánh Hồ Chí Minh tại TP Hồ Chí Minh.
2007 Thực hiện cổ phần hóa và tăng vốn điều lệ lên 300 tỷ đồng.
Tăng vốn điều lệ lên 800 tỷ đồng.
Khai trương chi nhánh Hải Phòng.
Trở thành CTCK có thị phần môi giới số 1 tại cả 2 SGD HNX và HSX.
2010 Tăng vốn điều lệ lên 1200 tỷ đồng. Đứng đầu thị phần môi giới tại cả 2 sở giao dịch HNX và HSX.
2012 Đổi tên thành CTCP chứng khoán MB ( MBS).
Thay đổi logo và hệ thống nhận diện thương hiệu.
Khai trương chi nhánh Hà Nội tại Hà Nội.
Hợp nhất với công ty cổ phần chứng khoán VIT với tên gọi Công ty cổ phần chứng khoán MB ( MBS).
Tăng vốn điều lệ lên hơn 1.221 tỷ đồng.
Khai trương chi nhánh Hoàn Kiếm tại Hà Nội.
2016 Cổ phiếu MBS được niêm yết trên sàn HNX.
Khai trương chi nhánh Bắc Sài Gòn tại TP Hồ Chí Minh.
Năm 2017 đánh dấu sự kết thúc của 5 năm tái cấu trúc thành công, với cam kết duy trì đạo đức nghề nghiệp tốt Chúng tôi không ngừng nỗ lực cung cấp dịch vụ và giải pháp kinh doanh cho khách hàng, luôn chú trọng đến sự cẩn trọng, chuyên nghiệp và trách nhiệm cao nhất.
Bảng 3.1 Thay đổi tại MBS qua các năm
(Nguồn: Báo cáo thường niên MBS năm 2018) 3.1.3 Cơ cấu tổ chức và chức năng của các phòng ban
3.1.3.1 Cơ cấu tổ chức Đội ngũ lãnh đạo:
Hội đồng quản trị Chủ tịch HĐQT
3 Thành viên HĐQT Ban giám đốc
3 Phó Tổng GĐ Ban kiểm soát 3 Thành viên BKS
QUẢN TRỊ & KIẾM SOÁT Ban Pháp chẽ
Ban Kiếm soãt nội bộ
Phòng Quàn trị rủi ro
Khối Dịch vụ Chứng khoán KHCN
Khối Dịch vụ Chứng khoán KHTC
Khối Dịch vụ Ngân hàng đâu tư
Hình 3.1 Sơ đồ tổ chức của công ty
3.1.3.1 Chức năng và nhiệm vụ cụ thể của các phòng ban
Đại hội đồng cổ đông là cơ quan quyết định cao nhất của công ty, bao gồm các cổ đông có quyền biểu quyết và họp ít nhất một lần mỗi năm Tại đại hội, các cổ đông thông qua báo cáo tài chính hàng năm và ngân sách cho năm tiếp theo, đồng thời bầu, miễn nhiệm hoặc bãi nhiệm thành viên Hội đồng quản trị và Ban Kiểm soát.
Hội đồng quản trị là cơ quan quản lý có quyền quyết định thực hiện các quyền và nghĩa vụ của công ty, không thuộc thẩm quyền của Đại hội đồng cổ đông Vai trò của Hội đồng quản trị bao gồm quản lý, kiểm tra và giám sát hoạt động của công ty, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho Giám đốc thực hiện các nghị quyết và quyết định của Hội đồng quản trị.
Ban kiểm soát là tổ chức đại diện cho cổ đông, có nhiệm vụ giám sát mọi hoạt động kinh doanh và quản lý của công ty Theo Điều lệ công ty cổ phần chứng khoán MB, ban này có chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn rõ ràng Hoạt động của Ban kiểm soát phải đảm bảo tính khách quan, trung thực và tuân thủ nghiêm ngặt pháp luật, chế độ chính sách của nhà nước, Điều lệ, quy chế của công ty cũng như các nghị quyết và quyết định của hội đồng quản trị.
Ban giám đốc do Hội đồng Quản trị bổ nhiệm, bao gồm 01 Tổng Giám đốc và 02
Phó Tổng Giám đốc là người hỗ trợ Tổng Giám đốc trong việc điều hành các hoạt động hàng ngày của công ty Vị trí này chịu trách nhiệm trước Hội đồng Quản trị và pháp luật về việc thực hiện các nhiệm vụ và chiến lược đã đề ra.
