ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Các khái niệm, thước đo, tiêu chuẩn đánh giá
Cân nặng (Kg) Công thức: BMI = -
Chiều cao (kg) 2 Đánh giá kết quả BMI dựa theo thang đo của Hiệp hội Đái tháo đường quốc tế và Tây Thái Bình Dương của WHO (IDI & WPRO) năm 2000 cho người châu Á.
Bảng 2.1: Phân loại BMI cho người châu Á
Nguy cơ thừa cân BMI = 23,0 – 24,9
Thang đo bộ câu hỏi:
Kiến thức về chế độ dinh dưỡng cho người chạy thận nhân tạo được đánh giá qua hình thức trả lời Đúng/Không đúng, với tổng điểm từ 0 đến 12 Hệ thống đánh giá này được chia thành 3 mức độ khác nhau, giúp người bệnh hiểu rõ hơn về dinh dưỡng cần thiết cho sức khỏe.
- Kiến thức trung bình: 7 – 9 điểm (51 – 75%)
Sự tự tin về tuân thủ dinh dưỡng được đánh giá qua thang đo 5 bậc, với 1 là “hoàn toàn không tự tin” và 5 là “rất tự tin” Hệ thống tính điểm này bao gồm 9 yếu tố liên quan đến sự tự tin, tổng điểm có thể đạt từ 0 đến 45 điểm Dựa trên tổng điểm, sự tự tin về chế độ dinh dưỡng sẽ được phân loại thành 5 mức khác nhau.
- Từ 0 – 9 điểm: hoàn toàn không tự tin
- Từ 10 – 18 điểm: không tự tin
- Từ 19 – 27 điểm: bình thường (tự tin 50%)
- Từ 28 – 36 điểm: có tự tin
- Từ 37 – 45 điểm: rất tự tin
Tổ chức can thiệp
2.3.1 Đối tượng can thiệp: 38 đối tượng tham gia nghiên cứu
2.3.2 Người thực hiện can thiệp: Nghiên cứu viên là người giáo dục sức khỏe 2.3.3 Nội dung can thiệp: (phụ lục 1)
Sau khi hoàn tất phỏng vấn lần đầu, hãy hẹn người bệnh thời gian gặp lại sau một tuần Địa điểm GDSK sẽ được tổ chức tại phòng nghỉ sau khi bệnh nhân hoàn thành quá trình lọc máu, để họ nắm rõ thông tin cần thiết.
Tại buổi tư vấn, trước khi bắt đầu quá trình điều trị lọc máu, bác sĩ sẽ nhắc lại và cung cấp thông tin về sức khỏe cho người bệnh, nhằm đảm bảo họ nắm rõ quy trình và các lưu ý trong suốt quá trình điều trị.
- Chuẩn bị ghế, tài liệu tư vấn, cân, thước đo chiều cao, máy đo huyết áp
- Nhắc lại kết quả phỏng vấn lần 1
- Giải thích từng nội dung
Lần 2: Sau 4 ngày thực hiện các bước tương tự như lần 1.
Xử lý số liệu
Mã hóa bảng hỏi và nhập liệu bằng phần mềm SPSS 20
Làm sạch dữ liệu bằng cách sử dụng các lệnh tần số giúp kiểm tra sai số và đánh giá các biến số liên quan đến kiến thức về chế độ dinh dưỡng cũng như sự tự tin trong việc tuân thủ chế độ ăn uống Phân phối của các biến này nên gần đạt chuẩn trong giới hạn cho phép, được xác định thông qua độ nhọn, độ nghiêng và so sánh giữa giá trị trung bình và trung vị.
Sử dụng các phép kiểm định thống kê:
T-test mẫu độc lập là phương pháp thống kê được áp dụng để kiểm tra sự khác biệt giữa hai nhóm dựa trên các biến độc lập như nhân khẩu học và đặc điểm lâm sàng Phân tích này giúp đánh giá mối liên hệ với các biến phụ thuộc, chẳng hạn như kiến thức về chế độ dinh dưỡng và mức độ tự tin trong việc tuân thủ chế độ dinh dưỡng.
T-test mẫu cặp là phương pháp thống kê được sử dụng để so sánh kết quả của các biến phụ thuộc trước và sau can thiệp, như kiến thức về chế độ dinh dưỡng và sự tự tin trong việc tuân thủ chế độ ăn uống.
Phân tích Anova một chiều được áp dụng để so sánh sự khác biệt giữa ba nhóm dựa trên các biến độc lập như nhóm tuổi, trình độ văn hóa và chỉ số BMI, với các biến phụ thuộc là kiến thức về chế độ dinh dưỡng và sự tự tin trong việc tuân thủ chế độ ăn uống.
ANOVA tái đo lường được áp dụng để đánh giá sự khác biệt về các biến như kiến thức dinh dưỡng và sự tự tin tuân thủ chế độ dinh dưỡng sau khi can thiệp GDSK Các biến này được đo lường tại ba thời điểm khác nhau.
Đạo đức của nghiên cứu
Đề cương nghiên cứu được thông qua Hội đồng đạo đức trường Đại học Điều dưỡng Nam Định và sự cho phép của Hội đồng BVĐK tỉnh Đắk Lắk
Người bệnh đồng ý tham gia nghiên cứu một cách tự nguyện và có thể rời khỏi nghiên cứu bất cứ khi nào họ mong muốn
Tất cả thông tin của bệnh nhân đều được mã hóa và bảo mật, chỉ được sử dụng cho mục đích nghiên cứu Ngoài ra, những bệnh nhân chạy thận nhân tạo tại khoa sẽ nhận được tờ rơi hướng dẫn về chế độ dinh dưỡng.
Hạn chế của nghiên cứu, sai số và biện pháp khắc phục sai số
Nghiên cứu này chỉ tập trung vào việc thay đổi kiến thức về tuân thủ dinh dưỡng của bệnh nhân, mà chưa đánh giá được hành vi thực tế trong việc tuân thủ chế độ ăn uống.
- Người bệnh chưa hiểu hết các thuật ngữ chuyên môn dinh dưỡng
- Tâm lý người chạy thận nhân tạo có thể thay đổi: trả lời không trung thực, mệt mỏi …
Bộ câu hỏi đã được nghiên cứu thử nghiệm trên 30 bệnh nhân chạy thận nhân tạo tại Bệnh viện đa khoa Thành phố Buôn Ma Thuột nhằm đánh giá độ tin cậy Kết quả cho thấy điểm Cornbach Alpha của Kiến thức về chế độ dinh dưỡng đạt 0,824 và Sự tự tin về tuân thủ dinh dưỡng đạt 0,865 (phụ lục 3).
- Nghiên cứu viên giải thích từng câu hỏi rõ ràng
- Phỏng vấn người bệnh khi lọc máu khoảng 10-15 phút tại giường
- Mỗi khi chuẩn bị phỏng vấn cần đánh giá thái độ hợp tác tích cực của người bệnh
- Hỗ trợ từ người nhà của người bệnh.
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
Đặc điểm của người bệnh
Bảng 3.1 Phân bố đặc điểm nhân khẩu học của đối tượng nghiên cứu Đặc điểm nhân khẩu học
Tình trạng hôn nhân Độc thân 8 21,1 Đã kết hôn 30 78,9
Trình độ văn hóa