Ban kiểm soát nội bộ là bộ phận chức năng hỗ trợ ban điều hành công ty trong việc dự báo, phát hiện và ngăn ngừa các rủi ro liên quan đến hoạt động của công ty Chức năng của phòng này đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ tài sản và nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh.
Hội đồng chính sách là bộ phận đề xuất ra tất cả các chính sách trong công ty như chính sách nhân sự, chính sách lưong
Khối dịch vụ chứng khoán chuyên thực hiện các hoạt động môi giới chứng khoán, bao gồm việc đặt lệnh và cung cấp dịch vụ chăm sóc, tư vấn đầu tư chứng khoán cho khách hàng.
Khối nghiệp vụ đóng vai trò quan trọng trong việc kế toán giao dịch và kiểm soát các hoạt động tài chính của công ty Bộ phận này đảm nhận hạch toán các giao dịch giữa công ty và khách hàng, thực hiện thanh toán tiền, lưu ký chứng khoán, và xử lý báo cáo khớp lệnh Ngoài ra, khối nghiệp vụ còn quản lý sổ cổ đông và thực hiện các nghiệp vụ kiểm soát giao dịch cũng như xử lý tài khoản một cách hiệu quả.
Thực trạng hiệu quả hoạt động kinh doanh của CTCP Chứng khoán MB (MBS) 37 1 Doanh thu
Thực trạng hiệu quả hoạt động kinh doanh được thể hiện qua 4 chỉ tiêu chính, gồm: doanh thu, chi phí, khả năng sinh lời, rủi ro.
Bảng 3.2 Một số chỉ tiêu phản ánh doanh thu hoạt động của MBS giai đoạn
(Nguồn: Tổng hợp báo cáo thường niên của MBS năm 2016; 2017; 2018)
Doanh thu của công ty đã có sự tăng trưởng mạnh mẽ qua các năm, với doanh thu năm 2017 đạt 846,56 tỷ đồng, tăng 63,75% so với năm 2016 (511,59 tỷ đồng) Năm 2018, doanh thu tiếp tục tăng lên 1.041,61 tỷ đồng, tương ứng với mức tăng 24,34% so với năm trước Nguyên nhân chính cho sự gia tăng doanh thu năm 2018 chủ yếu đến từ hoạt động môi giới.
Trong lĩnh vực chứng khoán, hoạt động môi giới đóng vai trò thiết yếu, và MBS đã nhận thức rõ điều này Do đó, công ty đã đầu tư mạnh mẽ vào việc phát triển dịch vụ môi giới thông qua các hoạt động tư vấn và chăm sóc khách hàng tận tâm.
Trong những năm qua, công ty đã có những cố gắng nhằm phát triển hệ thống
Số lượng TK tại MBS 78.432 94.995 117.300
Bảng 3.3 Số lượng tài khoản của MBS năm 2016 - 2018
(Nguồn: Tổng hợp báo cáo thường niên của MBS năm 2016; 2017; 2018)
Năm 2016, số lượng tài khoản mở mới của MBS đã vượt chỉ tiêu kế hoạch với tỷ lệ 35,1% Đến năm 2017, MBS tiếp tục ghi nhận sự tăng trưởng ấn tượng khi đạt 16.548 tài khoản mở mới.
Năm 2018, MBS ghi nhận sự tăng trưởng ấn tượng với tổng số tài khoản đạt 117.300, tăng 23,48% so với năm 2017, nhờ vào đà phát triển của thị trường chứng khoán và kỳ vọng lớn từ các nhà đầu tư.
Sự tăng trưởng ấn tượng của MBS đã thu hút sự quan tâm mạnh mẽ từ các nhà đầu tư, phản ánh sự phát triển tích cực của thị trường Những nỗ lực cải thiện chính sách khuyến khích, nâng cao chất lượng dịch vụ và trình độ nhân sự đã giúp MBS duy trì vị thế trong Bảng 3.4 về thị phần môi giới từ năm 2016 đến 2018.
(Nguồn: Tổng hợp Báo cáo thường niên của MBS năm 2016; 2017; 2018)
MBS, một trong những công ty chứng khoán đầu tiên tại Việt Nam, đã xây dựng được thương hiệu uy tín và lòng tin từ các nhà đầu tư nhờ vào sự chuyên nghiệp cao Chính vì vậy, công ty luôn duy trì vị trí trong Top 10 thị phần tại cả hai sàn giao dịch: Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) và Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE) trong suốt những năm qua.
Năm 2014 thị phần đạt 4.86% hoàn thành 65.3% kế hoạch và công ty đứng thứ
MBS là một trong 10 công ty chứng khoán hàng đầu tại sàn HSX, với thị phần môi giới đạt 5,02% vào năm 2015 Kết quả này không chỉ hoàn thành 77,3% kế hoạch đề ra mà còn tăng 3,3% so với năm 2014, giúp MBS đứng ở vị trí thứ 6 trên sàn HSX.
Năm 2016, nhờ vào những cải cách tích cực trong chất lượng dịch vụ và đổi mới nhân sự, đã đạt được 97% kế hoạch và tăng trưởng 12% so với năm trước.
2015 về thị phần môi giới Điểm đáng nói đó là MBS đã vươn lên vị trí thứ 4 trên sàn
Trong quý 3 năm nay, thị phần bình quân của MBS trên hai sàn giao dịch đạt 6,41%, đây là mức cao nhất trong 5 năm qua, tăng khoảng 14% so với năm 2016 và hoàn thành 98,6% kế hoạch năm.
Thị phần của MBS đã được cải thiện đáng kể nhờ vào việc bám sát định hướng chiến lược, đảm bảo hiệu quả kinh doanh và quản lý hoạt động cho vay Margin một cách thận trọng Mặc dù sự cạnh tranh từ các công ty chứng khoán ngày càng gia tăng với nhiều chính sách ưu đãi hấp dẫn, dẫn đến việc thị phần của MBS giảm khoảng 9.7% trong năm 2018 so với 2017, công ty vẫn đạt được 100% kế hoạch đề ra.
Doanh thu từ hoạt động tư vấn tài chính đã đóng góp đáng kể vào tổng doanh thu, với mức tăng mạnh nhất vào năm 2017, đạt 114,28 tỷ đồng.
Doanh thu từ hoạt động tư vấn đầu tư chứng khoán của MBS chiếm tỷ trọng thấp trong tổng doanh thu và đang có xu hướng giảm Cụ thể, năm 2016, doanh thu đạt 0,09 tỷ đồng, trong khi năm 2017 và 2018, hoạt động này không mang lại doanh thu cho công ty Hoạt động tự doanh là điều kiện cần thiết để công ty chứng khoán hoạt động hiệu quả.
Mức thay đổi Tỷ lệ (%)
Tại công ty cổ phần chứng khoán MB, hoạt động lưu ký đã có sự phát triển mạnh mẽ trong những năm qua Cụ thể, doanh thu từ nghiệp vụ lưu ký đạt 7,46 tỷ đồng vào năm 2016, chiếm 1,45% tổng doanh thu; tiếp theo, năm 2017 đạt 10,28 tỷ đồng, chiếm 1,21% tổng doanh thu; và năm 2018, doanh thu đạt 11,54 tỷ đồng, chiếm 1,11% tổng doanh thu Hoạt động này mang lại lợi nhuận cao nhờ chi phí thực hiện thấp, vì vậy công ty rất chú trọng vào việc phát triển lĩnh vực lưu ký.
(Nguồn: Tông hợp Báo cáo thường niên của MBS các năm 2016, 2017,
Qua bảng có thể thấy doanh thu hoạt động lưu ký qua các năm tăng nhưng tỷ trọng trong tổng doanh thu có xu hướng giảm.
Lợi nhuận của công ty có thể đến từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm hoạt động đầu tư bất động sản và dịch vụ quản lý sổ cổ đông Đồng thời, việc hợp tác với Ngân hàng Quân đội để mở tài khoản ngân hàng cho khách hàng cũng góp phần gia tăng lợi nhuận.
Từ năm 2016 đến 2018, kết quả hoạt động kinh doanh của công ty cho thấy sự ảnh hưởng mạnh mẽ từ thị trường chứng khoán Việt Nam Mặc dù gặp nhiều thách thức, công ty vẫn đạt được mức doanh thu ấn tượng, phản ánh khả năng thích ứng và phát triển trong bối cảnh thị trường biến động.
Chi phí quản lý doanh nghiệp 58,31 95,25 63,35% 102,91 8,04%
Chỉ tiêu Năm 2016 Năm 2017 Năm 2018
Bảng 3.6 Một số chỉ tiêu phản ánh chi phí của MBS giai đoạn 2016-2018
(Nguôn: Tông hợp báo cáo thường niên của MBS năm 2016; 2017; 2018)
Đá
Năm 2018 đánh dấu bước ngoặt quan trọng cho MBS khi hoàn tất quá trình tái cấu trúc Mặc dù đối mặt với nhiều thách thức, công ty đã tận dụng các cơ hội mới để phát triển MBS nỗ lực tối đa hóa nguồn lực và triển khai các giải pháp kinh doanh đồng bộ nhằm đạt được mục tiêu Đại hội đồng cổ đông đề ra, đánh dấu những bước đầu tiên vững chắc trong giai đoạn phát triển mới.
Kết quả kinh doanh năm 2018 của MBS ghi nhận sự tăng trưởng ấn tượng với tổng doanh thu đạt 1.053,9 tỷ đồng, vượt 119,6% kế hoạch và tăng 124,5% so với năm 2017 Lợi nhuận trong năm 2018 cũng đạt mức cao nhất trong 5 năm qua, cho thấy hiệu quả tài chính vượt trội của công ty.
Lợi nhuận sau thuế đạt 177,35 tỷ đồng, tương đương 138% kế hoạch năm và tương đương 740% so với thực hiện 2017.
Chi phí hoạt động được kiểm soát chặt chẽ, đảm bảo rằng các hoạt động kinh doanh cốt lõi tuân thủ đúng chiến lược đã đề ra và sẵn sàng cho giai đoạn phát triển tiếp theo.
Thứ ba, các chỉ tiêu an toàn tài chính liên tục đáp ứng theo quy định pháp luật.
Năm 2018, thị trường đã trải qua nhiều giai đoạn sụt giảm mạnh do các sự kiện kinh tế tài chính phức tạp và khó lường Tuy nhiên, việc tuân thủ mô hình Quản trị rủi ro vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự ổn định và phát triển bền vững.
MBS đã duy trì tỷ lệ nợ xấu bằng 0 nhờ vào 3 tuyến phòng thủ và khẩu vị rủi ro chặt chẽ, trong khi hoạt động dịch vụ tài chính vẫn phát triển mạnh mẽ Lợi nhuận tăng trưởng giúp công ty tiến hành trích lập và xử lý tồn đọng hiệu quả Năm 2018, MBS đã đẩy mạnh trích lập dự phòng và gần như giải quyết xong những khó khăn từ giai đoạn trước Các khoản cần trích lập còn lại đều có tài sản đảm bảo tốt, cho phép MBS đảm bảo được trích lập và có thể tạo ra thặng dư lợi nhuận tự hoàn trích lập Từ năm sau, công ty sẽ không còn phải xử lý các khoản tồn đọng quá khứ, dẫn đến sự tăng trưởng đột biến trong lợi nhuận sau thuế.
Trong những năm qua, Công ty luôn duy trì tỷ lệ an toàn vốn khả dụng ở mức cao, gấp gần 1,5 lần so với quy định của Ủy ban CKNN (260%) Năm 2018, tỷ lệ này đạt 367,56, tăng 113,4% so với cùng kỳ năm trước, cho thấy sự tăng trưởng ổn định và sức khỏe tài chính vững mạnh của MBS Điều này phản ánh khả năng kiểm soát rủi ro hiệu quả, bao gồm rủi ro đầu tư, thanh toán và các rủi ro hoạt động khác.
Vị thế của MBS trên thị trường chứng khoán ngày càng được củng cố, với thị phần môi giới cơ sở bình quân 2 sàn HSX và HNX đạt 5,84% trong năm 2018, duy trì vị trí trong Top 5 công ty chứng khoán lớn nhất trong suốt 5 năm liên tiếp Đặc biệt, MBS là một trong những công ty tiên phong trong thị trường phái sinh, với thị phần môi giới hợp đồng tương lai đạt 16,57% vào năm 2018, nằm trong Top 3 công ty chứng khoán có thị phần phái sinh lớn nhất.
3.3.2 Hạn chế và nguyên nhân a Hạn chế còn tồn tại
Mặc dù đã đạt được nhiều thành tựu trong hơn một thập kỷ hoạt động, HĐQT và ban kiểm soát nhận thấy công ty vẫn tồn tại một số hạn chế cần được khắc phục.
Hoạt động của khối khách hàng tổ chức chưa đạt kỳ vọng, và công tác phát triển khách hàng tổ chức cũng như khách hàng nước ngoài không đạt kết quả theo lộ trình chiến lược Nguyên nhân chính là do công ty quá chú trọng vào phân khúc khách hàng cá nhân, trong khi khách hàng doanh nghiệp lại là mảng tiềm năng có thể mang lại doanh thu lớn cho công ty.
Kế hoạch lợi nhuận chưa hoàn thành do hoạt động tự doanh không đạt hiệu quả tương xứng với quy mô vốn, trong khi doanh thu từ khách hàng tổ chức cũng chưa đáp ứng được mục tiêu đề ra trong các năm qua.
Chất lượng nhân viên môi giới hiện chưa đồng đều, với sự yếu kém trong việc tìm kiếm khách hàng mới và ứng dụng công nghệ vào marketing cá nhân Hoạt động tư vấn tài chính của công ty vẫn thụ động, thiếu chủ động trong việc mở rộng đối tượng khách hàng Hơn nữa, quản trị rủi ro cho khách hàng còn yếu, dẫn đến nhiều khách hàng thua lỗ, ngừng giao dịch và phải tìm kiếm sự hỗ trợ từ bên ngoài, gây tốn kém thêm chi phí.
Trong những năm gần đây, sự phát triển mạnh mẽ của thị trường chứng khoán đã thu hút nhiều nhà đầu tư tham gia mà không có đủ kiến thức, dẫn đến thua lỗ và chán nản, ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng dịch vụ môi giới Bên cạnh đó, các nhà đầu tư nhỏ lẻ thường bị tác động bởi thông tin không chính thống, dẫn đến tình trạng giao dịch ồ ạt, làm cho thị trường trở nên kém bền vững và gây khó khăn cho hoạt động kinh doanh của các công ty.
Thị trường chứng khoán Việt Nam hiện đang đối mặt với tình trạng thiếu minh bạch và thông tin không đầy đủ, dẫn đến những phán đoán sai lầm từ phía nhà đầu tư Ngoài ra, hiện tượng thao túng giá cổ phiếu và việc lãnh đạo công ty thực hiện giao dịch không công khai cũng gây ra những biến động bất thường về giá, ảnh hưởng đến tâm lý giao dịch Hệ thống chính sách và pháp luật trong lĩnh vực chứng khoán vẫn chưa hoàn thiện và thiếu tính đồng bộ, tạo ra nhiều bất cập và khó khăn cho sự phát triển của thị trường cũng như các công ty chứng khoán.
Thị trường chứng khoán Việt Nam hiện có khoảng 100 công ty chứng khoán (CTCK) cạnh tranh trong một quy mô không lớn, dẫn đến việc các CTCK phải liên tục đưa ra các chính sách hấp dẫn để thu hút khách hàng Gần đây, VPS đã triển khai chính sách miễn phí giao dịch cho cả sản phẩm cơ sở và phái sinh, cùng với mức ký quỹ phái sinh chỉ 5% SSI, với uy tín và thương hiệu mạnh, đã thu hút nhiều khách hàng doanh nghiệp và cá nhân, trong khi VNDS nổi bật với giao diện thiết kế bắt mắt và dễ sử dụng Những yếu tố này tạo ra nhiều thách thức cho MBS trong việc nâng cao vị thế trên bảng xếp hạng thị phần.
Tốc độ tăng trưởng kinh tế, giá dầu, các chính sách mới của nhà nước và các hiệp định thương mại có tác động lớn đến thị trường chứng khoán Những biến động này ảnh hưởng mạnh mẽ đến thị trường và kết quả giao dịch của các nhà đầu tư.
Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh của CTCP Chứng khoán
4.2.1 Tập trung đào tạo và phát triển nguồn nhân lực
Kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ nên nhu cầu về nhân lực của công ty là rất lớn.
Ngành kinh doanh chứng khoán yêu cầu nhân lực có trình độ chuyên môn cao, và thái độ của nhân viên ảnh hưởng lớn đến uy tín thương hiệu Xây dựng đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp, giàu kinh nghiệm sẽ nâng cao hiệu quả công việc, thúc đẩy hoạt động kinh doanh và tăng cường uy tín công ty trong mắt các nhà đầu tư Để đạt được điều này, công ty cần triển khai các chương trình và kế hoạch nhân sự ngắn hạn và dài hạn, tập trung vào tuyển dụng, đào tạo và bồi dưỡng nhân viên.
MBS đang đối mặt với thách thức lớn về nhân sự, đặc biệt trong việc tập trung đào tạo và phát triển nguồn nhân lực Để nâng cao chất lượng đội ngũ, công ty chứng khoán MB cần triển khai một số biện pháp quan trọng nhằm cải thiện kỹ năng và năng lực của nhân viên.
• Xây dựng đội ngũ nhân viên có trình độ và kinh nghiệm
Trình độ chuyên môn là yêu cầu tối thiểu cần phải có để hành nghề chứng khoán.
Thị trường chứng khoán đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế, nơi diễn ra giao dịch các loại chứng khoán Để đảm bảo hiệu quả hoạt động, nhân viên hành nghề chứng khoán cần có kiến thức chuyên môn vững vàng, am hiểu đa dạng lĩnh vực và kỹ năng nghiệp vụ xuất sắc Do đó, việc nâng cao trình độ cán bộ nhân viên trong công ty là rất cần thiết và có thể thực hiện qua nhiều phương pháp khác nhau.
Cử cán bộ tham gia các khóa đào tạo tại Trung tâm Nghiên cứu Khoa học và Đào tạo Chứng khoán nhằm nâng cao trình độ chuyên môn và đáp ứng yêu cầu hành nghề của UBCKNN Đồng thời, công ty có thể tổ chức hội thảo chia sẻ kinh nghiệm và mời các chuyên gia kinh tế quốc tế về giảng dạy cho nhân viên, từ đó cải thiện kỹ năng và kiến thức cho đội ngũ nhân viên.
- Tổ chức sát hạch định kỳ về chứng khoán của cán bộ, nhân viên để kiểm tra trình độ.
Để nâng cao trình độ nhân viên và bắt kịp với tiêu chuẩn quốc tế, doanh nghiệp cần trích một khoản quỹ khen thưởng hợp lý để cử nhân viên tham gia các khóa học chuyên sâu về kiến thức tài chính kế toán, bao gồm kế toán kiểm toán, định giá và tài chính doanh nghiệp hiện đại Điều này đặc biệt quan trọng đối với nhân viên phòng tư vấn và phân tích.
Ngành chứng khoán đang đối mặt với nhu cầu hội nhập quốc tế ngày càng cao, vì vậy việc nâng cao trình độ ngoại ngữ cho nhân viên là rất cần thiết Để đạt được điều này, việc động viên và hỗ trợ học phí cho nhân viên tham gia các khóa học ngoại ngữ đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển nguồn nhân lực chất lượng.
Xây dựng đội ngũ nhân viên có đạo đức nghề nghiệp tốt là yếu tố then chốt để công ty tồn tại và phát triển Để duy trì và phát triển khách hàng, nhà lãnh đạo cần tổ chức kinh doanh dựa trên sự tin cậy và tín nhiệm Trong ngành chứng khoán, thành công chủ yếu phụ thuộc vào lòng tin của công chúng về tính minh bạch, công bằng và toàn vẹn của thị trường, vì đây là thị trường của thông tin.
Đạo đức nghề nghiệp trong lĩnh vực chứng khoán chủ yếu dựa vào tính tin cậy của nhân viên Các chủ thể kinh doanh chứng khoán cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật, tiêu chuẩn hành nghề và đảm bảo có năng lực chuyên môn cao Họ phải thể hiện tinh thần trách nhiệm và tận tụy trong công việc, thực hiện giao dịch một cách trung thực và công bằng, luôn đặt lợi ích của khách hàng lên trên lợi ích của công ty Trong trường hợp xảy ra xung đột giữa lợi ích công ty và lợi ích khách hàng, ưu tiên hàng đầu phải luôn thuộc về khách hàng.
Cung cấp đầy đủ, chính xác các thông tin cần thiết cho khách hàng, bảo vệ tài
